Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ιερά Μητρόπολις Σταγών και Μετεώρων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιερά Μητρόπολις Σταγών και Μετεώρων
Γενικές πληροφορίες
ΈδραΚαλαμπάκα
Αρχιερατικές Περιφέρειες8
Ενορίες71
Ναοί208
Μονές10
Μητροπολιτικός ΝαόςΑγίου Βησσαρίωνος Καλαμπάκας
Ιεραρχία
ΜητροπολίτηςΘεόκλητος
ΠρωτοσύγκελλοςΑρχιμανδρίτης Νήφων Καψάλης
Γενικός Αρχιερατικός ΕπίτροποςΠρωτοπρεσβύτερος Σωτήριος Χαρίσης
Ιεροκήρυκες1
Εφημέριοι63
Διάκονοι1
Ιστοσελίδα
http://www.imstagon.gr

Η Ιερά Μητρόπολις Σταγών και Μετεώρων είναι μία από τις Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος. Εδρεύει στην Καλαμπάκα και στην περιφέρειά της υπάγεται ο ομώνυμος δήμος. Μητροπολίτης της από το έτος 2017 είναι ο Θεόκλητος (κατά κόσμον Λαμπρινάκος).

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Επισκοπή Σταγών αναφέρεται από τις αρχές του 10ου αιώνα[1], υποκείμενη στη Μητρόπολη Λαρίσης. Συνενώθηκε το 1900 με την Επισκοπή Τρίκκης και από τότε συναποτέλεσαν την Μητρόπολη «Τρίκκης και Σταγών».

Το 1991, με απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, δημιουργήθηκε με απόσπαση από την Μητρόπολη Τρίκκης και Σταγών η Μητρόπολη Σταγών και Μετεώρων. Η Μητρόπολη δημιουργήθηκε αρχικά ως προσωποπαγής, προκειμένου να αποκατασταθεί ο Μητροπολίτης Σεραφείμ (Στεφάνου), ο οποίος είχε κηρυχθεί έκπτωτος αντικανονικά, χωρίς δίκη, το 1974, από την Μητρόπολη Τρίκκης και Σταγών και δικαιώθηκε δικαστικώς το 1990. Ο Σεραφείμ ήταν και ο πρώτος επίσκοπος της Ιεράς Μητροπόλεως, από την ίδρυσή της το 1991 και εκείνος που συνέβαλε αποφασιστικά στη μονιμοποίησή της, τον Οκτώβριο του 2015, με σχετική απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ο Μητροπολίτης Σεραφείμ απεβίωσε στις 18 Μαρτίου 2017.

Στις 6 Οκτωβρίου 2017 εξελέγη νέος Μητροπολίτης ο Θεόκλητος (Λαμπρινάκος), ο οποίος την επόμενη μέρα χειροτονήθηκε επίσκοπος στον Ιερό Καθεδρικό Ναό Αθηνών. Η ενθρόνισή του έλαβε χώρα στην πόλη της Καλαμπάκας στις 25 Νοεμβρίου 2017.

Επισκοπικός κατάλογος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όνομα Έτη Σημειώσεις
Επίσκοποι Σταγών
Ξενοφών[2] ~ 1341
Νείλος μέσα 14ου αιώνα[2]
Ματθαίος ~ 1374/5 ~ 1422/23[2]
Διονύσιος ~ 1477[3]
Βησ­σα­ρί­ων 21 Αυγούστου 1529 – πριν το 1537/8[2]
Νεόφυτος 1537/8 – Ιούνιος 1550 ανηψιός του αγίου Βησσαρίωνα, κατόπιν Λαρίσης[4]
Ιωάσαφ 1560 ~ 1575[2]
Ι­ε­ρε­μί­ας τέλη 16ου αιώνα α΄ θητεία, κα­θαι­ρέ­θη­κε[2]
Τι­μό­θε­ος 1599 – 1601 †
Δι­ο­νύ­σι­ος ~ 1601 α΄ θητεία
Ι­ε­ρε­μίας 1601 – 1602 β΄ θητεία
Δι­ο­νύ­σι­ος Μάρτιος 1602 – ; β΄ θητεία
Αβραάμ 1605 – 1608/9 παραιτήθηκε
Διονύσιος ~ 1612 γ΄ θητεία
Δανιήλ Α΄ 1640/1 – 11 Δε­κεμ­βρί­ου 1643 †
Δανιήλ Β΄ 5 Ιανουαρίου 1644 – 12 Απριλίου 1687
Αρσένιος 12 Α­πρι­λί­ου 1687 – πριν τις 25 Μαρτίου 1723
Θε­ο­φά­νης 1723 – πριν τις 5 Σεπτεμβρίου 1749 πα­ραι­τή­θη­κε
Φι­λό­θε­ος 1749 – 1751
Παρθένιος Μάρτιος 1751 – 26 Μαρτίου 1784[5]
Παΐσιος (Ασπροποταμίτης) 12 Μαΐου 1784 – 17 Ιανουαρίου 1808 παραιτήθηκε, αργότερα Σηλυβρίας
Γαβριήλ (Τζηκάς) 12 Απριλίου 1808 – Οκτώβριος 1815 † από Δυρραχίου
Αμβρόσιος 1815 εξελέγη αλλά δεν ενθρονίστηκε κατόπιν διαταγής του Αλή πασά
Άνθιμος (Ιωαννίδης ή Ντούρντας) 8 Νοεμβρίου 1815 – β΄ εξάμηνο του 1820 παύθηκε
Αμβρόσιος β΄ εξάμηνο 1820 – άνοιξη 1821 αποκαταστάθηκε, παραιτήθηκε μετά την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης
Σαμουήλ άνοιξη 1821 – Μάρτιος 1824 κατόπιν Φαναρίου και Φαρσάλων
Διονύσιος 1824 – τέλη 1832 παραιτήθηκε
Κύριλλος (Γκίκας) Ιανουάριος 1833 – Ιούνιος 1854 καθαιρέθηκε επειδή συμμετείχε στην Επανάσταση του 1854[6]
Θεόφιλος 28 Ιουνίου 1854 – 12 Μαΐου 1869 κατόπιν Σισανίου
Μελέτιος 21 Ιουνίου 1869 – Ιούνιος 1873 από Λαοδικείας, επαύθη
Κλήμης (Φολάν) 1873 – 9 Απριλίου 1880 από Κλαυδιουπόλεως, κατόπιν Δρυϊνουπόλεως
Μελέτιος 11 Απριλίου 1880 – 23 Φεβρουαρίου 1892 † προεδρικώς
Μητροπολίτες Σταγών και Μετεώρων
Σεραφείμ (Στεφάνου) 10 Σεπτεμβρίου 1991 – 18 Μαρτίου 2017 † Αρχικά ως προσωποπαγής Μητρόπολη
Θεόκλητος (Λαμπρινάκος) 25 Νοεμβρίου 2017 – σήμερα

Αρχιερατικές Περιφέρειες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αρχιερατική Περιφέρεια Έδρα Αριθμός Ενοριών
α) Καλαμπάκας Καλαμπάκα
β) Αύρας Αύρα
γ) Αχλαδέας Αχλαδιά
δ) Αγναντιάς Αγναντιά
ε) Πεύκης Πεύκη
στ) Καλομοίρας Καλομοίρα
ζ) Καστανέας Καστανιά
η) Κλεινού Κλεινός

Μονές των Μετεώρων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα Μετέωρα υπήρχαν 24 μοναστήρια, αλλά σήμερα λειτουργούν τα 6, ενώ τα υπόλοιπα 15 είναι ακατοίκητα και ερειπωμένα.

Τα Μοναστήρια τα οποία σήμερα λειτουργούν είναι τα κάτωθι:

  1. «Η Επισκοπή Σταγών». Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2024. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Μοναχῆς Ἁγιοστεφανιτίσσης, Θεοτέκνης. «Ἡ διαχρονική συμβολή τῶν ἐπισκόπων Σταγῶν στήν Καλαμπάκα καί στήν Ἁγιο μετεωρίτικη πολιτεία, βάσει τῶν γραπτῶν πηγῶν». Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2024. 
  3. Αγορίτσας 2019, σελ. 254.
  4. «Νεόφυτος B' – Επίσκοπος ΣΤΑΓΩΝ 16ος αιων. (1537/8 – Ιούνιος 1550)». Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2024. 
  5. Αγορίτσας 2019, σελ. 249.
  6. Πασαλή, Αφροδίτη (2000). «Το καθολικό της μονής Κλεινού Καλαμπάκας». Δελτίον της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 21: 86. doi:https://doi.org/10.12681/dchae.554. https://www.academia.edu/118089075/%CE%A4%CE%BF_%CE%BA%CE%B1%CE%B8%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%AE%CF%82_%CE%9A%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%8D_%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CF%80%CE%AC%CE%BA%CE%B1%CF%82?email_work_card=title. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2024.