Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ζακ Ντελόρ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ζακ Ντελόρ
(Jacques Delors)
Ο Ντελόρ το 1993
Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Περίοδος
7 Ιανουαρίου 1985 – 24 Ιανουαρίου 1995
ΠροκάτοχοςΓκαστόν Θορν
ΔιάδοχοςΖακ Σέντερ
Υπουργός Οικονομικών
Περίοδος
22 Μαΐου 1981 – 17 Ιουλίου 1984
ΠρωθυπουργόςΠιέρ Μαρουά
ΔιάδοχοςΠιέρ Μπερεγκοβουά
Ευρωβουλευτής
Περίοδος
1 Ιουλίου 1979 – 25 Μαΐου 1981
Δήμαρχος του Κλισί
Περίοδος
Μάρτιος 1983 – Δεκέμβριος 1984
ΠροκάτοχοςΓκαστόν Ρος
ΔιάδοχοςΖιλ Κατουάρ
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση20 Ιουλίου 1925, Παρίσι, Γαλλία
Θάνατος27 Δεκεμβρίου 2023 (98 ετών)
Παρίσι, Γαλλία
ΕθνότηταΓάλλος
ΥπηκοότηταΓαλλική
Πολιτικό κόμμαΣοσιαλιστικό Κόμμα
ΣύζυγοςΜαρί Λεφέιγ (ν. 1948; πέθανε 2020)
Παιδιά2
ΣπουδέςΣορβόννη
ΘρήσκευμαΡωμαιοκαθολικός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ζακ Ντελόρ (Jacques Delors, Παρίσι, 20 Ιουλίου 1925 - 27 Δεκεμβρίου 2023) ήταν Γάλλος πολιτικός που έχει διατελέσει πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Κομισιόν) από το 1985 έως το 1995.

Ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Ντελόρ ήταν ο ηγέτης με την πιο ορατή και επιρροή στις ευρωπαϊκές υποθέσεις. Εφάρμοσε πολιτικές που συνέδεσαν στενά τα κράτη-μέλη μεταξύ τους και προώθησαν την ανάγκη για ενότητα. Δημιούργησε μια ενιαία αγορά που κατέστησε δυνατή την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, κεφαλαίων, αγαθών και υπηρεσιών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ). Ήταν επίσης επικεφαλής της αποκαλούμενης «επιτροπής Ντελόρ», η οποία πρότεινε τη νομισματική ένωση και την δημιουργία του ευρώ, ενός νέου ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος που θα αντικαθιστούσε τα μεμονωμένα εθνικά νομίσματα. Η νομισματική ένωση επιτεύχθηκε με την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ το 1992.

Ο Ντελόρ ήταν μέλος του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Πριν γίνει πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ήταν υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας από το 1981 έως το 1984 και μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από το 1979 έως το 1981.

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ζακ Ντελόρ γεννήθηκε στο Παρίσι στις 20 Ιουλίου 1925, με καταγωγή από τη Κορέζ. Σπούδασε νομική και πολιτική οικονομία στη Σορβόννη. Εργάστηκε στην Τράπεζα της Γαλλίας[1].

Γαλλική πολιτική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως μέλος της Γαλλικής Συνομοσπονδίας Χριστιανών Εργατών (Confédération française des travailleurs chrétiens), συμμετείχε στην εκκοσμίκευσή της και στην ίδρυση της Γαλλικής Δημοκρατικής Συνομοσπονδίας Εργασίας (Confédération française démocratique du travail). Το 1969 έγινε σύμβουλος κοινωνικών υποθέσεων του γκωλιστή πρωθυπουργού Ζακ Σαμπάν-Ντελμά, μια κίνηση που παρουσιάστηκε ως μέρος της προσέγγισης του Σαμπάν στο Κέντρο και τράβηξε για πρώτη φορά την προσοχή των μέσων ενημέρωσης στον Ντελόρ προσωπικά.

Το 1957 ο Ντελόρ έγινε υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος και αποχώρησε από το CFDT, για να αποφύγει τη σύγκρουση συμφερόντων. Το 1974 εντάχθηκε στο Σοσιαλιστικό Κόμμα, μαζί με άλλους αριστερούς χριστιανούς. Ήταν ένα από τα σπάνια μέλη του κόμματος που ήταν ανοιχτά θρησκευόμενοι, αμφισβητώντας έτσι τη μακρόχρονη κοσμική παράδοση της laïcité[2]. Υπηρέτησε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως ευρωβουλευτής από το 1979 έως το 1981 και έγινε πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων, συμμετέχοντας ενεργά σε συζητήσεις για την οικονομική, κοινωνική και νομισματική πολιτική[1]. Υπό τον Πρόεδρο Φρανσουά Μιτεράν, ο Ντελόρ διετέλεσε υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών από το 1981 έως το 1983 και Υπουργός Οικονομικών, Οικονομικών και Προϋπολογισμού από το 1983 έως το 1984[1]. Υποστήριξε επιβράδυνση στις κοινωνικές πολιτικές, μια σαφή αποδοχή της οικονομίας της αγοράς και ευθυγράμμιση με την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Κρίσιμη ήταν η γραμμή που ακολούθησε για τη συμμετοχή της Γαλλίας στο Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα (EMS), δίνοντας προτεραιότητα στη νομισματική σταθερότητα έναντι των αριστερών πολιτικών που προτεραιοποιούσαν τις δαπάνες. Ο Μιτεράν φλέρταρε με την ιδέα να τον διορίσει Πρωθυπουργό, αλλά δεν το έκανε ποτέ[3].

Ο Ζακ Ντελόρ το 1988.

Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ντελόρ έγινε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον Ιανουάριο του 1985. Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, επέβλεψε σημαντικές δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις και έθεσε τις βάσεις για την εισαγωγή μιας ενιαίας αγοράς εντός της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Αυτή τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 1993 και επέτρεψε την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, κεφαλαίων, αγαθών και υπηρεσιών εντός της Κοινότητας[4][5].

Ο Ντελόρ ήταν επίσης επικεφαλής της Επιτροπής για τη Μελέτη της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, ευρέως γνωστής ως «Επιτροπή Ντελόρ», η οποία στις αρχές του 1989 πρότεινε τη δημιουργία ενός νέου νομίσματος —του ευρώ— για να αντικαταστήσει μεμονωμένα εθνικά νομίσματα. Αυτό επιτεύχθηκε με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992[6].

Συνέντευξη τύπου του Ντελόρ με (από αριστερά προς τα δεξιά) τον Δανό υπουργό Οικονομικών Χένινγκ Κριστόφερσεν, τους Ολλανδούς υπουργούς Βιμ Κοκ, Χανς βαν ντεν Μπρουκ και Ρούουντ Λούμπερς μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στο Μάαστριχτ (1991), το οποίο οδήγησε στη Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992.

Σε αντίθεση με τον έντονο νεοφιλελευθερισμό του προέδρου των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρήγκαν (1981–1989) που κυριάρχησε στην αμερικανική πολιτική ατζέντα, ο Ντελόρ προώθησε μια εναλλακτική ερμηνεία του καπιταλισμού που τον ενσωμάτωσε στην ευρωπαϊκή κοινωνική δομή. Συνέθεσε τρία τάσεις[7]: Πρώτον, από τα αριστερά ήρθε η υποστήριξη για την αναδιανομή του πλούτου και την προστασία των πιο αδύναμων. Δεύτερον, σχεδιάστηκε μια νεομερκαντιλιστική προσέγγιση για να μεγιστοποιήσει την ευρωπαϊκή βιομηχανική παραγωγή. Και το τρίτο ήταν η εμπιστοσύνη στην οικονομία της αγοράς. Η έμφαση που έδωσε στην κοινωνική διάσταση της Ευρώπης ήταν και παραμένει κεντρική επιλογή σε μια ισχυρή σύνθεση που έγινε βασικό στοιχείο του αυτοπροσδιορισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης[8].

Η προεδρία Delors θεωρείται το απόγειο της επιρροής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση[3].

Μετά την Προεδρία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ντελόρ είχε μακροχρόνιο ενδιαφέρον για την εκπαίδευση. Ως εισηγητής ενός γαλλικού νόμου περί δια βίου μάθησης το 1971 (la formation professionnelle continue, FPC) που απαιτούσε από τις εταιρείες να αφιερώνουν μέρος των κερδών τους για ευκαιρίες εκπαίδευσης για τους υπαλλήλους τους, προήδρευσε επίσης της Επιτροπής της UNESCO για την εκπαίδευση για τον εικοστό πρώτο αιώνα από το 1993 έως 1996, του οποίου η τελική έκθεση δημοσιεύτηκε ως Learning: the Treasure Within[9]. Η εργασία αυτή συνεχίζει να έχει σημαντική επιρροή στη συζήτηση για τη δια βίου μάθηση, διαμορφώνοντας την εννοιολογική βάση τόσο για τον Καναδικό Δείκτη Σύνθετης Μάθησης όσο και για το έργο European Lifelong Learning Indicators (ELLI)[10][11].

