Κυβέρνηση Σοφοκλή Βενιζέλου Νοέμβριος 1950
Βασιλευομένη Δημοκρατία | |
Ημερομηνία σχηματισμού | 3 Νοεμβρίου 1950 |
---|---|
Ημερομηνία διάλυσης | 27 Οκτωβρίου 1951 |
Πρόσωπα και δομές | |
Αρχηγός Κράτους | Παύλος Α΄ της Ελλάδας |
Πρόεδρος Κυβέρνησης | Σοφοκλής Βενιζέλος |
Αντιπρόεδρος Κυβέρνησης | Γεώργιος Παπανδρέου - Εμμανουήλ Τσουδερός (από 3 Αυγούστου 1951) |
Συνολικός αριθμός Μελών | 39 |
Συμμετέχοντα κόμματα | Κόμμα Φιλελευθέρων -ΕΠΕΚ - Δημοκρατικόν Σοσιαλιστικόν Κόμμα 98 / 250 |
Κατάσταση στο νομοθετικό σώμα | Κυβέρνηση συνεργασίας κομμάτων |
Αξιωματική Αντιπολίτευση | Λαϊκόν Κόμμα |
Αρχηγός Αξιωματικής Αντιπολίτευσης | Κωνσταντίνος Τσαλδάρης |
Ιστορία | |
Εκλογές | Ελληνικές βουλευτικές εκλογές 1950 |
Θητεία νομοθετικού σώματος | 30 Μαρτίου 1950 - 30 Ιουλίου 1951 Α΄ Κοινοβουλευτική περίοδος |
Προηγούμενη | Κυβέρνηση Σοφοκλή Βενιζέλου Σεπτέμβριος 1950 |
Διάδοχη | Κυβέρνηση Νικολάου Πλαστήρα 1951 |
Η Κυβέρνηση Σοφοκλή Βενιζέλου Νοεμβρίου 1950 (Νοέμβριος 1950 - Οκτώβριος 1951) σχηματίστηκε μετά την διάλυση της προηγούμενης κυβέρνησης λόγω αποχώρησης του Λαϊκού Κόμματος. Στο νέο κυβερνητικό σχήμα συμμετείχαν μόνο τα κόμματα των Φιλελευθέρων και το Δημοκρατικό Σοσιαλιστικό. Η κυβέρνηση έμεινε στην εξουσία για σχεδόν ένα χρόνο, με την κοινοβουλευτική στήριξη της ΕΠΕΚ του Νικολάου Πλαστήρα, η οποία έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης αφού εξασφάλισε την διενέργεια δημοτικών εκλογών στις 15 Απριλίου 1951, (τελευταία φορά που είχαν διενεργηθεί εκλογές ήταν το 1934) αλλά και βουλευτικών.
Την 1η Ιουλίου 1950 ο Γεώργιος Παπανδρέου και οι υπουργοί του κόμματός παραιτήθηκαν από την κυβέρνηση. Ο Παπανδρέου επικαλέστηκε τους κακούς χειρισμούς της κυβέρνησης στο θέμα της τιμής του σιταριού,[1] αλλά στην ουσία προσπάθησε να αποτρέψει την ψήφιση του εκλογικού νόμου της ενισχυμένης αναλογικής που θα εξαφάνιζε σχεδόν το κόμμα του.[2]
Στην καινούρια κυβερνητική κρίση παρενέβη ο βασιλιάς Παύλος στέλνοντας σε όλους τους πολιτικούς αρχηγούς μήνυμα για τον σχηματισμό κυβέρνησης όσο το δυνατόν ευρύτερης σύνθεσης· σε διαφορετική περίπτωση να προκηρυχθούν εκλογές.[3] Έτσι, στις 30 Ιουλίου η κυβέρνηση -έχοντας την στήριξη του Λαϊκού κόμματος και της ΕΠΕΚ - μεταβλήθηκε σε υπηρεσιακή, ψήφισε τον νόμο της ενισχυμένης αναλογικής και προκήρυξε εκλογές για τις 9 Σεπτεμβρίου 1951.
