Ιερά Μητρόπολις Μονεμβασίας και Σπάρτης

Ιερά Μητρόπολις Μονεμβασίας και Σπάρτης
Γενικές πληροφορίες
Ίδρυση	5ος μ.Χ.
Xώρα	Ελλάδα
Περιοχή	3/4 Νομού Λακωνίας
Έδρα	Λυσάνδρου 5, Σπάρτη
Υπαγωγή	Εκκλησία της Ελλάδος
Αρχιερατικές περιφέρειες	12
Ενορίες	142
Ναοί	1.087
Μονές	7
Μητροπολιτικός ναός	Ιερός Ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Σπάρτης
Ιστοσελίδα	immspartis.gr
Ιεραρχία
Μητροπολίτης	Ευστάθιος (Σπηλιώτης)
Πρωτοσύγκελλος	Αρχιμανδρίτης Θεόφιλος Μαντζαρβάκος
Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος	Πρωτοπρεσβύτερος Συμεών Παπαγεωργίου
Εφημέριοι	120
Διάκονοι	1

Η Ιερά Μητρόπολις Μονεμβασίας και Σπάρτης είναι Μητρόπολη της Εκκλησίας της Ελλάδος. Έδρα της Ιεράς Μητροπόλεως Μονεμβασίας και Σπάρτης είναι η Σπάρτη, ενώ περιλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα του Νομού Λακωνίας.

Μητροπολίτης

Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως Μονεμβασίας και Σπάρτης από το 1980 είναι ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης κ.κ. Ευστάθιος.

Αρχιερατικές Περιφέρειες

Η Ιερά Μητρόπολις Μονεμβασίας και Σπάρτης αποτελείται από 12 Αρχιερατικές Περιφέρειες:

1. Αρχιερατική Περιφέρεια Σπάρτης
2. Αρχιερατική Περιφέρεια Καστορείου
3. Αρχιερατική Περιφέρεια Σκάλας
4. Αρχιερατική Περιφέρεια Βλαχιώτη
5. Αρχιερατική Περιφέρεια Μολλών
6. Αρχιερατική Περιφέρεια Ασώπου
7. Αρχιερατική Περιφέρεια Μονεμβασίας
8. Αρχιερατική Περιφέρεια Έλικας
9. Αρχιερατική Περιφέρεια Νεαπόλεως
10. Αρχιερατική Περιφέρεια Ξηροκαμπίου
11. Αρχιερατική Περιφέρεια Γερακίου
12. Αρχιερατική Περιφέρεια Βρεσθένων

Περιοδικό

Η Ιερά Μητρόπολις Μονεμβασίας και Σπάρτης από το 1972 εκδίδει περιοδικό ποικίλης ύλης υπό την ονομασία Περιοδικό “Όσιος Νίκων, ο Μετανοείτε”. Ο Όσιος Νίκων ο "Μετανοείτε" είναι προστάτης της πόλεως της Σπάρτης.

Ιδρύματα

• Άσυλο Ανιάτων Σπάρτης
• Κέντρο Αποκατάστασης και Αποθεραπείας
• Γηροκομείο Νεαπόλεως
• Γηροκομείο και Άσυλο Ανιάτων Μολάων
• Γηροκομείο και Άσυλο Ανιάτων Ελίκας
• Κοινωνικό Πρόγραμμα “Βοήθεια στο Σπίτι”
• Κατασκηνώσεις
• Κατασκηνώσεις ΑμΕΑ Νεαπόλεως
• Σχολή ΚΑΜΕΑ
• Βρεφονηπιακός Σταθμός Σπάρτης
• Βρεφονηπιακός Σταθμός Μονεμβασίας
• Εκκλησιαστική Βιβλιοθήκη
• Μουσείο Εκκλησιαστικής Τέχνης. Ιδρύθηκε το 1991, με πρωτοβουλία του μητροπολίτη Ευσταθίου και στεγάζεται στο δεύτερο όροφο του Μητροπολιτικού Μεγάρου. Η πλούσια συλλογή του, που μαρτυρεί το υψηλό επίπεδο της θρησκευτικής καλλιτεχνικής παραγωγής των τελευταίων αιώνων, αποτελείται από αξιόλογες φορητές εικόνες, δείγματα χρυσοκεντητικής και αργυροχρυσοχοΐας, λειτουργικά και ιερατικά άμφια, καθώς και από μία σειρά χειρόγραφων εικονογραφημένων κωδίκων. Στις εικόνες που εκτίθενται είναι εμφανείς οι επιρροές από την Κρητική Σχολή, τα πρότυπα της εποχής των Παλαιολόγων, λαϊκότροπα στοιχεία, καθώς και από τη δυτική τέχνη. Ιδιαίτερης αξίας κειμήλια είναι οι έξι εικόνες ρωσικής τέχνης του 17ου, 18ου και 19οα αι. και ορισμένα εικονίδια τέμπλου. Τα εικονογραφημένα χειρόγραφα του μουσείου προέρχονται από δύο σπουδαία βιβλιογραφικά εργαστήρια της εποχής, τα οποία λειτουργούσαν στη μονή των Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων και στη μονή Ζερμπίτσης αντίστοιχα.

Ιερές Μονές

• Μονή Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων
• Μονή Αγίων Αναργύρων
• Μονή Ζερμπίτσης
• Μονή Καστρίου
• Μονή Γόλας
• Μονή Ιέρακος
• Μονή αγίου Θωμά του εν Μαλεώ

Επισκοπικός κατάλογος

Ὄνομα	Έτη	Σχόλια
Πέτρος	τέλη Η´ αιώνα	Ἅγιος – Μέλος τῆς Ζ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου
Θεοφάνης	τέλη Η´ με αρχές Θ´ αιώνα	Ἅγιος
Ἰωάννης	Θ´ αἰ.
Παύλος	955 μ.Χ.	Ἐπὶ αὐτοκρατόρων Λέοντος καὶ Ἀλεξάνδρου
Γεώργιος	τέλη Ι´ αιώνα
Ἀθανάσιος	τέλη Ι´ αιώνα
Γρηγόριος	1261	Προήχθη ἡ Μονεμβάσια ὑπὸ τοῦ Αὐτοκράτορος Μιχαήλ τοῦ Παλαιολόγου ἀπὸ ἐπισκοπὴ σὲ Μητρόπολη
Νικόλαος	1282 – 1300	Ἐτιμήθη ὑπὸ τοῦ Αὐτοκράτορος Μιχαήλ τοῦ Παλαιολόγου, ὡς ἔξαρχος Πελοποννήσου
Σοφρώνιος	1315
Ἰωάννης ἢ Ἰωάσαφ	1326 – 1329
Ισίδωρος	1341 – 21/10/1344	Φίλος τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ – Ἔγινε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (1347-1350)
Ἰωάννης	1344
Ἰάκωβος Κουκουνάρης	… – 1348
Μητροφάνης Ἰωσήφ	1348 – …	Μετατεθεὶς ἐκ τῆς Ἐπισκοπῆς Παλαιῶν Πατρῶν
Ἰωάσαφ	1387
Κλήμης	1393
Ἀκάκιος	1396 – 1405
Ἰσίδωρος	1426
Δοσίθεος	1426 – 1438	Από Τραπεζούντος. Ως Μονεμβασίας υπέγραψε την ενωτική Σύνοδο Φερράρας-Φλωρεντίας (1438)
Θεοδόσιος ἢ Θεόδωρος	1438
Σίλβεστρος	1439
Σωφρόνιος	1445	Μονεμβασίας καὶ Καλαμάτας
Ἰωσήφ	1483
Κύριλλος	1500 – 1506
Ἀρσένιος Αποστόλης	1509	Φράγκος - Καθηρέθη ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Παχωμίου τοῦ Α´
Μάρκος Μοσούρης	1516	Φράγκος-Λατῖνος
Μανίλιος (Ἐμμανουήλ)	1517	Φράγκος-Λατῖνος
Filippo Arrivabene		Φράγκος-Λατῖνος
Μητροφάνης	1540	Μετὰ τὴν κατάληψη ἀπὸ τοὺς Τούρκους ἐπανῆλθαν οἱ Ὀρθόδοξοι
Ἰωάσαφ	1541
Ἰερεμίας	1561
Ἰγνάτιος	1570
Μακάριος ὁ Μελισσηνός	1571 – 1572
Ἰερεμίας	1574
Μητροφάνης	1578
Δωρόθεος	1580 – 1591
Γεννάδιος	1591 – 1593
Λαυρέντιος	1593
Λεόντιος	… – 1604
Ἰωάσαφ	1604 – 1608
Γερμανός	1608 – 1610
Ἀχίλλιος	1611 – 1617
Χρύσανθος Λάσκαρης	1617 – 1620
Μητροφάνης	1620
Νεόφυτος ὁ Καρακάλλας	1626
Σοφρώνιος	1649	Ἀπό Γαρδικίου
Λαυρέντιος		Εἶτα Ευρίπου (1659)
Δαμασκηνός	1653
Γαβριήλ
Ζωσιμᾶς	1661
Σοφρώνιος	1669
Λαυρέντιος	1672
Παρθένιος	1672
Νικηφόρος	1680
Γρηγόριος	1689 – 1714
Καλλίνικος	1714
Γεράσιμος Πετίτζης	1721
Παΐσιος	1723
Γρηγόριος Σωτήρης	1725
Γεράσιμος	1727
Διονύσιος	1728
Νικηφόρος	1729 – 1750	Ἀπό Παλαιῶν Πατρῶν
Ἄνθιμος	1743 – 1768
Ἰγνάτιος	1771 – 1801
Ἀμβρόσιος	1801	Παραιτηθεὶς τὸ 1801 καὶ γενόμενος Αἰγίνης, Πόρου καὶ Ὕδρας τὸ 1805
Χρύσανθος Παγώνης	1801
Πρωτοσύγκελλος Γεράσιμος Πωγώνης		Ἀνεψιὸς τοῦ Χρυσάνθου Πωγώνη
Χρύσανθος	… – 1823
Δανιήλ Κουλουφέκης	1823 – 1844
Διονύσιος Σασανάς	1852 – 1876
χηρεία	1876 – 1892
Θεόκλητος Μηνόπουλος	1892 – 1902
Ακάκιος Αθανασιάδης	1906
Γερμανός Τρωϊάνος	1907 – 1935
Διονύσιος Δάφνος	1936 – 1959
Κυπριανός Πουλάκος	1959 – 1970
Ιερόθεος Κυριαζόπουλος	1971 – 1980
Ευστάθιος Σπηλιώτης	1980 – σήμερα

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημος ιστότοπος Ιεράς Μητροπόλεως Μονεμβασίας και Σπάρτης