Θανάσης Βέγγος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
Θανάσης Βέγγος
Θανάσης Βέγγος.jpg
Ο Θανάσης Βέγγος ως πράκτωρ Θου Βου στην ταινία του "Θου-Βου Φανερός πράκτωρ 000"
Πραγματικό όνομα Αθανάσιος Βέγγος
Γέννηση 29 Μαΐου 1926
Τόπος γέννησης Νέο Φάληρο, Πειραιάς, Ελλάδα
Θάνατος 3 Μαΐου 2011 (84 ετών)
Τόπος θανάτου Νοσοκομείο Ερυθρός Σταυρός, Αθήνα, Ελλάδα
Εθνικότητα Ελληνική
Υπηκοότητα Ελληνική
Είδος Τέχνης Κινηματογράφος
Καλλιτεχνικά ρεύματα Κωμωδία
Σημαντικά έργα Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση;, Θανάση, πάρε τ' όπλο σου
Βραβεύσεις
Ιστοσελίδα http://www.veggos.gr

Ο Θανάσης Βέγγος (Νέο Φάληρο 29 Μαΐου 1926 - Αθήνα 3 Μαΐου 2011)[1][2][3] ήταν Έλληνας κωμικός ηθοποιός του κινηματογράφου και του θεάτρου. Είχε παίξει σε 126 ταινίες, σε 52 από τις οποίες ως πρωταγωνιστής και είχε σκηνοθετήσει (πρωταγωνιστώντας ταυτόχρονα) ακόμη επτά ταινίες. Θεωρείται ένας από τους πιο δημοφιλείς κωμικούς του ελληνικού κινηματογράφου, ενώ μέχρι πρόσφατα συνέχιζε να εμφανίζεται σε ταινίες, στην τηλεόραση και το θέατρο. Ήταν γνωστός και ως ο «Καλός μας άνθρωπος».[4][3]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στον Πειραιά, στο Νέο Φάληρο, στις 29 Μαΐου του 1926 από τον Βασίλη και την Ευδοκία Βέγγου, των οποίων ήταν και το μοναδικό παιδί. Ο πατέρας του ήταν δημόσιος υπάλληλος, συγκεκριμένα εργαζόταν στην Εταιρεία Ηλεκτρισμού, και ήρωας της αντίστασης. Μετά τον πόλεμο, εκδιώχθηκε από τη δουλειά του εξαιτίας των πολιτικών του φρονημάτων.[5] Η απόλυση του πατέρα του προκάλεσε, όπως ήταν αναμενόμενο, σοβαρό οικονομικό πρόβλημα στην οικογένεια του Θανάση, κάτι που τον ανάγκασε να ριχτεί στον αγώνα για το μεροκάματο. Κυριότερη μεταξύ των επαγγελμάτων με τα οποία ασχολήθηκε ήταν η απασχόλησή του σε επεξεργασίες δερμάτων. Παράλληλα έκανε διάφορα μικροθελήματα στη γειτονιά.[6]

Εξορία και πρώτα βήματα στον κινηματογράφο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα χρόνια 1948-1950 υπηρέτησε τη θητεία του ως "ανεπιθύμητος" στρατιώτης στη Μακρόνησο,[7][8][9] όπου γνωρίστηκε με τον μετέπειτα γνωστό σκηνοθέτη Νίκο Κούνδουρο.[10] Αυτή η γνωριμία οδήγησε στην πρώτη του εμφάνιση στον κινηματογράφο, το 1954, στην ταινία Μαγική Πόλη του Κούνδουρου.[11] Για τα επόμενα πέντε χρόνια έπαιξε μικρούς ρόλους, εργαζόμενος παράλληλα και ως φροντιστής στα κινηματογραφικά πλατό. Την περίοδο αυτή εμφανίστηκε σε μερικές από τις πιο ιστορικές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, όπως Ο δράκος, Διακοπές στην Αίγινα, Μανταλένα, Ο Ηλίας του 16ου, Ποτέ την Κυριακή.[12] Ο πρώτος του μεγάλος ρόλος είναι μαζί με τον Νίκο Σταυρίδη στην ταινία Οι δοσατζήδες του 1960. Τον ίδιο καιρό, το 1959, πήρε άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ηθοποιού, όχι από Σχολή αλλά ως εξαιρετικό ταλέντο με εξετάσεις σε ειδική επιτροπή. Η πρώτη του θεατρική παράσταση ήταν στην επιθεώρηση «Ομόνοια πλατς-πλουτς», δίπλα στους Νίκο Ρίζο και Γιάννη Γκιωνάκη, επίσης το 1959.[6]

