Άγιος Δημήτριος Πάτρας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Άγιος Δημήτριος είναι συνοικία της Πάτρας, από τις παλαιότερες της πόλης, η οποία οφείλει το όνομά της στον ομώνυμο ναό. Βρίσκεται στη λεγόμενη Άνω Πόλη και πλησίον του κέντρου της Πάτρας. Συνορεύει με τις συνοικίες Κρητικά, Μαρούδα, Αγία Αικατερίνη και Ταμπάχανα. Κεντρική πλατεία της συνοικίας είναι η "Πλατεία Ομονοίας" (επίσημη ονομασία: "Πλατεία Παπαδιαμαντόπουλου")[1].

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χώρος όπου βρισκόταν η επισκοπική κατοικία και έμενε ο Γερμανός Γ΄.
Ενδεικτική πινακίδα της θέσεως της οικίας του Γερμανού Γ΄.

Αναφέρονται ο ναός και η συνοικία ήδη από το 1668[2], ενώ σε έγγραφο του 1713 αναφέρεται και με την ονομασία "στα Καλύβια"[2]. Τοπωνύμιο "βασιλικό" αναφέρεται στη συνοικία και στο σημείο όπου βρισκόταν η οικία του επισκόπου[2], στην οποία έμεινε και ο Παλαιών Πατρών Γερμανός Γ΄ κατά την θητεία του ως Αρχιεπίσκοπος Παλαιών Πατρών. Σύμφωνα με τον Τριανταφύλλου, η ονομασία "στα Καλύβια" δείχνει νέα γειτονιά που δημιουργήθηκε στη συνοικία, ίσως και εγκατάσταση προσφύγων πριν το 1821[3].

Το όνομα προέρχεται από τον ομώνυμο ναό[3]. Ο ναός του Αγίου Δημητρίου το 1819 έγινε μητροπολιτικός με 4 εφημέριους και δίπλα σε αυτόν βρισκόταν και η επισκοπική κατοικία[3]. Ο ναός αυτός και η επισκοπική κατοικία γκρεμίστηκαν για να χτιστεί ο σημερινός, μεγαλύτερος σε έκταση, που εγκαινιάστηκε στις 16 Μαρτίου 1880 από τον επίσκοπο Ιθάκης Γαβριήλ[2].

Μπροστά από την κεντρική είσοδο του ναού διερχόταν ανώνυμη οδός αρχικά, που αργότερα της δόθηκε το όνομα οδός Αγίου Δημητρίου το 1852[3].

Στον Άγιο Δημήτριο βρισκόταν η οικία και το κατάστημα του έμπορου και αγωνιστή της Επαναστάσεως του 1821 Ιωάννη Παπαδιαμαντόπουλου [3] . Από το σπίτι του ξεκίνησε στις 21 Μαρτίου 1821 ο ξεσηκωμός των Πατρινών και εκεί έγινε, στην Πάτρα, η πρώτη μάχη του αγώνα, όταν οι Τούρκοι επιχείρησαν να το καταλάβουν ανεπιτυχώς.

Εφημέριος του Ναού του Αγίου Δημητρίου Πατρών (1919 και εξής) διετέλεσε ο τότε Αρχιμανδρίτης Γερβάσιος Παρασκευόπουλος, τώρα Άγιος Γερβάσιος των Πατρών, που στο Ναό αυτό ίδρυσε το 1923 τα πρώτα Kατηχητικά Σχολεία στην Ελλάδα.

Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την συνοικία έχει έδρα ο Α.Ο. Άγιος Δημήτριος Πατρών με τμήμα ποδοσφαίρου και συμμετοχή στην Γ΄εθνική κατηγορία[4]. Παλαιότερα υπήρχε και ο Α.Ο. Ομόνοια, επίσης με ποδοσφαιρικό τμήμα, που σήμερα είναι ανενεργός.

Παραπομπές και υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Με την παλιά ονομασία "Ομόνοια" χαρακτηρίζεται συνηθέστερα σήμερα το τμήμα της συνοικίας του Αγίου Δημητρίου, που βρίσκεται γύρω από την Πλατεία Παπαδιαμαντοπούλου.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Καρατζά κ.ά 1995.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Τριανταφύλλου 1995, Τόμος Α΄.
  4. Οικονομόπουλος 1995.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Δ. Καρατζά, Χ. Χαραλάμπους, Δ. Γκότση, Γ. Λύρα, Πάτρα, ονομάτων επίσκεψις, Έκδοση των εφημερίδων «Εθνικός Κήρυξ των Πατρών» και «Ημερήσιος Κήρυξ των Πατρών», Πάτρα 1995.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Βασίλειος Οικονομόπουλος (επιμ.), Πατρινό αθλητικό πανόραμα, Πάτρα 1995, λήμμα "ΑΟ Άγιος Δημήτριος".
  • Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμος Α΄, Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση.