Ελληνική κουζίνα

Χωριάτικη σαλάτα

Πήλινη Αρχαιοελληνική πιατέλα με ερυθρόχρωμα ζωγραφισμένα φρέσκα ψάρια (Μουσείο του Λούβρου)

Ένας απλός μεζές με φέτα, ελιές και ελαιόλαδο

Η Ελληνική κουζίνα είναι κυρίως Μεσογειακή, έχει κάποια κοινά χαρακτηρίστηκα με τις παραδοσιακές κουζίνες της Ιταλίας, των Βαλκανίων, της Τουρκίας και του Λεβάντες (τμήμα της Μέσης Ανατολής).

Η σύγχρονη ελληνική μαγειρική έχει ευρεία χρήση λαχανικών, ελαιόλαδου, δημητριακών, ψαριών, κρασιού και κρέατος (λευκό & κόκκινο). Επίσης, άλλα σημαντικά προϊόντα είναι οι ελιές, το τυρί, οι μελιτζάνες, τα κολοκυθάκια, και το γιαούρτι. Τα κύρια χαρακτηριστικά των ελληνικών γλυκών είναι οι Ξυροί καρποί και το μέλι ενώ συχνά χρησιμοποιούνται και διάφορα φρούτα κυρίως για τα λεγόμενα γλυκά του κουταλιού.

Ακόμα μια σημαντική παράμετρος της Ελληνικής κουζίνας είναι οι μεζέδες που είναι ένα συλλογικό όνομα για μια ποικιλία από μικρά γεύματα, που συνήθως σερβίρονται με κρασί, με ούζο ή με τσίπουρο σε μεζεδοπωλεία, ουζερί και τσιπουράδικα αλλά επίσης σερβίρονται και σε κάποιον επισκέπτη που μπορεί να έχει κάποιος στο σπίτι του.

Ιστορία

Η Ελλάδα έχει γαστρονομική παράδοση περίπου 4.000 χρόνων. Ιστορικά είναι ένας πρόδρομος της Δυτικής κουζίνας με μαγειρική εξάπλωση, μέσω της αρχαίας Ρώμης σε όλη την Ευρώπη και πέρα ​​από αυτήν.

Ο Αρχέστρατος ήταν αρχαίος Έλληνας που το 320 π.Χ. έγραψε το πρώτο βιβλίο μαγειρικής στην ιστορία.

Η Αρχαία ελληνική κουζίνα χαρακτηριζόταν από λιτότητα και είχε ως βάση την «τριάδα της Μεσογείου»: Σιτάρι - ελαιόλαδο - κρασί, με βάση τα ψάρια και το κρέας που τρωγότανε πιο σπάνια. Αυτή η τάση στην ελληνική διατροφή συνεχίστηκε στα ρωμαϊκά και οθωμανικά χρόνια και άλλαξε σχετικά πρόσφατα, που με την τεχνολογική πρόοδο το κρέας έχει γίνει πιο εύκολα διαθέσιμο.

Το κρασί και το ελαιόλαδο ήταν πάντα ένα κεντρικό μέρος της και η εξάπλωση των σταφυλιών και των ελαιόδεντρων στην περιοχή της Μεσογείου και ακόμη πιο μακριά συσχετίζεται με τον Ελληνικό αποικισμό.

Η βυζαντινή κουζίνα ήταν παρόμοια με την αρχαιοελληνική κουζίνα, με διαφορά όμως ότι περιλαμβάνει νέα συστατικά που δεν ήταν διαθέσιμα στο παρελθόν, όπως το χαβιάρι, το μοσχοκάρυδο και τα λεμόνια, ενώ το ψάρι συνεχίζει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της διατροφής. Η Βυζαντινή κουζίνα είχε επωφεληθεί από τη θέση της Κωνσταντινούπολης ως ένα παγκόσμιο κέντρο του εμπορίου των μπαχαρικών.

Ρίγανη

Επισκόπηση

Το πιο χαρακτηριστικό και αναπόσπαστο στοιχείο της ελληνικής κουζίνας είναι το ελαιόλαδο, που χρησιμοποιείται συχνά στα περισσότερα πιάτα. Παράγεται από τις ελιές και αποτελεί χαρακτηριστική γεύση της ελληνικής διατροφής. Η βασική παραγωγή σιτηρών στην Ελλάδα είναι το σιτάρι και το κριθάρι. Σημαντικά λαχανικά είναι οι ντομάτες, οι μελιτζάνες, οι πατάτες, τα φασόλια, οι μπάμιες, οι πιπεριές και τα κρεμμύδια. Το μέλι στην Ελλάδα είναι κυρίως από το νέκταρ των οπωροφόρων δέντρων και εσπεριδοειδή. Η Μαστίχα είναι αρωματική φυσική ρητίνη που εξάγεται από το μαστιχόδεντρο που καλλιεργείται μόνο στο νησί της Χίου.

Ελληνική κουζίνα χρησιμοποιεί κάποια αρώματα πιο συχνά από ο,τι άλλες μεσογειακές κουζίνες, δηλαδή: ρίγανη, μέντα, σκόρδο, κρεμμύδι, άνηθο και φύλλα δάφνης. Άλλα κοινά βότανα και μπαχαρικά όπως ο βασιλικός, το θυμάρι και ο μάραθο σπόρων. Σε πολλές ελληνικές συνταγές, χρησιμοποιούνται γλυκό-μπαχαρικά σε συνδυασμό με κρέας, για παράδειγμα, η κανέλα και το γαρίφαλο.

Το κλίμα και το έδαφος της χώρας έχει την τάση να ευνοεί την εκτροφή αιγών και προβάτων αλλά και βοοειδών όπως οι αγελάδες.

Τα ψάρια και τα θαλασσινά είναι περισσότερο κοινά στις παραθαλάσσιες περιοχές και στα νησιά.

Μια μεγάλη ποικιλία από τυριά που χρησιμοποιούνται στην ελληνική κουζίνα, όπως η φέτα, το κασέρι, το κεφαλοτύρι, η γραβιέρα, το ανθότυρο και η μυζήθρα.

Οι ταβέρνες και κάποια εστιατόρια είναι από τους βασικούς χώρους που σερβίρουν παραδοσιακά ελληνικά πιάτα για τους ντόπιους και τους τουρίστες. Πρόσφατα, τα "fast food" έχουν γίνει επίσης δημοφιλής στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Παρά το γεγονός ότι το γρήγορο φαγητό κερδίζει τη δημοτικότητα και πολλές μεγάλες αλυσίδες "fast food" έχουν ανοίξει σε όλη την Ελλάδα, οι Έλληνες εξακολουθούν να βασίζονται κατά κύριο λόγο στην πλούσια και εκτεταμένη ελληνική διατροφή. Επιπλέον, μερικά παραδοσιακά ελληνικά φαγητά, ειδικά το σουβλάκι και η πίτα με γύρο, που συχνά σερβίρονται σε στυλ γρήγορου φαγητού.

Ντάκος Παραδοσιακή Κρητική σαλάτα

Κλασικά πιάτα

Η ελληνική κουζίνα είναι πολύ ιδιαίτερη και διαφορετική, παρόλο που υπάρχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ των γαστρονομικών παραδόσεων των διαφόρων περιοχών στο εσωτερικό της χώρας, υπάρχουν επίσης πολλές διαφορές, γεγονός που καθιστά δύσκολο να παρουσιάσει έναν πλήρη κατάλογο των αντιπροσωπευτικών πιάτων. Για παράδειγμα, το χορτοφαγικό πιάτο Χανιώτικο μπουρέκι είναι ένα τυπικό πιάτο της δυτικής Κρήτης, στην περιοχή των Χανίων. Μια οικογένεια στα Χανιά μπορεί να καταναλώσει αυτό το πιάτο 1-2 φορές την εβδομάδα κατά τη θερινή περίοδο. Ωστόσο, δεν είναι δημοφιλείς σε οποιαδήποτε άλλη περιοχή της Ελλάδας.

