Μεσοπόταμος Μεσσηνίας

Προσθήκη συνδέσεων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 36°58′43.6″N 21°49′38.5″E / 36.978778°N 21.827361°E / 36.978778; 21.827361

Μεσοπόταμος
Μεσοπόταμος is located in Greece
Μεσοπόταμος
Μεσοπόταμος
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΑποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου
(Έδρα: Πάτρα)
Περιφέρεια Πελοποννήσου
(Έδρα: Τρίπολη)
Περιφερειακή ΕνότηταΜεσσηνίας
(Έδρα: Καλαμάτα)
ΔήμοςΠύλου - Νέστορος
(Έδρα: Πύλος)
Δημοτική ΕνότηταΧιλιοχωρίων
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοπόννησος
ΝομόςΜεσσηνίας
Υψόμετρο340[1] μ.
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΒελή
Βελή Πέρα
Πέραν
Ταχ. κώδικας24200[2]
Τηλ. κωδικός27230[3]
Δήμος Πύλου - Νέστορος
δεδομένα
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Μεσοπόταμος (αποσαφήνιση).

Ο Μεσοπόταμος,[4] αναφερόμενος παλαιότερα ως το Βελή ή το Βελή Πέρα, είναι οικισμός κοντά στον Χανδρινό και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Πύλου - Νέστορος, του Νομού Μεσσηνίας.

Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μεσοπόταμος βρίσκεται βορειοανατολικά από τον Χανδρινό από τον οποίο απέχει 5 περίπου χιλιόμετρα και βορειοανατολικά από την Πύλο από την οποία απέχει περίπου 18 χιλιόμετρα. Έχει υψόμετρο 340[1] μέτρα και απέχει από τον Κόλπο του Ναυαρίνου περίπου 17 χιλιόμετρα. Κοντά στον Μεσοπόταμο βρίσκονται, προς τα βορειοδυτικά του η Βελανιδιά και τα Κρεμμύδια σε αποστάσεις 6 και 6,5 περίπου χιλιομέτρων αντίστοιχα και προς τα νοτιοδυτικά του το Σουληνάρι σε απόσταση 3 περίπου χιλιομέτρων. Ο Μεσοπόταμος συνδέεται, μέσω διασταύρωσης, οδικά με την Εθνική Οδό 82.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό, έχει μακρόχρονη ιστορία που ακολουθεί την ιστορία της Μεσσηνίας και της ευρύτερης περιοχής της Πυλίας. Η περιοχή του χωριού κατά την αρχαιότητα, ήταν τμήμα του βασιλείου του Νέστορα, της αρχαίας Πύλου. Ο σημερινός οικισμός, προέρχεται από την ένωση δυο προηγούμενων συνοικισμών, του οικισμού Βελή ή Βελή Πέρα και του οικισμού Ρωμύρι. Ο παλαιότερος οικισμός, εγκαταλελειμμένος σήμερα, το Ρωμύρι, αναφέρεται τουλάχιστον από την εποχή της Ενετοκρατίας, ενώ ο οικισμός Βελή τουλάχιστον από την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους.

Β΄ Ενετοκρατία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Τερριτόριο Κορώνης

Την εποχή της Β΄ Ενετοκρατίας ο παλαιότερος οικισμός αναφερόταν ως το Ρομήρι ή το Ρομίρι (Romiri[5]). Ο οικισμός αναφέρεται επίσης σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Το χωριό Ρομίρι (Romiri), ανήκε, στα τέλη του 17ου αιώνα, σύμφωνα με το Breve descrittione del Regno di Morea στην επαρχία της Κορώνης (Territorio di Coron).[5]

Νεότερη ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρκετοί από τους κατοίκους του Μεσοποτάμου προέρχονται από το χωριό Παλιό Ρωμύρι ή Ρομήρι[6] που ενσωματώθηκε αργότερα στον Μεσοπόταμο. Το Ρωμύρι ήταν από τα πλούσια χωριά της Πυλίας με ανθρώπους, «σκληρούς», «εργατικούς» και πολύ «φιλόξενους».[7] Μάλιστα, λόγω της ιδιομορφίας της περιοχής, και ιδιαίτερα του δύσβατου, την περίοδο της Κατοχής βρήκαν καταφύγιο εκεί αρκετοί αντιστασιακοί. Αρκετά μέλη από τις οικογένειες του χωριού Ρωμύρι πήραν μέρος και στην Εθνική Αντίσταση.

Ασαφής, πάντως, θεωρείται η ιστορία της μετακίνησης των κατοίκων του χωριού Ρωμύρι προς το σύγχρονο χωριό του Μεσοποτάμου. Οι τοπικές μαρτυρίες λένε ότι αυτό έγινε σταδιακά μετά τους σεισμούς του 1947, οπότε σημειώθηκαν μεγάλες ζημιές στο παλαιό χωριό. Μια άλλη εξήγηση αναφέρει την αρχική απομάκρυνση των κατοίκων στα μέσα της δεκαετίας του 1960 λόγω του δύσβατου της περιοχής και της μη ηλεκτροδότησής του. Η επικρατούσα άποψη, λέει ότι η μεταφορά άρχισε το 1974, σύμφωνα με πρόταση[7] της τότε Νομαρχίας Μεσσηνίας και την έκδοση σχετικού Προεδρικού Διατάγματος, που μάλλον οριστικοποιήθηκε τελικά το 1982.[8] Οι κάτοικοι διαμαρτύρονταν για τις συνθήκες διαβίωσης και αποφασίστηκε η μεταφορά τους σε περισσότερο πεδινή περιοχή, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί η τότε κοινότητα Μεσοποτάμου, σε συγχώνευση με το χωριό Βελή.

Ο παλαιότερος και σήμερα εγκαταλελειμμένος οικισμός του Ρομιριού εκτός από τις παλαιές του εκκλησίες είναι γνωστός στη νεώτερη ιστορία και λόγω του τσάμικου τραγουδιού Παπαλάμπραινα, το οποίο αναφέρεται στην απόπειρα ληστείας, που αντιμετώπισε ο παπα-Λάμπρος Ζέρβας, ο οποίος ήταν εφημέριος στο χωριό Ρωμύρι της Πυλίας το 1860. Από το γεγονός αυτό προέκυψε και η ιστορία του τραγουδιού Παπαλάμπραινα, που θεωρείται ίσως το πιο «λεβέντικο» και ίσως πιο δημοφιλές τραγούδι γάμου στην ευρύτερη περιοχή του Μωριά.[9]

Διοικητική ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο παλαιότερος οικισμός, το Ρομίρι ή Ρομήρι[10] προσαρτήθηκε αρχικά, το 1835,[11] στον παλαιό Δήμο Τιμαθείας,[12] με έδρα το Σουληνάρι. Μόλις 5 χρόνια αργότερα, το 1840,[13] ο οικισμός αποσπάται από τον Δήμο Τιμαθείας, ο οποίος καταργήθηκε τότε και προσαρτάται στον παλαιό Δήμο Βουφράσου (μεταγενέστερα Δήμος Βουφράδος),[14] με έδρα τον Χατζή. Στον ίδιο δήμο, τον Δήμο Βουφράσου, είχε προσαρτηθεί, από το 1835 και ο δεύτερος οικισμός, το Βελή.[15] Οι δυο ξεχωριστοί, τότε, οικισμοί παρέμειναν στον δήμο αυτόν ως το 1912, που ο παλαιός Δήμος Βουφράσου καταργήθηκε. Οι δυο οικισμοί αναφέρονται ξεχωριστά, το 1853, επίσης σαν Βελή και σαν Ρομίρι στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή, ως χωριά του Δήμου Βουφράσου της Επαρχίας Πυλίας με πληθυσμό 128 και 225 κατοίκων αντίστοιχα, με βάση την απογραφή του 1851.[16] Το 1912[17] ο παλαιότερος οικισμός του Ρομηρίου προσαρτάται ως έδρα και μοναδικός οικισμός στην Κοινότητα Ρομηρίου,[18] όπου και παρέμεινε ως το 1974 που αυτή καταργήθηκε. Ο δεύτερος οικισμός, το όνομα του οποίου διορθώνεται σε Βελή ή Βελή Πέρα, το 1912, προσαρτάται, την ίδια εκείνη χρονιά, αρχικά ως έδρα στην Κοινότητα Βελή ή Κοινότητα Βελή Πέρα,[19] στην οποία προσαρτώνται επίσης οι οικισμοί Χαλαμπρέζα (σήμερα το Καλοχώρι) και Βελάκι (καταργήθηκε το 1920). Το 1915[20] η έδρα της κοινότητας μεταφέρεται από τον οικισμό Βελή ή Βελή Πέρα στον οικισμό Χαλαμπρέζα και η κοινότητα μετονομάζεται σε Κοινότητα Χαλαμπρέζης,[21] ενώ 4 χρόνια αργότερα, το 1919,[22] το Βελή ή Βελή Πέρα αποσπάται από την Κοινότητα Χαλαμπρέζης και ορίζεται ως έδρα της νεότερης Κοινότητας Βελή ή Κοινότητας Βελή Πέρα.[23] Το 1927[24] το Βελή ή Βελή Πέρα μετονομάζεται σε Πέραν και η Κοινότητα Βελή ή Κοινότητα Βελή Πέρα μετονομάζεται σε Κοινότητα Πέραν. Μετά από δυο χρόνια, το 1929,[25] ο οικισμός Πέραν και η Κοινότητα Πέραν μετονομάζονται ως ο Μεσοπόταμος και η Κοινότητα Μεσοποτάμου αντίστοιχα. Το 1974[26] ο οικισμός Ρομήρι αποσπάται από την Κοινότητα Ρομηρίου, η οποία καταργήθηκε τότε, και προσαρτάται στην Κοινότητα Μεσοποτάμου, ενώ το 1981,[27] το Ρομήρι καταργείται επίσημα ως οικισμός και προσαρτάται στον οικισμό του Μεσοποτάμου. Ο οικισμός του Μεσοποτάμου, μαζί με το ενσωματωμένο Ρομήρι από το 1981, παρέμεινε ως οικισμός της Κοινότητας Μεσοποτάμου, με τις αλλαγές σε ονομασίες, από το 1912 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», ο Μεσοπόταμος υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Χιλιοχωρίων,[28][29] με έδρα τον Χανδρινό, ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» ο Μεσοπόταμος ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Πύλου - Νέστορος.[30][31] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Κορώνης, Μεθώνης, Παπαφλέσσα, Πύλου, Νέστορος και Χιλιοχωρίων. Ο Μεσοπόταμος σήμερα είναι η έδρα και ο μοναδικός οικισμός της Τοπικής Κοινότητας του Μεσοποτάμου του Δήμου Πύλου-Νέστορος.[4]

Κάτοικοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 307 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται κυρίως σε διάφορες αγροτικές εργασίες.

Εξέλιξη Πληθυσμού του Μεσοποτάμου Μεσσηνίας
Απογραφή Πληθυσμός Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού
1844 374[32]
1851 353[16]
1879 522[33]
1889 614[34]
1896 776[35]
1907 718[36]
1920 687[37]
1928 762[38]
1940 791[39]
1951 777[40]
1961 633[41]
1971 425[42]
1981 330[43]
1991 372[44]
2001 246[45]
2011 307[46]

Επισήμανση: Ο πληθυσμός από την αρχική απογραφή ως και σήμερα αναφέρεται ενιαία και αφορά και τους δυο επιμέρους συνοικισμούς, δηλαδή το Ρομήρι και το Βελή (στη συνέχεια αναφερόμενο ως Βελή Πέρα, Πέραν, Μεσοπόταμος). Οι δυο αυτοί οικισμοί καταγράφονταν ξεχωριστά στις διάφορες απογραφές ως και την απογραφή του 1971, ενώ από το 1981 ως σήμερα αναφέρεται ο ενιαίος οικισμός Μεσοπόταμος, ο οποίος προέκυψε από την ενσωμάτωση των προγενέστερων οικισμών:

  • 1844: Ρωσμύρι: 305 κάτοικοι. Βελή: 69 κάτοικοι. Σύνολο: 374 κάτοικοι.
  • 1851: Ρομίρι: 225 κάτοικοι. Βελή: 128 κάτοικοι. Σύνολο: 353 κάτοικοι.
  • 1879: Ρομήριον: 387 κάτοικοι. Βελή: 135 κάτοικοι. Σύνολο: 522 κάτοικοι.
  • 1889: Ρωμήριον: 409 κάτοικοι. Άνω Βελή + Κάτω Βελή: 205 κάτοικοι. Σύνολο: 614 κάτοικοι.
  • 1896: Ρωμήρι: 500 κάτοικοι. Βελή άνω και κάτω: 276 κάτοικοι. Σύνολο: 776 κάτοικοι.
  • 1907: Ρομήρι: 458 κάτοικοι. Βελή Πέρα: 260 κάτοικοι. Σύνολο: 718 κάτοικοι.
  • 1920: Ρομήρι: 425 κάτοικοι. Βελή ή Βελή Πέρα: 262 κάτοικοι. Σύνολο: 687 κάτοικοι.
  • 1928: Ρομήρι: 447 κάτοικοι. Μεσοπόταμος (Πέραν), Βελή ή Βελή Πέραν: 315 κάτοικοι. Σύνολο: 762 κάτοικοι.
  • 1940: Ρομίριον: 387 κάτοικοι. Μεσοπόταμος: 404 κάτοικοι. Σύνολο: 791 κάτοικοι.
  • 1951: Ρομίριον: 402 κάτοικοι. Μεσοπόταμος: 375 κάτοικοι. Σύνολο: 777 κάτοικοι.
  • 1961: Ρομίριον: 275 κάτοικοι. Μεσοπόταμος: 358 κάτοικοι. Σύνολο: 633 κάτοικοι.
  • 1971: Ρομίριον: 137 κάτοικοι. Μεσοπόταμος: 288 κάτοικοι. Σύνολο: 425 κάτοικοι.
  • 1981: Μεσοπόταμος: 330 κάτοικοι. Σύνολο: 330 κάτοικοι.

