Σχέσεις Ελλάδας και Αλβανίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ελληνο-αλβανικές σχέσεις
Map indicating locations of Albania and Greece

Αλβανία

Ελλάδα

Οι Ελληνο-αλβανικές σχέσεις είναι οι διμερείς εξωτερικές σχέσεις μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Δημοκρατίας της Αλβανίας. Λόγω της ισχυρής παρουσίας αλβανικών κοινοτήτων στην Ελλάδα και ελληνικών κοινοτήτων στην Αλβανία και τις συχνές επαφές υψηλού επιπέδου μεταξύ των κυβερνήσεων, οι δύο χώρες σήμερα έχουν θερμές διπλωματικές σχέσεις με μικρές περιόδους έντασης. Και τα δύο κράτη είναι μέλη πολλών διεθνών οργανισμών, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης και το ΝΑΤΟ, και μοιράζονται κοινές πολιτικές απόψεις για τα Βαλκάνια και τον κόσμο, με την Ελλάδα να είναι ένθερμος υποστηρικτής της υποψηφιότητας της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προτείνοντας την «Ατζέντα 2014» για την προώθηση της ένταξης όλων των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο πλαίσιο της ελληνικής Προεδρίας της ΕΕ, η Αλβανία, στις 24 Ιουνίου 2014, τέθηκε επίσημα υπό το καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία συμπίπτει με την 10η επέτειο της «Ατζέντας 2014». Η Ελλάδα είναι, επίσης, ο μεγαλύτερος επενδυτής της Αλβανίας και κύριος εμπορικός εταίρος, και μαζί με την Ιταλία, η Ελλάδα υποστήριξε σθεναρά την είσοδο της Αλβανίας στο ΝΑΤΟ, η οποία επετεύχθη το 2009. Οι κυβερνήσεις των δύο χωρών συνεργάζονται σε πολλούς τομείς, από την αγορά και την ενέργεια μέχρι τον στρατό, τον τουρισμό και τον πολιτισμό, με μεγάλα έργα, όπως ο Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου[1] και τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια.

Οι σύγχρονες διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών επανιδρύθηκαν το 1971 και σήμερα θεωρούνται ως γενικά καλές.[2] Τα τρέχοντα ζητήματα στην ατζέντα των δύο μελών του ΝΑΤΟ περιλαμβάνουν την κατάργηση του καθεστώτος του πολέμου που είναι ακόμη σε ισχύ από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν οι ιταλικές δυνάμεις επιτέθηκαν στην Ελλάδα τον Οκτώβριο του 1940[3][4][5] και τα ζητήματα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα για την Ελληνική μειονότητα στην Αλβανία και αντίστροφα.[6][7]

Ο Edi Rama και ο Γιώργος Παπανδρέου σε συνάντησή τους το 2011.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την αλβανική διακήρυξη της ανεξαρτησίας το 1912 το θέμα της διαίρεσης της γης ανάμεσα στην Αλβανία και την Ελλάδα λύθηκε κάτω από την εποπτεία των Μεγάλων Δυνάμεων (Αυστροουγγαρία και Ιταλία) με το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας.

Οι Υπουργοί Εξωτερικών της Αλβανίας Εντμόντ Παναρίτι και της Ελλάδας Δημήτρης Αβραμόπουλος, Οκτώβριος 2012.

Μετά από ένα πάγωμα που διήρκεσε περισσότερο από 30 χρόνια, οι δύο χώρες αποκατέστησαν ξανά τις διπλωματικές σχέσεις το 1971.[8] Σήμερα, τα δύο κράτη χαρακτηρίζουν τις σχέσεις τους ως «εξαιρετικές» με την Αλβανία να θεωρεί την Ελλάδα έναν από τους ισχυρότερους και πιο σημαντικούς συμμάχους και επενδυτές, καθώς και οι δύο είναι μέλη του ΝΑΤΟ και απολαμβάνουν στενές σχέσεις στις μέρες μας.[2]

Επισκόπηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αλβανία διατηρεί πρεσβεία στην Αθήνα και προξενεία στα Ιωάννινα και τη Θεσσαλονίκη. Η Ελλάδα διατηρεί πρεσβεία στα Τίρανα και προξενεία στο Αργυρόκαστρο και την Κορυτσά.

Συνάντηση του Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας, Νίκου Δένδια, με την Αλβανίδα ομόλογό του, Olta Xhaçka, 2022.