Τζατζίκι

Ορεκτεικά

• Ντάκος, μια κρητική σαλάτα που αποτελείται από αποξηραμένο ή κρίθινο παξιμάδι, που ολοκληρώνεται με ψιλοκομμένες ντομάτες και θρυμματισμένη φέτα ή μυζήθρα.
• Ντολμαδάκια, αμπελόφυλλα γεμιστά με ρύζι και λαχανικά που συχνά περιλαμβάνει κρέας.
• Χωριάτικη σαλάτα, είναι ουσιαστικά μια σαλάτα με ντομάτα, αγγούρι, κρεμμύδι, φέτα, ελιές και ελαιόλαδο.
• Χόρτα, άγρια ​​ή καλλιεργούμενα χόρτα, στον ατμό ή καθαρισμένα με ελαιόλαδο.
• Καλαμαράκια, συνήθως τηγανιτά αλλά και κοκκινιστά.
• Κατσούνι, αγγούρι από τη Σαντορίνη.
• Κολοκυθάκια
• κολοκυθολούλουδα, γεμιστά με ρύζι ή τυρί και μυρωδικά.
• Λάχανοσαλάτα, πολύ λεπτοαλεσμένα λάχανο με αλάτι, ελαιόλαδο και χυμό λεμονιού ή ξιδιού.
• Μαρίδες τηγανίτες, συνήθως σερβίρονται με φέτες λεμονιού.
• Μελιτζάνες, Αξιοσημείωτη είναι η λευκή μελιτζάνα Σαντορίνης.
• Μελιτζανοσαλάτα
• παντζάροσαλάτα, με ελαιόλαδο και ξίδι.
• Πατατοσαλάτα, με ελαιόλαδο, ψιλοκομμένο κρεμμύδι, μαγιονέζα και χυμό λεμονιού ή ξυδιού.
• Σαγανάκι, τηγανητό κίτρινο τυρί (συνήθως γραβιέρα).
• Σκορδαλιά, παχύ σκόρδο και πουρέ πατάτας, συνήθως συνοδεύετε με τηγανιτά ψάρια.
• Σπανακόπιτα, με σπανάκι, τυρί φέτα, κρεμμύδια, αυγό και καρυκεύματα τυλιγμένα σε φύλλο κρούστας σε μορφή πίτας.
• Ταραμοσαλάτα
• Τζατζίκι, γιαούρτι με αγγούρι και σκόρδο πουρέ, που χρησιμοποιείται ως μια βουτιά. Σερβίρεται και ζεστό με πίτα.
• Τυρόπιτα, λευκό τυρί κρέμα (συνήθως μυζήθρα) τυλιγμένο σε πίτα με φύλλο κρούστας.

Φασολάδα

Σούπες

• Φακές, σούπα με φακές, συνήθως σερβίρεται με ξύδι και το ελαιόλαδο.
• Φασολάδα, ορίζεται σε πολλά βιβλία μαγειρικής, σαν το παραδοσιακό ελληνικό πιάτο, μερικές φορές ακόμη ονομάζεται και "το εθνικό φαγητό των Ελλήνων".
• κοτόσουπα
• κρεμμυδόσουπα, σερβίρεται με τριμμένο τυρί.
• Μαγειρίτσα, η παραδοσιακή σούπα του Πάσχα γίνεται με εντόσθια αρνιού, πυκνώνει με αυγολέμονο.
• Πάτσας (Πατσά)
• Ψαρόσουπα, μπορεί να γίνει με μια ποικιλία ψαριών, καθώς και διάφορα είδη λαχανικών, διάφορες ποικιλίες περιλαμβάνουν την κλασική κακαβιά με ελαιόλαδο.
• Σούπα τραχανά

Ένα πιάτο γεμιστά

Χορτοφαγικά πιάτα

• Αγκινάρες, με ελαιόλαδο.
• Αρακάς με Αγκινάρες
• Μπάμιες, με σάλτσα ντομάτας.
• Μπριάμ, συνήθως περιλαμβάνει μελιτζάνες, ντομάτες, κρεμμύδια, και άφθονα αρωματικά βότανα και καρυκεύματα.
• Ντοματοκεφτέδες, με δυόσμο, τηγανισμένοι σε ελαιόλαδο και συνήθως σερβίρονται με φάβα. Είναι κυρίως ένα κυκλαδίτικο πιάτο.
• Φασολάκια, φρέσκα πράσινα φασόλια βρασμένο με πατάτες, κολοκυθάκια και σάλτσα ντομάτας.
• Γεμιστά, ντομάτες, πιπεριές, ή άλλα λαχανικά κούφια και ψήνονται με γέμιση ρύζι ή κιμά.
• Γαρίδες πλακί
• Χόρτα (έχει ήδη αναφερθεί στην ενότητα ορεκτικά), αρκετά συχνά καταναλώνονται ως ένα ελαφρύ κύριο γεύμα, με βραστές πατάτες και ψωμί.
• Λαχανοντολμάδες, γεμιστοί με ρύζι και μερικές φορές κρέας, καρυκευμένοι με διάφορα βότανα.
• Λαχανόρυζο
• Πρασόρυζο
• Σπανακόρυζο, σπανάκι και ρύζι, μαγειρεύεται στιφάδο με λεμόνι και ελαιόλαδο.

