Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κυβέρνηση Σοφοκλή Βενιζέλου Νοέμβριος 1950

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κυβέρνηση Σοφοκλή Βενιζέλου
Βασιλευομένη Δημοκρατία
Ημερομηνία σχηματισμού3 Νοεμβρίου 1950
Ημερομηνία διάλυσης27 Οκτωβρίου 1951
Πρόσωπα και δομές
Αρχηγός ΚράτουςΠαύλος Α΄ της Ελλάδας
Πρόεδρος ΚυβέρνησηςΣοφοκλής Βενιζέλος
Αντιπρόεδρος ΚυβέρνησηςΓεώργιος Παπανδρέου - Εμμανουήλ Τσουδερός (από 3 Αυγούστου 1951)
Συνολικός αριθμός Μελών39
Συμμετέχοντα κόμματαΚόμμα Φιλελευθέρων -ΕΠΕΚ - Δημοκρατικόν Σοσιαλιστικόν Κόμμα
98 / 250
Κατάσταση στο νομοθετικό σώμαΚυβέρνηση συνεργασίας κομμάτων
Αξιωματική ΑντιπολίτευσηΛαϊκόν Κόμμα
Αρχηγός Αξιωματικής ΑντιπολίτευσηςΚωνσταντίνος Τσαλδάρης
Ιστορία
ΕκλογέςΕλληνικές βουλευτικές εκλογές 1950
Θητεία νομοθετικού σώματος30 Μαρτίου 1950 - 30 Ιουλίου 1951 Α΄ Κοινοβουλευτική περίοδος
ΠροηγούμενηΚυβέρνηση Σοφοκλή Βενιζέλου Σεπτέμβριος 1950
ΔιάδοχηΚυβέρνηση Νικολάου Πλαστήρα 1951

Η Κυβέρνηση Σοφοκλή Βενιζέλου Νοεμβρίου 1950 (Νοέμβριος 1950 - Οκτώβριος 1951) σχηματίστηκε μετά την διάλυση της προηγούμενης κυβέρνησης λόγω αποχώρησης του Λαϊκού Κόμματος. Στο νέο κυβερνητικό σχήμα συμμετείχαν μόνο τα κόμματα των Φιλελευθέρων και το Δημοκρατικό Σοσιαλιστικό. Η κυβέρνηση έμεινε στην εξουσία για σχεδόν ένα χρόνο, με την κοινοβουλευτική στήριξη της ΕΠΕΚ του Νικολάου Πλαστήρα, η οποία έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης αφού εξασφάλισε την διενέργεια δημοτικών εκλογών στις 15 Απριλίου 1951, (τελευταία φορά που είχαν διενεργηθεί εκλογές ήταν το 1934) αλλά και βουλευτικών.

Την 1η Ιουλίου 1950 ο Γεώργιος Παπανδρέου και οι υπουργοί του κόμματός παραιτήθηκαν από την κυβέρνηση. Ο Παπανδρέου επικαλέστηκε τους κακούς χειρισμούς της κυβέρνησης στο θέμα της τιμής του σιταριού,[1] αλλά στην ουσία προσπάθησε να αποτρέψει την ψήφιση του εκλογικού νόμου της ενισχυμένης αναλογικής που θα εξαφάνιζε σχεδόν το κόμμα του.[2]

Στην καινούρια κυβερνητική κρίση παρενέβη ο βασιλιάς Παύλος στέλνοντας σε όλους τους πολιτικούς αρχηγούς μήνυμα για τον σχηματισμό κυβέρνησης όσο το δυνατόν ευρύτερης σύνθεσης· σε διαφορετική περίπτωση να προκηρυχθούν εκλογές.[3] Έτσι, στις 30 Ιουλίου η κυβέρνηση -έχοντας την στήριξη του Λαϊκού κόμματος και της ΕΠΕΚ - μεταβλήθηκε σε υπηρεσιακή, ψήφισε τον νόμο της ενισχυμένης αναλογικής και προκήρυξε εκλογές για τις 9 Σεπτεμβρίου 1951.

Σύνθεση υπουργικού συμβουλίου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

[4]

