Τσιβδί

Ο όρος Τσιβδί χρησιμοποιήθηκε σε διαφορετικές εποχές για να υποδηλώσει συγκεκριμένη συνοικία της Πάτρας.

Περίοδος ως τη Ρωμαϊκή εποχή

Στην περιοχή μέχρι την βασιλεία του Ρωμαίου Αυτοκράτορα Σεπτίμου Σεβήρου (193-211 π.Χ.) ήταν αγροί. Τότε ο Σεβήρος ανέσκαψε την περιοχή αυτή και κατασκεύασε το λιμάνι της πόλης, το οποίο χρησιμοποιήθηκε μέχρι την πρώτη περίοδο της Ενετοκρατίας ακόμα και από τους Ενετούς. Το λιμάνι αυτό καταλάμβανε τη σημερινή περιοχή από την οδό Δημ. Γούναρη μέχρι την οδό Τριών Ναυάρχων. Στην είσοδο του λιμένος υπήρχαν δύο πύργοι, στους οποίους δενόταν αλυσίδα. Το βάθος του ήταν περίπου 4 μέτρα η προβλήτα ήταν στη σημερινή Πλατεία Υψηλών Αλωνιών. Με την πρώτη κατάληψη της πόλης από τους Ενετούς, οι οποίοι στην αρχή χρησιμοποίησαν το λιμάνι, αλλά στην συνέχεια, λόγω κακής συντήρησης και επιχωματώσεων από τα γύρω ρέματα, εγκαταλείφθηκε και με τα χρόνια έγινε βάλτος δημιουργώντας πολλή δυσοσμία και λοιμούς στην πόλη. Το 1883 το έλος επιχωματώθηκε και αποξηράνθηκε και η πόλη επεκτάθηκε.

Εβραϊκή συνοικία

Πριν την Επανάσταση του 1821 από την εποχή ακόμα της Δεύτερης Ενετοκρατίας ήταν η εβραϊκή συνοικία της Πάτρας, κλειστή συνοικία αλλά αρκετά ακάθαρτη. Η λέξη είναι παραφθορά της λέξης κίβδαι, γιατί έτσι αποκαλούσαν οι υπόλοιποι κάτοικοι της Πάτρας τους Εβραίους, οι οποίοι ήταν όλοι τους έμποροι αλλά, όταν συναλλάσσονταν με κάποιον ξένο, πολλές φορές του έδιναν κίβδηλα νομίσματα . Μερικοί από αυτούς ήταν ιδιοκτήτες ακινήτων και γης. Ήταν από τις μεγάλες συνοικίες και κατά το 12ο αιώνα κτίστηκε εκεί και συναγωγή. Σήμερα είναι μία ήσυχη συνοικία με πολλά νεοκλασικά και εμπορικά καταστήματα. Όλες οι κατοικίες έχουν κτιστεί μετά την Επανάσταση, αφού κατά την διάρκεια της καταστράφηκαν όλα τα σπίτια της Πάτρας, ενώ δεν έχει απομείνει κανένας Εβραίος.

Η ονομασία Τσιβδί διατηρήθηκε και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και αναφερόταν, από αφηγήσεις παλαιοτέρων, στην παραθαλάσσια περιοχή μεταξύ των οδών Δημ. Γούναρη, Μαιζώνος και Κοραή.

Πηγές

• Δ. Καρατζά, Χ. Χαραλάμπους, Δ. Γκότση, Γ. Λύρα, Πάτρα, ονομάτων επίσκεψις, Έκδοση των εφημερίδων «Εθνικός Κήρυξ των Πατρών» και «Ημερήσιος Κήρυξ των Πατρών», Πάτρα 1995.
• Βασίλης Κ. Λάζαρης (επιμ.), Στέφανου Ν. Θωμόπουλου "Ιστορία της Πόλεως Πατρών από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι του 1821". Έκδοση τέταρτη στη δημοτική γλώσσα και με βάση τα χειρόγραφα του συγγραφέα, τόμοι Α'-Β', Αχαϊκές Εκδόσεις, Πάτρα 1998-1999. ISBN 960-7960-10-6 (set).

Βιβλιογραφία

• Χρήστος Α. Μούλιας, Το λιμάνι της σταφίδας. Πάτρα 1828-1900. Εμπόριο-Βιομηχανία-Τράπεζες-Ασφάλειες, Εκδόσεις Περί Τεχνών, Πάτρα 2000. ISBN 960-86814-0-5.
• Ξενοφών Αργ. Παπαευθυμίου, Η Πάτρα των ανωνύμων. Πρώιμα και λαϊκά στοιχεία στην αρχιτεκτονική της Πάτρας, Αχαϊκή Βιβλιοθήκη, Εκδόσεις Πελοπόννησος, Πάτρα 2014. ISBN 978-960-88372-2-5.
• Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση.