Κορώνη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Κορώνη Μεσσηνίας)

Συντεταγμένες: 36°47′46″N 21°57′29″E / 36.7961°N 21.9581°E / 36.7961; 21.9581

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Κορώνη (αποσαφήνιση).
Κορώνη
Τοποθεσία στον χάρτη
Τοποθεσία στον χάρτη
Κορώνη
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
Αποκεντρωμένη ΔιοίκησηΠελοποννήσου - Δυτικής Ελλάδας - Ιονίου
ΠεριφέρειαΠελοποννήσου
Περιφερειακή ΕνότηταΜεσσηνίας
ΔήμοςΔήμος Πύλου - Νέστορος και Δημοτική Ενότητα Κορώνης
Δημοτική ΕνότηταΚορώνης
ΚοινότηταΚορώνης
Γεωγραφία και στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοπόννησος
ΝομόςΜεσσηνίας
Υψόμετρο5 μέτρα
Πληθυσμός1.409 (2011)
Άλλα
Ονομασία κατοίκωνΚορωναίοι
Ταχ. κωδ.240 04
Τηλ. κωδ.2725
Επίσημος ιστότοπος

Η Κορώνη είναι παραλιακή κωμόπολη της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας. Απέχει 52 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από την Καλαμάτα και έχει 1.409 κατοίκους,[1] σύμφωνα με την Απογραφή του 2011. Είναι φημισμένη για το Βενετσιάνικο Κάστρο της Κορώνης, που δεσπόζει πάνω από την πόλη. Διοικητικά ανήκει στην Κοινότητα Κορώνης και υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα Κορώνης, πρώην Δήμος Κορώνης, του Δήμου Πύλου - Νέστορος.

Παραλία Κορώνης

Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχαιότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ερείπια του ναού του Απόλλωνα και ο βυζαντινός ναός της Αγίας Σοφίας, εντός του Κάστρου της Κορώνης.

Στην αρχαιότητα στη θέση της σημερινής Κορώνης βρισκόταν η αρχαία πόλη Ασίνη. Η Ασίνη αναφέρεται από το Στέφανο Βυζάντιο, τον Στράβωνα[2] και αναγράφεται στο Συνέκδημο του Ιεροκλέους. Αργότερα, μνημονεύεται στον κατάλογο των πόλεων που περιλαμβάνονται στο λεγόμενο «Τακτικό της Εικονομαχίας», ως έδρα επισκοπής (ο Ασίνας), υπαγόμενης στη Μητρόπολη Κορίνθου.

Ενοριακός Ιερός Ναός, Αγίου Δημητρίου Κορώνης.

Η Κορώνη (αρχαία πόλη) βρισκόταν βορειότερα, στη θέση που βρίσκεται σήμερα το χωριό Πεταλίδι. Ο Στράβων προσδιορίζει τη θέση της μεταξύ της Ασίνης και της πόλης Θουρίας.[3] Ο Παυσανίας αναφέρει δύο εκδοχές για την ονομασία της. Σύμφωνα με την πρώτη, η Κορώνη πήρε το όνομά της από την Κορώνεια της Βοιωτίας, καθώς ιδρύθηκε από αποίκους από την πόλη αυτή, με αρχηγό τον Επιμηλίδη. Σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή, πήρε το όνομά της από μία χάλκινη κορώνη (νόμισμα), που βρέθηκε κατά την ανέγερση των τειχών της.[4]

Κεντρική Πύλη Κάστρου Κορώνης

Βυζαντινή περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κορώνη σε Βενετικό χάρτη του 1686

Κατά τον 7ο ή 8ο πιθανότατα αιώνα, οι κάτοικοι της πρωτοβυζαντινής Κορώνης (σημερινό Πεταλίδι Μεσσηνίας), ίσως εξαιτίας των σλαβικών και αραβικών επιδρομών, μετοίκησαν στην οχυρή ακρόπολη της Ασίνης, η οποία μετονομάστηκε σε Κορώνη.

Στην πόλη γεννήθηκε στα τέλη του 9ου αιώνα, ο Άγιος Θεόδωρος Κυθήρων και στα τέλη του 10ου αιώνα, την επισκέφθηκε ο Όσιος Νίκων. Τον 11ο αιώνα, σε επιστολή του Μιχαήλ Ψελλού, μνημονεύεται επίσκοπος Κορώνης, ενώ σε συνοδικό γράμμα του 1084, του Πατριάρχη Νικολάου Β´, η Κορώνη ἀναφέρεται ως «Σαρσοκορώνη». Το 1104, ο Λανδόλφος κατέφυγε με τα δεκαοκτώ πλοία του στο λιμάνι της Κορώνης, αποφεύγοντας να αντιμετωπίσει, όπως είχε εντολή από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Α´ Κομνηνό, τους Γενουάτες.

Τον 11ο και 12ο αιώνα, η Κορώνη συγκαταλέγεται στις πόλεις της Αυτοκρατορίας, στις οποίες οι Βενετοί, με σειρά χρυσόβουλων των Κομνηνών, διαθέτουν προνόμια για την ελεύθερη εμπορική διακίνησή τους. Το 12ο αιώνα, την πόλη επισκέφθηκε ο Άραβας γεωγράφος Εδρισι και το 1199 Γενουάτης πειρατής, προσέβαλε την Κορώνη. Τέλος, το 1204, η πόλη περιήλθε στους Φράγκους, μετά από συμφωνία με τους κατοίκους της.

Από εκκλησιαστική άποψη, στις αρχές του 9ου αιώνα, με την ίδρυση της Μητρόπολης Πατρών, η Επισκοπή Κορώνης υπάγεται σε αυτήν και αναφέρεται διαδοχικά στα Τακτικά καθ' όλη τη διάρκεια της μέσης Βυζαντινής Περιόδου.

Βενετοκρατία - Τουρκοκρατία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάστρο της Κορώνης -η θέα από την πόλη.

Η Κορώνη καταλήφθηκε το 1205 από τους Σταυροφόρους της Δ΄ Σταυροφορίας. Το 1209 περιήλθε στην κυριαρχία των Βενετών, όπως και η γειτονική της Μεθώνη. Την περίοδο της Βενετοκρατίας χτίστηκε το κάστρο της πόλης.[5] Το 1500 η πόλη πολιορκήθηκε από τον Σουλτάνο Βαγιαζήτ Β΄, ο οποίος την κατέλαβε τη χρονιά αυτή. Από το 1532 κατέλαβε την πόλη, ο Γενοβέζος ναύαρχος Αντρέα Ντόρια. Δύο χρόνια αργότερα ο ναύαρχος του σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα, ανακατέλαβε την πόλη. Μετά τον έκτο Βενετοτουρκικό πόλεμο, η Κορώνη πέρασε στον έλεγχο των Βενετών, όπως και η υπόλοιπη Πελοπόννησος. Η τουρκική πίεση οδήγησε, μεταξύ 1532 - 1534, μέρος κατοίκων, Αρβανίτες (Έλληνες-αλβανοί) και Έλληνες να αναζητήσουν καταφύγιο στο San Demetrio Corone στην Καλαβρία και στη Σικελία, όπου ίδρυσαν την πόλη Πιάνα degli Albanesi, το οποίο ήταν γνωστό ως Piana dei Greci (Πεδιάδα των Ελλήνων) έως το 1945.[6][7] Μετά τη σύσταση του Βασιλείου της Ιταλίας, το όνομα "Corone", στη μνήμη της διασποράς, προστέθηκε στον Δήμο San Demetrio Corone (1863).

Η κυριαρχία τους αυτή διήρκεσε μέχρι το 1715, οπότε η Πελοπόννησος πέρασε πάλι στην κυριαρχία των Οθωμανών.[8] Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, πολιορκήθηκε ανεπιτυχώς από τους Έλληνες. Τελικά παραδόθηκε στον στρατηγό Μαιζών το 1828, ο οποίος είχε αποβιβαστεί στην Πελοπόννησο, λίγο μετά τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου.

Παναγία Ελεήστρια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Εκκλησία της Παναγίας της Ελεήστριας είναι ένα αξιοθέατο που δεν πρέπει να χάσει ο επισκέπτης. Βρίσκεται ακριβώς κάτω από το βενετσιάνικο Κάστρο της Κορώνης, μέσα σε ένα υπέροχο δάσος από φοινικόδεντρα και όχι μόνο και με πανοραμική θέα στην παραλία της πόλης. Στο σημείο αυτό, βρέθηκε το 1897 η εικόνα της Παναγίας της Ελεήστριας, μετά από όραμα μιας ηλικιωμένης γυναίκας από την Κορώνη, της Μαρίας Σταθάκη. Ο ιερός βράχος που βρέθηκε, βρίσκεται κάτω από τον ναό και είναι εμφανής στον επισκέπτη.[9]

Διοικητική υπαγωγή οικισμού:

η Κορώνη

Coat of Arms of Greece (Monochromatic).svg Ελληνική Δημοκρατία
Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου - Δυτικής Ελλάδας - Ιονίου
Περιφέρεια Πελοποννήσου
Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας
Δήμος Πύλου - Νέστορος
Δημοτική Ενότητα Κορώνης
Κοινότητα Κορώνης
Οικισμός Κορώνη

Διοικητικές μεταβολές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καντούνι της Κορώνης
Η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου, εντός του Κάστρου Κορώνης.
Διοικητικές μεταβολές οικισμού - η Κορώνη
Κορώνη
Ημερομηνία Φ.Ε.Κ. Μεταβολή
21-04-1835 ΦΕΚ 80Α - 28/12/1836 Ο οικισμός Κορώνη[14] ορίζεται έδρα του Δήμου Κολωνίδων.
31-08-1912 ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912 Ο οικισμός Κορώνη αποσπάται από το Δήμο Κολωνίδων και ορίζεται έδρα της Κοινότητας Κορώνης.
14-03-1971 ΦΕΚ 225Β - 14/03/1972 Στον οικισμό Κορώνη, προσαρτάται ο καταργούμενος οικισμός Μονή Αγίου Ιωάννου, της Κοινότητας Κορώνης.
05-04-1981 ΦΕΚ 370Β - 14/06/1982 Στον οικισμό Κορώνη, προσαρτάται ο καταργούμενος οικισμός Ασίνη Κορώνης, της Κοινότητας Κορώνης.
04-12-1997 ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 Ο οικισμός Κορώνη αποσπάται από την Κοινότητα Κορώνης και ορίζεται έδρα του Δήμου Κορώνης.
07-06-2010 ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 Ο οικισμός Κορώνη αποσπάται από το Δήμο Κορώνης και προσαρτάται στο Δήμο Πύλου - Νέστορος.
Διοικητικές μεταβολές - Κοινότητα Κορώνης (1912 - 1997)
Κοινότητα Κορώνης
Ημερομηνία Φ.Ε.Κ. Μεταβολή
31-08-1912 ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912 Σύσταση της Κοινότητας Κορώνης,[15] με την απόσπαση του οικισμού Κορώνη από το Δήμο Κολωνίδων και τον ορισμό του ως έδρα της Κοινότητας Κορώνης.

Ο οικισμός Τζαφερόγλι αποσπάται από το Δήμο Κολωνίδων και προσαρτάται στην Κοινότητα Κορώνης

26-11-1916 ΦΕΚ 93Β - 26/11/1916 Ο οικισμός Τζαφερόγλι της Κοινότητας Κορώνης, μετονομάζεται σε Ασίνη Κορώνης.
16-10-1940 ΦΕΚ 29Α - 02/02/1946 Αναγνώριση του οικισμού Μονή Αγίου Ιωάννου και προσάρτησή του στην Κοινότητα Κορώνης.
14-03-1971 ΦΕΚ 225Β - 14/03/1972 Ο οικισμός Μονή Αγίου Ιωάννου της Κοινότητας Κορώνης, καταργείται και προσαρτάται στον οικισμό Κορώνη της Κοινότητας Κορώνης.
05-04-1981 ΦΕΚ 370Β - 14/06/1982 Ο οικισμός Ασίνη Κορώνης της Κοινότητας Κορώνης, καταργείται και προσαρτάται στον οικισμό Κορώνη της Κοινότητας Κορώνης.
04-12-1997 ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 Ο οικισμός Κορώνη αποσπάται από την Κοινότητα Κορώνης και ορίζεται έδρα του Δήμου Κορώνης.

Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Α.Ο. Ακρίτας Κορώνης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κορώνη έχει Ποδοσφαιρικό Σύλλογο, με την επωνυμία: Αθλητικός Όμιλος Κορώνης «Ο Ακρίτας»,[16] που ιδρύθηκε το 1983 και έχει έδρα το Δημοτικό Γήπεδο Κορώνης.[17][18] Την αγωνιστική περίοδο 2020 - 2021, αγωνιζόταν στην Α΄ Κατηγορία της Ε.Π.Σ. Μεσσηνίας (Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Μεσσηνίας).[19]

Α.Ε. Κορώνη '90[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κορώνη διαθέτει και ομάδα καλαθοσφαίρισης, την Κορώνη '90, με έδρα το Ανοιχτό Γήπεδο Μπάσκετ, του Γυμνασίου - Λυκείου Κορώνης και αγωνιζόταν την περίοδο 2020 - 2021, στην Α2 Κατηγορία[20] της Ε.ΚΑ.Σ.ΚΕ.ΝΟ.Π. (Ένωση Καλαθοσφαιρικών Σωματείων Κεντρικής & Νότιας Πελοποννήσου).[21]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Αναγνωστάκης, Ηλίας (2002). «Παράκτιοι οικισμοί της πρωτοβυζαντινής Μεσσηνίας. Η σιωπή των πηγών και η αποσπασματική μαρτυρία της αρχαιολογίας». Στο: Π. Γ. Θέμελη - Βούλα Κόντη. Πρωτοβυζαντινή Μεσσήνη και Ολυμπία. Αστικός και αγροτικός χώρος στη Δυτική Πελοπόννησο. Πρακτικά του Διεθνούς Συμποσίου, Αθήνα 29-30 Μαΐου 1998. Αθήνα. σελίδες 148–151. 
  • Αναγνωστάκης, Ηλίας (2005). «Μετονομασίες-μετοικεσίες. Η περίπτωση της Κορώνης». Ομηρική Αίπεια-αρχαία Κορώνη-Πεταλίδι:παρελθόν-παρόν και μέλλον, Επιστημονικό Συνέδριο δήμου Πεταλιδίου, Πεταλίδι 5-7 Αυγούστου 2005. Πεταλίδι.  Unknown parameter |month= ignored (βοήθεια)

