Ελληνικός κώδικας Μπράιγ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Greek alphabet alpha-omega.svg
Ελληνικό αλφάβητο
Αα Άλφα Νν Νι
Ββ Βήτα Ξξ Ξι
Γγ Γάμμα Οο Όμικρον
Δδ Δέλτα Ππ Πι
Εε Έψιλον Ρρ Ρω
Ζζ Ζήτα Σσς Σίγμα
Ηη Ήτα Ττ Ταυ
Θθ Θήτα Υυ Ύψιλον
Ιι Ιώτα Φφ Φι
Κκ Κάππα Χχ Χι
Λλ Λάμδα Ψψ Ψι
Μμ Μι Ωω Ωμέγα
Ιστορία
Αρχαϊκές τοπικές παραλλαγές
  • Δίγαμμα
  • Ήτα
  • Σαν
  • Τσαν
  • Κόππα
  • Σαμπί
Σημεία στίξης Συμπλέγματα
Αριθμοί
ϛ (6) ϟ (90) ϡ (900)
Σε άλλες γλώσσες
Σχετικά λήμματα


π  σ  ε

Ο ελληνικός κώδικας Μπράιγ (γαλλικά: Braille, ελληνικό Μπράιγ: ⠑ ⠸ ⠸ ⠜ ⠝ ⠊ ⠅⠐ ⠕ ⠎  ⠅ ⠐ ⠚ ⠙ ⠊ ⠅ ⠁ ⠎  ⠨ ⠏ ⠗ ⠐ ⠁ ⠊ ⠛) ή, η ελληνική γραφή Μπράιγ ή το ελληνικό σύστημα Μπράιγ ή απλώς ελληνικό Μπράιγ, είναι η έκδοση του κώδικα Μπράιγ για την γραφή της ελληνικής γλώσσας. Υπάρχουν 2 εκδοχές του ελληνικού κώδικα οι οποίες διαφέρουν ως προς λίγα γράμματα, ο κώδικας Μπράιγ της ελληνικής γλώσσας ο οποίος χρησιμοποιείται στο πλαίσιο της κανονικής επικοινωνίας και ο διεθνής κώδικας Μπράιγ της ελληνικής γλώσσας ο οποίος χρησιμοποιείται στα Αγγλικά και άλλες γλώσσες διεθνώς για την αναπαράσταση των ελληνικών γραμμάτων στα μαθηματικά ή και για την πολυτονική γραφή της ελληνικής γλώσσας σε Μπράιγ και άλλες παρόμοιες περιπτώσεις.[1][2]

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πρώτος κώδικας Μπράιγ αναπτύχθηκε για την γαλλική γλώσσα από τον Λουί Μπράιγ το 1824. Οι πρώτες προσπάθειες για μια ελληνική έκδοση του κώδικα Μπράιγ έγιναν το 1882 στην Κέρκυρα από τον ιατρό Αντώνιο Παλατιανό,[2][3][4] ωστόσο, δεν στάθηκε δυνατό να καθιερωθεί κατά την εποχή του.

Η επίσημη καθιέρωση ενός ελληνικού κώδικα Μπράιγ για την εκπαίδευση των Ελλήνων τυφλών ήρθε το 1948, όπου και ο ελληνικός κώδικας προσαρμόστηκε από τον αντίστοιχο γαλλικό από μια επιτροπή Ελλήνων και ξένων επιστημόνων στην Λειψία και κατόπιν εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στη Σχολή Τυφλών Καλλιθέας στην Αθήνα.[5]

Αλφάβητο ελληνικού Μπράιγ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα άτομα με μειωμένη ή καθόλου όραση διαβάζουν τα γράμματα του κώδικα μέσω της αφής, όπου οι κουκκίδες είναι εκτυπωμένες ανάγλυφα πάνω σε ειδικό χαρτί

Τα γράμματα είναι όπως παρακάτω, με τα αριθμητικά ψηφία κάτω από κάθε γράμμα να συμβολίζουν την αντίστοιχη τοποθεσία της κάθε κουκκίδας και κάτω από τους αριθμούς οι κουκκίδες ως χαρακτήρες κειμένου. Οι κουκκίδες απαριθμούνται από την αριστερή στήλη προς τα κάτω και κατόπιν από τη δεξιά προς τα κάτω:[6]

Σύνοψη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αλφάβητο
Άλφα Βήτα Γάμμα Δέλτα Έψιλον Ζήτα Ήτα Θήτα
Braille A1.svg