Σύνθεση υπουργικού συμβουλίου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- «Πρωθυπουργός» - («Πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου») : Σοφοκλής Βενιζέλος
- «Αντιπρόεδρος κυβέρνησης» : Γεώργιος Παπανδρέου
- Υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου : Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ: Εμμανουήλ Κοθρής
- Επί του Συντονισμού υπουργός : προσωρινά, Γεώργιος Παπανδρέου
- Επί του Συντονισμού Μόνιμος Υπηρεσιακός υφυπουργός: Κωνσταντίνος Α. Δοξιάδης
- - αντικαταστάθηκε στις 5 Δεκεμβρίου από τον Κωνσταντίνο Τσάτσο
- Επί των Εξωτερικών υπουργός : Σοφοκλής Βενιζέλος
- Επί των Εξωτερικών Μόνιμος υφυπουργός : Ιωάννης Πολίτης
- Επί του Τύπου και Πληροφοριών υπουργός : προσωρινά, Εμμανουήλ Κοθρής
- Επί των Εσωτερικών υπουργός : προσωρινά, Νικόλαος Μπακόπουλος
- Επί της Δικαιοσύνης υπουργός : Ηλίας Λαγάκος
- Επί της Δημοσίας Τάξεως υπουργός : Αύγουστος Θεολογίτης
- παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
- Επί της Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων υπουργός : Νικόλαος Μπακόπουλος
- Επί της Εθνικής Οικονομίας υπουργός : προσωρινά, Σταύρος Κωστόπουλος
- - αντικαταστάθηκε στις 9 Νοεμβρίου από τον Ευάγγελο Αβέρωφ
- παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
- Επί των Οικονομικών υπουργός : Σταύρος Κωστόπουλος
- Επί των Οικονομικών υφυπουργός : Ιωάννης Γιαννόπουλος
- παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
- Επί των Δημοσίων έργων υπουργός : Ναπολέων Ζέρβας
- Επί του Εμπορίου [5] υπουργός : προσωρινά, Σταύρος Κωστόπουλος (από 28 Ιανουαρίου 1951)
- Επί της Βιομηχανίας [6] υπουργός : προσωρινά, Ανδρέας Λαμπρόπουλος (από 28 Ιανουαρίου)
- Επί των Μεταφορών υπουργός : Νικόλαος Έξαρχος
- παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
- Επί της Γεωργίας υπουργός : Ανδρέας Λαμπρόπουλος
- Επί των Ταχυδρομείων, Τηλεγράφων και Τηλεφώνων υπουργός : -
- Επί των Ταχυδρομείων, Τηλεγράφων και Τηλεφώνων υφυπουργός : προσωρινά, Ιωάννης Γιαννόπουλος
- παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
- Επί της Υγιεινής υπουργός : Αλέξανδρος Κωστόπουλος
- παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
- Επί της Κοινωνικής Προνοίας υπουργός: Φωκίων Ζαΐμης
- Επί της Κοινωνικής Προνοίας υφυπουργός: Στυλιανός Χούτας
- παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
- Επί της Οικισμού και Ανοικοδομήσεως υπουργός : Φωκίων Ζαΐμης
- Επί της Οικισμού και Ανοικοδομήσεως υφυπουργός : Στυλιανός Χούτας
- παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
- Επί του Εφοδιασμού και Διανομών υπουργός: Ευάγγελος Αβέρωφ (από 9 Νοεμβρίου)
- παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
- Επί του Εφοδιασμού και Διανομών υφυπουργός : Κοσμάς Αλεξανδρίδης
- παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
- Επί της Εργασίας υπουργός : προσωρινά, Ηλίας Λαγάκος
- «Επί της Εμπορικής Ναυτιλίας υπουργός : προσωρινά, Ναπολέων Ζέρβας
- Επί της Εθνικής Αμύνης υπουργός : προσωρινά, Σοφοκλής Βενιζέλος
- Υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου : Επί των Στρατιωτικών υφυπουργός : προσωρινά, Αναστάσιος Βγενόπουλος
- παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
- Υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου : Επί των Ναυτικών υφυπουργός : προσωρινά, Φωκίων Ζαΐμης
- Υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου : Επί της Αεροπορίας υφυπουργός : Αναστάσιος Βγενόπουλος
- παραιτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951
- Υπουργός - Γενικός Διοικητής Βορείου Ελλάδος : Λεωνίδας Ιασωνίδης
- Υφυπουργός - Γενικός Διοικητής Βορείου Ελλάδος : Νικόλαος Τερζόγλου
Ανασχηματισμός 1ης Φεβρουαρίου 1951
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις 28 Ιανουαρίου 1951 η κυβέρνηση με τον (λόγω διακοπών της Βουλής), Αναγκαστικό Νόμο 1671 Περί Υπουργικού Συμβουλίου και Υπουργείων, προχώρησε σε αλλαγές και ανακατατάξεις των κυβερνητικών δομών. Επίσης, αναδιοργάνωσε τα υπουργεία , η σειρά των οποίων καθορίστηκε ως εξής [7]:
- «Πρωθυπουργός» - («Πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου») : Σοφοκλής Βενιζέλος
- «Αντιπρόεδρος κυβέρνησης» : Γεώργιος Παπανδρέου
