Νίλτον Σάντος
![]() | ||||||||||||||||||||||
Προσωπικές πληροφορίες | ||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ημερ. γέννησης | 16 Μαΐου 1925 | |||||||||||||||||||||
Τόπος γέννησης | Ρίο ντε Τζανέιρο, Βραζιλία | |||||||||||||||||||||
Ημερ. θανάτου | 27 Νοεμβρίου 2013 (88 ετών) | |||||||||||||||||||||
Τόπος θανάτου | Ρίο ντε Τζανέιρο, Βραζιλία | |||||||||||||||||||||
Ύψος | 1,80 μ. | |||||||||||||||||||||
Θέση | Αμυντικός | |||||||||||||||||||||
Επαγγελματική καριέρα* | ||||||||||||||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | |||||||||||||||||||
1948–1964 | Μποταφόγκο | 723 | (11) | |||||||||||||||||||
Εθνική ομάδα | ||||||||||||||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | |||||||||||||||||||
1949–1962 | Βραζιλία | 75 | (3) | |||||||||||||||||||
Τίτλοι
| ||||||||||||||||||||||
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα. † Συμμετοχές (Γκολ). |
Ο Νίλτον ντος Σάντος (πορτογαλικά Βραζιλίας: Nílton dos Santos, [ορθή προφορά:ˈniwtõ ˈsɐ̃tus], 16 Μαΐου 1925 – 27 Νοεμβρίου 2013) ήταν διεθνής Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής, που αγωνιζόταν ως αριστερός πλάγιος αμυντικός. Με την Εθνική Βραζιλίας, υπήρξε μέλος του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1958 και του 1962, κατακτώντας και τα δύο. Θεωρείται ως ένας από τους καλύτερους Βραζιλιάνους ποδοσφαιριστές[1] και από τους σπουδαιότερους αμυντικούς όλων των εποχών,[2][3][4] καθώς επίσης είναι και μέλος της καλύτερης ενδεκάδας του 20ού αιώνα.[5][6]
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννημένος στο Ρίο ντε Τζανέιρο, ανακαλύφθηκε από έναν αξιωματικό της Πολεμικής Αεροπορίας ενώ έκανε τη στρατιωτική του θητεία. Στο πρωτάθλημα έκανε την πρώτη του εμφάνιση το 1948 σε αγώνα με αντίπαλο την Κάντο ντο Ρίο. Ήταν ένας πρωτοπόρος που επέλαυνε από τα αριστερά στην άμυνα, αποτελώντας ένα από τους πρώτους πλήρεις αμυντικούς που συμμετείχαν στο επιθετικό παιχνίδι.[7][8] Αγωνίστηκε σε όλη την επαγγελματική του καριέρα για τη Μποταφόγκο με την οποία κέρδισε το κρατικό πρωτάθλημα τέσσερις φορές (1948, 1957, 1961 και 1962). Δεν ξεκίνησε με προθυμία την καριέρα του ως αμυντικός καθώς το σκληρό παιχνίδι δεν τον εκπροσωπούσε.[9] Έχοντας κορυφαίους συμπαίκτες όπως τους Γκαρίντσα και Ντίντι, γνώρισε αξιοσημείωτες επιτυχίες σε συλλογικό επίπεδο. Παρ' αυτά είχε πει: «Δεν ζήλευα ποτέ στους σημερινούς παίκτες τα χρήματα, αλλά την ελευθερία που έχουν να προχωρήσουν».[10]
Ονομάστηκε «η εγκυκλοπαίδεια» λόγω της γνώσης του για το άθλημα του ποδοσφαίρου. Εκτός από τις αμυντικές του ικανότητες παγκόσμιας η πολύ καλή τεχνική του τον βοήθησαν στις επιθετικές του πρωτοβουλίες.[11][12][13] «Εκείνη την εποχή ήταν σχεδόν απαγορευμένο για έναν πλάγιο αμυντικό να περάσει από τη μεσαία γραμμή», έλεγε ο Νίλτον Σάντος χρόνια αργότερα, όμως οι επιθετικές του ικανότητες ήταν αυτές που τον έκαναν να ξεχωρίζει.[9]
Έκανε το ντεμπούτο του με την εθνική του ομάδα κατά τη διάρκεια του Κόπα Αμέρικα του 1949 σε αγώνα απέναντι στην Κολομβία (5–0). Ο Νίλτον ήταν βασικός παίκτης στην άμυνα κατά τη διάρκεια των τελικών φάσεων του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1954, 1958 και 1962 (ήταν επίσης στην ομάδα της Βραζιλίας για τους τελικούς του 1950, αλλά δεν αγωνίστηκε)[14][15] και έγινε διάσημος για τη δημιουργία ενός υπέροχου τέρματος με ατομική προσπάθεια στη διοργάνωση του 1958, όταν έπαιξε η Βραζιλία απέναντι στην Αυστρία. Συμπεριλήφθηκε στην καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης του 1958.