Κτίρια – εκδηλώσεις – αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτός από τα παραδοσιακά σπίτια και το κτίριο του παλαιού Δημοτικού Σχολείου, υπάρχει και η εκκλησία του χωριού, ο Ιερός Ναός της Αγίας Τριάδος, ο οποίος υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας. Σημαντικές πολιτιστικές δραστηριότητες στο χωριό πραγματοποιεί τακτικά ο Σύλλογος Μεσοποτάμου Μεσσηνίας. Στα αξιοθέατα της περιοχής του χωριού περιλαμβάνεται το Πολυλίμνιο με τις λίμνες και τους καταρράκτες του.[47]

Κοντινά αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καταρράκτης στο Πολυλίμνιο.
  • Το Πολυλίμνιο είναι ένα φυσικό σύμπλεγμα 15 λιμνών και καταρρακτών, περιοχή ιδανική για περιπατους, οδοιπορίες και φυσιολατρικό τουρισμό. Οι πηγές του βρίσκονται κοντά στο Μεσοπόταμο και τα νερά, αφού περάσουν το γεφύρι του Τζάνε στο Πεταλίδι, εκβάλλουν στον Μεσσηνιακό Κόλπο. Η ευκολότερη πρόσβαση για το Πολυλίμνιο γίνεται μέσω Χαραυγής και Καζάρμας.
  • Μετά τον Μεσοπόταμο, ακολουθεί το χωριό Καλοχώρι και σε κοντινή απόσταση βρίσκεται το Κάστρο του Πέρα,[48] στο παλαιό και σήμερα εγκαταλελειμμένο χωριό Πέρα,[49] που βρίσκεται επίσης κοντά στα χωριά Πανυπέρι, Αγία Σωτήρα και Καστάνια.

Παλαιές εκκλησίες του Ρωμυρίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην περιοχή του Μεσοποτάμου, στον παραδοσιακό και εγκαταλελειμμένο οικισμό του Ρωμυρίου, υπάρχουν επίσης οι εξής παλαιές εκκλησίες:

  • Ο Ιερός Ναός της Αγίας Βαρβάρας, ο οποίος είναι μονόχωρος ναός, με ημικυκλική αψίδα ιερού και χρονολογείται περί τον 19ο αιώνα.[50]
  • Ο Ιερός Ναός της Ζωοδόχου Πηγής, ο οποίος είναι μονόχωρος δρομικός ναός, με δίρριχτη στέγη και χρονολογείται περί τον 19ο αιώνα.[51]
  • Ο Ιερός Ναός του Αγίου Νικολάου Παλαιού, ο οποίος είναι μονόχωρος λιθόκτιστος και ξυλόστεγος ναός με δίρριχτη στέγη, η οποία διατηρεί τα παλαιά βυζαντινά της κεραμίδια και χρονολογείται στο πρώτο τέταρτο του 19ου αιώνα.[52]
  • Ο Ιερός Ναός του Αγίου Νικολάου Νέου, ο οποίος είναι μονόχωρος δρομικός ναός με νάρθηκα και δίρριχτη στέγη και η ανέγερσή του χρονολογείται το έτος 1888.[53]