Παστίτσιο

Μία μερίδα σπετζοφάι

Χταπόδια που λιάζονται πριν το ψήσιμο

Κρέας & θαλασσινά πιάτα

• Παστίτσιο, ένα παράδειγμα της μαγειρικής επιρροής από την Ιταλία (βενετσιάνικη κουζίνα).
• Απάκι, άπαχο χοιρινό μαριναρισμένο σε ξύδι, τότε καπνιστό με αρωματικά βότανα.
• Αστακομακαρονάδα
• Αθερίνα
• Χταπόδι στη σχάρα, ψητό χταπόδι σε ξίδι, λάδι και ρίγανη.
• Φαγκρί στη σχάρα
• Γαύρος τηγανιτός.
• Γιουβέτσι, αρνί ή μοσχάρι ψημένο σε πήλινο δοχείο με κριθαράκι και ντομάτες.
• Γόπες τηγανίτες
• Γύρος, χοιρινό κρέας που ψήνεται σε κάθετη σούβλα και σερβίρεται συχνά με πίτα.
• Χυλοπίτες με κοτόπουλο
• Καλαμαράκια πιο συχνά τηγανητά.
• Κλέφτικο, είναι αρνί ψημένο, πρώτα μαριναρισμένο σε σκόρδο και το χυμό λεμονιού.
• Κεφτεδάκια
• Λουκάνικο
• Μακαρονάδα, συνήθως με κιμά.
• Μουσακάς
• Μπαρμπούνια
• Μύδια
• Αρνάκι φούρνου με πατάτες, Ένα από τα πιο κοινά πιάτα της "Κυριακής". Υπάρχουν πολλές παραλλαγές με πρόσθετα συστατικά.
• Παιδάκια, ψητά παϊδάκια με λεμόνι, ρίγανη, αλάτι και πιπέρι.
• Χοιρινό με σέλινο
• Σουπιές στο μελάνι τους
• Σουτζουκάκια Σμυρνέικα, (Σμυρνέικοι κεφτέδες).
• Σουβλάκι
• Σπετσοφάι ένα στιφάδο από χωριάτικο λουκάνικο, πράσινες πιπεριές, κρεμμύδια και κρασί. Προέρχεται από το Πήλιο.
• Στιφάδο, κουνέλι στιφάδο ή λαγός.
• Ξιφίας
• Γιουβαρλάκια, κεφτεδάκια σούπα με σάλτσα αυγολέμονου.

Μελομακάρονα

Επιδόρπια και γλυκά

• Γιαούρτι με μέλι
• Παστέλι
• Φοινικιά, μπισκότο ολοκληρώνεται με τεμαχισμένα καρύδια.
• Μπακλαβάς
• Δίπλες,
• Γαλακτομπούρεκο, κρέμα που ψήνεται μεταξύ των στρωμάτων της φύλλο, και στη συνέχεια, εμποτισμένο με άρωμα λεμόνι σιρόπι μελιού.
• Καρυδόπιτα, ένα κέικ από θρυμματισμένα καρύδια, εμποτισμένο ή όχι σε σιρόπι.
• Κουλουράκια
• Κουραμπιέδες
• Λουκουμάδες, είναι ουσιαστικά τηγανητές μπάλες από ζυμάρι βουτηγμένες σε μέλι και πασπαλίζονται με κανέλα.
• Λουκούμι είναι ένα σοκολατάκι που κατασκευάζεται από άμυλο και ζάχαρη. Μια παραλλαγή από τις Σέρρες ονομάζεται "Ακανές".
• Μελομακάρονα
• Μηλόπιτα
• Μουστοκούλουρα, μπισκότα από αλεύρι ζυμωμένα με φρέσκο ​​χυμό σταφυλιών (μούστος) αντί για νερό.
• Ρυζόγαλο
• Γλυκά του κουταλιού από διάφορα φρούτα, ώριμα ή άγουρα αλλά και καρύδια.
• Τσουρέκι, ένα παραδοσιακό γλυκό ψωμί των Χριστουγέννων και του Πάσχα.
• Βασιλόπιτα, παραδοσιακό γλυκό μόνο για την Πρωτοχρονιά.
• Γιαούρτι με μέλι και καρύδια

Γιουβέτσι

Τοπικές ελληνικές κουζίνες

• Κουζίνα του Αιγαίου
• Ηπειρώτικη κουζίνα
• Θρακική κουζίνα
• Κουζίνα Ιόνιων Νήσων (Επτανησιακή Κουζίνα)
• Κρητική κουζίνα
• Θρακική κουζίνα
• Κυπριακή κουζίνα
• Μακεδονική κουζίνα
• Μικρασιάτικη κουζίνα
• Πολίτικη κουζίνα
• Ποντιακή κουζίνα