Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς - Προοδευτική Συμμαχία

Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς
Αρχείο:SYRIZA.png
Πρόεδρος	Αλέξης Τσίπρας
Γενικός Γραμματέας	Παναγιώτης Ρήγας
Γραμματέας Κ.Ο.	Αφροδίτη Θεοπεφτάτου
Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος	Χρήστος Μαντάς Νίκος Ξυδάκης Φωτεινή Βάκη
Εκπρόσωπος Τύπου	Ράνια Σβίγκου
Ίδρυση	2004 (ως εκλογική συμμαχία) 2012 (ως ενιαίο κόμμα)
Προκάτοχος	Συνασπισμός και άλλα
Έδρα	Πλατεία Ελευθερίας 1 (Πλ. Κουμουνδούρου), Αθήνα
Εφημερίδα	Η Αυγή
Πτέρυγα νεολαίας	Νεολαία ΣΥ.ΡΙΖ.Α.
Φοιτητική πτέρυγα	BLOCO - Δίκτυο Σχημάτων Ριζοσπαστικής Αριστεράς Αριστερή Ενότητα (μέχρι το 2015)
Ιδεολογία	Δημοκρατικός σοσιαλισμός Σοσιαλδημοκρατία (μέρος του κόμματος) Οικοσοσιαλισμός Αντικαπιταλισμός
Πολιτικό φάσμα	Αριστερά
Ευρωπαϊκή προσχώρηση	Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς
Ομάδα Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου	GUE/NGL
Χρώματα	κόκκινο, πράσινο, μοβ, κίτρινο
Κοινοβούλιο	144 / 300
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο	4 / 21
Περιφέρειες	144 / 703
Σημαία κόμματος
Ιστότοπος
syriza.gr
Πολιτικό σύστημα Ελλάδας Πολιτικά κόμματα Εκλογές

Ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς, γνωστότερος με το ακρωνύμιο ΣΥ.ΡΙΖ.Α., είναι ελληνικό πολιτικό κόμμα. Ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2004 ως εκλογική συμμαχία αριστερών κομμάτων και οργανώσεων, μεγαλύτερη συνιστώσα των οποίων ήταν ο Συνασπισμός της Αριστεράς, των Κινημάτων και της Οικολογίας (ΣΥΝ).

Τον Μάιο του 2012 ο ΣΥΡΙΖΑ υπέβαλε στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου ιδρυτική δήλωση ως ενιαίο κόμμα και ως τέτοιο συμμετείχε στις εκλογές του Ιουνίου 2012. Το 2013 προχώρησε και στην ουσιαστική ενοποίησή του, με το 1ο Συνέδριο που έλαβε χώρα στο Ολυμπιακό Κλειστό Γυμναστήριο Φαλήρου (Τάε Κβον Ντο) στις 10–14 Ιουλίου.

Ιστορικό

Σχηματισμός

Οι διαδικασίες που οδήγησαν στη συγκρότησή του ΣΥΡΙΖΑ εντοπίζονται στη δημιουργία του «Χώρου Διαλόγου για την Ενότητα και Κοινή Δράση της Αριστεράς» το 2001. Στον Χώρο συμμετείχαν διάφοροι αριστεροί πολιτικοί φορείς, ενίοτε διαφορετικών ιστορικών ή ιδεολογικών καταβολών, με κοινή όμως δράση στα κομβικά ζητήματα που είχαν απασχολήσει την ελληνική κοινωνία κατά τα τέλη της δεκαετίας του '90, όπως η Νατοϊκή εισβολή στο Κοσσυφοπέδιο, οι ιδιωτικοποιήσεις, τα κοινωνικά δικαιώματα κ.ά. Αν και ο Χώρος Διαλόγου δεν ήταν πολιτική οργάνωση, αλλά μία προσπάθεια μόνιμης όσμωσης των κομμάτων και οργανώσεων που τον συναπάρτιζαν, από τους κόλπους του προέκυψαν κάποιες υποψηφιότητες για τις εκλογές του 2002 με πιο επιτυχημένη αυτήν του αγωνιστή της εθνικής αντίστασης Μανώλη Γλέζου στην Υπερνομαρχία Αθηνών – Πειραιώς. Επίσης, οι δυνάμεις του Χώρου Διαλόγου έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στις κινητοποιήσεις ενάντια στην επιχειρούμενη από το ΠΑΣΟΚ «μεταρρύθμιση Γιαννίτση» στο ασφαλιστικό σύστημα, καθώς και στη λειτουργία του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ ως φορέα διασύνδεσης των ελληνικών κινημάτων με το παγκόσμιο αντινεοφιλελεύθερο κίνημα.