α

1

Braille B2.svg

β

12

Braille G7.svg

γ

1245

Braille D4.svg

δ

145

Braille E5.svg

ε

15

Braille Z.svg

ζ

1356

Braille Ä.svg

η

345

Braille Ô.svg

θ

1456

Ιώτα Κάπα Λάμδα Μι Νι Ξι Όμικρον Πι
Braille I9.svg

ι

24

Braille K.svg

κ

13

Braille L.svg

λ

123

Braille M.svg

μ

134

Braille N.svg

ν

1345

Braille X.svg

ξ

1346

Braille O.svg

ο

135

Braille P.svg

π

1234

Ρο Σίγμα Ταυ Ύψιλον Φι Χι Ψι Ωμέγα
Braille R.svg

ρ

1235

Braille S.svg

σ/ς

234

Braille T.svg

τ

2345

Braille Y.svg

υ

13456

Braille F6.svg

φ

124

Braille H8.svg

χ

125

Braille AND.svg

ψ

12346

Braille J0.svg

ω

245

Δίψηφα Φωνήεντα (αι, ει, οι, ου, υι) και οι συνδυασμοί (αυ, ευ, ηυ)
αι ει οι ου υι αυ ευ ηυ
Braille Ê.svg

126

Braille SH.svg

146

Braille Ö.svg

246

Braille U.svg

136

Braille Ï.svg

12456

Braille Å.svg

16

Braille Û.svg

156

Braille Ü.svg

1256

Σημεία στίξης
Τελεία Κόμα Απόστροφος Ερωτηματικό Άνω κάτω τελεία Ενωτικό
Braille Period.svg

.

256

Braille Comma.svg

,

2

Braille Apostrophe.svg

'

3

Braille QuestionMark.svg

;

26

Braille Semicolon.svg

:

23

Braille Hyphen.svg

-

36

Παρένθεση Εισαγωγικά άνοιγμα Εισαγωγικά κλείσιμο Κεφαλαίο γράμμα Τόνος
Braille Bracket.svg

( )

2356

Braille QuoteOpen.svg

« 

236

Braille QuoteClose.svg

»

356

Braille DecimalPoint.svg


46

Braille ContractionPrefix.svg

´

5

Κεφαλαία και τονισμένα γράμματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάθε γράμμα γίνεται κεφαλαίο όταν προηγείται ο συνδυασμός της 4ης και 6ης κουκκίδας Braille DecimalPoint.svg,[6] έτσι ως παράδειγμα το πεζό α Braille A1.svg γίνεται κεφαλαίο Α Braille DecimalPoint.svgBraille A1.svg

ακολούθως προ ενός τονισμένου γράμματος προηγείται ο συνδυασμός της 5ης κουκκίδας Braille ContractionPrefix.svg, έτσι ώστε το άτονο α Braille A1.svg γράφεται πλέον ως τονισμένο ά Braille ContractionPrefix.svgBraille A1.svg

ενώ για ένα τονισμένο κεφαλαίο γράμμα όπως Α´ ο συνδυασμός θα είναι Braille DecimalPoint.svgBraille A1.svgBraille ContractionPrefix.svg, όπου το κεφαλαίο σημείο παίρνει προτεραιότητα και κατόπιν ακολουθεί το σημείο του τόνου

Δείγμα κειμένου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κείμενο Κωδικοποίηση Μπράιγ
Αυτό είναι ένα δείγμα κειμένου στην ελληνική κωδικοποίηση Μπράιγ ⠨⠡⠞⠐⠕⠀⠐⠩⠝⠣⠀⠐⠑⠝⠁⠀⠙⠐⠩⠛⠍⠁⠀⠅⠩⠍⠐⠑⠝⠥⠀⠎⠞⠜⠝⠀⠑⠇⠇⠜⠝⠊⠅⠐⠜⠀⠅⠚⠙⠊⠅⠕⠏⠐⠪⠜⠎⠜⠀⠨⠍⠏⠗⠐⠁⠊⠛

καθημερινά

Πολυτονικό Μπράιγ (διεθνές ελληνικό)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη διεθνή ελληνική γραφή Μπράιγ ισχύουν τα περισσότερα γράμματα του ελληνικού κώδικα και επιπλέον αναπαριστώνται και τα πολυτονικά σημεία.