Το 1994, μέλη του Σοσιαλιστικού Κόμματος προσπάθησαν να πείσουν τον Ντελόρ να διεκδικήσει την προεδρία του κόμματος. Οι δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι θα είχε πολύ καλές πιθανότητες να νικήσει έναν από τους κύριους συντηρητικούς διεκδικητές, τον πρωθυπουργό Εντουάρ Μπαλαντύρ και τον δήμαρχο του Παρισιού Ζακ Σιράκ[12]. Τελικά ο Ντελόρ αρνήθηκε να θέσει υποψηφιότητα και ο τελικός υποψήφιος των Σοσιαλιστών, ο Λιονέλ Ζοσπέν, ηττήθηκε στις προεδρικές εκλογές του 1995 από τον Ζακ Σιράκ[13][14].

Ο Ντελόρ ίδρυσε το αριστερό think tank Notre Europe το 1996 και παρέμεινε ένας από τους προέδρους του για το υπόλοιπο της ζωής του[15][16]. Ήταν πρόεδρος του Conseil de l'emploi, des revenus et de la cohésion sociale και επίτιμο μέλος τόσο του Institut Aspen France όσο και του Club of Rome[13].

Ο Ζακ Ντελόρ το 2009.

Στις 15 Σεπτεμβρίου 2010, ο Ντελόρ υποστήριξε τη νέα πρωτοβουλία Spinelli Group, η οποία ιδρύθηκε για να τονώσει εκ νέου την προσπάθεια για ομοσπονδιοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλοι εξέχοντες υποστηρικτές περιλαμβάνουν τους Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ, Γκι Φερχόφστατ, Sylvie Goulard, Andrew Duff και Elmar Brok[17]. Το 2010, ο Ντελόρ ήταν ο πρώτος που έλαβε το Ευρωπαϊκό Βραβείο Εταιρικής Μάθησης Leonardo[18].

Το 2012, ο Ντελόρ δήλωσε στην εφημερίδα Handelsblatt ότι «εάν οι Βρετανοί δεν μπορούν να υποστηρίξουν την τάση για περισσότερη ολοκλήρωση στην Ευρώπη, μπορούμε ωστόσο να παραμείνουμε φίλοι, αλλά σε διαφορετική βάση. Θα μπορούσα να φανταστώ μια μορφή όπως ένας ευρωπαϊκός οικονομικός χώρος ή μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου»[19].

Στις 25 Ιουνίου 2015, ο Ντόναλντ Τουσκ ανακοίνωσε ότι ο Ντελόρ θα γινόταν το τρίτο πρόσωπο που θα του απονεμηθεί ο τίτλος του Επίτιμου Πολίτη της Ευρώπης, σε αναγνώριση της «εξαιρετικής συμβολής του στην ανάπτυξη του ευρωπαϊκού πρότζεκτ»[20].

Προσωπική ζωή και θάνατος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν παντρεμένος με τη Μαρί Λεφέιγ (1923-2020)[21], με την οποία είχαν αποκτήσει δυο παιδιά, τη Μαριτίν, δήμαρχο της Λιλ και τον Ζαν-Πολ (απεβίωσε από λευχαιμία το 1982[22]).

Απεβίωσε στον ύπνο του στην οικία του στο Παρίσι στις 27 Δεκεμβρίου 2023, σε ηλικία 98 ετών[23].

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «European Commission - Discover the former Presidents - Jacques Delors». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιανουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2009. 
  2. ↑ «Jacques Delors Facts». biography.yourdictionary.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2017. 
  3. ↑ 3,0 3,1 «From community to union: Jacques Delors, champion of Europe». France 24. 27 Δεκεμβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Δεκεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2023. 
  4. ↑ Ross, George; Jenson, Jane (2017). «Reconsidering Jacques Delors' leadership of the European Union». Journal of European Integration 39 (2): 113–127. doi:10.1080/07036337.2016.1277718. ISSN 0703-6337. 
  5. ↑ «Jacques Delors | French politician» (στα αγγλικά). Encyclopædia Britannica. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 October 2019. https://web.archive.org/web/20191010134304/https://www.britannica.com/biography/Jacques-Delors. Ανακτήθηκε στις 21 June 2017. 
  6. ↑ Michael J. Baun, "The Maastricht Treaty as High Politics: Germany, France, and European Integration." Political Science Quarterly 110.4 (1995): 605–624. online Αρχειοθετήθηκε 9 August 2016 στο Wayback Machine.
  7. ↑ Warlouzet, Laurent (2017). Governing Europe in a Globalizing World. Neoliberalism and its Alternatives following the 1973 Oil Crisis. London: Routledge. ISBN 9781138729421. 
  8. ↑ Alessandra Bitumi, "'An uplifting tale of Europe'. Jacques Delors and the contradictory quest for a European social model in the Age of Reagan." Journal of Transatlantic Studies 16.3 (2018): 203–221 online[νεκρός σύνδεσμος].
  9. ↑ «UNESCO Task Force on Education, Publications». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουνίου 2006. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2006. 
  10. ↑ «Towards an individual right to adult learning for all Europeans». Jacques Delors Institute. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Δεκεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2023. 
  11. ↑ «ELLI-Index: A sound measure for lifelong learning in the EU». European Commission: Joint Research Centre:DOI:10.2788/145. Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2023. 
  12. ↑ Drozdiak, William (1994-12-13). «Delors' Vow Not to Run Could Boost French Anti-Europe Forces» (στα αγγλικά). The Washington Post. ISSN 0190-8286. https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1994/12/13/delors-vow-not-to-run-could-boost-french-anti-europe-forces/ec680111-6a27-4aa3-a717-991b31455ae8/. Ανακτήθηκε στις 2023-12-28. 
  13. ↑ 13,0 13,1 «Jacques Delors, one of Europe's greats, has died». Le Monde. 27 December 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 December 2023. https://web.archive.org/web/20231228041042/https://www.lemonde.fr/en/europe/article/2023/12/27/jacques-delors-one-of-europe-s-greats-has-died_6381306_143.html. Ανακτήθηκε στις 28 December 2023. 
  14. ↑ Willsher, Kim; Badshah, Nadeem (2023-12-27). «Jacques Delors, former European Commission president, dies aged 98» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 December 2023. https://web.archive.org/web/20231228125317/https://www.theguardian.com/world/2023/dec/27/jacques-delors-former-european-commission-president-dies-aged-98. Ανακτήθηκε στις 2023-12-28. 
  15. ↑ Campbell & Pedersen, John L. & Ove K. (2014). The National Origins of Policy Ideas: Knowledge Regimes in the United States, France, Germany, and Denmark. Princeton, NY: Princeton University Press. σελ. 339. ISBN 978-0691161167. 
  16. ↑ Stone & Ullrich, Diane & Heidi (2013). «Policy research institutes and think tanks in Western Europe: Development trends and perspectives» (PDF) (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 26 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2020. 
  17. ↑ «Spinelli group website, Members of the steering group». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Σεπτεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2017. 
  18. ↑ «Leonardo». leonardo-award.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Δεκεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2017. 
  19. ↑ Seddon, Mark (11 August 2017). «Jacques Delors foresaw the perils of austerity. How we need his wisdom now». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 December 2023. https://web.archive.org/web/20231227193117/https://www.theguardian.com/commentisfree/2017/aug/11/jacques-delors-globalisation-austerity-wisdom-internationalist-spirit-missed. Ανακτήθηκε στις 28 December 2023. 
  20. ↑ «Invitation letter by President Donald Tusk to the members of the European Council – Consilium». Europa. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2017. 
  21. ↑ «En souvenir de Madame MARIE DELORS» (στα γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 July 2023. https://web.archive.org/web/20230707170006/https://www.libramemoria.com/defunts/delors-marie/2e14ed56bbb9498c8fc93654fd1e2ae7. Ανακτήθηκε στις 2023-12-28. 
  22. ↑ Drake, Helen (11 Σεπτεμβρίου 2002). Jacques Delors: Perspectives on a European Leader (στα Αγγλικά). Routledge. ISBN 978-1-134-80399-6. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Δεκεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2023. 
  23. ↑ «Πέθανε ο Ζακ Ντελόρ». Η Καθημερινή. 27 Δεκεμβρίου 2023. https://www.kathimerini.gr/world/562802653/pethane-o-zak-ntelor/. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2024. 

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Bitumi, Alessandra. "'An uplifting tale of Europe'. Jacques Delors and the contradictory quest for a European social model in the Age of Reagan." Journal of Transatlantic Studies 16.3 (2018): 203–221.
  • Drake, Helen. Jacques Delors: perspectives on a European leader (Psychology Press, 2000).
  • Drake, Helen. "Political leadership and European integration: the case of Jacques Delors." West European Politics 18.1 (1995): 140–160. Online
  • Endo, Ken. The presidency of the European Commission under Jacques Delors: The politics of shared leadership (Springer, 1999).
  • Ross, George, and Jane Jenson. "Reconsidering Jacques Delors' leadership of the European union." Journal of European Integration 39.2 (2017): 113–127.
  • Van Assche, Tobias. "The impact of entrepreneurial leadership on EU high politics: A case study of Jacques Delors and the creation of EMU." Leadership 1.3 (2005): 279–298.
  • Warlouzet, Laurent. Governing Europe in a Globalizing World. Neoliberalism and its Alternatives following the 1973 Oil Crisis (Routledge, 2017). Online


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ζακ_Ντελόρ&oldid=10360275"