Αρχικά η περιοχή του Χαϊδαρίου ανήκε στο [[Δήμος Αθηναίων|Δήμο Αθηναίων]]. Στις [[25 Φεβρουαρίου]] [[1934]], αποσπάστηκε μαζί με το [[Αιγάλεω]] και την [[Αγία Βαρβάρα]] και όλα αυτά τα τμήματα αποτέλεσαν την [[Κοινότητα Αιγάλεω]]. Απ' αυτήν αποσπάστηκε το [[1937]] και έγινε η [[Κοινότητα Χαϊδαρίου]] η οποία στις [[22 Ιουνίου]] [[1973]] προήχθη σε δήμο.
Αρχικά η περιοχή του Χαϊδαρίου ανήκε στο [[Δήμος Αθηναίων|Δήμο Αθηναίων]]. Στις [[25 Φεβρουαρίου]] [[1934]], αποσπάστηκε μαζί με το [[Αιγάλεω]] και την [[Αγία Βαρβάρα Αττικής|Αγία Βαρβάρα]] και όλα αυτά τα τμήματα αποτέλεσαν την [[Κοινότητα Αιγάλεω]]. Απ' αυτήν αποσπάστηκε το [[1937]] και έγινε η [[Κοινότητα Χαϊδαρίου]] η οποία στις [[22 Ιουνίου]] [[1973]] προήχθη σε δήμο.
Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής στον [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]], δημιουργήθηκε στο Χαϊδάρι από τα [[SS]] ένα από τα σκληρότερα [[Στρατόπεδο Συγκέντρωσης Χαϊδαρίου|στρατόπεδα συγκέντρωσης]].
Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής στον [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]], δημιουργήθηκε στο Χαϊδάρι από τα [[SS]] ένα από τα σκληρότερα [[Στρατόπεδο Συγκέντρωσης Χαϊδαρίου|στρατόπεδα συγκέντρωσης]].
Έκδοση από την 13:38, 22 Δεκεμβρίου 2016
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 23/04/2014.
Το Χαϊδάρι είναι δήμος του Δυτικού Τομέα Αθηνών. Βρίσκεται κοντά στο όρος Αιγάλεω, νοτιοανατολικά της Ελευσίνας, νότια της Αττικής Οδού και δυτικά του Κηφισού ποταμού και της λεωφόρου Κηφισού.
Το ανατολικό τμήμα του Χαϊδαρίου ήταν κυρίως βοσκοτόπια, με την αστική ανάπτυξη όμως ανάμεσα στις δεκαετίες του '50 και του '80 η περιοχή έχει γίνει αστική. Οι πρώτοι κάτοικοι του Χαϊδαρίου ήταν πρόσφυγες της Μικράς Ασίας την εποχή της Μικρασιατικής καταστροφής. Το 1955 ο δήμος Χαϊδαρίου αριθμούσε 13.773 κατοίκους. Κοντά στο Χαϊδάρι βρίσκεται και το άλσος του Δαφνίου, αλλιώς το περίφημο «Τουριστικό», και το ομώνυμο ιστορικό μοναστήρι. Σημαντικά σημεία της πόλης, το Παλατάκι το οποίο ήταν η κατοικία του Βασιλιά Όθωνα και ο Διομήδειος Βοτανικός Κήπος του Πανεπιστημίου Αθηνών, που εκτείνεται σε 1.500 στρ. Χαρακτηριστικά της περιοχής είναι το στρατόπεδο, όπως και τα ναυπηγεία του Σκαραμαγκά. Περιοχές στις οποίες χωρίζεται γεωγραφικά το Χαϊδάρι είναι: το κέντρο Χαϊδαρίου, η Αστυθέα, η Άνοιξη, το Δάσος, το Δαφνί και τα Κουνέλια. Την περιοχή του Χαϊδαρίου τη διασχίζει αρκετά σε μήκος η Λεωφόρος Αθηνών (ή Καβάλας) μέχρι την περιοχή του Δαφνίου, η οποία από κει και ύστερα είναι συνέχεια της Ιεράς οδού που διασχίζει τον Σκαραμαγκά, τα Διυλιστήρια Ασπροπύργου, την παραλία και καταλήγει στην Ελευσίνα στο ύψος της χαλυβουργικής από το οποίο αρχίζει η Εθνική Οδός Αθηνών - Πατρών.
Στην περιοχή του Ελαιώνα βρίσκεται ο πύργος Παλατάκι. Αυτός ο πύργος, βρισκόταν σε ένα μεγάλο περιφραγμένο αγρόκτημα, το οποίο στην αρχαιότητα ονομαζόταν Αχερδάριον. Το πώς προέκυψε αυτή η ονομασία παραμένει
άγνωστο. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, λοιπόν, αυτό το μεγάλο αγρόκτημα περιήλθε στην ιδιοκτησία του Χαϊδάρ Πασά, ο οποίος το ονόμασε Χαϊδάρι, ονομασία η οποία στο πέρασμα των χρόνων δόθηκε σε όλη την περιοχή. Το όνομα του Χαϊδάρ Πασά δεν ξέρουμε αν ήταν πραγματικό ή παρατσούκλι, το οποίο προήλθε από την Αραβική λέξη χαϊντάρ η οποία σημαίνει λιοντάρι και το έδωσε μόνος του στον εαυτό του εξ αιτίας των πολλών λιονταριών τα οποία υπήρχαν τότε στην περιοχή και σιγά σιγά με το κυνήγι εξολοθρεύτηκαν.
Κατά τους κλασσικούς και ελληνιστικούς χρόνους το σημερινό Χαϊδάρι ήταν γνωστό με την ονομασία Έρμος και υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους δήμους της Ακαμαντίδος φυλής με τη μεταρρύθμιση του Κλεισθένη.
Με την εφαρμογή της νέας διοικητικής διαίρεσης της χώρας κατά το Πρόγραμμα Καλλικράτης ουδεμία μεταβολή επήλθε στο Δήμο, σύμφωνα με το άρθρο 1,§ 5.1.Β αυτού.
Αθλητισμός
Το 1937 ιδρύθηκε η ποδοσφαιρική ομάδα Α.Ο. Χαϊδαρίου. Το Χαϊδάρι, όπως αποκαλείται επίσης η ομάδα χρησιμοποιεί ως έδρα, το Δημοτικό Γήπεδο Δάσους Χαϊδαρίου.Έδρα της ομάδας ήταν το γήπεδο «Σιδηρόπουλος» το οποίο μετονομάστηκε, τον Μάιο του 2007, σε «Τάκης Χαραλαμπίδης», ως ένδειξη τιμής στον αείμνηστο αθλητικό συντάκτη και επί μία περίοδο πρόεδρο του Α.Ο. Χαϊδαρίου, Τάκη Χαραλαμπίδη, ο οποίος απεβίωσε το 2001. Κάθε Μάιο ο Δήμος Χαϊδαρίου σε συνεργασία με τον αθλητικό σύλλογο (ΚΕΒΟΠ) πραγματοποιεί αγώνες στίβου με τη συμμετοχή όλων των σχολείων του δήμου.
Πολιτισμός
Το Χαϊδάρι διαθέτει πλήθος μνημείων αφιερωμένων στην μνήμη σημαντικών ανθρώπων που έζησαν, έδρασαν, έδωσαν μάχες ή και απεβίωσαν στην πόλη.
Μνημεία/Προτομές
Το Μνημείο Θεόδωρου Κολοκοτρώνη είναι μια προτομή λαξευμένη από την γνωστή γλύπτρια Κουτήφαρη Καλλιόπη το 1991. Το μνημείο είναι δαπάνη του Πολιτιστικού Συλλόγου Πελοποννησίων του Δήμου Χαϊδαρίου «Ο ΜΩΡΙΑΣ» και βρίσκεται επί της οδού Στρατάρχου Καραϊσκάκη, στο Χαϊδάρι.