«Παπαλάμπραινα»[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο παλιό χωριό Ρομήρι, το οποίο το 1981 ενσωματώθηκε στο χωριό Μεσοπόταμος,[54] εκτυλλίσεται και η ιστορία του δημοτικού τραγουδιού «Στου Παπαλάμπρου την αυλή». Ο παπάς του χωριού, ήταν ο Παπαλάμπρος Ζέρβας, που είχε γεννηθεί στο Ρομήρι.[55] Ο συγχωριανός του Σταύρος Φιτσιάλος, που είχε έρθει πρόσφατα, από το Αρκουδόρεμα Αρκαδίας, είχε προστριβές με την οικογένεια Ζέρβα και κάλεσε 40 κλέφτες από την Αρκαδία, για να κλέψουν τον παπά, αλλά έγιναν αντιληπτοί και κυνηγήθηκαν και ο ένας σκοτώθηκε. Ύστερα μαζεύτηκε κόσμος να δει τι έγινε και έτσι βγήκε η «Παπαλάμπραινα», το γνωστό δημοτικό τραγούδι.[56]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 Μεσοπόταμος, από την ιστοσελίδα: buk.gr
  2. ↑ Ταχυδρομικός Κώδικας Μεσοπόταμος Μεσσηνίας.
  3. ↑ Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Πύλος: 27230
  4. ↑ 4,0 4,1 Δημοτική Ενότητα Χιλιοχωρίων Αρχειοθετήθηκε 2018-02-08 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.pylos-nestor.gr του Δήμου Πύλου - Νέστορος.
  5. ↑ 5,0 5,1 Κωνσταντίνος Ντόκος, "BREVE DESCRITTONE DEL REGNO DI MOREA. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β' Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο; Αρχειοθετήθηκε 2016-06-06 στο Wayback Machine.", "ΕΩΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ", Vol 1, DOI: http://dx.doi.org/10.12681/eoaesperia.24 Αθήνα 1993, σελ. 111 (Terzo Territorio di Coron tutto montuoso - Romiri), p. 126 (Provincia di Messenia).
  6. ↑ «ΦΕΚ 370b - 05/04/1981» (PDF). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 11 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2015. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Άρθρο του Αντώνη Πετρόγιαννη, της 16ης Μαίου 2013, από την ιστοσελίδα της εφημερίδας "Θάρρος" της Μεσσηνίας, με τίτλο Ρωμύρι: Το χωριό της θρυλικής «Παπαλάμπραινας» Αρχειοθετήθηκε 2015-08-31 στο Wayback Machine.
  8. ↑ «ΦΕΚ 370b - 05/04/1981» (PDF). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 11 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2015. 
  9. ↑ Η ιστορία του τραγουδιού Παπαλάμπραινα
  10. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Ρομήρι (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  11. ↑ 21-04-1835.
  12. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Τιμαθείας (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  13. ↑ ΦΕΚ 22Α - 18/12/1840.
  14. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Βουφράσου (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  15. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Βελή (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  16. ↑ 16,0 16,1 Ιακώβου Ρ. Ραγκαβή, Τα Ελληνικά, Εν Αθήναις, 1853, τόμος δεύτερος, σελ. 577.
  17. ↑ ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912.
  18. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Ρομηρίου (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  19. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Βελή ή Βελή Πέρα (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  20. ↑ ΦΕΚ 149Α - 20/04/1915.
  21. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Χαλαμπρέζης (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  22. ↑ ΦΕΚ 69Α - 26/03/1919.
  23. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Βελή ή Βελή Πέρα (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  24. ↑ ΦΕΚ 306Α - 22/12/1927.
  25. ↑ ΦΕΚ 164Α - 03/05/1929.
  26. ↑ ΦΕΚ 328Α - 09/11/1974.
  27. ↑ 05/04/1981.
  28. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Χιλιοχωρίων (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  29. ↑ ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