- αντικαταστάθηκε στις 5 Δεκεμβρίου από τον Κωνσταντίνο Τσάτσο
  • Επί των Εξωτερικών υπουργός : Σοφοκλής Βενιζέλος
  • Επί των Εξωτερικών Μόνιμος υφυπουργός : Ιωάννης Πολίτης
  • Επί του Τύπου και Πληροφοριών υπουργός : προσωρινά, Εμμανουήλ Κοθρής
  • Επί των Εσωτερικών υπουργός : προσωρινά, Νικόλαος Μπακόπουλος
  • Επί της Δικαιοσύνης υπουργός : Ηλίας Λαγάκος
  • Επί της Δημοσίας Τάξεως υπουργός : Αύγουστος Θεολογίτης
παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
  • Επί της Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων υπουργός : Νικόλαος Μπακόπουλος
  • Επί της Εθνικής Οικονομίας υπουργός : προσωρινά, Σταύρος Κωστόπουλος
- αντικαταστάθηκε στις 9 Νοεμβρίου από τον Ευάγγελο Αβέρωφ
παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
  • Επί της Γεωργίας υπουργός : Ανδρέας Λαμπρόπουλος
  • Επί των Ταχυδρομείων, Τηλεγράφων και Τηλεφώνων υπουργός : -
  • Επί των Ταχυδρομείων, Τηλεγράφων και Τηλεφώνων υφυπουργός : προσωρινά, Ιωάννης Γιαννόπουλος
παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
  • Επί της Οικισμού και Ανοικοδομήσεως υπουργός : Φωκίων Ζαΐμης
  • Επί της Οικισμού και Ανοικοδομήσεως υφυπουργός : Στυλιανός Χούτας
παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
  • Επί της Εργασίας υπουργός : προσωρινά, Ηλίας Λαγάκος
  • «Επί της Εμπορικής Ναυτιλίας υπουργός : προσωρινά, Ναπολέων Ζέρβας
  • Επί της Εθνικής Αμύνης υπουργός : προσωρινά, Σοφοκλής Βενιζέλος
  • Υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου : Επί των Στρατιωτικών υφυπουργός : προσωρινά, Αναστάσιος Βγενόπουλος
παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
  • Υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου : Επί των Ναυτικών υφυπουργός : προσωρινά, Φωκίων Ζαΐμης
  • Υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου : Επί της Αεροπορίας υφυπουργός : Αναστάσιος Βγενόπουλος
παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951

Ανασχηματισμός 1ης Φεβρουαρίου 1951

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 28 Ιανουαρίου 1951 η κυβέρνηση με τον (λόγω διακοπών της Βουλής), Αναγκαστικό Νόμο 1671 Περί Υπουργικού Συμβουλίου και Υπουργείων, προχώρησε σε αλλαγές και ανακατατάξεις των κυβερνητικών δομών. Επίσης, αναδιοργάνωσε τα υπουργεία , η σειρά των οποίων καθορίστηκε ως εξής [7]:

παραιτήθηκε (μαζί με τους υπουργούς του κόμματός του) στις 4 Ιουλίου 1951
  • 1. «Υπουργείο Προεδρίας της Κυβέρνησης» (ενσωμάτωσε τις αρμοδιότητες του Υφυπουργείου Τύπου και Πληροφοριών καθώς και αυτές του Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ)
  • Επί της Προεδρίας της Κυβερνήσεως υφυπουργός : Εμμανουήλ Κοθρής
  • 2. «Υπουργείο Συντονισμού» (ως είχε)
  • Υπουργός Συντονισμού : Γεώργιος Παπανδρέου
αντικαταστάθηκε στις 4 Ιουλίου, προσωρινά, από τον Σοφοκλή Βενιζέλο
- αντικαταστάθηκε στις 22 Μαΐου από τον Πέτρο Γαρουφαλιά
- αντικαταστάθηκε στις 4 Ιουλίου, προσωρινά, από τον Κωνσταντίνο Τσάτσο
  • 3. «Υπουργείο Εθνικής Αμύνης» (κατάργησε τα ξεχωριστά Υφυπουργεία των τριών όπλων)
  • Υπουργός Εθνικής Αμύνης :Σοφοκλής Βενιζέλος
  • Υφυπουργός Εθνικής Αμύνης : Δημήτριος Παπαμιχαλόπουλος
  • 4. «Υπουργείο Εξωτερικών» (ως είχε)
  • Υπουργός Εξωτερικών : Σοφοκλής Βενιζέλος
  • Μόνιμος Υφυπουργός Εξωτερικών : Ιωάννης Πολίτης
  • 5. «Υπουργείο Δικαιοσύνης» (ως είχε)
  • Υπουργός Δικαιοσύνης : Ηλίας Λαγάκος
- αντικαταστάθηκε στις 4 Ιουλίου, προσωρινά, από τον Γεώργιο Μαύρο
- αντικαταστάθηκε στις 4 Ιουλίου από τον Νικόλαο Μπακόπουλο
- αντικαταστάθηκε στις 19 Μαρτίου 1951 από τον Γεώργιο Μαύρο
- αντικαταστάθηκε στις 4 Ιουλίου προσωρινά, από τον Ιωάννη Γκλαβάνη
  • 11. «Υπουργείο Δημοσίων Έργων» (ενσωμάτωσε τομείς του Υπουργείου Οικισμού και Ανοικοδομήσεως)
  • Υπουργός Δημοσίων Έργων : Ναπολέων Ζέρβας
  • 12. «Υπουργείο Συγκοινωνιών» (μετονομασία του Υπουργείου Μεταφορών καθώς και επέκταση των αρμοδιοτήτων με αυτές του καταργηθέντος Υπουργείου Ταχυδρομείων, Τηλεφώνων και Τηλεγράφων)
  • Υπουργός Συγκοινωνιών : Ιωάννης Γιαννόπουλος
- αντικαταστάθηκε στις 4 Ιουλίου, προσωρινά, από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη
- παραιτήθηκε στις 4 Ιουλίου
- αντικαταστάθηκε στις 4 Ιουλίου, προσωρινά, από τον Νικόλαο Τερζόγλου