Το Μνημείο Ελευθέριου Βενιζέλου είναι μια προτομή λαξευμένη από τον γλύπτη Πραξιτέλη Τζανουλίνο το 1983 και κοσμεί μια πράσινη γωνία επί της οδού Στρατάρχου Καραϊσκάκη,στο Χαϊδάρι. Το μνημείο είναι δαπάνη της «Εστίας Κρητών» του Δήμου Χαϊδαρίου. Στη βάση της προτομής αναγράφονται :
«ΤΑ ΕΘΝΗ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΤΡΕΦΟΥΝ
ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΠΡΟΣ ΤΑ ΟΠΙΣΩ
ΕΙΜΗ ΟΣΟΝ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΔΙΑ ΝΑ ΠΟΡΙΖΩΝΤΑΙ
ΤΑ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΕΚΕΙΘΕΝ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ»
«Ω ΒΕΝΙΖΕΛΕ ΗΣΥΧΑΣΕ
ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΠΑΥΣΟΥ
ΜΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΟΥ ΔΕ ΞΕΧΝΟΥΝ
ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΑ ΔΙΚΑ ΣΟΥ»
Το Μνημείο του Ποντιακού Ελληνισμού είναι το Ηρώο του Πόντιου Ακρίτα που φιλοτέχνησε ο αείμνηστος Βάσος Καπάνταης. Η εμβληματική αυτή φυσιογνωμία, χαραγμένη από τα χρόνια της προσφυγιάς, λάξευσε πληθώρα έργων που ως θέμα είχαν τον Ποντιακό Ελληνισμό. Το Ηρώο των Ποντίων βρίσκεται στην Πλατεία Δημοκρατίας στο Χαϊδάρι, δημιουργήθηκε το 1987 από χαλκό, ενώ στην μαρμάρινη επιγραφή ο γλύπτης αναφέρει :
Το Μνημείο Αγωνιστών –Διομήδειος Κήπος είναι τρεις μαρμάρινες στήλες προς τιμήν των εκτελεσθέντων την 8η Σεπτεμβρίου 1944. Μέλη των τότε μυστικών οργανώσεων, πληροφοριών , δολιοφθορών και αντάρτικων ομάδων που κρατούνταν στο Στρατόπεδο Συγκέντρωσης Χαϊδαρίου. Λαξεύθηκε το 1999 από το Νίκο Γεωργίου και βρίσκεται περίπου ενάμιση χιλιόμετρο βορειοδυτικά της κεντρικής πύλης του Βοτανικού Κήπου Χαϊδαρίου.
Το Μνημείο Γεώργιου Καραϊσκάκη είναι μια προτομή λαξευμένη από τον χαϊδαριώτη καλλιτέχνη Λαλέ Χάρη το 1998. Το μνημείο βρίσκεται σε περίοπτη θέση επί της ομώνυμης οδού , στην πλατεία μπροστά στο καινούριο Δημαρχείο Χαϊδαρίου.
Το Μνημείο Εθνικής Αντίστασης είναι μια inox στήλη προς τιμήν των θυμάτων της γερμανικής κατοχής που φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν στο Στρατόπεδο Συγκέντρωσης Χαϊδαρίου, λίγο πριν την εκτέλεση τους στην Καισαριανή. Είναι δημιούργημα του Λαλέ Χάρη το 2010 και βρίσκεται αριστερά της εισόδου του στρατοπέδου Χαϊδαρίου.
Πινακίδες (σημειώματα αγωνιστών) :
Πρωτομαγιά
Γειά σας όλοι
πάμε στη μάχη
Κώστας Τσίρκας 1.5.44»
«Η κόρη μου η Ρήνα
να γίνει δασκάλα
Φιλώ τη γυναίκα μου
και το παιδί
Βαγγέλης 1.5.44»
«Πατερούλη
πάω για εκτέλεση
νάσαι περήφανος για
το μονάκριβο γιό σου
Ναπολέων 1.5.44»
Το Μνημείο Νίκου Πλουμπίδη είναι μια μαρμάρινη στήλη που βρίσκεται στο ρέμα όπου εκτελέστηκε ο Νίκος Πλουμπίδης (1902 – 1954) στις 14/08/1954, στην Αγία Σοφία Χαϊδαρίου. Το μνημείο είναι λαξευμένο από τον γλύπτη Κώστα Κλουβάτο.
Το Μνημείο Χρυσοστόμου Μητροπολίτη Σμύρνης είναι μία μαρμάρινη στήλη με προτομή του Μητροπολίτη και δίπλα, δύο μαρμάρινες επιγραφές με τα ονόματα των πρώτων που εγκαταστάθηκαν στο Χαϊδάρι, προερχόμενων από την Σμύρνη το 1924. Το έργο λαξεύθηκε το 1970 με δαπάνες του «Συνδέσμου των εν Ελλάδι Νεοφωκαιαίων» προς τιμήν των σφαγιασθέντων αδελφών τους κατά την περίοδο 1914-1922.
Το Μνημείο Κάρολου Φαβιέρου είναι ίσως το παλιότερο μνημείο της πόλης μας, αφού φιλοτεχνήθηκε με πρωτοβουλία του Νικολάου ΘωνΗ μαρμάρινη στήλη από το μνημείο του Φαβιέρου στο Παλατάκι προς τιμήν του φιλέλληνα Κάρολου Φαβιέρου για την συμβολή του στις μάχες του Χαϊδαρίου στις 6 και 8 Αυγούστου 1821. Σήμερα η προτομή είναι αποκομμένη από την μαρμάρινη στήλη, η οποία συνεχίζει να κοσμεί τον περίβολο της έπαυλης Παλατάκι ,μπροστά από το αναψυκτήριο «Ιστορικόν». Το στηθαίο του μνημείου βρίσκεται σήμερα στην αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου στο νέο Δημαρχείο ,αφού υπέστη εργασίες συντήρησης.
Το Μνημείο Μεγάλου Αλεξάνδρου βρίσκεται στο Πάρκο «Ανάπλαση» του Δάσους Χαϊδαρίου, απέναντι από την είσοδο του Διομήδειου Βοτανικού Κήπου. Είναι δωρεά της Ένωσης Μακεδόνων Δυτικής Αττικής «Μ.Αλέξανδρος» προς τιμήν του Μεγάλου αυτού Βασιλιά των Μακεδόνων. Επάνω στο μνημείο αναγράφεται η επιγραφή: «ΑΝΔΡΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΕΡΓΩ ΓΕΝΟΜΕΝΩΝ ΕΡΓΩ ΚΑΙ ΔΗΛΟΥΣΘΑΙ ΤΑΣ ΤΙΜΑΣ»
Νέο Θέατρο Χαϊδαρίου
Το Θέατρο Χαϊδαρίου που βρίσκεται εντός του Πάρκου Ιστορικής Μνήμης και Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης είναι ένας ανοιχτός χώρος πολιτισμού στο Δήμο Χαϊδαρίου.
Εγκαινιάστηκε το καλοκαίρι του 2007 και έκτοτε αποτελεί σημείο αναφοράς για τα φεστιβάλ και τα πολιτιστικά δρώμενα του Δήμου.
Κάθε καλοκαίρι φιλοξενεί πλήθος εκδηλώσεων που οργανώνει ο Δήμος Χαϊδαρίου, και όχι μόνο, και που καλύπτουν όλο το φάσμα της τέχνης. Θεατρικές παραστάσεις καταξιωμένων θιάσων με γνωστούς ηθοποιούς , συναυλίες και χορευτικές παραστάσεις από παραδοσιακούς χορούς ως και παραστάσεις κλασσικού χορού, φεστιβάλ και όλων των ειδών οι πολιτιστικές δραστηριότητες έχουν χώρο έκφρασης στο Νέο Θέατρο Χαϊδαρίου.
Ακόμα ο χώρος φιλοξενεί παραστάσεις φορέων του Χαϊδαρίου και σχολείων της πόλης ,ενώ διαθέτει σύγχρονα καμαρίνια και λοιπούς χώρους θεάτρου.
Στις εγκαταστάσεις εδράζεται το Θεατρικό Εργαστήρι ΕΡΜΟΣ του Δήμου.
Τοπικός τύπος
Ο δήμος διατηρεί ιστότοπο με τα τοπικά νέα και τις εκδηλώσεις που διοργανώνονται στο Χαϊδάρι (π.χ. συναυλίες, παραστάσεις, θέατρα σκιών, φιλανθρωπικές εκδηλώσεις κ.ά.).
Το Χαϊδάρι έχει αδελφοποιηθεί με τη γαλλική πόλη Βιλνέβ ντ'Ασκ. Η αδελφοποίηση προετοιμάστηκε από τον Επίτιμο Πρόξενο κo. Κωνσταντίνο Τουρνάκη το 1998. Το Δημοτικό Συμβούλιο Χαϊδαρίου με την υπ. αριθ. 639/ 21-12–2000 απόφασή του ενέκρινε και τυπικά την αδελφοποίηση των δύο πόλεων, ενώ τα πρωτόκολλα αδελφοποίησης υπογράφτηκαν στη γαλλική πόλη στις 13/1/2001 και στο Χαϊδάρι στις 25/8/2001 από τον τότε Δήμαρχο Χαϊδαρίου Κυριάκο Ντηνιακό και το Γάλλο ομόλογό του. Στις 9 Μαΐου 2009, παρουσία του Δημάρχου Χαϊδαρίου Δημήτρη Μαραβέλια και αντιπροσωπείας παραγόντων της πόλης μας εγκαινιάστηκε η «Πλατεία Χαϊδαρίου» στην πόλη Villeneuve d´ Ascq. Σε ανταπόδοση της ονοματοθεσίας, ο Δήμος Χαϊδαρίου αποφάσισε να κάνει επίτιμο δημότη το Δήμαρχο της πόλης Villeneuve d´ Ascq και να ονομάσει τον χώρο πρασίνου μπροστά στα Στρατόπεδα Χαϊδαρίου, στο Πάρκο Ιστορικής Μνήμης και Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης, «Πλατεία Villeneuve d´ Ascq», εγκαινιάζοντας και ένα μαρμάρινο μνημείο ως ανάμνηση της αδελφοποίησης των δύο πόλεων. Η ονοματοδοσία έγινε το 2010.