- παραιτήθηκε (μαζί με τους υπουργούς του κόμματός του) στις 4 Ιουλίου 1951
- 1. «Υπουργείο Προεδρίας της Κυβέρνησης» (ενσωμάτωσε τις αρμοδιότητες του Υφυπουργείου Τύπου και Πληροφοριών καθώς και αυτές του Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ)
- Επί της Προεδρίας της Κυβερνήσεως υφυπουργός : Εμμανουήλ Κοθρής
- 2. «Υπουργείο Συντονισμού» (ως είχε)
- Υπουργός Συντονισμού : Γεώργιος Παπανδρέου
- αντικαταστάθηκε στις 4 Ιουλίου, προσωρινά, από τον Σοφοκλή Βενιζέλο
- Μόνιμος Υπηρεσιακός Υφυπουργός Συντονισμού: Κωνσταντίνος Τσάτσος
- - αντικαταστάθηκε στις 22 Μαΐου από τον Πέτρο Γαρουφαλιά
- - αντικαταστάθηκε στις 4 Ιουλίου, προσωρινά, από τον Κωνσταντίνο Τσάτσο
- 3. «Υπουργείο Εθνικής Αμύνης» (κατάργησε τα ξεχωριστά Υφυπουργεία των τριών όπλων)
- Υπουργός Εθνικής Αμύνης :Σοφοκλής Βενιζέλος
- Υφυπουργός Εθνικής Αμύνης : Δημήτριος Παπαμιχαλόπουλος
- 4. «Υπουργείο Εξωτερικών» (ως είχε)
- Υπουργός Εξωτερικών : Σοφοκλής Βενιζέλος
- Μόνιμος Υφυπουργός Εξωτερικών : Ιωάννης Πολίτης
- 5. «Υπουργείο Δικαιοσύνης» (ως είχε)
- Υπουργός Δικαιοσύνης : Ηλίας Λαγάκος
- - αντικαταστάθηκε στις 4 Ιουλίου, προσωρινά, από τον Γεώργιο Μαύρο
- 6. «Υπουργείο Εσωτερικών» ( ενσωμάτωσε και τις αρμοδιότητες του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως)
- Υπουργός Εσωτερικών : Νικόλαος Μπακόπουλος
- 7. «Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων» (ως είχε)
- Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων : Γεώργιος Παπανδρέου
- - αντικαταστάθηκε στις 4 Ιουλίου από τον Νικόλαο Μπακόπουλο
- Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων :Γεώργιος Μόδης
- 8. «Υπουργείο Οικονομικών» (ως είχε)
- Υπουργός Οικονομικών : Σταύρος Κωστόπουλος
- - αντικαταστάθηκε στις 19 Μαρτίου 1951 από τον Γεώργιο Μαύρο
- Υφυπουργός Οικονομικών :Κωνσταντίνος Μητσοτάκης
- 9. «Υπουργείο Εμπορίου» (ενσωμάτωσε τις περισσότερες αρμοδιότητες του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας)
- Υπουργός Εμπορίου : Ιωάννης Γκλαβάνης
- 10. «Υπουργείο Βιομηχανίας» ( ενσωμάτωσε αρμοδιότητες του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Μεταφορών)
- Υπουργός Βιομηχανίας : Λέων Μακκάς
- - αντικαταστάθηκε στις 4 Ιουλίου προσωρινά, από τον Ιωάννη Γκλαβάνη
- 11. «Υπουργείο Δημοσίων Έργων» (ενσωμάτωσε τομείς του Υπουργείου Οικισμού και Ανοικοδομήσεως)
- Υπουργός Δημοσίων Έργων : Ναπολέων Ζέρβας
- 12. «Υπουργείο Συγκοινωνιών» (μετονομασία του Υπουργείου Μεταφορών καθώς και επέκταση των αρμοδιοτήτων με αυτές του καταργηθέντος Υπουργείου Ταχυδρομείων, Τηλεφώνων και Τηλεγράφων)
- Υπουργός Συγκοινωνιών : Ιωάννης Γιαννόπουλος
- - αντικαταστάθηκε στις 4 Ιουλίου, προσωρινά, από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη
- Υφυπουργός Συγκοινωνιών : Δημήτριος Ζησόπουλος
- - παραιτήθηκε στις 4 Ιουλίου
- 13. «Υπουργείο Γεωργίας» (ως είχε)
- Υπουργός Γεωργίας : Ανδρέας Λαμπρόπουλος
- - αντικαταστάθηκε στις 4 Ιουλίου, προσωρινά, από τον Νικόλαο Τερζόγλου
- 14. «Υπουργείο Κοινωνικής Προνοίας» (ενσωμάτωσε τις αρμοδιότητες των Υπουργείων Υγιεινής καθώς και Οικισμού και Ανασυγκροτήσεως)
- Υπουργός Κοινωνικής Προνοίας: Φωκίων Ζαΐμης
- 15. «Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας» (ως είχε)
- «Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας : Ευστάθιος Μαλαμίδας
- 16. «Υπουργείο Εργασίας» (ως είχε)
- Υπουργός Εργασίας : Γεώργιος Μπακατσέλος
- Υπουργός - Γενικός Διοικητής Βορείου Ελλάδος : Λεωνίδας Ιασωνίδης
- Υφυπουργός - Γενικός Διοικητής Βορείου Ελλάδος : Νικόλαος Τερζόγλου
Η Υπηρεσιακή κυβέρνηση της 30ης Ιουλίου 1950
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- «Πρωθυπουργός» - («Πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου») : Σοφοκλής Βενιζέλος
- «Αντιπρόεδρος κυβέρνησης» : Εμμανουήλ Τσουδερός (από 3 Αυγούστου)
- Υφυπουργός Προεδρείας της Κυβερνήσεως : Εμμανουήλ Κοθρής
- - από 3 Αυγούστου, Γεώργιος Αθανασιάδης - Νόβας
- Υπουργός Συντονισμού : προσωρινά, Σοφοκλής Βενιζέλος
- - από 3 Αυγούστου, Εμμανουήλ Τσουδερός
- Υφυπουργός Συντονισμού : Κωνσταντίνος Τσάτσος (από 3 Αυγούστου)
- Υπουργός Εθνικής Αμύνης : Παναγιώτης Σπηλιωτόπουλος, αντιστράτηγος ε.α.
- Υφυπουργός Εθνικής Αμύνης : Δημήτριος Παπαμιχαλόπουλος
- Υπουργός Εξωτερικών : Σοφοκλής Βενιζέλος
- - αντικαταστάθηκε στις 9 Αυγούστου από τον Ιωάννη Πολίτη
- Υπουργός Δικαιοσύνης : Άγγελος Μπουρόπουλος (πρώην Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου)
- Υπουργός Εσωτερικών : Δημήτριος Κιουσόπουλος (Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου)
- Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων : Νικόλαος Μπακόπουλος
- Υπουργός Οικονομικών : Γεώργιος Μαύρος
- Υφυπουργός Οικονομικών :Κωνσταντίνος Μητσοτάκης
- Υπουργός Εμπορίου : Ιωάννης Γκλαβάνης
- Υφυποργός Εμπορίου : Γεράσιμος Βασιλειάδης (από 9 Αυγούστου)
- Υπουργός Βιομηχανίας : προσωρινά, Ιωάννης Γκλαβάνης
- - αντικαταστάθηκε στις 3 Αυγούστου από τον οριστικό υπουργό, Γρηγόριο Κασιμάτη
- Υπουργός Δημοσίων Έργων : Ναπολέων Ζέρβας
- Υπουργός Συγκοινωνιών : Δημήτριος Παπαμιχαλόπουλος
- Υφυπουργός Συγκοινωνιών : Εμμανουήλ Κοθρής (από 3 Αυγούστου)
- Υπουργός Γεωργίας : προσωρινά, Νικόλαος Τερζόγλου
- Υπουργός Κοινωνικής Προνοίας: Φωκίων Ζαΐμης
- «Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας : Ευστάθιος Μαλαμίδας
- Υπουργός Εργασίας : Γεώργιος Μπακατσέλος
- Υπουργός - Γενικός Διοικητής Βορείου Ελλάδος : Σωτήριος Στεργιόπουλος
- Υφυπουργός - Γενικός Διοικητής Βορείου Ελλάδος : Νικόλαος Τερζόγλου
Αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ https://www.ethnos.gr/ellada/59874_oi-ekloges-tis-9is-septembrioy-1951-politiki-astatheia-kai-paraskinio
- ↑ Κατερίνα Δέδε: « Η ανάδυση του Κέντρου στη μεταπολεμική Ελλάδα: η Εθνική Προοδευτική Ένωσις Κέντρου του Νικόλαου Πλαστήρα», Διδακτορική διατριβή για το Πανεπιστήμιο Πελλοπονήσου, 2013, σελ. 161-162 [1],σελ. 176
- ↑ ό.π.
- ↑ «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης», http://www.ggk.gov.gr/?p=1121
- ↑ Το «Υπουργείο Εμπορίου» συστάθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1951, αντικαθιστώντας το «Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας» και το «Υπουργείο Εφοδιασμού και Διανομών», τα οποία καταργήθηκαν. (ΦΕΚ Α33 /1951)
- ↑ Στο «Υπουργείο Βιομηχανίας», που ιδρύθηκε και αυτό στις 28 Ιανουαρίου, μεταφέρθηκαν οι υπηρεσίες «Βιομηχανίας», «Μεταλλείων», «Αλυκών» και «Γεωλογική» του πρώην πλέον «Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας» καθώς και οι Διευθύνσεις «Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων», «Μελετών Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων» και «Ηλεκτρολογικών Εγκαταστάσεων και Καυσίμων», του επίσης καταργηθέντος «Υπουργείου Μεταφορών». (ΦΕΚ Α33/ 1951
- ↑ ΦΕΚ Α33/1951