Κυβέρνηση Παναγιώτη Κανελλόπουλου 1945
![]() | |
Βασιλευομένη Δημοκρατία | |
![]() | |
Ημερομηνία σχηματισμού | 1 Νοεμβρίου 1945 |
---|---|
Ημερομηνία διάλυσης | 22 Νοεμβρίου 1945 |
Πρόσωπα και δομές | |
Αρχηγός Κράτους | Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός |
Πρόεδρος Κυβέρνησης | Παναγιώτης Κανελλόπουλος |
Συνολικός αριθμός Μελών | 31 |
Κατάσταση στο νομοθετικό σώμα | κυβέρνηση διορισμένη από τον Αντιβασιλέα |
Ιστορία | |
Θητεία νομοθετικού σώματος | δεν υπήρχε |
Προηγούμενη | Κυβέρνηση Δαμασκηνού 1945 |
Διάδοχη | Κυβέρνηση Θεμιστοκλή Σοφούλη 1945 |
Η κυβέρνηση Παναγιώτη Κανελλόπουλου 1945 (Νοέμβριος 1945) - διορίστηκε από τον Αντιβασιλέα Δαμασκηνό, διαδεχόμενη την δική του προηγούμενη κυβέρνηση.
Ο Παναγιώτης Βουρλούμης - έγκριτος οικονομολόγος τότε, συνεργάτης του Ελευθέριου Βενιζέλου - σε άρθρο του, στην εφημερίδα "Νεολόγος Πατρών" γράφει την ημέρα ανάληψης της Πρωθυπουργίας από τον Κανελλόπουλο: «...Εχρειάσθη ακριβώς εν έτος διά να προσγειωθεί η Ελλάς εις την πραγματικότητα... Ο συμπολίτης μας νεαρός Πρωθυπουργός ανέσυρε το Ελληνικό Κράτος από την ανυποληψία και τη γενική καταφρόνηση... Από άψυχον πτώμα που το ευρήκε, του ενεφύσησε ζωήν και πίστη επί εαυτό και το μέλλον του. Την δραχμήν δεν προστατεύουν σήμερον οι χωροφύλακες του Γκατζαμάνη, του Τσιρονίκου, του Σιδέρη, του Βαρβαρέσου. Την προστατεύει τίμιον Ελληνικόν Κράτος, που δεν κρατά πλέον μυστικά τα δεφτέρια του. Από ενός έτους οι κυβερνήσαντες την Ελλάδα ηγωνίσθησαν να κάμουν τον Ελληνικό Λαό να χάσει το θάρρος του και την πίστη του εις το μέλλον. Ο Π. Κανελλόπουλος, πλήρους αισιοδοξίας, μεταβιβάζει το δικό του θάρρος και τη δική του πίστη εις την πολυβασανισμένη ψυχή του Ελληνικού Λαού και τον καλεί να πιστεύσει εις το πεπρωμένο του. Ας τον πιστεύσει και ας τον ακολουθήσει. Προς τους τολμηρούς η τύχη».»[1]
Στα μέσα του Νοεμβρίου έφτασε στην Ελλάδα, ο Άγγλος υφυπουργός Εξωτερικών, Έκτωρ Μακ Νηλ, (Hector McNeil) με εντολές να διευθετήσει τα μείζονα προβλήματα της χώρας (ανάδειξη κυβέρνησης συνεργασίας κομμάτων, οικονομική βοήθεια).[2] Στις 20 Νοεμβρίου ο Αντιβασιλέας συγκάλεσε συμβούλιο πολιτικών αρχηγών και πρώην πρωθυπουργών στους οποίους ο Δαμασκηνός ανακοίνωσε τα αποτελέσματα των συνομιλιών του με τον ΜακΝηλ: την αναβολή του δημοψηφίσματος για τον Μάρτιο του 1948 - τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού για να αντιμετωπιστεί το οξύ οικονομικό πρόβλημα της χώρας και να προετοιμαστούν οι επερχόμενες βουλευτικές εκλογές - και την εφαρμογή των σχεδίων των Άγγλων οικονομολόγων για την ανάπτυξη της χώρας. Αυτοί ήταν οι όροι που έθεσε ο ΜακΝηλ, η αποδοχή των οποίων θα οδηγούσε σε οικονομική βοήθεια από την Μεγάλη Βρετανία. [3]
Η διοικούσα επιτροπή του Λαϊκού Κόμματος (Τσαλδάρης, Μαυρομιχάλης, Στεφανόπουλος και Θεοτόκης) αρνήθηκαν όπως έκαναν εδώ και μήνες, την αναβολή του δημοψηφίσματος, και απείχαν του κυβερνητικού συνασπισμού. Ωστόσο, όλοι οι υπόλοιποι αρχηγοί (το Κ.Κ.Ε. δεν είχε κληθεί στη σύσκεψη) αποδέχτηκαν την συμφωνία.
Ο Αντιβασιλέας επέλεξε τον Θεμιστοκλή Σοφούλη, ως τον πρεσβύτερο πολιτικό αρχηγό της χώρας, ως Πρωθυπουργό, και η κυβέρνηση Κανελλόπουλου παραιτήθηκε πάραυτα.
Ο Π. Κανελλόπουλος αμέσως μετά την υποβολή της παραίτησής του δήλωσε στους δημοσιογράφους: «Από των πρωινών ωρών σήμερον η κυβέρνησις ευρίσκεται υπό παραίτησιν. Πιστεύω ότι δημιουργούνται προϋποθέσεις δια λύσιν του κυβερνητικού προβλήματος ευτυχή δια τον τόπον, ιδία από απόψεως οικονομικής. Ελπίζω ότι όλα τα εθνικώς σκεπτόμενα πολιτικά κόμματα, ανεξαρτήτως των πολιτειακών των αντιλήψεων, θα θελήσουν να εξαρθούν εις το ύψος των περιστάσεων και να συμβάλλουν εις την σωτηρίαν του τόπου». [4]
Σύνθεση υπουργικού συμβουλίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- «Πρωθυπουργός» - («Πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου»): Παναγιώτης Κανελλόπουλος
- «Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ»: Γεώργιος Μαγκάκης
- «Επί των Εξωτερικών υπουργός»: προσωρινά, Παναγιώτης Κανελλόπουλος
- «Επί του Τύπου και Πληροφοριών υπουργός[6]»: Κωνσταντίνος Τσάτσος
- «Επί των Εσωτερικών υπουργός» : Χαράλαμπος Ψαρρός
- «Επί της Δημοσίας Τάξεως υπουργός[7]»: Παυσανίας Κατσώτας
- «Επί της Δικαιοσύνης υπουργός» : Γεώργιος Οικονομόπουλος
- «Επί της Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων υπουργός»: Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος
- «Επί της Εθνικής Οικονομίας υπουργός» : προσωρινά, Γρηγόριος Κασιμάτης
- «Επί της Εθνικής Οικονομίας Πολιτικός[8] υφυπουργός»: Δημήτριος Γαλάνης
- «Επί των Οικονομικών υπουργός» : Γρηγόριος Κασιμάτης
- «Επί των Οικονομικών υφυπουργός» : Κωνσταντίνος Ρόκας (από 12 Νοεμβρίου)
- «Επί των Δημοσίων έργων υπουργός»: Ανάργυρος Δημητρακόπουλος
- «Επί των Μεταφορών υπουργός»: Δημήτριος Μαχάς
- «Επί της Γεωργίας υπουργός»: Επαμεινώνδας Κυπριάδης
- «Επί των Ταχυδρομείων, Τηλεγράφων και Τηλεφώνων υπουργός»: Κωνσταντίνος Καλλίας
- «Επί της Υγιεινής υπουργός» : Βασίλειος Βοΐλας
- «Επί της Κοινωνικής Προνοίας υπουργός» : Νικόλαος Α. Παναγόπουλος
- «Επί της Κοινωνικής Προνοίας Υπηρεσιακός[9] υφυπουργός» : Κωνσταντίνος Καμπάς
- «Επί της Υπηρεσίας Παλινοστήσεως Προσφύγων Πολιτικός υφυπουργός» στο Υπουργείο Κοινωνικής Προνοίας : Παναγιώτης Γυιόκας
- «Επί του Εφοδιασμού υπουργός»: Επαμεινώνδας Κυπριάδης (από 12 Νοεμβρίου)
- «Επί του Εφοδιασμού υφυπουργός» : Παναγής Παπαληγούρας
- «Επί της Εργασίας υπουργός» : Δημήτριος Κατάβολος
- «Επί των Στρατιωτικών υπουργός»: Σπυρίδων Γεωργούλης
- «Επί των Ναυτικών υπουργός» : Παναγιώτης Κανελλόπουλος
- «Επί της Εμπορικής Ναυτιλίας υπουργός: Κωνσταντίνος Αλεξανδρής
- «Επί της Αεροπορίας υπουργός»: προσωρινά, Κωνσταντίνος Τσάτσος
- «Υφυπουργός - Γενικός Διοικητής Ηπείρου» : Γεώργιος Οικονομόπουλος
- «Υφυπουργός - Γενικός Διοικητής Δυτικής Μακεδονίας» : Χριστόφορος Νάλτσας
- «Υφυπουργός - Γενικός Διοικητής Ανατολικής Μακεδονίας» : Επαμεινώνδας Κυπριάδης
- - παραιτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 1945 για να αναλάβει Υπουργός Γεωργίας
- στις 12 Νοεμβρίου ανέλαβε ο Νικόλαος Διγενόπουλος
- «Υφυπουργός - Γενικός Διοικητής Κεντρικής Μακεδονίας» : Χαράλαμπος Φραγκίστας
- «Υφυπουργός - Γενικός Διοικητής Θράκης» : Χαράλαμπος Ρουχωτάς
- «Υφυπουργός - Γενικός Διοικητής Νήσων Αιγαίου Πελάγους» [10]: Ιωάννης Τσιμπούκης (από 12 Νοεμβρίου)
- «Υφυπουργός - Γενικός Διοικητής Νήσων Ιονίου Πελάγους» [11] : Άγγελος Τσουκαλάς (από 12 Νοεμβρίου)
Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «ΕΛΛΑΔΑ - 20ος ΑΙΩΝΑΣ», ένθετο της εφημερίδας "Απογευματινή" https://anemourion.blogspot.com/2017/06/blog-post_754.html
- ↑ Σπυρίδων Μαρκεζίνης (1994). Σύγχρονη Πολιτική Ιστορία της Ελλάδος (1936-1975), τόμος Δεύτερος (1944-1951). Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. σελίδες 185–190.
- ↑ Γεώργιος Χαρίτος: «Ο εξωτερικός παράγοντας και ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος, 1946 - 1946», σελ. 14. Διπλωματική εργασία http://hellanicus.lib.aegean.gr/handle/11610/17787
- ↑ Εφημερία "Ελευθερία", φύλλο της 21ης Νοεμβρίου 1945, σελ.1
- ↑ «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης» http://www.ggk.gov.gr/?p=1062
- ↑ Το πρώην «Υφυπουργείο Τύπου και Πληροφοριών» με τον Α.Ν. 637/ 1945 αναβαθμίστηκε σε Υπουργείο
- ↑ Την 1η Νοεμβρίου 1945, με τον Α.Ν. 638 συστάθηκε το «Υπουργείο Δημοσίας Τάξεως». Στο νέο υπουργείο μεταφέρθηκαν από το Υπουργείο Εσωτερικών, οι διευθύνσεις της Χωροφυλακής, της Αστυνομίας Πόλεων, της Υπηρεσίας Αλλοδαπών, της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Υπηρεσιών, της Πυροσβεστικής και της Αγροφυλακής ΦΕΚ Α275/ 1945
- ↑ Ο «Πολιτικός Υφυπουργός» - θέση σε μη υφιστάμενα υφυπουργεία -, είχε αρμοδιότητες που καθορίζονταν κάθε φορά με διάταγμα από τον ανάλογο υπουργό. (ΦΕΚ Α265 /1945)
- ↑ «Υπηρεσιακός υφυπουργός» ονομαζόταν ο έμμισθος σύμβουλος του εκάστοτε υπουργού, με συγκεκριμένη αρμοδιότητα
- ↑ Η «Γενική Διοίκηση νήσων Αιγαίου Πελάγους» με έδρα την Μυτιλήνη ιδρύθηκε με τον Α.Ν. 640 /1945 και περιλάμβανε τα νησιά Χίο, Λέσβο και Σάμο.
- ↑ Η «Γενική Διοίκηση νήσων Ιονίου Πελάγους» με έδρα στην Κέρκυρα, ιδρύθηκε με τον Α.Ν. 640 /1945 και περιλάμβανε την Ζάκυνθο, την Κέρκυρα και την Κεφαλλονιά