Μετάβαση στο περιεχόμενο

Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 48°14′2″N 16°24′58″E / 48.23389°N 16.41611°E / 48.23389; 16.41611

Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας
ΣυντομογραφίαΙΑΕΑ
Ίδρυση1957
ΤύποςΟργανισμός
ΈδραΒιέννη, Αυστρία
ΕπικεφαλήςΡαφαέλ Γκρόσι
Ιστότοποςhttp://www.iaea.org

Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας, (αγγλικά: International Atomic Energy Agency), γνωστή και με το διεθνές αρκτικόλεξο IAEA, (προφέρεται: Άι-Έι-Ι-Έι), είναι ένας αυτόνομος διεθνής διακρατικός οργανισμός που συνδέεται με τον ΟΗΕ, του οποίου και αποτελεί εξειδικευμένη οργάνωση.

Η ΙΑΕΑ ιδρύθηκε το 1957, έχει έδρα τη Βιέννη και το 2019 αριθμούσε 167 χώρες-μέλη.[1] Το 1994 αποχώρησε η Βόρεια Κορέα, ενώ το 2003 η Καμπότζη. Το 2005 απενεμήθη τόσο στην ΙΑΕΑ όσο και στον τότε γενικό διευθυντή της, Δρα Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Από την 1η Δεκεμβρίου του 2009 ως τον θάνατό του, τον Ιούλιο του 2019 γενικός διευθυντής ήταν ο Ιάπωνας Γιουκίγια Αμάνο. Στις 3 Δεκεμβρίου 2019 ανέλαβε στη θέση ο Αργεντίνος Ραφαέλ Γκρόσι.

Κύρια όργανα της Διεθνούς οργάνωσης Ατομικής Ενέργειας είναι:[2]

  1. Η Γενική Διάσκεψη της ΙΑΕΑ: η οποία συγκροτείται από αντιπροσώπους όλων των χωρών-μελών της Οργάνωσης. Συνέρχεται σε τακτική ετήσια σύνοδο καθώς και σε άλλες ειδικές περιπτώσεις ανάλογα με τις ανάγκες εκτάκτων καταστάσεων. Η Διάσκεψη μπορεί να συζητά οποιοδήποτε θέμα που αφορά ή περιλαμβάνεται στο εύρος που καλύπτει το καταστατικό της ΙΑΕΑ.
  2. Το Συμβούλιο των Διοικητών της ΙΑΕΑ, καλούμενο πολλές φορές και Διεθνής Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, που αποτελείται από 35 χώρες-μέλη το οποίο και είναι υπεύθυνο για την εκτέλεση του έργου της Οργάνωσης. Τα μέλη του εκλέγονται από τη Γενική Διάσκεψη. Και τέλος
  3. Ο Γενικός Διευθυντής της ΙΑΕΑ, ο οποίος και είναι ο ανώτερος διοικητικός αξιωματούχος της ΙΑΕΑ, ο οποίος διορίζεται από το προαναφερόμενο Συμβούλιο των Διοικητών, κατόπιν έγκρισης της Γενικής Διάσκεψης της ΙΑΕΑ. Η δε θητεία του Γενικού Διευθυντού είναι τετραετής. Νέος Γενικός Διευθυντής εξελέγη στις 2 Ιουλίου του 2009 ο Ιάπωνας Γιουκίγια Αμάνο.

Διατελέσαντες Γενικοί Διευθυντές του ΙΑΑΑ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όλες οι θητείες άρχισαν την 1η Δεκεμβρίου και ολοκληρώθηκαν στις 30 Νοεμβρίου των αντίστοιχων ετών.

Όνομα (γέννηση-θάνατος) Χώρα καταγωγής Διάρκεια θητείας Συνολικός χρόνος θητείας (σε έτη)
Γ. Στέρλινγκ Κολ (1904-1987) ΗΠΑ 1957–1961 4
Σίγκβαρτ Έκλουντ (1911-2000) Σουηδία 1961–1981 20
Χανς Μπλιξ (1928-) Σουηδία 1981–1997 16
Μοχάμετ Ελ Μπαραντέι (1942-) Αίγυπτος 1997–2009 12
Γιουκίγια Αμάνο (1947-2019) Ιαπωνία 2009 – 18 Ιουλίου 2019 9 (απεβίωσε εν ενεργεία)
Ραφαέλ Γκρόσι (1961-) Αργεντινή 3 Δεκεμβρίου 2019 - σήμερα Σημερινός
Τα μέλη της ΙΑΕΑ
  Μέλη
  Αποχωρήσαντα μέλη (Βόρεια Κορέα)
  Μη μέλη

Σκοποί της ΙΑΕΑ όπως αυτοί περιγράφονται στο καταστατικό της είναι εν περιλήψει αφενός η επιτάχυνση και η διεύρυνση της συμβολής της ατομικής ενέργειας στην παγκόσμια ειρήνη, υγεία και την ευημερία (modus vivendi), των λαών της Γης, και αφετέρου η διασφάλιση ότι κάθε παρεχόμενη βοήθεια την οποία μπορεί να παρέχει δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για πολεμικούς σκοπούς.

Χώρα[3] Ημερομηνία εισδοχής
Αφγανιστάν 31 Μαΐου 1957 (1957-05-31) (67 ετών)
Αλβανία 23 Αυγούστου 1957 (1957-08-23) (67 ετών)
Αλγερία 24 Δεκεμβρίου 1963 (1963-12-24) (60 ετών)
Ανγκόλα 9 Νοεμβρίου 1999 (1999-11-09) (25 ετών)
Αντίγκουα και Μπαρμπούντα 14 Οκτωβρίου 2015 (2015-10-14) (9 ετών)
Αργεντινή 3 Οκτωβρίου 1957 (1957-10-03) (67 ετών)
Αρμενία 27 Σεπτεμβρίου 1993 (1993-09-27) (31 ετών)
Αυστραλία 29 Ιουλίου 1957 (1957-07-29) (67 ετών)
Αυστρία 10 Μαΐου 1957 (1957-05-10) (67 ετών)
Αζερμπαϊτζάν 30 Μαΐου 2001 (2001-05-30) (23 ετών)
Μπαχάμες 7 Ιανουαρίου 2014 (2014-01-07) (10 ετών)
Μπαχρέιν 23 Ιουνίου 2009 (2009-06-23) (15 ετών)
Μπανγκλαντές 27 Σεπτεμβρίου 1972 (1972-09-27) (52 ετών)
Μπαρμπάντος 20 Νοεμβρίου 2015 (2015-11-20) (8 ετών)
Λευκορωσία 8 Απριλίου 1957 (1957-04-08) (67 ετών)
Βέλγιο 29 Απριλίου 1958 (1958-04-29) (66 ετών)
Μπελίζ 31 Μαρτίου 2006 (2006-03-31) (18 ετών)
Μπενίν 26 Μαΐου 1999 (1999-05-26) (25 ετών)
Βολιβία 15 Μαρτίου 1963 (1963-03-15) (61 ετών)
Βοσνία και Ερζεγοβίνη 19 Σεπτεμβρίου 1995 (1995-09-19) (29 ετών)
Μποτσουάνα 20 Μαρτίου 2002 (2002-03-20) (22 ετών)
Βραζιλία 29 Ιουλίου 1957 (1957-07-29) (67 ετών)
Μπρουνέι 18 Φεβρουαρίου 2014 (2014-02-18) (10 ετών)
Βουλγαρία 17 Αυγούστου 1957 (1957-08-17) (67 ετών)
Μπουρκίνα Φάσο 14 Σεπτεμβρίου 1998 (1998-09-14) (26 ετών)
Μπουρούντι 24 Ιουνίου 2009 (2009-06-24) (15 ετών)
Καμπότζη 23 Νοεμβρίου 2009 (2009-11-23) (14 ετών) (αρχικά έγινε μέλος στις 6-2-1958, όμως αποχώρησε στις 26-3-2003).[4][5][6]
Καμερούν 13 Ιουλίου 1964 (1964-07-13) (60 ετών)
Καναδάς 29 Ιουλίου 1957 (1957-07-29) (67 ετών)
Κεντροαφρικανική Δημοκρατία 5 Ιανουαρίου 2001 (2001-01-05) (23 ετών)
Τσαντ 2 Νοεμβρίου 2005 (2005-11-02) (19 ετών)
Χιλή 19 Σεπτεμβρίου 1960 (1960-09-19) (64 ετών)
Κίνα 1 Ιανουαρίου 1984 (1984-01-01) (40 ετών)
Κολομβία 30 Σεπτεμβρίου 1960 (1960-09-30) (64 ετών)
Δημοκρατία του Κονγκό 15 Ιουλίου 2009 (2009-07-15) (15 ετών)
Κόστα Ρίκα 25 Μαρτίου 1965 (1965-03-25) (59 ετών)
Ακτή Ελεφαντοστού 19 Νοεμβρίου 1963 (1963-11-19) (60 ετών)
Κροατία 12 Φεβρουαρίου 1993 (1993-02-12) (31 ετών)
Κούβα 1 Οκτωβρίου 1957 (1957-10-01) (67 ετών)
Κύπρος 7 Ιουνίου 1965 (1965-06-07) (59 ετών)
Τσεχία 27 Σεπτεμβρίου 1993 (1993-09-27) (31 ετών)
Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό 10 Οκτωβρίου 1961 (1961-10-10) (63 ετών)
Δανία 16 Ιουλίου 1957 (1957-07-16) (67 ετών)
Τζιμπουτί 6 Μαρτίου 2015 (2015-03-06) (9 ετών)
Δομινίκα 17 Φεβρουαρίου 2012 (2012-02-17) (12 ετών)
Δομινικανή Δημοκρατία 11 Ιουλίου 1957 (1957-07-11) (67 ετών)
3 Μαρτίου 1958 (1958-03-03) (66 ετών)
Αίγυπτος 4 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-04) (67 ετών)
Ελ Σαλβαδόρ 22 Νοεμβρίου 1957 (1957-11-22) (66 ετών)
Ερυθραία 20 Δεκεμβρίου 2002 (2002-12-20) (21 ετών)
Εσθονία 31 Ιανουαρίου 1992 (1992-01-31) (32 ετών)
Αιθιοπία 30 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-30) (67 ετών)
Φίτζι 2 Νοεμβρίου 2012 (2012-11-02) (12 ετών)
Φινλανδία 7 Ιανουαρίου 1958 (1958-01-07) (66 ετών)
Γαλλία 29 Ιουλίου 1957 (1957-07-29) (67 ετών)
Γκαμπόν 21 Ιανουαρίου 1964 (1964-01-21) (60 ετών)
Γεωργία 23 Φεβρουαρίου 1996 (1996-02-23) (28 ετών)
Γερμανία (έγινε μέλος με το όνομα Δυτική Γερμανία. Η Ανατολική Γερμανία ήταν επίσης μέλος της IAEA προτού γίνει η ένωση)[7] 1 Οκτωβρίου 1957 (1957-10-01) (67 ετών)
Γκάνα 28 Σεπτεμβρίου 1960 (1960-09-28) (64 ετών)
Ελλάδα 30 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-30) (67 ετών)
Γουατεμάλα 29 Μαρτίου 1957 (1957-03-29) (67 ετών)
Γουιάνα 27 Ιανουαρίου 2015 (2015-01-27) (9 ετών)
Αϊτή 7 Οκτωβρίου 1957 (1957-10-07) (67 ετών)
Βατικανό Βατικανό 20 Αυγούστου 1957 (1957-08-20) (67 ετών)
Ονδούρα 24 Φεβρουαρίου 2003 (2003-02-24) (21 ετών) (αρχικά έγινε μέλος στις 9-7-1957 όμως αποσύρθηκε στις 19-6-1967).[8]
Ουγγαρία 8 Αυγούστου 1957 (1957-08-08) (67 ετών)
Ισλανδία 6 Αυγούστου 1957 (1957-08-06) (67 ετών)
Ινδία 16 Ιουλίου 1957 (1957-07-16) (67 ετών)
Ινδονησία 7 Αυγούστου 1957 (1957-08-07) (67 ετών)
Ιράν 16 Σεπτεμβρίου 1958 (1958-09-16) (66 ετών)
Ιράκ 4 Μαρτίου 1959 (1959-03-04) (65 ετών)
Δημοκρατία της Ιρλανδίας 6 Ιανουαρίου 1970 (1970-01-06) (54 ετών)
Ισραήλ 12 Ιουλίου 1957 (1957-07-12) (67 ετών)
Ιταλία 30 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-30) (67 ετών)
Τζαμάικα 29 Δεκεμβρίου 1965 (1965-12-29) (58 ετών)
Ιαπωνία 16 Ιουλίου 1957 (1957-07-16) (67 ετών)
Ιορδανία 18 Απριλίου 1966 (1966-04-18) (58 ετών)
Καζακστάν 14 Φεβρουαρίου 1994 (1994-02-14) (30 ετών)
Κένυα 12 Ιουλίου 1965 (1965-07-12) (59 ετών)
Νότια Κορέα 8 Αυγούστου 1957 (1957-08-08) (67 ετών)
Κουβέιτ 1 Δεκεμβρίου 1964 (1964-12-01) (59 ετών)
Κιργιστάν 10 Σεπτεμβρίου 2003 (2003-09-10) (21 ετών)
Λάος 4 Νοεμβρίου 2011 (2011-11-04) (13 ετών)
Λετονία 10 Απριλίου 1997 (1997-04-10) (27 ετών)
Λίβανος 29 Ιουνίου 1961 (1961-06-29) (63 ετών)
Λεσότο 13 Ιουλίου 2009 (2009-07-13) (15 ετών)
Λιβερία 5 Οκτωβρίου 1962 (1962-10-05) (62 ετών)
Λιβύη 9 Σεπτεμβρίου 1963 (1963-09-09) (61 ετών)
Λίχτενσταϊν 13 Δεκεμβρίου 1968 (1968-12-13) (55 ετών)
Λιθουανία 18 Νοεμβρίου 1993 (1993-11-18) (30 ετών)
Λουξεμβούργο 29 Ιανουαρίου 1958 (1958-01-29) (66 ετών)
Βόρεια Μακεδονία 25 Φεβρουαρίου 1994 (1994-02-25) (30 ετών)
Μαδαγασκάρη 22 Μαρτίου 1965 (1965-03-22) (59 ετών)
Μαλάουι 2 Οκτωβρίου 2006 (2006-10-02) (18 ετών)
Μαλαισία 15 Ιανουαρίου 1969 (1969-01-15) (55 ετών)
Μάλι 10 Αυγούστου 1961 (1961-08-10) (63 ετών)
Μάλτα 29 Σεπτεμβρίου 1997 (1997-09-29) (27 ετών)
Νήσοι Μάρσαλ 26 Ιανουαρίου 1994 (1994-01-26) (30 ετών)
Μαυριτανία 23 Νοεμβρίου 2004 (2004-11-23) (19 ετών)
Μαυρίκιος 31 Δεκεμβρίου 1974 (1974-12-31) (49 ετών)
Μεξικό 7 Απριλίου 1958 (1958-04-07) (66 ετών)
Μολδαβία 24 Σεπτεμβρίου 1997 (1997-09-24) (27 ετών)
Μονακό 19 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-19) (67 ετών)
Μογγολία 20 Σεπτεμβρίου 1973 (1973-09-20) (51 ετών)
Μαυροβούνιο 30 Οκτωβρίου 2006 (2006-10-30) (18 ετών)
Μαρόκο 17 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-17) (67 ετών)
Μοζαμβίκη 18 Σεπτεμβρίου 2006 (2006-09-18) (18 ετών)
Μιανμάρ 18 Οκτωβρίου 1957 (1957-10-18) (67 ετών)
Ναμίμπια 17 Φεβρουαρίου 1983 (1983-02-17) (41 ετών)
Νεπάλ 8 Ιουλίου 2008 (2008-07-08) (16 ετών)
Ολλανδία 30 Ιουλίου 1957 (1957-07-30) (67 ετών)
Νέα Ζηλανδία 13 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-13) (67 ετών)
Νικαράγουα 25 Μαρτίου 1977 (1977-03-25) (47 ετών) (αρχικά έγινε μέλος στις 17-9-1957, για να αποχωρήσει στις 14-12-1970).[9][10]
Νίγηρας 27 Μαρτίου 1969 (1969-03-27) (55 ετών)
Νιγηρία 25 Μαρτίου 1964 (1964-03-25) (60 ετών)
Νορβηγία 10 Ιουνίου 1957 (1957-06-10) (67 ετών)
Ομάν 5 Φεβρουαρίου 2009 (2009-02-05) (15 ετών)
Πακιστάν 2 Μαΐου 1957 (1957-05-02) (67 ετών)
Παλάου 2 Μαρτίου 2007 (2007-03-02) (17 ετών)
Παναμάς 2 Μαρτίου 1966 (1966-03-02) (58 ετών)
Παπούα Νέα Γουινέα 4 Απριλίου 2012 (2012-04-04) (12 ετών)
Παραγουάη 30 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-30) (67 ετών)
Περού 30 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-30) (67 ετών)
Φιλιππίνες 2 Σεπτεμβρίου 1958 (1958-09-02) (66 ετών)
Πολωνία 31 Ιουλίου 1957 (1957-07-31) (67 ετών)
Πορτογαλία 12 Ιουλίου 1957 (1957-07-12) (67 ετών)
Κατάρ 27 Φεβρουαρίου 1976 (1976-02-27) (48 ετών)
Ρουμανία 12 Απριλίου 1957 (1957-04-12) (67 ετών)
Ρωσία 8 Απριλίου 1957 (1957-04-08) (67 ετών)
Ρουάντα 4 Σεπτεμβρίου 2012 (2012-09-04) (12 ετών)
Άγιος Μαρίνος 25 Νοεμβρίου 2013 (2013-11-25) (10 ετών)
Σαουδική Αραβία 13 Δεκεμβρίου 1962 (1962-12-13) (61 ετών)
Σενεγάλη 1 Νοεμβρίου 1960 (1960-11-01) (64 ετών)
Σερβία 31 Οκτωβρίου 2001 (2001-10-31) (23 ετών)
Σεϋχέλλες 22 Απριλίου 2003 (2003-04-22) (21 ετών)
Σιέρα Λεόνε 4 Ιουνίου 1967 (1967-06-04) (57 ετών)
Σιγκαπούρη 5 Ιανουαρίου 1967 (1967-01-05) (57 ετών)
Σλοβακία 27 Σεπτεμβρίου 1993 (1993-09-27) (31 ετών)
Σλοβενία 21 Σεπτεμβρίου 1992 (1992-09-21) (32 ετών)
Νότια Αφρική 6 Ιουνίου 1957 (1957-06-06) (67 ετών)
Ισπανία 26 Αυγούστου 1957 (1957-08-26) (67 ετών)
Σρι Λάνκα 22 Αυγούστου 1957 (1957-08-22) (67 ετών)
Σουδάν 17 Ιουλίου 1958 (1958-07-17) (66 ετών)
Σουηδία 19 Ιουνίου 1957 (1957-06-19) (67 ετών)
Ελβετία 5 Απριλίου 1957 (1957-04-05) (67 ετών)
Εσουατίνι 15 Φεβρουαρίου 2013 (2013-02-15) (11 ετών)
Συρία 6 Ιουνίου 1963 (1963-06-06) (61 ετών)
Τατζικιστάν 10 Σεπτεμβρίου 2001 (2001-09-10) (23 ετών)
Τανζανία 6 Ιανουαρίου 1976 (1976-01-06) (48 ετών)
Ταϊλάνδη 15 Οκτωβρίου 1957 (1957-10-15) (67 ετών)
Τόγκο 1 Νοεμβρίου 2012 (2012-11-01) (12 ετών)
Τρινιντάντ και Tομπάγκο 9 Νοεμβρίου 2012 (2012-11-09) (12 ετών)
Τυνησία 14 Οκτωβρίου 1957 (1957-10-14) (67 ετών)
Τουρκία 19 Ιουλίου 1957 (1957-07-19) (67 ετών)
Ουγκάντα 30 Αυγούστου 1967 (1967-08-30) (57 ετών)
Ουκρανία 31 Ιουλίου 1957 (1957-07-31) (67 ετών)
Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα 15 Ιανουαρίου 1976 (1976-01-15) (48 ετών)
Ηνωμένο Βασίλειο 29 Ιουλίου 1957 (1957-07-29) (67 ετών)
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής 29 Ιουλίου 1957 (1957-07-29) (67 ετών)
Ουρουγουάη 22 Ιανουαρίου 1963 (1963-01-22) (61 ετών)
Ουζμπεκιστάν 26 Ιανουαρίου 1994 (1994-01-26) (30 ετών)
Βανουάτου 9 Σεπτεμβρίου 2015 (2015-09-09) (9 ετών)
Βενεζουέλα 19 Αυγούστου 1957 (1957-08-19) (67 ετών)
Βιετνάμ 24 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-24) (67 ετών)
Υεμένη 14 Οκτωβρίου 1984 (1984-10-14) (40 ετών)
Ζάμπια 8 Ιανουαρίου 1969 (1969-01-08) (55 ετών)
Ζιμπάμπουε 1 Αυγούστου 1986 (1986-08-01) (38 ετών)
  1. Κατάλογος χωρών-μελών της ΙΑΕΑ(Αγγλικά)
  2. Όργανα της ΙΑΕΑ Αρχειοθετήθηκε 2008-12-18 στο Wayback Machine.(Αγγλικά)
  3. «The Members of the Agency» (PDF). International Atomic Energy Agency. 24 Νοεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2015. 
  4. «Cambodia, Kingdom of». International Atomic Energy Agency. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2013. 
  5. «The Members of the Agency» (PDF). International Atomic Energy Agency. 6 Μαΐου 2003. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2015. 
  6. «The Members of the Agency» (PDF). International Atomic Energy Agency. 9 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2014. 
  7. «The Members of the Agency» (PDF). International Atomic Energy Agency. 1 Σεπτεμβρίου 1989. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2015. 
  8. «Actions taken by states in connection with the Statute» (PDF). International Atomic Energy Agency. 18 Σεπτεμβρίου 1967. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 14 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2015. 
  9. «The Members of the Agency» (PDF). International Atomic Energy Agency. 10 Φεβρουαρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2014. 
  10. «Actions taken by states in connection with the Statute» (PDF). International Atomic Energy Agency. 9 Ιουλίου 1971. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 14 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]