  30. ↑ ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
  31. ↑ Διοικητικές μεταβολές οικισμών > Δ. Πύλου-Νέστορος (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  32. ↑ Σταματάκης, Ι. Δ., "Πίναξ χωρογραφικός της Ελλάδος, Περιέχων τα Ονόματα, τας Αποστάσεις και τον Πληθυσμόν των Δήμων, Πόλεων Κωμοπόλεων και Χωρίων. / Ερανισθείς εκ διαφόρων επισήμων εγγράφων της Β. Κυβερνήσεως, και εκδοθείς υπό Ι. Δ. Σταματάκη". Εκ του Τυπογραφείου Γ. Βλασσαρίδου. Εν Αθήναις 1846, σελ. 48.
  33. ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879, εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1881. Επίσης: "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879", σελ. 120.
  34. ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός - Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες Α', εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1890, σελ. 86-87.
  35. ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες - Α' Πληθυσμός κατά Νομούς, Επαρχίας, Δήμους, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1897, σελ. 103.
  36. ↑ Υπουργείο των Εσωτερικών, Υπηρεσία Απογραφής, Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 27 Οκτωβρίου 1907", Επιμέλεια: Γεωργίου Χωματιανού, τόμος δεύτερος, εκ του Τυπογραφείου Μιχαήλ Νικολαΐδου, Εν Αθήναις 1909, σελ. 394.
  37. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921. Επίσης: "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", σελ. 234, 237.
  38. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928". (Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 διατάγματος), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928", σελ. 275-276.
  39. ↑ Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 303-304.
  40. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine.", σελ. 148.
  41. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 143.
  42. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 139.
  43. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 149.
  44. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 182.
  45. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 186.
  46. ↑ "Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
  47. ↑ Χαρά Κουλοπούλου, "Πολυλίμνιο Μεσσηνίας… ένας επίγειος παράδεισος!", 04/07/2014, από την ιστοσελίδα: kalamatain.gr
  48. ↑ Κάστρο Πέρα - Περιγραφή Αρχειοθετήθηκε 2021-09-26 στο Wayback Machine. & Κάστρο Πέρα - Πληροφορίες Αρχειοθετήθηκε 2021-09-26 στο Wayback Machine.
  49. ↑ Κάστρο του Πέρα
  50. ↑ Ι. Ναός Αγίας Βαρβάρας Αρχειοθετήθηκε 2021-09-19 στο Wayback Machine., ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/50446/1064/12-11-1993 - ΦΕΚ 873/Β/30-11-1993 Αρχειοθετήθηκε 2021-09-19 στο Wayback Machine., [...] "Χαρακτηρίζουμε τον Ι. Ν. Αγ. Βαρβάρας στον οικισμό Ρωμύρι Κοινότητας Μεσοποτάμου επαρχίας Πυλίας, ως οικοδόμημα που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία με ζώνη προστασίας γύρω του 20μ. Πρόκειται για ερειπωμένο μονόχωρο ναό, με ημικυκλική αψίδα ιερού, του οποίου η ανέγερση ανάγεται στο 19ο αιώνα." [...], σύμφωνα με το Διαρκή Κατάλογο των Κηρυγμένων Αρχαιολογικών χώρων και Μνημείων της Ελλάδος Αρχειοθετήθηκε 2018-04-01 στο Wayback Machine., της Διεύθυνσης Εθνικού Αρχείου Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.
