Ελληνικός κώδικας Μπράιγ
Ο ελληνικός κώδικας Μπράιγ (γαλλικά: Braille, ελληνικό Μπράιγ: ⠑ ⠸ ⠸ ⠜ ⠝ ⠊ ⠅⠐ ⠕ ⠎ ⠅ ⠐ ⠚ ⠙ ⠊ ⠅ ⠁ ⠎ ⠨ ⠏ ⠗ ⠐ ⠁ ⠊ ⠛) ή, η ελληνική γραφή Μπράιγ ή το ελληνικό σύστημα Μπράιγ ή απλώς ελληνικό Μπράιγ, είναι η έκδοση του κώδικα Μπράιγ για την γραφή της ελληνικής γλώσσας. Υπάρχουν 2 εκδοχές του ελληνικού κώδικα οι οποίες διαφέρουν ως προς λίγα γράμματα, ο κώδικας Μπράιγ της ελληνικής γλώσσας ο οποίος χρησιμοποιείται στο πλαίσιο της κανονικής επικοινωνίας και ο διεθνής κώδικας Μπράιγ της ελληνικής γλώσσας ο οποίος χρησιμοποιείται στα Αγγλικά και άλλες γλώσσες διεθνώς για την αναπαράσταση των ελληνικών γραμμάτων στα μαθηματικά ή και για την πολυτονική γραφή της ελληνικής γλώσσας σε Μπράιγ και άλλες παρόμοιες περιπτώσεις.[1][2]
Ιστορικό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο πρώτος κώδικας Μπράιγ αναπτύχθηκε για την γαλλική γλώσσα από τον Λουί Μπράιγ το 1824. Οι πρώτες προσπάθειες για μια ελληνική έκδοση του κώδικα Μπράιγ έγιναν το 1882 στην Κέρκυρα από τον ιατρό Αντώνιο Παλατιανό,[2][3][4] ωστόσο, δεν στάθηκε δυνατό να καθιερωθεί κατά την εποχή του.
Η επίσημη καθιέρωση ενός ελληνικού κώδικα Μπράιγ για την εκπαίδευση των Ελλήνων τυφλών ήρθε το 1948, όπου και ο ελληνικός κώδικας προσαρμόστηκε από τον αντίστοιχο γαλλικό από μια επιτροπή Ελλήνων και ξένων επιστημόνων στην Λειψία και κατόπιν εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στη Σχολή Τυφλών Καλλιθέας στην Αθήνα.[5]
Αλφάβητο ελληνικού Μπράιγ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα γράμματα είναι όπως παρακάτω, με τα αριθμητικά ψηφία κάτω από κάθε γράμμα να συμβολίζουν την αντίστοιχη τοποθεσία της κάθε κουκκίδας και κάτω από τους αριθμούς οι κουκκίδες ως χαρακτήρες κειμένου. Οι κουκκίδες απαριθμούνται από την αριστερή στήλη προς τα κάτω και κατόπιν από τη δεξιά προς τα κάτω:[6]
Σύνοψη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Κεφαλαία και τονισμένα γράμματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κάθε γράμμα γίνεται κεφαλαίο όταν προηγείται ο συνδυασμός της 4ης και 6ης κουκκίδας 
,[6] έτσι ως παράδειγμα το πεζό α 
γίνεται κεφαλαίο Α
ακολούθως προ ενός τονισμένου γράμματος προηγείται ο συνδυασμός της 5ης κουκκίδας 
, έτσι ώστε το άτονο α γράφεται πλέον ως τονισμένο ά
ενώ για ένα τονισμένο κεφαλαίο γράμμα όπως Α´ ο συνδυασμός θα είναι , όπου το κεφαλαίο σημείο παίρνει προτεραιότητα και κατόπιν ακολουθεί το σημείο του τόνου
Δείγμα κειμένου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Κείμενο | Κωδικοποίηση Μπράιγ |
|---|---|
| Αυτό είναι ένα δείγμα κειμένου στην ελληνική κωδικοποίηση Μπράιγ | ⠨⠡⠞⠐⠕⠀⠐⠩⠝⠣⠀⠐⠑⠝⠁⠀⠙⠐⠩⠛⠍⠁⠀⠅⠩⠍⠐⠑⠝⠥⠀⠎⠞⠜⠝⠀⠑⠇⠇⠜⠝⠊⠅⠐⠜⠀⠅⠚⠙⠊⠅⠕⠏⠐⠪⠜⠎⠜⠀⠨⠍⠏⠗⠐⠁⠊⠛ |
Πολυτονικό Μπράιγ (διεθνές ελληνικό)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στη διεθνή ελληνική γραφή Μπράιγ ισχύουν τα περισσότερα γράμματα του ελληνικού κώδικα και επιπλέον αναπαριστώνται και τα πολυτονικά σημεία.
