Ελατόφυτο Αχαΐας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 24: Γραμμή 24:
Το '''Ελατόφυτο''', γνωστότερο με το παλιό του όνομα '''Μάζι''', είναι χωριό της [[Νομός Αχαΐας|Αχαΐας]] στην πρώην [[Επαρχία Καλαβρύτων]]. Βρίσκεται στις πλαγιές του [[Χελμός|Χελμού]] σε υψόμετρο περίπου από 1.140 έως 1.205 μέτρα<ref>Μέτρηση στο Google Earth.</ref><ref>Ως συνηθέστερο υψόμετρο για το χωριό δίνεται το 1.167 μέτρα. Βλ. [http://moriasnow.gr/oikismos/elatofyto Ελατόφυτο]. moriasnow.gr</ref><ref>Αναφέρεται ότι βρίσκεται σε υψόμετρο 1.300 μέτρων. Βλ. Δημήτριος Γεωργίου Πανόπουλος, ''Χονδρογιανναίοι. Η τραγωδία των πρώτων επαναστατών του 1821'', Εκδόσεις Ιωάννη Πικραμένου, Πάτρα 2009.</ref> και συνορεύει με τα χωριά [[Πλανητέρο Αχαΐας|Πλανητέρο]], όπου βρίσκονται οι πηγές του [[Αροάνιος ποταμός|Αροάνιου]], με τα [[Καστριά Αχαΐας|Καστριά]], τον [[Βάλτος Αχαΐας|Βάλτο]], τον [[Άρμπουνας Αχαΐας|Άρμπουνα]] και το [[Νομός Κορινθίας|Νομό Κορινθίας]]. Είναι το πιο ορεινό χωριό της πρώην [[Επαρχία Καλαβρύτων|Επαρχίας Καλαβρύτων]]<ref name="papandreou">Γεώργιος Παπανδρέου, ''[http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/9/9/6/metadata-3fc3b1f67b22f31447f34394a8e40327_1271927235.tkl Καλαβρυτινή επετηρίς: ήτοι πραγματεία περί της ιστορικής των Καλαβρύτων επαρχίας]'', Εκδότης Μιχαήλ Ι. Σαλιβέρος, Εν Αθήναις 1906</ref> ενώ θεωρείται, μετά τον κτηνοτροφικό οικισμό του [[Οβρυόκαμπος Αχαΐας|Οβρυόκαμπου]] στο [[Παναχαϊκό]], ως ο δεύτερος πιο ορεινός οικισμός στην Αχαΐα<ref>Υπάρχει και ο συνοικισμός των [[Βεραίικα Αχαΐας|Βεραίικων]] στο Παναχαϊκό σε υψόμετρο 1.185μ.</ref>.
Το '''Ελατόφυτο''', γνωστότερο με το παλιό του όνομα '''Μάζι''', είναι χωριό της [[Νομός Αχαΐας|Αχαΐας]] στην πρώην [[Επαρχία Καλαβρύτων]]. Βρίσκεται στις πλαγιές του [[Χελμός|Χελμού]] σε υψόμετρο περίπου από 1.140 έως 1.205 μέτρα<ref>Μέτρηση στο Google Earth.</ref><ref>Ως συνηθέστερο υψόμετρο για το χωριό δίνεται το 1.167 μέτρα. Βλ. [http://moriasnow.gr/oikismos/elatofyto Ελατόφυτο]. moriasnow.gr</ref><ref>Αναφέρεται ότι βρίσκεται σε υψόμετρο 1.300 μέτρων. Βλ. Δημήτριος Γεωργίου Πανόπουλος, ''Χονδρογιανναίοι. Η τραγωδία των πρώτων επαναστατών του 1821'', Εκδόσεις Ιωάννη Πικραμένου, Πάτρα 2009.</ref> και συνορεύει με τα χωριά [[Πλανητέρο Αχαΐας|Πλανητέρο]], όπου βρίσκονται οι πηγές του [[Αροάνιος ποταμός|Αροάνιου]], με τα [[Καστριά Αχαΐας|Καστριά]], τον [[Βάλτος Αχαΐας|Βάλτο]], τον [[Άρμπουνας Αχαΐας|Άρμπουνα]] και το [[Νομός Κορινθίας|Νομό Κορινθίας]]. Είναι το πιο ορεινό χωριό της πρώην [[Επαρχία Καλαβρύτων|Επαρχίας Καλαβρύτων]]<ref name="papandreou">Γεώργιος Παπανδρέου, ''[http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/9/9/6/metadata-3fc3b1f67b22f31447f34394a8e40327_1271927235.tkl Καλαβρυτινή επετηρίς: ήτοι πραγματεία περί της ιστορικής των Καλαβρύτων επαρχίας]'', Εκδότης Μιχαήλ Ι. Σαλιβέρος, Εν Αθήναις 1906</ref> ενώ θεωρείται, μετά τον κτηνοτροφικό οικισμό του [[Οβρυόκαμπος Αχαΐας|Οβρυόκαμπου]] στο [[Παναχαϊκό]], ως ο δεύτερος πιο ορεινός οικισμός στην Αχαΐα<ref>Υπάρχει και ο συνοικισμός των [[Βεραίικα Αχαΐας|Βεραίικων]] στο Παναχαϊκό σε υψόμετρο 1.185μ.</ref>.