Η Υπηρεσιακή κυβέρνηση της 30ης Ιουλίου 1950

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • «Πρωθυπουργός» - («Πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου») : Σοφοκλής Βενιζέλος
  • «Αντιπρόεδρος κυβέρνησης» : Εμμανουήλ Τσουδερός (από 3 Αυγούστου)
  • Υφυπουργός Προεδρείας της Κυβερνήσεως : Εμμανουήλ Κοθρής
- από 3 Αυγούστου, Γεώργιος Αθανασιάδης - Νόβας
  • Υπουργός Συντονισμού : προσωρινά, Σοφοκλής Βενιζέλος
- από 3 Αυγούστου, Εμμανουήλ Τσουδερός
  • Υφυπουργός Συντονισμού : Κωνσταντίνος Τσάτσος (από 3 Αυγούστου)
  • Υπουργός Εθνικής Αμύνης : Παναγιώτης Σπηλιωτόπουλος, αντιστράτηγος ε.α.
  • Υφυπουργός Εθνικής Αμύνης : Δημήτριος Παπαμιχαλόπουλος
  • Υπουργός Εξωτερικών : Σοφοκλής Βενιζέλος
- αντικαταστάθηκε στις 9 Αυγούστου από τον Ιωάννη Πολίτη
  • Υπουργός Δικαιοσύνης : Άγγελος Μπουρόπουλος (πρώην Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου)
  • Υπουργός Εσωτερικών : Δημήτριος Κιουσόπουλος (Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου)
  • Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων : Νικόλαος Μπακόπουλος
  • Υπουργός Οικονομικών : Γεώργιος Μαύρος
  • Υφυπουργός Οικονομικών :Κωνσταντίνος Μητσοτάκης
  • Υπουργός Εμπορίου : Ιωάννης Γκλαβάνης
  • Υφυποργός Εμπορίου : Γεράσιμος Βασιλειάδης (από 9 Αυγούστου)
  • Υπουργός Βιομηχανίας : προσωρινά, Ιωάννης Γκλαβάνης
- αντικαταστάθηκε στις 3 Αυγούστου από τον οριστικό υπουργό, Γρηγόριο Κασιμάτη
  • Υπουργός Δημοσίων Έργων : Ναπολέων Ζέρβας
  • Υπουργός Συγκοινωνιών : Δημήτριος Παπαμιχαλόπουλος
  • Υφυπουργός Συγκοινωνιών : Εμμανουήλ Κοθρής (από 3 Αυγούστου)
  • Υπουργός Γεωργίας : προσωρινά, Νικόλαος Τερζόγλου
  • Υπουργός Κοινωνικής Προνοίας: Φωκίων Ζαΐμης
  • «Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας : Ευστάθιος Μαλαμίδας
  • Υπουργός Εργασίας : Γεώργιος Μπακατσέλος
  • Υπουργός - Γενικός Διοικητής Βορείου Ελλάδος : Σωτήριος Στεργιόπουλος
  • Υφυπουργός - Γενικός Διοικητής Βορείου Ελλάδος : Νικόλαος Τερζόγλου
  1. https://www.ethnos.gr/ellada/59874_oi-ekloges-tis-9is-septembrioy-1951-politiki-astatheia-kai-paraskinio
  2. Κατερίνα Δέδε: « Η ανάδυση του Κέντρου στη μεταπολεμική Ελλάδα: η Εθνική Προοδευτική Ένωσις Κέντρου του Νικόλαου Πλαστήρα», Διδακτορική διατριβή για το Πανεπιστήμιο Πελλοπονήσου, 2013, σελ. 161-162 [1],σελ. 176
  3. ό.π.
  4. «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης», http://www.ggk.gov.gr/?p=1121
  5. Το «Υπουργείο Εμπορίου» συστάθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951, αντικαθιστώντας το «Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας» και το «Υπουργείο Εφοδιασμού και Διανομών», τα οποία καταργήθηκαν. (ΦΕΚ Α33 /1951)
  6. Στο «Υπουργείο Βιομηχανίας», που ιδρύθηκε και αυτό στις 28 Ιανουαρίου, μεταφέρθηκαν οι υπηρεσίες «Βιομηχανίας», «Μεταλλείων», «Αλυκών» και «Γεωλογική» του πρώην πλέον «Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας» καθώς και οι Διευθύνσεις «Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων», «Μελετών Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων» και «Ηλεκτρολογικών Εγκαταστάσεων και Καυσίμων», του επίσης καταργηθέντος «Υπουργείου Μεταφορών». (ΦΕΚ Α33/ 1951
  7. ΦΕΚ Α33/1951