Νάσια Αχαΐας
Συντεταγμένες: 37°48′47.002″N 21°59′37.000″E / 37.81305611°N 21.99361111°E
| Νάσια | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα[1] |
| Περιφέρεια | Δυτικής Ελλάδας |
| Δήμος | Καλαβρύτων |
| Δημοτική Ενότητα | Παΐων |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοποννήσου |
| Νομός | Αχαΐας |
| Υψόμετρο | 707 |
Τα Νάσια είναι μικρός ορεινός οικισμός της Αχαΐας και ανήκει στον "καλλικρατικό" Δήμο Καλαβρύτων.
Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Είναι χτισμένος σε υψόμετρο 707 μέτρων στις πλαγιές του "νασέικου" βουνού Λακκώματα, παρυφάδας του Αφροδίσιου, στις όχθες του χείμαρρου "Λαγκάδα"[2], τέσσερα χιλιόμετρα περίπου από την Εθνική Οδό Πατρών-Τριπόλεως.
Eγγύς του βρίσκονται ο παραδοσιακός οικισμός Βεσίνι, ο παλιός και νέος οικισμός της Πάου, οι μικροί οικισμοί: Βεσιναίικα, Δεχουναίικα και Μπάφι, το κεφαλοχώρι της Δάφνης (Στρέζοβα), και οι οικισμοί της Χόβολης. Από την πλευρά της Αρκαδίας γειτνιάζει με το χωριό της Ξηροκαρίταινας.
Αναφέρεται στα 1901 να απέχει 18 ώρες δρόμο από την Πάτρα, εφτάμιση ώρες από τα Καλάβρυτα, μία ώρα από το κεφαλοχώρι της Στρέζοβας και δυόμισι ώρες από το Σοπωτό[3][4].
Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Δεν αναφέρεται το χωριό πριν από τα τέλη του 17ου αιώνα, βιβλιογραφικά όμως έχει ειπωθεί ότι ανήκε προεπαναστατικά στους Οθωμανούς Δαμπάζογλου και Μεχμέτ, σύμφωνα με βενετικό έγγραφο[5]. Κάποιες αναφορές εμφανίζουν τους Βενετούς να έχουν στείλει στην περιοχή εποίκους από την Αταλάντη και τη Λειβαδιά το έτος 1687[5].
Παλιότερα το χωριό βρισκόταν σε άλλη θέση πιο πεδινή, σε περιοχή όπου σήμερα υπάρχουν αμπελοκαλλιέργειες ενώ εκεί ήταν παλιότερα λίμνη, η "Μαυρολίμνη", ωστόσο μετακινήθηκε σε υψηλότερη θέση για λόγους αποφυγής επιδρομών[5].
Αργότερα, πριν 1821, μαζί με το γειτονικό Βεσίνι αποτελούσε τσιφλίκι του Μουρτεζάγα ή Φειδά[6][7]. Κατά τον Αγώνα του 1821 πολέμησαν από το χωριό ο ιερέας και οπλαρχηγός Παπαγιαννάκης Καραμπάτσος, ο ανηψιός του Κωνσταντίνος Καραμπάτσος κ.ά.[6]
Οι κάτοικοί του προέρχονται, σύμφωνα με τοπικές μαρτυρίες, από τα χωριά της γύρω περιοχής[5]. Στις αρχές του 20ου αιώνα πολλοί κάτοικοί του έφυγαν μετανάστες στην Αμερική[5].
Τοπωνύμιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ονομασία του χωριού προέρχεται σύμφωνα με μια εκδοχή από την αρχαία κώμη των Νάσσων[5]. Μια ερμηνεία για το όνομα της αρχαίας πόλης σχετίζεται με τη μορφολογία της περιοχής, δηλ. έμοιαζε με νησί, παραφθορά "Νάσοι", περιστοιχισμένη από το Λάδωνα και τους χειμάρρους του[5].
Μια άλλη εκδοχή αναφέρει τη σύγχρονη ονομασία του χωριού ως ανθρωπωνυμικό, από το όνομα κάποιου παλιού οικιστή και πιο συγκεκριμένα από κάποιον Αθανάσιο αποκαλούμενο "Νάσια"[5].
Φυσιογνωμία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το χωριό περιστοιχίζεται από το επονομαζόμανο δάσος της "Μπαρμπούς", που πρόκειται για δάσος γεμάτο από αιωνόβιες καστανιές και κρανιές και δημιουργεί μια ειδυλλιακή εικόνα όντας αξιόλογος πνεύμονας οξυγόνου[8].
Παρόλη τη φθίνουσα δημογραφική πορεία του χωριού, παίρνει ζωή από τους ετεροδημότες του που επισκέπτονται συχνά τον τόπο τους ενώ έχουν ανακαινιστεί πολλές παλιές κατοικίες[5].
Διοικητική εξέλιξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Την 20/04/1835 προσαρτάται στον τότε Δήμο Πάου[9]. Την 01/07/1841 αποσπάται από το Δήμο Πάου και προσαρτάται στον τότε Δήμο Αροανείας ενώ με το ΦΕΚ 2Α της 20/01/1870 αποσπάται από τον τότε Δήμο Αροανείας και προσαρτάται στον τότε Δήμο Παΐων[9]. Με το ΦΕΚ 256Α της 28/08/1912 αποσπάται από το Δήμο Παΐων και ορίζεται έδρα της κοινότητας Νασίων[9][10]. Με το ΦΕΚ 244Α της 04/12/1997, σύμφωνα με τη Διοικητική Μεταρρύθμιση "Καποδίστριας", προσαρτάται στο Δήμο Παΐων μέχρι το 2010 που εντάχθηκε στον "καλλικρατικό" Δήμο Καλαβρύτων (ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010) βάσει της Διοικητικής Μεταρρύθμισης "Καλλικράτης"[9][10].
Δημογραφική εξέλιξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στα 1700 αναφέρεται στη βενετική απογραφή Grimani ως Nasa και έχει πληθυσμό 10 οικογένειες (31 κάτοικοι)[5].
Η δημογραφική εξέλιξη του χωριού σύμφωνα με τις εθνικές απογραφές[11][12] είναι η εξής:
| 1828 | 1835 | 1844 | 1848-1851 | 1861 | 1879 | 1889 | 1896 | 1907 | 1920 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 39 οικογ. - 239 κατ.[5] |
53 οικογ. - 248 κατ.[5] |
250 κατ.[5] | 66 οικογ. - 234 κατ.[5] |
267 κατ.[5] | 287[5] | 196[5] | 199[4][5] (45 οικ.)[13] |
301[5] | 307[5] | 279[5] | 239[5] | 229[5] | 219[5] | 166[5] | 160[5] | 87[5] | 92[5][14] | 28[15] |
Λοιπά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ναοί του χωριού είναι ο Άγιος Δημήτριος (ενοριακός), οι Άγιοι Θεόδωροι (κοιμητηριακός) και η Κοίμηση της Θεοτόκου[5]. Γειτονιές του είναι η "Απάνου Ρούγα" ή "Κολωνάκι", η "Κάτω Ρούγα", τα "Κουφίτικα" και η "Πέρα Μεριά" ή "Ταμπάχανα"[16].
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Δάφνη (Στρέζοβα)
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
- ↑ Νουχάκης 1901, σελ. 564
- ↑ Νουχάκης 1901, σελ. 563
- ↑ 4,0 4,1 Κορύλλος 1903, σελ. 145
- ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 5,13 5,14 5,15 5,16 5,17 5,18 5,19 5,20 5,21 5,22 5,23 5,24 5,25 5,26 5,27 5,28 Λουλούδης 2010, σελ. 658
- ↑ 6,0 6,1 Παπανδρέου 1906, σελ. 203.
- ↑ Βλ. σχετική πληροφορία και στη συζήτηση του λήμματος.
- ↑ Τουριστικός οδηγός Νομού Αχαΐας - Διαδρομή 8: Τριπόταμα - Άγιος Βασίλειος - Ν. Πάος - Πάος - Δεχούνι - Βεσίνι - Βεσιναίικα - Δάφνη, nea.gr. Ανακτήθηκε από το αρχειοθετημένο πρωτότυπο: 04/09/2016.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Νασίων Αχαΐας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 27/09/2016.
- ↑ 10,0 10,1 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Νασίων Αχαΐας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 27/09/2016.
- ↑ Ψηφιακή βιβλιοθήκη της Ε.Σ.Υ.Ε./ΕΛ.ΣΤΑΤ., dlib.statistics.gr. Ανακτήθηκε: 12/09/2016.
- ↑ Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές στην Τ.Α. - Δημοσιεύματα απογραφών, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 12/09/2016.
- ↑ Παπανδρέου 1906, σελ. 202
- ↑ Μόνιμος πληθυσμός: 44 κάτοικοι. Βλ. Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001
- ↑ ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011
- ↑ Λουλούδης 2010, σελ. 659
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012).
- Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9.
- Ελληνική χωρογραφία: Γεωγραφία, Ιστορία, Στατιστική πληθυσμού και αποστάσεων συνταχθείσα και εκδοθείσα υπό Ιωάννου Εμμ. Νουχάκη, Έκδοσις Τρίτη, Εκδότης Σπυρίδων Κουσουλίνος, Εν Αθήναις 1901.
- Χρήστου Π. Κορύλλου, Χωρογραφία της Ελλάδος. Α'. Νομός Αχαΐας, Εκ του Τυπογραφείου των Καταστημάτων "Ανέστη Κωνσταντινίδου", Εν Αθήναις 1903.
- Παπανδρέου, Γεώργιος (1906). Καλαβρυτινή επετηρίς: ήτοι πραγματεία περί της ιστορικής των Καλαβρύτων επαρχίας. Αθήνα: Μιχαήλ Ι. Σαλιβέρος. σελ. 202-203.
Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Νασίων Αχαΐας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 27/09/2016.
- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Νασίων Αχαΐας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 27/09/2016.
- Τουριστικός οδηγός Νομού Αχαΐας - Διαδρομή 8: Τριπόταμα - Άγιος Βασίλειος - Ν. Πάος - Πάος - Δεχούνι - Βεσίνι - Βεσιναίικα - Δάφνη, nea.gr. Ανακτήθηκε από το αρχειοθετημένο πρωτότυπο: 04/09/2016.
| |||||
