Ελληνοαμερικανικές σχέσεις
 |
|
 Ελλάδα |
 ΗΠΑ |
|---|---|
Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις αναφέρονται στις διπλωματικές σχέσεις της Ελλάδας και των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Λόγω των ισχυρών πολιτικών, πολιτιστικών και θρησκευτικών δεσμών μεταξύ των δύο κρατών, η Ελλάδα και οι ΗΠΑ απολαμβάνουν εξαιρετικές διπλωματικές σχέσεις και θεωρούν η μια την άλλη ως ένα φιλικό κράτος. Οι δύο αυτές χώρες είναι ενταγμένες σε αρκετούς κοινούς διεθνείς οργανισμούς όπως το NATO και τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη και αποτελούν και οι δύο ιδρυτικά μέλη των Ηνωμένων Εθνών.
.jpg)
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα έχουν μακροχρόνιους ιστορικούς, πολιτιστικούς και πολιτικούς δεσμούς βασισμένες στην κοινή δυτική κληρονομιά, κοινή δημοκρατική οργάνωση καθώς και συμμετοχή σε αρκετούς πολέμους όπως στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο τον Πόλεμο της Κορέας και τον Ψυχρό πόλεμο ως σύμμαχοι. Οι ΗΠΑ αποτελούν τους μεγαλύτερους ξένους επενδυτές της Ελλάδας.
Η Ελλάδα έχει πρεσβεία στην Ουάσινγκτον και προξενεία σε διάφορες πόλεις της χώρας. Οι ΗΠΑ έχουν πρεσβεία στην Αθήνα και προξενεία στη Θεσσαλονίκη.
Ιστορικοί δεσμοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι ιστορικές σχέσεις των δύο κρατών χρονολογούνται από το 1768 με την άφιξη των πρώτων Ελλήνων μεταναστών στη χώρα. Στις 7 Νοεμβρίου 1837 οι ΗΠΑ αναγνώρισαν την ανεξαρτησία της Ελλάδας όταν ο Αμερικάνος υπουργός στο Λονδίνο σύναψε μία συνθήκη εμπορίου και ναυσιπλοΐας με τον Έλληνα υπουργό στο Λονδίνο. Αυτή η σύναψη αποτελεί την πρώτη διαπραγμάτευση των ΗΠΑ με την Ελλάδα και αντιπροσωπεύει την επίσημη αναγνώριση της χώρας από τις ΗΠΑ. Την ίδια χρονιά στάλθηκε και ο πρώτος πρόξενος των ΗΠΑ στην Αθήνα. Κατά τη διάρκεια του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου το 1946-1649 οι ΗΠΑ ανακήρυξαν το Δόγμα Τρούμαν υποσχόμενοι υποστήριξη στις κυβερνήσεις που αντιστεκόταν στην κομμουνιστική υποταγή και έτσι ξεκίνησε μία περίοδος οικονομικής και στρατιωτικής υποστήριξης για την Ελλάδα. Οι ΗΠΑ έχουν προσφέρει στην Ελλάδα πάνω από 11.1 δισεκατομμύρια σε οικονομική βοήθεια από το 1946.Η οικονομική υποστήριξη καταργήθηκε σταδιακά αλλά η στρατιωτική υποστήριξη συνεχίστηκε
Το 1953, υπογράφτηκε το πρώτο σύμφωνο αμυντικής συνεργασίας μεταξύ της Ελλάδας και των ΗΠΑ που επέτρεπε την κτίση αμερικανικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων στα ελληνικά εδάφη. Αυτή η κοινή αμυντική συνεργασία εξασφαλίζει τη συνέχιση της στρατιωτικής υποστήριξης στην Ελλάδα και τη χρήση μεγάλης στρατιωτικής βάσης στην ακτή της Σούδας στην Κρήτη από τις ΗΠΑ. Από τότε, οι σχέσεις Ελλάδας και ΗΠΑ ήταν πάντοτε στενές με τις δύο χώρες να ενώνουν τις δυνάμεις τους στους δύο παγκόσμιους πολέμους καθώς και στον Ψυχρό Πόλεμο. Οι σχέσεις των χωρών έγιναν ισχυρότερες με την ενεργή συμμετοχή και των δύο στο NATO.
