Μπακλαβάς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μπακλαβάς του Γκαζιαντέπ

Ο μπακλαβάς είναι γλύκισμα που συναντάται σε πολλές κουζίνες, όπως της Ελλάδας, της Τουρκίας και του Αζερμπαϊτζάν. Το γλύκισμα φτιάχνεται με ζύμη φύλλου και περιέχει γέμιση ξηρών καρπών, συνήθως φουντούκι, φυστίκι ή καρύδι, και παίρνει την γλυκιά του γεύση από σιρόπι ζάχαρης ή μελιού. Συνήθως σερβίρεται μετά από το γεύμα και συνοδεύεται από καφέ.

Τον Φεβρουάριο του 2008, ο μπακλαβάς του Γκαζιαντέπ, έλαβε την πιστοποίηση Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ). [1] Είναι το πρώτο τουρκικό προϊόν που έλαβε αυτή τη διάκριση. [2]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διάφορα είδη μπακλαβά

Αν και η ιστορία του μπακλαβά δεν είναι καλά καταγεγραμμένη, πολλές χώρες διεκδικούν τη δημιουργία του. Παρ’ όλα αυτά, η επικρατέστερη θεωρία είναι πως το γλύκισμα δημιουργήθηκε από Τουρκικά φύλα της Κεντρικής Ασίας, ενώ τελειοποιήθηκε στις κουζίνες των ανακτόρων του σουλτάνου, στο παλάτι Τοπκαπί. [3]

Ο Βρυώνης (1971) υποστήριξε ότι το ελληνικό γλύκισμα κοπτή ήταν η βυζαντινή έκδοση του σημερινού μπακλαβά. Παρ'όλα αυτά ο Τσάρλς Πέρι (1994) υποστήριξε ότι ενώ η κοπτή περιείχε ξηρούς καρπούς και μέλι, η συνταγή δεν περιλάμβανε ζύμη. Συγκεκριμένα, στην προετοιμασία του βράζανε σε λάδι, μέλι και νερό φρούτα, τα ανακατεύανε με ψιλοκομμένους ξηρούς καρπούς και το σερβίρανε. [4] Ο Πέρι υποστήριξε επίσης ότι πρώτοι οι Τούρκοι της Κεντρικής Ασίας ξεκίνησαν να φτιάχνουν ψωμί με πολλά επίπεδα ζύμης και έδειξε ότι ο χαμένος κρίκος ανάμεσα στον μπακλαβά των τούρκικων φυλών που κατοικούσαν στην Κεντρική Ασία και στον σημερινό μπακλαβά των Τούρκων της Τουρκίας, είναι το γλυκό pakhlavası, το οποίο δημιούργησαν οι κάτοικοι του Αζερμπαϊτζάν. Η μόνη διαφορά του με τον σημερινό μπακλαβά, είναι ότι η ζύμη, αν και είχε πολλά επίπεδα, δεν ήταν ζύμη φύλλου κρούστας, η οποία δημιουργήθηκε πρώτη φορά στις κουζίνες του ανακτόρου Τοπκαπί.

Σύμφωνα και με τον Άντριου Ντάλμπυ, δεν υπάρχει πουθενά ο μπακλαβάς σε αρχαιοελληνικές, αραβικές ή βυζαντινές πηγές, πριν την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Η παλαιότερη συνταγή ενός είδους πρωτο-μπακλαβά υπάρχει σε ένα Κινέζικο-Μογγολικό βιβλίο με συνταγές του 1330, με την ονομασία güllach. Σήμερα, στη μοντέρνα Τουρκική κουζίνα, υπάρχει το παρόμοιο γλυκό güllac. Σε αυτό το γλυκό, λεπτά φύλλα ζύμης ψήνονται με γάλα και ζάχαρη. Το γλυκό αυτό σερβίρεται με καρύδια και φρέσκα ρόδια.

Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λέξη μπακλαβάς προέρχεται πιθανόν από τη μογγολική ρίζα baγla- που σημαίνει 'τυλίγω' με την Τουρκική κατάληξη -v.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Reuven Amitai-Preiss and David O. Morgan, eds., The Mongol Empire and Its Legacy Brill, 1999. ISBN 90-04-11946-9.
  • Paul D. Buell, "Mongol Empire and Turkicization: The Evidence of Food and Foodways", p. 200ff, in Amitai-Preiss, op.cit.
  • Christian, David. Review of Amitai-Preiss, op.cit., in Journal of World History 12:2:476 (2001).
  • Τσάρλς Πέρι (Perry, Charles). "The Taste for Layered Bread among the Nomadic Turks and the Central Asian Origins of Baklava", in A Taste of Thyme: Culinary Cultures of the Middle East (ed. Sami Zubaida, Richard Tapper), 1994. ISBN 1-86064-603-4.
  • Σπυρίδων Βρυώνης]], The Decline of Medieval Hellenism in Asia Minor, 1971. Quoted in Perry (1994).
  • Wasti, Syed Tanvir, "The Ottoman Ceremony of the Royal Purse", Middle Eastern Studies 41:2:193–200 (March 2005)

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]