Εθνικές εκλογές 2004

Στην πορεία προς τις εθνικές εκλογές του 2004 οι περισσότεροι από τους πολιτικούς φορείς του Χώρου Διαλόγου (ΣΥΝ, ΑΚΟΑ, ΚΕΔΑ, ΔΕΑ, ΚΟΕ και ανένταχτες προσωπικότητες) αναζήτησαν τις δυνατότητες συμμετοχής σε κοινό ψηφοδέλτιο, μία κίνηση που ονομάστηκε «Πρωτοβουλία για τη Συσπείρωση της Αριστεράς». Αποτέλεσμα ήταν η συγκρότηση τον Ιανουάριο του 2004 του ενιαίου ψηφοδελτίου «Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής Αριστεράς - Ενωτικό Ψηφοδέλτιο», στο οποίο συμμετείχαν όλοι οι παραπάνω εκτός της ΚΟΕ, η οποία όμως δήλωσε ότι το υποστηρίζει. Στις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε 3,3% και εξέλεξε έξι βουλευτές, όλους προερχόμενους από τον ΣΥΝ. Αυτό οδήγησε σε εσωτερικές τριβές και κατηγορίες προς τον ΣΥΝ για ηγεμονισμό, αφού τα μικρότερα κόμματα υποστήριζαν ότι υπήρχε συμφωνία για εκλογή του Γιάννη Μπανιά (ΑΚΟΑ) στην Α' Αθήνας η οποία δεν τηρήθηκε. Βάση της κρίσης, αποτέλεσε η άρνηση του ΣΥΝ να τηρήσει τη συμφωνία για απόρριψη της κεντροαριστερής πολιτικής. Αποτέλεσμα των τριβών ήταν η αποχώρηση από τη ΔΕΑ δύο ομάδων, η μια εκ των οποίων σχημάτισε τη συλλογικότητα Κόκκινο, παραμένοντας εντός του ΣΥΡΙΖΑ.

Ευρωεκλογές 2004

Τρεις μήνες αργότερα ο ΣΥΝ συμμετείχε αυτόνομα στις ευρωεκλογές του Ιουνίου 2004, ενώ πολλοί από τους συμμάχους του εξέφρασαν την υποστήριξή τους στον ιδεολογικά συγγενή συνδυασμό «Γυναίκες για μια άλλη Ευρώπη». Στον τελευταίο μάλιστα συμμετείχαν και πολλές υποψήφιες που στις εθνικές εκλογές είχαν συμμετάσχει στον ΣΥΡΙΖΑ.

Ο πρώην Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέκος Αλαβάνος, μιλά σε συγκέντρωση στην Αθήνα

Τον Δεκέμβριο του 2004 διεξήχθη το 4ο συνέδριο του ΣΥΝ, όπου υπερίσχυσε με μεγάλη πλειοψηφία η πολιτική πλατφόρμα που, μεταξύ άλλων, ζητούσε αναζωογόνηση και αναβάθμιση του ΣΥΡΙΖΑ. Νέος πρόεδρος του κόμματος εκλέχθηκε ο Αλέκος Αλαβάνος, υποστηρικτής αυτής της αντίληψης. Το συγκεκριμένο αποτέλεσμα αποτέλεσε κομβικό σημείο για την ύπαρξη του ΣΥΡΙΖΑ, αφού διαμόρφωσε τους όρους υπέρβασης της εσωτερικής κρίσης και αναθέρμανσης του εγχειρήματος. Η επόμενη εκλογική δοκιμασία για τις δυνάμεις της συνεργασίας ήρθε στις εκλογές του 2006, όπου σε πολλές περιοχές στηρίχθηκαν κοινοί υποψήφιοι με αξιοσημείωτα αποτελέσματα.

Ευρωεκλογές 2009

Στις ευρωεκλογές της 7ης Ιουνίου 2009, ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε την πέμπτη θέση με 4,7% και εξέλεξε έναν ευρωβουλευτή, τον Νίκο Χουντή. Το αποτέλεσμα αυτό θεωρήθηκε ως αποτυχία, ιδιαίτερα σε σύγκριση με τα διψήφια δημοσκοπικά ποσοστά της άνοιξης του 2008. Συνέπεια του αποτελέσματος ήταν μια νέα εσωκομματική κρίση στον ΣΥΝ και η οξεία κριτική από την μειοψηφική, ανανεωτική του πτέρυγα. Σε συνέντευξή του στην Ελευθεροτυπία στις 14 Ιουνίου 2009, ο Λεωνίδας Κύρκος πρότεινε την διάλυση του ΣΥΡΙZΑ διαπιστώνοντας την αποτυχία του εγχειρήματος. Παρόλα αυτά στην Κεντρική Πολιτική Επιτροπή του ΣΥΝ την ίδια μέρα, ασκήθηκε εξίσου οξεία κριτική στην ανανεωτική πτέρυγα και το κείμενο που αυτή κατέθεσε καταψηφίστηκε με μεγάλη διαφορά. Στην συνεδρίαση της γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ στις 17 Ιουνίου 2009, ο Αλαβάνος ανακοίνωσε την πρόθεσή του να παραιτηθεί από το βουλευτικό αξίωμα και κατά συνέπεια και από την θέση του επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας. Στην επίσημη ενημέρωση μετά το πέρας της συνεδρίασης, ο συντονιστής της γραμματείας, Γιάννης Θεωνάς, δήλωσε ότι «στη συνεδρίαση της Γραμματείας ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέκος Αλαβάνος, παρουσίασε την εκτίμησή του για το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών και ταυτόχρονα εξέφρασε την πρόθεσή του να παραιτηθεί από το βουλευτικό αξίωμα. Η Γραμματεία με ομόφωνη απόφαση των παρόντων δεν αποδέχτηκε την παραίτηση. Παρέπεμψε το θέμα να συζητηθεί στην επόμενη συνεδρίαση της Γραμματείας…». Αξιοσημείωτο είναι ότι η γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ συνεδρίασε παρά τη δηλωμένη αδυναμία του ΣΥΝ, κύριας συνιστώσας του ΣΥΡΙΖΑ, να μετάσχει στην συγκεκριμένη συνεδρίαση. Την επόμενη εβδομάδα ο Αλέκος Αλαβάνος ανακάλεσε την παραίτησή του.

Ο νυν πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, το 2008

Στις 18 και 19 Ιουλίου 2009 συνεδρίασε το πανελλαδικό σώμα του ΣΥΡΙΖΑ για την αποτίμηση του αποτελέσματος των ευρωεκλογών. Με την έναρξη της προεκλογικής περιόδου των βουλευτικών εκλογών της 4ης Οκτώβρη, ο Αλέκος Αλαβάνος δήλωσε την πρόθεσή του να μην είναι υποψήφιος βουλευτής. Στις εκλογές του 2009 επικεφαλής του ψηφοδελτίου τέθηκε ο Αλέξης Τσίπρας, πρόεδρος του ΣΥΝ. Εξελέγη σε αυτό το αξίωμα από το 5ο Συνέδριο (7–10 Φεβρουαρίου 2008) με ποσοστό 70%, το μεγαλύτερο που έχει λάβει υποψήφιος πρόεδρος του κόμματος. Στην πρώτη του εκλογική μάχη συγκέντρωσε μόλις 4,6%.

Τον Ιούνιο του 2010 η Ανανεωτική πτέρυγα του ΣΥΝ με επικεφαλής τον Φώτη Κουβέλη αποχωρεί από τον ΣΥΡΙΖΑ και προχωρά στην δημιουργία της ΔΗΜΑΡ.

Εθνικές εκλογές 2012: Αξιωματική Αντιπολίτευση

Η μέχρι τότε πολιτική του κόμματος, απέδωσε στο ΣΥΡΙΖΑ στις βουλευτικές εκλογές της 6ης Μαΐου 2012 ποσοστό 16,78% από 4,6% που είχε αποσπάσει στις εκλογές του 2009, επιτυγχάνοντας ένα ιστορικό ρεκόρ στα μεταπολιτευτικά εκλογικά χρονικά της Ελλάδας για κόμμα της Αριστεράς.

Λόγω αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης, προκηρύχθηκαν νέες εκλογές για την Κυριακή 17 Ιουνίου. Στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του 2012 ο ΣΥΡΙΖΑ ανέβασε τα ποσοστά του στο 26,89%. Κατέβηκε στις εκλογές ως ενιαίο κόμμα και όχι ως συνασπισμός κομμάτων και διεκδικώντας για πρώτη φορά την εξουσία, αλλά τελικά αναδείχθηκε σε αξιωματική αντιπολίτευση.

Ευρωεκλογές 2014

Στις ευρωεκλογές του 2014 ο ΣΥΡΙΖΑ ανακοίνωσε την συνεργασία του με το κόμμα Κοινωνική Συμφωνία καθώς και με τις πολιτικές κινήσεις Κοινωνία Πρώτα, Πράττω και Αριστερή Προοπτική, οι οποίες στήριξαν την υποψηφιότητα του Αλέξη Τσίπρα για την προεδρία της Κομισιόν.

Στις ευρωεκλογές του 2014 ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε πρώτο κόμμα στην Ελλάδα με ποσοστό 26,60% εκλέγοντας 6 ευρωβουλευτές. Κατά την προεκλογική περίοδο αναγκάστηκε να αποσύρει την υποψηφιότητα της Σαμπιχά Σουλεϊμάν, μέλος της κοινότητας Ρομά της Μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, εξαιτίας αντιδράσεων μελών και υποψηφίων του κόμματος, παρότι είχε υπερψηφιστεί από την Κ.Ε. στις εσωκομματικές διαδικασίες. Η ίδια η υποψήφια θεώρησε ότι η απόρριψη της υποψηφιότητάς της οφειλόταν σε πιέσεις του τουρκικού προξενείου.

Εθνικές εκλογές Ιανουαρίου 2015: Κυβέρνηση

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και πρωθυπουργός της Ελλάδας, Αλέξης Τσίπρας

Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ψήφισαν παρόν στις τρεις ψηφοφορίες για εκλογή προέδρου της δημοκρατίας το Δεκέμβριο του 2014, οι οποίες είχαν μοναδικό υποψήφιο τον Σταύρο Δήμα, όπως έπραξαν και οι βουλευτές του ΚΚΕ, της Χρυσής Αυγής, της ΔΗΜΑΡ και των ΑΝΕΛ. Στην τελευταία ψηφοφορία το αποτέλεσμα ήταν 168 υπέρ και 132 παρόν, με αποτέλεσμα, σύμφωνα με το σύνταγμα, να προκηρυχτούν εκλογές στις 25 Ιανουαρίου 2015.

Στις 4 Ιανουαρίου 2015 ανακοινώθηκε η συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με τους Οικολόγους Πράσινους με την συμμετοχή των δεύτερων στα ψηφοδέλτιά του.

Στις εκλογές του Ιανουαρίου 2015, ο ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας ως κυβερνητικό πρόγραμμα αυτό που είχε παρουσιάσει στη διεθνή έκθεση Θεσσαλονίκης το 2014, κέρδισε τις εκλογές με ποσοστό 36,34% και μετά από συνεννόηση του Αλέξη Τσίπρα με τον αρχηγό των Ανεξαρτήτων Ελλήνων, Πάνο Καμμένο, συμφωνήθηκε η δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού αποτελούμενη από τα δύο κόμματα. Μετά την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας σχηματίστηκε κυβέρνηση.

Αύγουστος 2015: Διάσπαση

Στις 20 Αυγούστου 2015 ο Τσίπρας υπέβαλε τις παραιτήσεις του ιδίου ως πρωθυπουργός και της κυβέρνησής του στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο, μετά το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου και τη συνομολόγηση συμφωνίας με τους δανειστές της Ελλάδας για τρίτο πρόγραμμα στήριξης της ελληνικής οικονομίας. Σύμφωνα με την ομιλία του, η λαϊκή εντολή που έλαβε στις 25 Ιανουαρίου είχε εξαντληθεί με την υπογραφή του τρίτου προγράμματος στήριξης.

Στις 21 Αυγούστου 2015, 25 βουλευτές με επικεφαλής τον Παναγιώτη Λαφαζάνη αποχώρησαν από το κόμμα και σχημάτισαν νέο κόμμα με την επωνυμία Λαϊκή Ενότητα. Στις 26 Αυγούστου 2015 ανακοινώθηκε η αυτοδιάλυση της κίνησης Αριστερή Προοπτική και η προσχώρηση των μελών της στον ΣΥΡΙΖΑ. Στις 26 Αυγούστου παραιτήθηκαν 53 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ.

Εθνικές εκλογές Σεπτέμβρη 2015: Κυβέρνηση

Στις εκλογές του Σεπτέμβρη του 2015 εξελέγη πρώτο κόμμα με 145 βουλευτές και σχημάτισε κυβέρνηση συνεργασίας με τους ΑΝΕΛ και Πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα. Στις 19 Νοεμβρίου 2015 ο βουλευτής του κόμματος Στάθης Παναγούλης διαγράφηκε από το κόμμα λόγω διαφοροποίησης του από την κομματική γραμμή κατά την διάρκεια κρίσιμης ψηφοφορίας στην Βουλή.

Συνέδρια του κόμματος

1ο Ιδρυτικό Συνέδριο

Το 1ο και ιδρυτικό συνέδριο του κόμματος πραγματοποιήθηκε από στις 10–14 Ιουλίου 2013, στο Ολυμπιακό Κλειστό Γυμναστήριο Φαλήρου (Τάε Κβον Ντο). Στο συνέδριο συμμετείχαν περίπου 3.500 σύνεδροι. Μεταξύ των ομιλιών των συνέδρων, αξιοσημείωτη ήταν αυτή του Μανώλη Γλέζου, ο οποίος τάχθηκε κατά της αυτοδιάλυσης του συνασπισμού των κομμάτων. Ακόμα ο επικεφαλής της Διεθνιστικής Εργατικής Αριστεράς Αντώνης Νταβανέλος επεσήμανε ότι η συνιστώσα αυτή δεν θα αυτοδιαλυθεί. Εν μέσω αντιδράσεων βρέθηκε η συμβιβαστική λύση ανάμεσα στον Αλέξη Τσίπρα και στις συνιστώσες και υπερψηφίστηκε το Σάββατο 13 Ιουλίου η ιδεολογική - ιδρυτική Διακήρυξη και το κείμενο της Πολιτικής Απόφασης του ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ. Στο κλείσιμο του Συνεδρίου, εξελέγη η νέα Κεντρική Επιτροπή του κόμματος, αποτελούμενη από 200 μέλη του κόμματος. Παράλληλα, εξελέγη ο πρόεδρος του ενιαίου πλέον κόμματος.

Τα αποτελέσματα για την εκλογή προέδρου του κόμματος είναι τα εξής:

Υποψήφιος	Ψήφοι	Ποσοστό %
Σίσσυ Βωβού	157	4,69
Πάνος Ηλιόπουλος	22	0,66
Αλέξης Τσίπρας	2.477	74,07
Έγκυρες Ψήφοι	3.344
Άκυρες Ψήφοι	68
Λευκές Ψήφοι	688
Σύνολο Ψήφων	3.412
Εγγεγραμμένοι	3.430
Πηγή: ΕΘΝΟΣ.gr

Τα αποτελέσματα για την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ είναι τα εξής:

Συνδυασμός	Ψήφοι	Ποσοστό %	Έδρες
Ενιαίο ψηφοδέλτιο	2.294	67,61%	135
Αριστερή Πλατφόρμα	1.024	30,18%	60
Ανένταχτοι εντός ΣΥ.ΡΙΖ.Α	35	1,03%	2
Κομμουνιστική Τάση	25	0,74%	2
Παρέμβαση των Μελών	9	0,27%	1
Παρέμβαση για την Ενότητα	7	0,21%	0
Σύνολο	3.394	100%	200
Εγγεγραμμένοι	3.430

• Παρατήρηση: Στο Ενιαίο Ψηφοδέλτιο συμμετείχε ο πρόεδρος του κόμματος Α. Τσίπρας, ενώ στο ψηφοδέλτιο Αριστερή Πλατφόρμα συμμετείχε ο Π. Λαφαζάνης.

Στο 1ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ψηφίστηκε και το Καταστατικό του κόμματος, βάσει του οποίου πραγματοποιήθηκαν και οι διάφορες ψηφοφορίες για την επάνδρωση των οργάνων του αλλά και ψηφίστηκαν τα διάφορα κείμενα (όπως η πολιτική απόφαση του συνεδρίου).

2ο Τακτικό Συνέδριο

Το 2ο συνέδριο του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς πραγματοποιήθηκε από τις 13 μέχρι τις 16 Οκτωβρίου 2016 στο Στάδιο Ταεκβοντό στο Παλαιό Φάληρο. Επανεξελέγη πρόεδρος ο Αλέξης Τσίπρας με ποσοστό 93,54%, εξελέγη η νέα Κεντρική Επιτροπή και τροποποιήθηκαν ορισμένα άρθρα του κανονισμού.

Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης

Στις 13 Σεπτεμβρίου του 2014, ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσίασε το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, ένα σύνολο προτάσεων πολιτικής που περιέχει κεντρικά αιτήματα της για την οικονομική και πολιτική αναδιάρθρωση.

Όργανα

Από τον Μάιο του 2012 το σχήμα είναι ενιαίο κόμμα. Υπάρχουν συντονιστικά όργανα και μετά την 4η Συνδιάσκεψη και όργανα με αποφάσεις δεσμευτικές για το σύνολο του ΣΥΡΙΖΑ.

Σύμφωνα με το Καταστατικό του, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κόμμα που αποτελείται από ισότιμα μεταξύ τους μέλη.(«Άρθρο 2: Ο ΣΥΡΙΖΑ συγκροτείται για να λειτουργήσει ως κόμμα των μελών του, τα οποία απολαμβάνουν πλήρη δικαιώματα και αναλαμβάνουν τις αντίστοιχες ευθύνες και υποχρεώσεις.»)

1. Η Κεντρική Επιτροπή αποτελεί το ανώτερο πολιτικό όργανο. Είναι αρμόδιο για την εφαρμογή των αποφάσεων του συνεδρίου και έχει την ευθύνη της διεύθυνσης του κόμματος. Εκλέγει την Πολιτική Γραμματεία, τον/την Γραμματέα της και τα όργανα που θεωρεί απαραίτητα για τη λειτουργία και τη δράση του κόμματος. Όλες οι αποφάσεις της ΚΕ συζητούνται στις ΟΜ και τα συμπεράσματα τίθενται υπόψη της ΚΕ.
2. Σαν κόμμα μελών, πρωταρχικό κύτταρο οργάνωσής του ΣΥΡΙΖΑ είναι η Οργάνωση Μελών - ΟΜ.(«Άρθρο 8: Θεμέλιο του κόμματος μέσα στην κοινωνία είναι η Οργάνωση Μελών»).
3. Σε δεύτερο επίπεδο συγκροτείται συνδιάσκεψη αντιπροσώπων από τις οργανώσεις μελών σε νομαρχιακό επίπεδο και εκλέγει Νομαρχιακή Επιτροπή. Eκλέγεται από τους αντιπροσώπους της Συνδιάσκεψης κάθε 2 χρόνια και έχει την πολιτική ευθύνη στον αντίστοιχο νομό.
4. Πανελλαδική Συνδιάσκεψη. Συνέρχεται περιοδικά και δίνει πολιτικές και οργανωτικές κατευθύνσεις. Απαρτίζεται από εκπροσώπους των Οργανώσεων Μελών του ΣΥΡΙΖΑ από όλη την Ελλάδα, τους Βουλευτές και Ευρωβουλευτές, εκπροσώπους των θεματικών επιτροπών κλπ.
5. Πανελλαδική Συντονιστική Επιτροπή. Συνέρχεται περιοδικά και λαμβάνει δεσμευτικές αποφάσεις για πολιτικά και οργανωτικά θέματα. Συμμετέχουν εκπρόσωποι από τις Νομαρχιακές Επιτροπές ΣΥΡΙΖΑ (τουλάχιστον ένας ανά Νομό), οι Βουλευτές και Ευρωβουλευτές κ.α.
6. Πολιτική Γραμματεία. Συνέρχεται τακτικά (κάθε μήνα) και συντονίζει τη δράση και την εκπροσώπηση του σχήματος, έχοντας παράλληλα οργανωτικά καθήκοντα. Σήμερα αποτελείται από 29 μέλη.Η Πολιτική Γραμματεία απαρτίζεται από το Πολιτικό Συμβούλιο και το Εκτελεστικό Συμβούλιο τα οποία συνεδριάζουν ξεχωριστά σε εβδομαδιαία βάση.
7. Τακτικό συνέδριο: Το τακτικό συνέδριο είναι το ανώτατο όργανο του κόμματος. Συγκαλείται κάθε 3 χρόνια. Ψηφίζει αποφάσεις που ισχύουν για όλο τον ΣΥΡΙΖΑ μέχρι το επόμενο συνέδριο.

Παράλληλα, λειτουργούν και θεματικές επιτροπές σε συνεργασία με τη Γραμματεία, οι οποίες επεξεργάζονται δράσεις και θέσεις θεματικού χαρακτήρα.

Αποτελέσματα εκλογών

Βουλή των Ελλήνων

Έτος	Αρχηγός κόμματος	Αριθμός ψήφων	Ποσοστό ψήφων	Έδρες	Θέση
2004	Νίκος Κωνσταντόπουλος	241.539	3,27%	6 / 300	Αντιπολίτευση
2007	Αλέκος Αλαβάνος	361.211	5,04%	14 / 300	Αντιπολίτευση
2009	Αλέξης Τσίπρας	315.627	4,13%	13 / 300	Αντιπολίτευση
2012 Ι	Αλέξης Τσίπρας	1.061.265	16,78%	52 / 300	2ο κόμμα, Αντιπολίτευση
2012 ΙΙ	Αλέξης Τσίπρας	1.655.053	26,89%	71 / 300	Αξιωματική αντιπολίτευση
2015 Ι	Αλέξης Τσίπρας	2.244.661	36,34%	149 / 300	Κυβέρνηση συνεργασίας με ΑΝΕΛ
2015 ΙΙ	Αλέξης Τσίπρας	1.925.904	35,46%	145 / 300	Κυβέρνηση συνεργασίας με ΑΝΕΛ

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Έτος	Αρχηγός κόμματος	Αριθμός ψήφων	Ποσοστό ψήφων	Έδρες	Ομάδα
2004	Αλέξης Τσίπρας	254.447	4,16%	1 / 24	ΕΕΑ/ΒΠΑ
2009	Αλέξης Τσίπρας	240.898	4,71%	1 / 22	ΕΕΑ/ΒΠΑ
2014	Αλέξης Τσίπρας	1.514.853	26,61%	6 / 21 ,	ΕΕΑ/ΒΠΑ

Περιφέρειες

Έτος	Έδρες στα Περιφερειακά Συμβούλια	Παρατηρήσεις
2010	17 / 725
2014	144 / 703

Οι αρχικές συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ

Σημαίες από διάφορα κόμματα και οργανώσεις που απαρτίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ το 2007

Αρχικά μέλη, κόμματα και οργανώσεις, του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. το 2004 ήταν οι ΣΥΝ, ΑΚΟΑ, ΚΕΔΑ, ΔΕΑ, και Ενεργοί Πολίτες. Στη συνέχεια εντάχθηκε πλήρως και η ΚΟΕ. Αμέσως μετά, το ίδιο έτος, εντάχθηκε και η Οργάνωση Κόκκινο, η οποία διασπάστηκε από τη ΔΕΑ.

Πριν τις εθνικές εκλογές του 2007, εντάχθηκαν ως συνιστώσες του, το ΔΗΚΚΙ και η Οικολογική Παρέμβαση. Παράλληλα, συμμετείχαν στα ψηφοδέλτια και εκπρόσωποι του ΛΕΥΚΟ και του Ε.Α.Μ., όχι όμως ως συνιστώσες, οργανώσεις που δεν θεωρήθηκαν ότι υπήρξαν ποτέ μέρη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Μέχρι το τέλος του 2007, διαλύθηκε η Οικολογική Παρέμβαση και ως εκ τούτου έπαψε να είναι μέρος του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Το 2008 εντάσσονται ως συνιστώσες, οι πολιτικές Οργανώσεις Ξεκίνημα, Ρόζα και Οικοσοσιαλιστές Ελλάδας. Το 2011 αποχωρεί από το σχήμα το Ξεκίνημα και εντάσσονται οι ΑΠΟ, οργάνωση που διασπάστηκε από το Κόκκινο και οι Ριζοσπάστες Οικολόγοι, οργάνωση που διασπάστηκε από τους Ενεργούς Πολίτες. Το 2012 εντάσσονται το Ενωτικό Μέτωπο, η ΕΔΗΚ, ο Σύνδεσμος Πολιτών Ρήγας και ο Νέος Αγωνιστής.

Στο εργατικό κίνημα, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. με την παράταξη Μαχητική Εργατοϋπαλληλική Ταξική Ανατροπή (ΜΕΤΑ) συμμετέχει στην ΓΣΕΕ, ενώ μαζί με άλλες δυνάμεις της Αριστεράς (ΑΝΤΑΡΣΥΑ κ.ά.), όπως και με ανένταχτους εργαζόμενους συνδικαλιστές, στηρίζουν και τον Συντονισμό Πρωτοβάθμιων Σωματείων.

Το 2012 έγινε επίσημα ενιαίο κόμμα χωρίς εσωτερικές ομάδες. Το 2015 αποχώρησαν πολλές συνιστώσες του κόμματος, καταγγέλλοντας την πολιτική της κυβέρνησης Τσίπρα, οι περισσότερες από τις οποίες στη συνέχεια προσχώρησαν στην Λαϊκή Ενότητα του Παναγιώτη Λαφαζάνη.

Αναφέρονται με αλφαβητική σειρά, επισημαίνεται η ιδεολογική τους αναφορά και το έτος ένταξής τους στο σχήμα:

Οι πρώην συνιστώσες του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.