[12][16] Ήταν από τους αρνητικούς πρωταγωνιστές του αγώνα με την Ουγγαρία στη διοργάνωση του 1954 (προημιτελικός που έληξε με νίκη των Μαγυάρων με 4–2), μιας συνάντησης που έμεινε γνωστή ως "Μάχη της Βέρνης", συνάντηση στην οποία αποβλήθηκε.[17][18][19] Κατέκτησε επίσης το Κόπα Αμέρικα δύο φορές (1949, 1952), ενώ τρεις φορές ήταν στη δεύτερη θέση (1953, 1957, 1959).[20] Στη διοργάνωση του 1957 συμμετείχε σε όλους τους αγώνες εκτός αυτού με την Αργεντινή που έληξε με νίκη των μελλοντικών τροπαιούχων με 3–0. Με την εθνική ομάδα της Βραζιλίας αγωνίστηκε σε 75 συναντήσεις και σημειώσε 3 γκολ. Το τελευταίο του παιχνίδι ήταν ο νικηφόρος τελικός του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1962.[21]
Αφού σταμάτησε να παίζει η «εγκυκλοπαίδεια ποδοσφαίρου» είχε μια σύντομη καριέρα ως προπονητής. Πέρασε από πέντε μικρές ομάδες (Galícia and Vitória da Bahia, Bonsucesso, São Paulo do Rio Grande do Sul και Taguatinga de Brasília), αλλά σύντομα εγκατέλειψε την καριέρα του προπονητή. Εξειδικεύτηκε στην αφήγηση διασκεδαστικών αποσπασμάτων από τη ζωή του Γκαρίντσα, του συμπαίκτη και στενού φίλου του για πολλά χρόνια. Το 2000 ανέπτυξε ένα κοινωνικό πρόγραμμα με νέους μέσω του ποδοσφαίρου στην πολιτεία Τοκαντίνς, η τοπική κυβέρνηση τον τίμησε με τη μετονομασία του σταδίου σε Nilton Santos Stadium στο Πάλμας.[22]
Το 1998 στις εκλογές που διεξήγαγε η FIFA, ο Σάντος χαρακτηρίστηκε ως ο καλύτερος αριστερός οπισθοφύλακας όλων των εποχών και επιλέχθηκε στην καλύτερη ενδεκάδα του 20ού αιώνα.[5][6] Μία από τις διακρίσεις του ήρθε το 2004, όταν ο Πελέ, τον ονόμασε έναν από τους 125 καλύτερους ποδοσφαιριστές εν ζωή.[23] Συνεχίζοντας, το 2009, ήταν ο παραλήπτης του Golden Foot Legends βραβείου.[24] Το 2009 ένα άγαλμά του εγκαινιάστηκε μπροστά από τις πύλες στον τομέα της Δυτικής πτέρυγας στο Ολυμπιακό Στάδιο Ζοάο Χαβελάνζε, το οποίο αργότερα θα μετονομαστεί στο "Στάδιο Νίλτον Σάντος" ως αφιέρωμα από το σύλλογο στο μεγάλο ποδοσφαιριστή.[25]

Παρέμεινε κοντά στην ομάδα του Μποταφόγκο και σε μεγάλη ηλικία χωρίς να διατηρηθεί επίσημη σχέση με την ομάδα. Το 2008, προσεβλήθει από τη νόσο του Αλτσχάιμερ και έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του σε γηροκομείο λόγω των οικονομικών του δυσχερειών. Ο Σάντος απεβίωσε από πνευμονική λοίμωξη στις 27 Νοεμβρίου 2013, σε ηλικία 88 ετών, στο Ρίο ντε Τζανέιρο.[26]
Τίτλοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μποταφόγκο
- Καμπεονάτο Καριόκα (4) : 1948, 1957, 1961, 1962
- Κρατικό Πρωτάθλημα Ρίο-Σάο Πάολο : 1961
- Τουρνουά Ρομπέρτο Γκόμες Πεντρόσα (2) : 1962, 1964
Βραζιλία
- Παγκόσμιο Κύπελλο (2) : 1958, 1962
- Πρωτάθλημα Νότιας Αμερικής : 1949
- Παναμερικανικό Πρωτάθλημα (μετέπειτα Κόπα Αμέρικα) : 1952
- Taça do Atlântico (2) : 1956, 1960
- Κόπα Ρίο Μπράνκο : 1950
- Κύπελλο Οσβάλντο Κρουζ (6) : 1950, 1955, 1956, 1958, 1961, 1962
Ατομικές διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Καλύτερη ομάδα Παγκόσμιου Κυπέλλου : 1958
- World Soccer World XI (2) : 1960, 1961
- Παγκόσμια Ομάδα του 20ού αιώνα : 1998
- FIFA 100 : 2004
- Golden Foot : 2009, ως θρύλος ποδοσφαίρου
- IFFHS Παίκτης Νότιας Αμερικής του 20ού αιώνα: 24η θέση
- IFFHS Βραζιλιάνος Παίκτης του 20ού αιώνα : 9η θέση
- The Best of The Best - Παίκτης του αιώνα: Κορυφαίοι 50
- Hall of Fame του Ποδοσφαίρου της Βραζιλίας