Ο πληθυσμός του σύμφωνα με την απογραφή του [[2011]] είναι 4 κάτοικοι<ref name=":0">«[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/FEK_monimos_rev.pdf/125204a0-726f-46fe-a141-302d9e7a38dc ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού]», σελ. 10704 (σελ. 230 του pdf), και σε μορφή Excel «''[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/resident_population_census2011rev.xls/956f8949-513b-45b3-8c02-74f5e8ff0230 Πίνακας αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ Πληθυσμού-Απογραφής 2011]''» στην ιστοσελίδα της [http://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous ΕΛΣΤΑΤ]. [https://web.archive.org/web/20171124131800/http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/FEK_monimos_rev.pdf/125204a0-726f-46fe-a141-302d9e7a38dc Αρχειοθετήθηκε] 24/11/2017. Ανακτήθηκε 09/01/2018.</ref>.
Ο πληθυσμός του σύμφωνα με την απογραφή του [[2011]] είναι 4 κάτοικοι<ref>[http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011]</ref><ref name=":0">«[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/FEK_monimos_rev.pdf/125204a0-726f-46fe-a141-302d9e7a38dc ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού]», σελ. 10704 (σελ. 230 του pdf), και σε μορφή Excel «''[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/resident_population_census2011rev.xls/956f8949-513b-45b3-8c02-74f5e8ff0230 Πίνακας αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ Πληθυσμού-Απογραφής 2011]''» στην ιστοσελίδα της [http://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous ΕΛΣΤΑΤ]. [https://web.archive.org/web/20171124131800/http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/FEK_monimos_rev.pdf/125204a0-726f-46fe-a141-302d9e7a38dc Αρχειοθετήθηκε] 24/11/2017. Ανακτήθηκε 09/01/2018.</ref>.


==Ιστορία==
==Ιστορία==

Έκδοση από την 15:00, 14 Δεκεμβρίου 2018

Συντεταγμένες: 37°56′23″N 22°11′29″E / 37.93972°N 22.19139°E / 37.93972; 22.19139

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Μάζι Αχαΐας.
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Μάζι.
Ελατόφυτο
Ελατόφυτο is located in Greece
Ελατόφυτο
Ελατόφυτο
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
ΔήμοςΚαλαβρύτων
Δημοτική ΕνότηταΚλειτορίας
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοποννήσου
ΝομόςΑχαΐας
Υψόμετρο1.167
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΜάζι

Το Ελατόφυτο, γνωστότερο με το παλιό του όνομα Μάζι, είναι χωριό της Αχαΐας στην πρώην Επαρχία Καλαβρύτων. Βρίσκεται στις πλαγιές του Χελμού σε υψόμετρο περίπου από 1.140 έως 1.205 μέτρα[1][2][3] και συνορεύει με τα χωριά Πλανητέρο, όπου βρίσκονται οι πηγές του Αροάνιου, με τα Καστριά, τον Βάλτο, τον Άρμπουνα και το Νομό Κορινθίας. Είναι το πιο ορεινό χωριό της πρώην Επαρχίας Καλαβρύτων[4] ενώ θεωρείται, μετά τον κτηνοτροφικό οικισμό του Οβρυόκαμπου στο Παναχαϊκό, ως ο δεύτερος πιο ορεινός οικισμός στην Αχαΐα[5].

Ο πληθυσμός του σύμφωνα με την απογραφή του 2011 είναι 4 κάτοικοι[6][7].

Ιστορία

Παραμένει άγνωστο το πότε κατοικήθηκε για πρώτη φορά το Μάζι. Σύμφωνα με τον Διονύσιο Ζακυθηνό το 1320 από τους Βυζαντινούς παραχωρήθηκαν στον Χελμό γαίες για εγκατάσταση σε στρατιώτες της αυτοκρατορίας και είναι πιθανό κάποιοι από αυτούς να εγκατασταθήκαν στο Μάζι[8]. Προφορική παράδοση λέει ότι οι πρώτοι οικιστές ήρθαν εδώ από την Ζάκυνθο άγνωστο για ποιον λόγο[8]. Αναφέρεται πρώτη φορά σε Ενετικό έγγραφο του 1700 με 19 οικογένειες ενώ άκμασε επί Τουρκοκρατίας όπου τον 18ο αιώνα αναφέρεται ότι ήταν κώμη με δημοτικό σχολείο[8].

Επί Τουρκοκρατίας το Μάζι αναφέρεται με καθαρά χριστιανικό πληθυσμό, η μόνη παρουσία Οθωμανών ήταν όταν περνούσε ο Σπαής για την είσπραξη των φόρων[8]. Διοικητικά ανήκε στον Καζά των Καλαβρύτων και στο Σέμτι της Κατσάνας[8]. Από το Μάζι ήταν η οικογένεια των Χονδρογιανναίων. Ο Γιάννης Χοντρογιάννης ήταν αυτός που μαζί με τα παιδιά του στις 16 Μαρτίου του 1821 έστησε ενέδρα στην "Χελωνοσπηλιά" για να σκοτώσει τον Τούρκο φοροεισπράκτορα Σεϊδή Λαλιώτη, σε μια από τις πρώτες επιθέσεις των επαναστατημένων Ελλήνων[8]. Τραγική ήταν μετά την απελευθέρωση η ιστορία όλης της οικογένειας όπου κυνηγήθηκαν από την οικογένεια του Ν. Ταμπακόπουλου και το ελληνικό κράτος και έγιναν ληστές χάνοντας κάποια στιγμή και την ζωή τους[8].

Μαζαίοι αγωνιστές αναφέρονται η οικογένεια Χονδρογιάννη με τον πατέρα Ιωάννη και τους γιούς Ηλία, Αναστάσιο, Ανδρούτσο, Γεώργιο και Σωτήρη. Μαζί τους στη "Χελωνοσπηλιά" ήταν και ο Μαζαίος Ιωάννης Δημόπουλος[8]. Άλλη οικογένεια αγωνιστών ήταν οι Παπαδαίοι με τους Σωτήριο, Γιώργο, Ηλία που διετέλεσε βουλευτής Καλαβρύτων και ο Γεώργιος όπου μετά την απελευθέρωση έγινε Δήμαρχος Κλειτορίας και βουλευτής Καλαβρύτων[8]. Άλλη γνωστή οικογένεια με προσφορά στον αγώνα ήταν και η Δαφαλιά με τους Αθανάσιο, Παναγιώτη και Ιωάννη. Οι οικογένειες Καρκούλια, Οικονόμου κτλ[4].

Στην περιοχή του Μαζιού υπάρχουν πολλές σπηλιές, κάποιες από αυτές έχουν χρησιμοποιηθεί από τους Χονδρογιανναίους σαν λημέρι ενώ αναφέρεται ότι σπηλιά του Μαζιού χρησιμοποιήθηκε σαν νοσοκομείο στην Μάχη του Λεβιδίου[8].

Μετά την απελευθέρωση οι κάτοικοι του χωριού εγκαταστάθηκαν σε χαμηλότερη θέση, εγκαταλείποντας το χωριό, σε κάμπο όπου είχαν ιδιοκτησίες και καλύβες, τα "Μαζέικα Καλύβια", ή απλά Μαζέικα όπως λέγονταν[8]. Παρόλα αυτά το χωριό συνέχισε να χρησιμοποιείται σαν θερινή κατοικία αλλά και μόνιμη εφόσον το 1906 αναφέρεται με 42 κατοίκους[4]. Το νέο χωριό γνώρισε ακμή μεγάλη και εξελίχτηκε στο σημερινό κεφαλοχώρι της Κλειτορίας. Μαζαίοι αναφέρεται ότι εγκαταστάθηκαν μετά την επανάσταση και στον Ριόλο όπου αναφέρεται συνοικισμός Μαζέικα[9].