Διαφορές κωδικοποίησης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η κωδικοποίηση των γραμμάτων η, υ, χ, ψ και ω διαφέρει σε σχέση με τον κανονικό ελληνικό κώδικα, όπου στον διεθνή είναι όπως παρακάτω:
| η | υ | χ | ψ | ω | |
|---|---|---|---|---|---|
| διεθνής
ελληνικός κώδικας |
156 |
136 |
12346 |
13456 |
12346 |
| ελληνικός
κώδικας |
345 |
13456 |
125 |
2456 |
245 |
Πολυτονικά γράμματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα κελιά με κόκκινη ένδειξη υποδηλώνουν πως η χρήση του τονισμού έχει εκλείψει για το γράμμα αυτό
| Τόνος | α | ε | η | ι | ο | υ | ω | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Οξεία ´ | 
4 |
345 |
1246 |
123456 |
12456 |
246 |
1246 |
245 |
| Περισπωμένη ῀ |
5 |
16 |
- | 
126 |
146 |
- | 
1236 |
3456 |
| Βαρεία ` | 
6 |
12356 |
14 |
2346 |
34 |
346 |
23456 |
12345 |
Γράμματα που δεν υπάρχουν πλέον
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι σύγχρονοι ελληνικοί δίφθογγοι δεν χρησιμοποιούνται, ενώ υπάρχουν και συνδυασμοί οι οποίοι αναπαριστούν γράμματα τα οποία έχουν εκλείψει από το ελληνικό αλφάβητο, όπως το κόππα ή το δίγαμμα:[7]
| ϛ (Στίγμα) | ϡ (Σαμπί) | ϝ (Δίγαμμα) | ϙ/ϟ (Κόππα) |
|---|---|---|---|
|
14 |
2346 |
1236 |
12345 |
Αριθμητική
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα σημεία τα οποία αναπαριστούν τα ψηφία και τους τελεστές είναι τα ίδια με τα άλλα διεθνή αλφάβητα Μπράιγ.
Πρόθεμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πριν την εμφάνιση κάθε αριθμού προηγείται το πρόθεμα με των συνδυασμό κουκκίδων 3456, έτσι ως παράδειγμα ο αριθμός 1 γράφεται ως .
Το πρόθεμα τοποθετείται πριν την εμφάνιση κάθε αριθμού και όχι κάθε ψηφίου του αριθμού, έτσι π.χ. για τον αριθμό 159 θα τοποθετηθεί μόνο μια φορά και όχι από μια φορά για κάθε ψηφίο του αριθμού αυτού.
Αριθμοί
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
3456,1 |
3456,12 |
3456,14 |
3456,145 |
3456,15 |
3456,124 |
3456,1245 |
3456,125 |
3456,24 |
3456,245 |
Τελεστές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| + | − | * | / | = |
|---|---|---|---|---|
|
2346 |
36 |
16 |
34 |
1346 |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Εισαγωγή στην εκπαίδευση των μαθητών με μερική ή ολική απώλεια όρασης, Η ελληνική γραφή Braille, ΕΠΕΑΕΚ, Αθήνα, 2007, σελ. 37» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 14 Μαΐου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 «Ο ελληνικός κώδικας Braille, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο - ΥΠΠΟ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Δεκεμβρίου 2018.
- ↑ «Αντώνιος Παλατιανός». openarchives.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016.
- ↑ «Παλατιανός, Αντώνιος». ygeiaonline.gr.
- ↑ Στυλιανόπουλος Π. Κ. (1963). Μέθοδος Τυφλικής Γραφής, Β΄ Έκδοση, Αθήνα
- ↑ 6,0 6,1 Κουρουπέτρογλου & Φλώριας, "Ελληνικό σύστημα Braille", Επιστημονικά σύμβολα κατά Braille στον Ελληνικό χώρο
- ↑ 7,0 7,1 UNESCO (2013) World Braille Usage Αρχειοθετήθηκε 2014-09-08 στο Wayback Machine., 3rd edition, σελ. 183
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σχετική βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Bουγιούκας. (1987). Το γλωσσικό μάθημα. Αθήνα: Νικόδημος
- Χιουρέα, Ρ. (1998). Εισαγωγή στην εκπαίδευση των τυφλών στην Ελλάδα. Αθήνα: Λύχνos.