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Melhor Brasil de todos os tempos». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ «The best football defenders ever». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2022.
- ↑ «World Soccer : Greatest XI». Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020.
- ↑ «World's Eleven Players of All-Time». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2023.
- ↑ 5,0 5,1 «FIFA World Team of the Century». Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2021.
- ↑ 6,0 6,1 «Η καλύτερη 11άδα του 20ού αιώνα». Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021.
- ↑ «Pele and the 20 Greatest Brazilian Footballers of All Time». Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020.
- ↑ «The 18 Greatest Brazilian Players». Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2020.
- ↑ 9,0 9,1 «FIFA : La enciclopedia del fútbol». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2013.
- ↑ «NILTON SANTOS: The first attacking full-back». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2020.
- ↑ «Nilton Santos, o eterno "Enciclopédia" do Futebol». Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2021.
- ↑ 12,0 12,1 «Nilton Santos obituary». Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ «7 greatest Brazilian defenders of all time». Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2022.
- ↑ «NÍLTON Santos». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2020.
- ↑ «Encyclopædia Britannica : Nílton Santos». Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2020.
- ↑ «FIFA World Cup All Star teams». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2020.
- ↑ «Δύο πέναλτι, 3 αποβολές, 42 φάουλ και πολύ ξύλο: Η μάχη της Βέρνης ανάμεσα σε Ουγγαρία και Βραζιλία». Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2021.
- ↑ «FIFA : The Battle of Berne». Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2021.
- ↑ «Football: Ellis a knockout during the Battle of Berne». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2021.
- ↑ «Copa América Palmares». Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2020.
- ↑ «Nilton Reis dos Santos - International Appearances». Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2020.
- ↑ «Palmas FR». Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2020.
- ↑ «Pele's list of the greatest». Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2013.
- ↑ «Legends». Golden Foot. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ «Estádio Olímpico Nilton Santos (Engenhão)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2020.
- ↑ «Morre no Rio o ex-jogador Nilton Santos, a 'Enciclopédia do Futebol'». Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2020.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Επίσημος ιστότοπος (Πορτογαλικά)
- [1] Official website proving that "Reis" added to his name is an error (Πορτογαλικά)
- Profile (Πορτογαλικά)
|
- Βραζιλιάνοι ποδοσφαιριστές
- Αμυντικοί ποδοσφαιριστές
- Ποδοσφαιριστές Μποταφόγκο ντε Φουτεμπόλ ε Ρεγκάτας
- Ποδοσφαιριστές Εθνικής Βραζιλίας
- Ποδοσφαιριστές Παγκοσμίου Κυπέλλου 1950
- Ποδοσφαιριστές Παγκοσμίου Κυπέλλου 1954
- Ποδοσφαιριστές Παγκοσμίου Κυπέλλου 1958
- Ποδοσφαιριστές Παγκοσμίου Κυπέλλου 1962
- FIFA 100
- Παίκτες νικητές Κόπα Αμέρικα
- Παίκτες νικητές Παγκοσμίου Κυπέλλου ποδοσφαίρου FIFA
- Παγκόσμια Ομάδα του 20ού αιώνα