Το 1943 το Μάζι όπως και πολλά άλλα χωριά της Επαρχίας Καλαβρύτων κάηκε από τον Γερμανικό στρατό κατοχής κατά την διάρκεια της "επιχείρησης Καλάβρυτα" και συγκεκριμένα από την ομάδα μάχης του λοχαγού Χανς Κόκερτ της 117ης μεραρχίας κυνηγών[10]. Στις 12 Δεκεμβρίου εκτέλεσαν 12 Μαζαίους στη θέση "Μαγέρου" σαν αντίποινα για τους εκτελεσθέντες Γερμανούς στρατιώτες[11]. Η αποκάλυψη της εκτέλεσης των μελών του γερμανικού λόχου Σόμπερ είχε γίνει την επόμενη μέρα του γεγονότος (8-12-1943) από τον επιζώντα Αλσατό Ροζέ Βάλτερ, με αποτέλεσμα την έναρξη του ολοκαυτώματος της Επαρχίας Καλαβρύτων με την καταστροφή στους Ρογούς[12].

Διοικητική εξέλιξη

Από το 1835 ως το 1912 αποτέλεσε οικισμό του Δήμου Κλειτορίας[13]. Το 1912 αποτέλεσε οικισμό της Κοινότητας Μαζέικων (ή Κάτω Κλειτορίας όπως μετονομάστηκε το 1930) έως το 1997 που αποτέλεσε οικισμό του Δήμου Λευκασίου[14] (ή Κλειτορίας, όπως μετονομάστηκε το 2008)[15]. Από το 2011 αποτελεί οικισμό της Τοπικής Κοινότητας Κλειτορίας, του "Καλλικρατικού" Δήμου Καλαβρύτων.

Προσωπικότητες

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. Μέτρηση στο Google Earth.
  2. Ως συνηθέστερο υψόμετρο για το χωριό δίνεται το 1.167 μέτρα. Βλ. Ελατόφυτο. moriasnow.gr
  3. Αναφέρεται ότι βρίσκεται σε υψόμετρο 1.300 μέτρων. Βλ. Δημήτριος Γεωργίου Πανόπουλος, Χονδρογιανναίοι. Η τραγωδία των πρώτων επαναστατών του 1821, Εκδόσεις Ιωάννη Πικραμένου, Πάτρα 2009.
  4. 4,0 4,1 4,2 Γεώργιος Παπανδρέου, Καλαβρυτινή επετηρίς: ήτοι πραγματεία περί της ιστορικής των Καλαβρύτων επαρχίας, Εκδότης Μιχαήλ Ι. Σαλιβέρος, Εν Αθήναις 1906
  5. Υπάρχει και ο συνοικισμός των Βεραίικων στο Παναχαϊκό σε υψόμετρο 1.185μ.
  6. ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011
  7. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10704 (σελ. 230 του pdf), και σε μορφή Excel «Πίνακας αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ Πληθυσμού-Απογραφής 2011» στην ιστοσελίδα της ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 24/11/2017. Ανακτήθηκε 09/01/2018.
  8. 8,00 8,01 8,02 8,03 8,04 8,05 8,06 8,07 8,08 8,09 8,10 Δημήτριος Γεωργίου Πανόπουλος, Χονδρογιανναίοι. Η τραγωδία των πρώτων επαναστατών του 1821, Εκδόσεις Ιωάννη Πικραμένου, Πάτρα 2009. ISBN 978-960-92482-2-8
  9. Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμος Α', Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Μαζαίικα
  10. Δήμος Καλαβρύτων 1943 - «Επιχείρηση Καλάβρυτα»
  11. Δήμος Καλαβρύτων
  12. Χέρμαν Φρανκ Μάγερ, Από τη Βιέννη στα Καλάβρυτα. Τα αιματηρά ίχνη της 117ης μεραρχίας καταδρομών στη Σερβία και την Ελλάδα, μετάφραση: Γιάννης Μυλωνόπουλος, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2003. ISBN 9789600511123
  13. Επετηρίς του Βασιλείου της Ελλάδας δια το έτος 1837
  14. ΕΕΤΑΑ Κοινότητα Μαζέικων διοικητικές μεταβολές
  15. eetaa.gr-Διοικητικές μεταβολές Δήμου Λευκασίου (ανακτήθηκε την 29/04/2014)

Πηγές

Βιβλιογραφία

  • Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.