Ονομασία	Συντομο- γραφία	Ιδεολογία	Ένταξη	Αυτοδιάλυση	Άτυπη Αποχώρηση
Ανανεωτική Κομμουνιστική Οικολογική Αριστερά	ΑΚΟΑ	κομμουνιστές (ευρωκομμουνιστές), οικολόγοι	2004	2013
Διεθνιστική Εργατική Αριστερά	ΔΕΑ	κομμουνιστές (τροτσκιστές)	2004		2015
Ενεργοί Πολίτες		αριστεροί (δημοκρατικοί, πατριωτικοί)	2004		2015
Κίνηση για την Ενότητα Δράσης της Αριστεράς	ΚΕΔΑ	κομμουνιστές (ενωτικοί), αριστεροί	2004
Κόκκινο		κομμουνιστές (τροτσκιστές)	2004	2014	2015 (μαζί με Διεθνιστική Εργατική Αριστερά)
Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας	ΣΥΝ	ευρωκομμουνιστές (μαρξιστές)	2004	2013
Αριστερή Πλατφόρμα		αριστεροί	-		2015
Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα	ΔΗΚΚΙ	σοσιαλιστές, σοσιαλδημοκράτες	2007		2015
Κομμουνιστική Οργάνωση Ελλάδας	ΚΟΕ	κομμουνιστές (μαοϊκοί)	2007		2015
Ξεκίνημα		σοσιαλιστές (τροτσκιστές)	2008		2011
Οικοσοσιαλιστές Ελλάδας		αριστεροί οικολόγοι	2008	2013
Ρόζα		αριστεροί (ριζοσπαστικοί)	2008	2013
Αντικαπιταλιστική Πολιτική Ομάδα	ΑΠΟ	αριστεροί (αντικαπιταλιστές)	2011		2015
Ριζοσπάστες Οικολόγοι		αριστεροί	2011		2015
Ενωτικό Μέτωπο	ΕΚΜ	σοσιαλιστές, σοσιαλδημοκράτες	2012	2013
Ένωση Δημοκρατικού Κέντρου	ΕΔΗΚ	κεντρώοι	2012		2015
Σύνδεσμος Πολιτών Ρήγας		αριστεροί (πατριωτικοί)	2012	2014
Νέος Αγωνιστής		αριστεροί (σοσιαλιστές)	2012		2015

Σύμβολα

Ως σύμβολο του ΣΥΡΙΖΑ επιλέχθηκε το πεντάκτινο αστέρι, ως δηλωτικό ενότητας, μαζί με τρεις κυματίζουσες σημαίες: μια κόκκινη για την κλασική αριστερά, μια πράσινη για την οικολογία και μια μωβ για τα κινήματα και ιδίως το φεμινιστικό κίνημα.

Τα μέσα ενημέρωσης του ΣΥΡΙΖΑ

Ο ΣΥΡΙΖΑ συνδέεται με μια σειρά μέσα ενημέρωσης, όπως είναι η εφημερίδα Η Αυγή, ο ραδιοφωνικός σταθμός Στο Κόκκινο 105,5 και οι ιστοσελίδες Left.gr, Ecoleft.gr, Toideologio.gr και Commonality.gr (της Κίνησης των 53+).

Βιβλιογραφία

• (2012) Γιάννης Μπαλάφας, 20 χρόνια χρειάστηκαν: Το χρονικό του εγχειρήματος του Συνασπισμού, εκδόσεις Νήσος
• (2015) Cas Mudde, Σύριζα: Η διάψευση της λαϊκιστικής υπόσχεσης, εκδόσεις Επίκεντρο
• (2015) Τάκης Φωτόπουλος, Το χρονικό της καταστροφής 2010-2015. Από τα μνημόνια των συστημικών ΠΑΣΟΚ/ΝΔ στο "αριστερό" μνημόνιο του ΣΥΡΙΖΑ, εκδόσεις Γόρδιος
• (2015) Γιώργος Καραμπελιάς, 6 μήνες που συγκλόνισαν την Ελλάδα. Ιανουάριος - Ιούλιος 2015, Εναλλακτικές Εκδόσεις
• (2016) Παναγιώτης Ιωακειμίδης, Κρίση. Ευρώπη και Αριστερά. Η φύση και η επίλυση της κρίσης, ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ευρώπη, Ευρωπαϊκή Αριστερά και Σοσιαλδημοκρατία, εκδόσεις Παπαζήση
• (2016) Γιάννης Δημαράκης, Το ναυάγιο της ελληνικής διαπραγμάτευσης (Ιανουάριος-Ιούλιος 2015), εκδόσεις Παπαζήση
• (2016) Kevin Ovenden, ΣΥΡΙΖΑ. Μέσα στον λαβύρινθο, εκδόσεις Οξύ
• (2016) Γιώργος Κοντογιώργης, Η Συριζαία Αριστερά ως νέα Δεξιά, Το συντηρητικό ιδιώνυμο της Αριστεράς, εκδόσεις Πατάκη
• (2016) Γιάννης Λούλης, Η νέα πράξη της ελληνικής τραγωδίας. Το "φαινόμενο Τσίπρας", η καταστροφική διαπραγμάτευση, η κρίση δίχως ορατό τέλος, Εκδόσεις Καστανιώτη

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημη ιστοσελίδα
• Ιστοσελίδα για τις Ευρωεκλογές
• Kitsikis/article Grèce. Le Synaspismos tiraillé entre social-démocratie et anarchisme, Grande Europe, no.16, janvier 2010, La Documentation Française