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Α.Κ.Γουναρόπουλου, «Περί της εφόδου κατά του Φρουρίου Κορώνης τω 1823», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τομ. Α, σελ.675-679

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «ΑΠΟΓΡΑΦΗ 2011 - ΜΟΝΙΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ (ΦΕΚ 3465Β - 28/12/2012, σελ. 300 από 408)» (PDF). 
  2. Στράβων Γεωγραφικά/ΣΤ τῇ δὲ Μεθώνῃ συνεχής ἐστιν ὁ Ἀκρίτας, ἀρχὴ τοῦ Μεσσηνιακοῦ κόλπου: καλοῦσι δ' αὐτὸν καὶ Ἀσιναῖον ἀπὸ Ἀσίνης, πολίχνης πρώτης ἐν τῷ κόλπῳ, ὁμωνύμου τῇ Ἑρμιονικῇ. αὕτη μὲν οὖν ἡ ἀρχὴ πρὸς δύσιν τοῦ κόλπου ἐστί, πρὸς ἕω δὲ αἱ καλούμεναι Θυρίδες
  3. Στράβων Γεωγραφικά/ΣΤ οἱ δὲ τὴν μεταξὺ Ἀσίνην τῶν Μεσσηνίων πόλεων οἰκειότατα βαθύλειμον λεχθεῖσαν, ἧς πρὸς θαλάττῃ πόλις Κορώνη καὶ ταύτην δέ τινες Πήδασον λεχθῆναί φασιν ὑπὸ τοῦ ποιητοῦ.
  4. Ελλάδος_περιήγησις/Μεσσηνιακά, XXXIV-4 Ἐπιμηλίδην φασὶν ἀποσταλέντα οἰκιστὴν καλέσαι Κορώνειαν, εἶναι γὰρ αὐτὸν ἐκ Κορωνείας τῆς Βοιωτῶν, τοὺς δὲ Μεσσηνίους ἐξ ἀρχῆς τε οὐ κατορθοῦν περὶ τὸ ὄνομα καὶ μᾶλλον ἔτι ἀνὰ χρόνον ἐκνικῆσαι τὸ ἐκείνων ἁμάρτημα. λέγεται δὲ καὶ ἕτερος λόγος, ὡς τοῦ τείχους τὰ θεμέλια ὀρύσσοντες ἐπιτύχοιεν κορώνῃ χαλκῇ.
  5. «KORONI-MESSINIAS.GR - ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΚΟΡΩΝΗΣ». 
  6. Frammenti di vita di un tempo, S. 5.
  7. Francesco Tajani, Capo III., 1., S. 477 (Πρότυπο:Archive.org).
  8. «ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΚΟΡΩΝΗΣ - ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΟΡΩΝΗΣ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2019. 
  9. «Κορώνη, η πόλη με τη μεσογειακή ομορφιά και τις παραδεισένιες παραλίες». 22 Ιουλίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2020. 
  10. «ΦΕΚ 80Α - 28/12/1836». 
  11. «ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912» (PDF). 
  12. «ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997» (PDF). 
  13. «ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010» (PDF). 
  14. «ΕΕΤΑΑ - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΚΟΡΩΝΗΣ». 
  15. «Ε.Ε.Τ.Α.Α.- ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ - ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΟΡΩΝΗΣ (1912 - 1997), ΔΗΜΟΣ ΚΟΡΩΝΗΣ (1910 - 1912), ΔΗΜΟΣ ΠΕΤΑΛΙΔΙΟΥ (1905 - 1910), ΔΗΜΟΣ ΚΟΡΩΝΗΣ (1835 - 1905)». 
  16. «Ε.Π.Σ. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ - ΑΚΡΙΤΑΣ ΚΟΡΩΝΗΣ». 
  17. «Ε.Π.Σ. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ - ΓΗΠΕΔΟ ΚΟΡΩΝΗΣ». 
  18. «stadia.gr - Νότια Ελλάδα». 
  19. «Ε.Π.Σ. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ - ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2020-2021 Α ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ». 
  20. «sport365.gr - Κορώνη '90: Οι πρώτες ανανεώσεις ενόψει Α2 ΕΚΑΣΚΕΝΟΠ». 
  21. «Ένωση Καλαθοσφαιρικών Σωματείων Κεντρικής & Νότιας Πελοποννήσου».