Σύγχρονες σχέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την πτώση του κομμουνισμού στην Αλβανία το 1991, ένας μεγάλος αριθμός οικονομικών προσφύγων και μεταναστών από την Αλβανία και άλλες πρώην Κομμουνιστικές χώρες όπως η Βουλγαρία, η Γεωργία, η Μολδαβία, η Ουκρανία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Ουγγαρία και η Ρωσία έφτασαν στην Ελλάδα προς αναζήτηση εργασίας. Οι Αλβανοί στην Ελλάδα αποτελούν το 60-65% του συνολικού αριθμού μεταναστών στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, υπάρχουν επίσημα 443.550 κάτοχοι αλβανικής ιθαγένειας στην Ελλάδα.[9][10]

Το ζήτημα του Κοσόβου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ελλάδα και η Αλβανία έχουν διαφορετικές απόψεις σχετικά με την αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου. Η Αλβανία αναγνώρισε το Κοσσυφοπέδιο ως ανεξάρτητο κράτος, ενώ η Ελλάδα αρνείται να το αναγνωρίσει.

Διμερείς σχέσεις και συνεργασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σχέσεις έχουν βελτιωθεί σημαντικά από το 1991. Οι δύο χώρες έχουν υπογράψει σύμφωνο Φιλίας, Συνεργασίας, Καλής Γειτονίας και Ασφαλείας στις 21 Μαρτίου 1996. Επιπλέον, η Ελλάδα είναι ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής της Αλβανίας (Μαζί με την Ιταλία), επενδύοντας περισσότερα από 400 εκατομμύρια δολάρια.

Ωστόσο, κατά τη διάρκεια του 2014 οι σχέσεις επιδεινώθηκαν κάπως λόγω της άρνησης από τον Έντι Ράμα της συμφωνίας που όριζε τα θαλάσσια σύνορα και το σύνολο της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) μεταξύ των δύο χωρών, την οποία υπέγραψε η προηγούμενη κυβέρνηση της Αλβανίας με την Ελλάδα το 2009.[11]

Τα δύο κράτη συνεργάζονται σε πολλούς τομείς, όπως η πολιτική, η δικαιοσύνη, η ενέργεια και ο τουρισμός. Υπάρχουν τακτικές επισκέψεις υψηλού επιπέδου μεταξύ των δύο χωρών και συχνές επαφές. Συζητήσεις για σημαντικά ζητήματα βρίσκονται σε εξέλιξη επί του παρόντος και περιλαμβάνουν την τουριστική ανάπτυξη των ακτών του Ιονίου και τον Αδριατικό Αγωγό Φυσικού Αερίου TAP.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Καζάνας Γεώργιος, Διαδριατικός Αγωγός (TAP): Προβλεπόμενη χάραξη και χωροθέτηση του συμπιεστή. Αξιολόγηση επιπτώσεων και εναλλακτικές - The Transadriatic Pipeline (TAP): Route and compressor’s location planned. Evaluation of impacts and alternatives, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Πολυτεχνική Σχολή, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, 2015
  2. 2,0 2,1 «Albanian official: 'We are much more pro-European than several EU members'». EurActiv.com. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2016. 
  3. «Albania Asks Greece to Declare War Finally Over». Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2016. 
  4. http://www.balkaneu.com/war-peace-albanian-grek-relations/
  5. «Albania Asks Greece to End State of War». Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2016. 
  6. «Albania: The Greek Minority». Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2016. 
  7. «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 2014-11-15. 
  8. Nafpliotis, Alexandros (2009). Greece in the Balkans: Memory, Conflict and Exchange; "The 1971 Re-establishment of Diplomatic Relations between Greece and Albania: Cooperation and Strategic Partnership within Cold War Bipolarity?" in Anastasakis, Bechev and Vrousalis (eds.). Newcastle: Cambridge Scholars Publishing. ISBN 9781443813150. 
  9. Greencard1998_ ResPerm2004v4correctedFINAL.xls Αρχειοθετήθηκε 2009-03-25 στο Wayback Machine. Error in webarchive template: Check |url= value. Empty.
  10. «Η σελίδα της Αλβανικής Κοινότητας Στην Ελλάδα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2016. 
  11. Kathimerini Newspaper: Albania-Greece EEZ agreement to suffer setback, strain relations.