Εμπόριο και άμεσες επενδύσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα κύρια προϊόντα που εξάγονται από την Ελλάδα στις ΗΠΑ είναι προϊόντα πετρελαίου, τσιμέντο, καπνός,γούνες, ελαιόλαδο, μάρμαρο, είδη ενδυμασίας, προϊόντα ατσαλιού και σωλήνες. Από την άλλη οι ΗΠΑ εξάγουν στην Ελλάδα κυρίως βιομηχανικά και αγροτικά προϊόντα,συσκευές τηλεπικοινωνίας, ηλεκτρικές συσκευές, υπολογιστές, ξυλεία, ιατρικά και φαρμακευτικά προϊόντα και δέρματα. Παρόλο που οι ΗΠΑ επιβάλλουν περιορισμούς στην εξαγωγή ορισμένων φρέσκων ή επεξεργασμένων γεωργικών προϊόντων υπάρχει πλήρης ελευθερία στην πώληση ελληνικών βιομηχανικών προϊόντων σε όλη την αμερικανική αγορά. Επίσης η συμφωνία μεταξύ ΕΕ-ΗΠΑ που υπογράφτηκε τον Μάιο του 1993 επιτρέπει στις ελληνικές επιχειρήσεις πρόσβαση στα δημόσια συμβόλαια των ΗΠΑ. Το εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών ανέρχεται στο 1 δισεκατομμύριο το 2010.[1] Εξαιτίας της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα που ξεκίνησε το 2008 οι αμερικανικές εταιρίας προτίμησαν άλλες χώρες των Βαλκανίων και την Ιταλία λόγω του χαμηλότερου κόστους παραγωγής.
Στρατιωτική συνεργασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι στρατιωτικές σχέσεις των ΗΠΑ με την Ελλάδα χρονολογούνται από τον 19ο αιώνα όταν η Ελλάδα πολεμούσε για την ανεξαρτησία της εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κατά τη διάρκεια του φιλελληνικού κινήματος τα δύο κράτη εντόπισαν ομοιότητες στις κοινές αξίες της ελευθερίας και δημοκρατίας τους. Η στρατιωτική υποστήριξη στους δύο παγκόσμιους πολέμους αλλά και υπό το Σχέδιο Μάρσαλ έθεσαν τη βάση για τις δύο χώρες ώστε να θεωρούνται ως σταθεροί σύμμαχοι. Η Ελλάδα και οι ΗΠΑ είχαν συμμαχήσει και σε άλλους πολέμους όπως τον Ψυχρό Πόλεμο αλλά και στις διαμάχες στο Κόσοβο τη Βοσνία και το Αφγανιστάν.
Κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Κόλπου οι σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών ισχυροποιήθηκαν καθώς η Ελλάδα παραχώρησε στρατιωτική και φαρμακευτική βοήθεια στα αμερικανικά στρατεύματα στην περιοχή του κόλπου. Επισκέψεις ισχυρών πολιτικών και στρατιωτικών προσώπων μεταξύ των δύο κρατών όπως εκείνη της Κοντολίζα Ράις στην Αθήνα ενίσχυσαν τον δεσμό μέσω του αγώνα εναντίον των ναρκωτικών και της τρομοκρατίας. Επιπρόσθετα το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι ανοιχτό για επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ στην ανατολική Μεσόγειο και η συμβολή της Ελλάδας στον πόλεμο του Αφγανιστάν ήταν πολύ μεγάλη.
Οι ένοπλες δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδος, συμμετέχουν επίσης σε μεγάλης κλίμακας στρατιωτικές ασκήσεις που πραγματοποιούνται στην περιοχή της Μεσογείου,[2][3][4][5] ενώ η ναυτική βάση της Κρήτης στον κόλπο της Σούδας στην Ελλάδα, χρησιμεύει ως η μεγαλύτερη και πιο σημαντική ναυτική βάση για τις Ηνωμένες Πολιτείες στην ανατολική Μεσόγειο.[6][7][8] Επιπλέον, η βάση του κόλπου της Σούδας διαθέτει το μοναδικό λιμάνι βαθέων υδάτων σε όλες τις περιοχές της Νότιας Ευρώπης και της Μεσογείου που είναι κατάλληλο και ικανό για τη συντήρηση των μεγαλύτερων αεροπλανοφόρων, καθιστώντας το ζωτικής σημασίας για την ευρύτερη ασφάλεια στην περιοχή, με το μόνο άλλο τέτοιο για το Ναυτικό των ΗΠΑ να είναι το Νόρφολκ στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ντουμπάι στον Περσικό Κόλπο.Το 2019, οι δυο χώρες υπέγραψαν ένα αναθεωρημένο αμυντικό σύμφωνο, το οποίο Αμερικανοί αξιωματούχοι περιέγραψαν ως κρίσιμο για την αντιμετώπιση των προκλήσεων ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο. Η συμφωνία προβλέπει την αύξηση των κοινών δραστηριότητων ΗΠΑ-Ελλάδας, καθώς και την ενίσχυση των Νατοικών δυνάμεων στη Λάρισα, το Στεφανοβίκειο και την Αλεξανδρούπολη και τις υποδομές και άλλες βελτιώσεις στο Ναύσταθμο της Κρήτης. [9][10]
Στις 6 Νοεμβρίου 2020, η Ελλάδα υπέβαλε επίσημο αίτημα στις Ηνωμένες Πολιτείες για την απόκτηση 18-24 μαχητικών αεροσκαφών τύπου Στελθ πολλαπλών χρήσεων F-35 από το έτος 2021.[11]
Στις 13 Οκτωβρίου 2021, η Ελλάδα και οι ΗΠΑ αναβάθμισαν το αμυντικό τους σύμφωνο, υπογράφοντας μια συμφωνία που επιτρέπει διευρυμένη πρόσβαση στα αμερικανικά στρατεύματα για εκπαίδευση και επιχειρισιακή δραστηριότητα από τέσσερις επιπλέον βάσεις στην Ελλάδα επ' αόριστον. Η Ελλάδα έχει επίσης ένα διμερές σύμφωνο θαλάσσιας άμυνας με τη Γαλλία, και τα μέρη θεωρούν ότι είναι συμπληρωματικά προς το ΝΑΤΟ.[12]
Διπλωματική αντιπροσώπευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Ελλάδα αντιπροσωπεύεται επίσημα στις ΗΠΑ μέσω της πρεσβείας της στην Ουάσινγκτον και προξενείων στην Ατλάντα, Βοστόνη, Σικάγο, Λος Άντζελες, Νέα Ορλεάνη, Νέα Υόρκη,Χιούστον και Σαν Φρανσίσκο. Οι ΗΠΑ έχουν πρεσβεία στην Αθήνα και προξενείο στη Θεσσαλονίκη. Επίσης οι δύο χώρες συμμετέχουν σε κοινούς διεθνείς οργανισμούς όπως το NATO, τα Ηνωμένα Έθνη, τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και την Παγκόσμια Τράπεζα.