Διαφορές κωδικοποίησης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κωδικοποίηση των γραμμάτων η, υ, χ, ψ και ω διαφέρει σε σχέση με τον κανονικό ελληνικό κώδικα, όπου στον διεθνή είναι όπως παρακάτω:

η υ χ ψ ω
διεθνής

ελληνικός

κώδικας

Braille Û.svg

156

Braille U.svg

136

Braille AND.svg

12346

Braille Y.svg

13456

Braille AND.svg

12346

ελληνικός

κώδικας

Braille Ä.svg

345

Braille Y.svg

13456

Braille H8.svg

125

Braille W.svg

2456

Braille J0.svg

245

Πολυτονικά γράμματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα κελιά με κόκκινη ένδειξη υποδηλώνουν πως η χρήση του τονισμού έχει εκλείψει για το γράμμα αυτό

Πολυτονικά γράμματα[7]
Τόνος α ε η ι ο υ ω
Οξεία ´ Braille Accent.svg

4

Braille Ä.svg

345

Braille Ë.svg

1246

Braille É.svg

123456

Braille Ï.svg

12456

Braille Ö.svg

246

Braille Ü.svg

1246

Braille J0.svg

245

Περισπωμένη ῀ Braille ContractionPrefix.svg

5

Braille Å.svg

16

- Braille Ê.svg

126

Braille SH.svg

146

- Braille V.svg

1236

Braille NumberSign.svg

3456

Βαρεία ` Braille CapitalSign.svg

6

Braille À.svg

12356

Braille C3.svg

14

Braille È.svg

2346

Braille ST.svg

34

Braille Ò.svg

346

Braille Ù.svg

23456

Braille Q.svg

12345

Γράμματα που δεν υπάρχουν πλέον[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σύγχρονοι ελληνικοί δίφθογγοι δεν χρησιμοποιούνται, ενώ υπάρχουν και συνδυασμοί οι οποίοι αναπαριστούν γράμματα τα οποία έχουν εκλείψει από το ελληνικό αλφάβητο, όπως το κόππα ή το δίγαμμα:[7]

ϛ (Στίγμα) ϡ (Σαμπί) ϝ (Δίγαμμα) ϙ/ϟ (Κόππα)
Braille C3.svg

14

Braille È.svg

2346

Braille V.svg

1236

Braille Q.svg

12345

Αριθμητική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα σημεία τα οποία αναπαριστούν τα ψηφία και τους τελεστές είναι τα ίδια με τα άλλα διεθνή αλφάβητα Μπράιγ.

Πρόθεμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν την εμφάνιση κάθε αριθμού προηγείται το πρόθεμα με των συνδυασμό κουκκίδων 3456Braille NumberSign.svg, έτσι ως παράδειγμα ο αριθμός 1 γράφεται ως Braille NumberSign.svgBraille A1.svg.

Το πρόθεμα τοποθετείται πριν την εμφάνιση κάθε αριθμού και όχι κάθε ψηφίου του αριθμού, έτσι π.χ. για τον αριθμό 159 θα τοποθετηθεί μόνο μια φορά και όχι από μια φορά για κάθε ψηφίο του αριθμού αυτού.

Αριθμοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0
Braille NumberSign.svgBraille A1.svg

3456,1

Braille NumberSign.svgBraille B2.svg

3456,12

Braille NumberSign.svgBraille C3.svg

3456,14

Braille NumberSign.svgBraille D4.svg

3456,145

Braille NumberSign.svgBraille E5.svg

3456,15

Braille NumberSign.svgBraille F6.svg

3456,124

Braille NumberSign.svgBraille G7.svg

3456,1245

Braille NumberSign.svgBraille H8.svg

3456,125

Braille NumberSign.svgBraille I9.svg

3456,24

Braille NumberSign.svgBraille J0.svg

3456,245

Τελεστές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

+ * / =
Braille È.svg

2346

Braille Hyphen.svg

36

Braille Å.svg

16

Braille ST.svg

34

Braille X.svg

1346

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Εισαγωγή στην εκπαίδευση των μαθητών με μερική ή ολική απώλεια όρασης, Η ελληνική γραφή Braille, ΕΠΕΑΕΚ, Αθήνα, 2007, σελ. 37» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 14 Μαΐου 2015. 
  2. 2,0 2,1 «Ο ελληνικός κώδικας Braille, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο - ΥΠΠΟ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Δεκεμβρίου 2018. 
  3. «Αντώνιος Παλατιανός». openarchives.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. 
  4. «Παλατιανός, Αντώνιος». ygeiaonline.gr. 
  5. Στυλιανόπουλος Π. Κ. (1963). Μέθοδος Τυφλικής Γραφής, Β΄ Έκδοση, Αθήνα
  6. 6,0 6,1 Κουρουπέτρογλου & Φλώριας, "Ελληνικό σύστημα Braille", Επιστημονικά σύμβολα κατά Braille στον Ελληνικό χώρο
  7. 7,0 7,1 UNESCO (2013) World Braille Usage Αρχειοθετήθηκε 2014-09-08 στο Wayback Machine., 3rd edition, σελ. 183

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχετική βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Bουγιούκας. (1987). Το γλωσσικό μάθημα. Αθήνα: Νικόδημος
  • Χιουρέα, Ρ. (1998). Εισαγωγή στην εκπαίδευση των τυφλών στην Ελλάδα. Αθήνα: Λύχνos.