  51. ↑ Ι. Ναός Ζωοδόχου Πηγής Αρχειοθετήθηκε 2021-09-19 στο Wayback Machine., ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/50588/1057/12-11-1993 - ΦΕΚ 873/Β/30-11-1993 Αρχειοθετήθηκε 2021-09-19 στο Wayback Machine., [...] "Χαρακτηρίζουμε την Ι.Μ. Ζωοδόχου Πηγής στον οικισμό Ρωμύρι Κοινότητας Μεσοποτάμου, επαρχίας Πυλίας Ν. Μεσσηνίας, ως οικοδόμημα που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία με ζώνη προστασίας 20 μέτρα. Πρόκειται για μονόχωρο, δρομικό ναό με δίρριχτη στέγη. Στο εσωτερικό του ναού υπάρχει ξύλινο τέμπλο λαΐκής τέχνης. Οι εικόνες του τέμπλου όσο και του επιστυλίου χρονολογούνται στον 19ο αι. Ο Ναός εντάσσεται στον αξιόλογο παραδοσιακό οικισμό του Ρωμυρίου." [...], σύμφωνα με το Διαρκή Κατάλογο των Κηρυγμένων Αρχαιολογικών χώρων και Μνημείων της Ελλάδος Αρχειοθετήθηκε 2018-04-01 στο Wayback Machine., της Διεύθυνσης Εθνικού Αρχείου Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.
  52. ↑ Ι.Ν. Αγίου Νικολάου Παλαιού Αρχειοθετήθηκε 2021-09-19 στο Wayback Machine., ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/50593/1058/12-11-1993 - ΦΕΚ 873/Β/30-11-1993 Αρχειοθετήθηκε 2021-09-19 στο Wayback Machine., [...] "Χαρακτηρίζουμε τον Ι.Ν. Αγίου Νικολάου Παλαιού στον οικισμό Ρωμύρι Κοινότητας Μεσοποτάμου, επαρχίας Πυλίας Ν. Μεσσηνίας, ως οικοδόμημα που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία με ζώνη προστασίας 20 μέτρα. Πρόκειται για μονόχωρο, λιθόκτιστο ξυλόστεγο ναΐδριο, του οποίου η δίρριχτη στέγη διατηρεί τα παλαιά βυζαντινά της κεραμίδια. Η κόγχη του ιερού είναι ημικυκλική και διατρυπάται από μονόλοβο τοξωτό άνοιγμα. Στο εσωτερικό υπάρχει χαμηλό λιθόκτιστο θρανίο για τις λειτουργίες του ναού. Ο Ναός χρονολογείται στο πρώτο τέταρτο του 19ου αιώνα." [...], σύμφωνα με το Διαρκή Κατάλογο των Κηρυγμένων Αρχαιολογικών χώρων και Μνημείων της Ελλάδος Αρχειοθετήθηκε 2018-04-01 στο Wayback Machine., της Διεύθυνσης Εθνικού Αρχείου Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.
  53. ↑ Ι. Ναός Αγίου Νικολάου Νέου Αρχειοθετήθηκε 2021-09-19 στο Wayback Machine., ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/50517/1061/23-11-1993 - ΦΕΚ 916/Β/21-12-1993 Αρχειοθετήθηκε 2021-09-19 στο Wayback Machine., [...] "Χαρακτηρίζουμε τον Ι. Ν. Αγ. Νικολάου Νέου στον οικισμό Ρωμύρι Κοινότητας Μεσοποτάμου, επαρχίας Πυλίας, Ν. Μεσσηνίας, ως οικοδόμημα που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία. Πρόκειται για μονόχωρο, δρομικό ναό με νάρθηκα και δίρριχτη στέγη. Τα ανοίγματα του ναού είναι ορθογώνια, τα περιθυρώματά τους σχηματίζονται από ορθογώνιους δόμους, επιστέφονται δε από ανακουφιστικά τόξα. Το Ιερό απαρτίζεται από τρεις τρίπλευρες κόγχες, η κεντρική από τις οποίες διατρυπάται από δίλοβο άνοιγμα. Η τοιχοποιΐα συνίσταται από επιμελημένη αργολιθοδομή, με χρήση μεγάλων ορθογωνίων δόμων, κυρίως στην ανατολική πλευρά και στις γωνίες των τοίχων. Πάνω απ ' τη θύρα της νότιας πλευράς υπάρχει εντοιχισμένη πλάκα, με την εγχάρακτη χρονολογία 1888, η οποία και αποτελεί και το έτος ανέγερσης του ναού." [...], σύμφωνα με το Διαρκή Κατάλογο των Κηρυγμένων Αρχαιολογικών χώρων και Μνημείων της Ελλάδος Αρχειοθετήθηκε 2018-04-01 στο Wayback Machine., της Διεύθυνσης Εθνικού Αρχείου Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.
  54. ↑ «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥ - ΡΟΜΗΡΙ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ». 
  55. ↑ «KALAMATA IN - ΠΟΙΑ Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ «ΠΑΠΑΛΑΜΠΡΑΙΝΑ» ΜΕ ΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑ». 
  56. ↑ «MESSINIA MOBI - ΣΤΟΥ ΠΑΠΑΛΑΜΠΡΟΥ ΤΗΝ ΑΥΛΗ...». 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


π • σ • ε Οικισμοί του Δήμου Πύλου - Νέστορος
Δημοτική Ενότητα ΚορώνηςΧάρτης του Δήμου Πύλου - Νέστορος
Δημοτική Ενότητα Μεθώνης
Δημοτική Ενότητα Νέστορος
Δημοτική Ενότητα Παπαφλέσσα
Δημοτική Ενότητα Πύλου
Δημοτική Ενότητα Χιλιοχωρίων
Έδρα: Πύλος • ^ 1: Οικισμοί με μη μόνιμο πληθυσμό) • Ιστότοπος: Δήμος Πύλου - Νέστορος
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μεσοπόταμος_Μεσσηνίας&oldid=10171953"