Ελληνοαμερικανική κοινότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι πρώτοι Έλληνες μετανάστες στις ΗΠΑ χρονολογούνται από το 1760 αν και η πρώτη σημαντική ελληνική κοινότητα ιδρύθηκε το 1850 στη Νέα Ορλεάνη. Το πρώτο ελληνικό προξενείο και η πρώτη ορθόδοξη εκκλησία κτίστηκαν στη Νέα Ορλεάνη επίσης. Η ελληνική μετανάστευση έφτασε στο απόγειο της το 1945 μετά τους δύο παγκόσμιους πολέμους καθώς και τον ελληνικό εμφύλιο που διέλυσε την ελληνική οικονομία.Μετά την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 1981 η μετανάστευση Ελλήνων στις ΗΠΑ άρχισε να μειώνεται. Το 1999 υπήρχαν 72.000 Ελληνοαμερικάνοι που μετανάστευσαν στην Ελλάδα αλλά αυτοί οι αριθμοί έχουν μειωθεί λόγω της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και την ΕΕ.
Το 2000 το αμερικανικό ομοσπονδιακό γραφείο απογραφών έδειξε ότι 1.153.295 εκατομμύρια Έλληνες ζουν στις ΗΠΑ.Περίπου 3 εκατομμύρια Αμερικάνοι έχουν ελληνικές ρίζες. Οι Ελληνοαμερικάνοι αποτελούν μια πολύ καλά οργανωμένη κοινότητα στις ΗΠΑ (πολλά αξιόλογα πολιτικά πρόσωπα όπως ο πρώην αντιπρόεδρος Σπύρο Άγκνιου, η γερουσιαστής Ολυμπία Σνόου καθώς και ο υποψήφιος πρόεδρος του δημοκρατικού κόμματος και πρώην κυβερνήτης της Μασαχουσέτης Μάικλ Δουκάκης έχουν ελληνικές ρίζες) και βοηθά και συμβάλλουν στην καλλιέργεια στενών πολιτικών και πολιτιστικών δεσμών με την Ελλάδα. Έχει δημιουργηθεί πλήθος ομάδων υποστήριξης και υπεράσπισης που σκοπεύουν να ενημερώνουν για θέματα που απασχολούν την ελληνική πολιτική και οικονομία. Το ελληνοαμερικανικό συμβούλιο ιδρύθηκε και λειτουργεί από το 1974.
Επισκέψεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «WPS - USA Foreign Trade with Greece». World Port Source. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2016.
- ↑ Zitun, Yoav (2013-11-25). «Israel, Greece, Italy, US are holding massive aerial training exercise in Israel with almost 100 aircraft.». Ynetnews (ynetnews.com). http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-4457770,00.html. Ανακτήθηκε στις 27 March 2017.
- ↑ «Israel Defense Forces: Greece-U.S.-Israel Joint Military Training». jewishvirtuallibrary.org. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2017.
- ↑ «VIDEO: Israel, US conduct air force drills in Greece». Jerusalem Post. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2017.
- ↑ «Israel, UAE to fly together in Greek air force exercise». The Times of Israel. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2017.
- ↑ «Souda Bay US Naval Base 'best in the Med'». Daily Hellas. 28 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2017.
- ↑ «Souda Bay Base Anchors NATO Role In Eastern Med». realcleardefense.com. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2017.
- ↑ «The Expanding Strategic Significance of Souda Bay» (PDF). ahiworld.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 28 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2017.
- ↑ «US, Greece Sign Revised Defense Cooperation Agreement». US News. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ «Greece, US hail strategic relationship after signing defence deal». The New Athenian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ «Greece officially asked to buy stealth F-35 fighters from the United States». BulgarianMilitary.com. 17 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ https://www.usnews.com/news/politics/articles/2021-10-14/greece-us-expand-defense-pact-in-face-of-turkey-tensions
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