Κινηματογράφος και τηλεόραση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα επόμενα χρόνια, συνεργαζόμενος κυρίως με τον σκηνοθέτη Πάνο Γλυκοφρύδη, αναπτύσσει τον τύπο του νευρικού, αεικίνητου τύπου, που τον καθιέρωσε και αρχίζει να γίνεται δημοφιλής.[6] Με ταινίες όπως Ψηλά τα χέρια, Χίτλερ, Μην είδατε τον Παναή, Ζήτω η τρέλλα!, Πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης, καθιερώνεται στη συνείδηση του κοινού. Το 1964, σε αναζήτηση καλλιτεχνικής ελευθερίας, ίδρυσε τη δική του εταιρία παραγωγής ΘΒ-Ταινίες Γέλιου. Την περίοδο 1965-1969, συνεργαζόμενος με τον Πάνο Γλυκοφρύδη και τον Ερρίκο Θαλασσινό αλλά και σκηνοθετώντας ο ίδιος κάποιες φορές, γύρισε τις καλύτερες κατά γενική ομολογία ταινίες του, όπως τις Φανερός πράκτωρ 000, Τρελός, παλαβός και Βέγγος, Ποιος Θανάσης;, που τις χαρακτηρίζουν το σουρεαλιστικό χιούμορ, ο αυτοσχεδιασμός και η πηγαία ερμηνεία.[12] Παρά την εμπορική και καλλιτεχνική τους επιτυχία, οι ταινίες αυτές οδηγούν την εταιρία του Βέγγου σε κλείσιμο και τον ίδιο σε οικονομική καταστροφή, από την οποία θα συνέλθει μόνο μετά από πολλά χρόνια.[13]

Η καριέρα του συνεχίζεται με τον σκηνοθέτη Ντίνο Κατσουρίδη, ενώ η δημοτικότητά του παραμένει σταθερή κι οδηγεί στην αποθέωση του από τον κόσμο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης του 1971, όπου η ταινία Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση; αποσπά τα βραβεία κριτικών και κοινού. Άλλη σημαντική ταινία αυτής της περιόδου είναι Ο Θανάσης στη χώρα της σφαλιάρας του 1976. Η θεματολογία των ταινιών του μετατοπίζεται προς την κοινωνική κριτική, ενώ το 1983 σταματά για λίγα χρόνια να κάνει κινηματογράφο. Τη δεκαετία του '80 ασχολείται με το γύρισμα έξι βιντεοταινιών και της τηλεοπτικής σειράς Βεγγαλικά που, μετά από προσπάθειες πολλών ετών, προβλήθηκε τελικά στην τηλεόραση το 1988. Το 1990 εμφανίστηκε στη σειρά του ΑΝΤ1 Αστυνόμος Θανάσης Παπαθανάσης.[6]

Η επιστροφή του στον κινηματογράφο γίνεται με την ταινία Ήσυχες μέρες του Αυγούστου του Παντελή Βούλγαρη. Η ερμηνεία του έχει πια διαφοροποιηθεί, είναι χαμηλών τόνων αλλά μεγάλης εκφραστικότητας, με κορυφαία στιγμή το ρόλο του στην ταινία Όλα είναι δρόμος του 1998. Την περίοδο αυτή εμφανίστηκε επίσης στην Επίδαυρο, το 1997, στο ρόλο του Δικαιόπολι[14] στους Αχαρνής και το 2001 στην Ειρήνη του Αριστοφάνη με μεγάλη επιτυχία. Το 2002, σχεδόν πενήντα χρόνια μετά την πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση, ο Θανάσης Βέγγος κράτησε έναν από τους βασικούς ρόλους στην τηλεοπτική σειρά Περί ανέμων και υδάτων. Συνεχίζει μέχρι σήμερα να είναι από τους πιο αγαπημένους και δημοφιλείς κωμικούς του ελληνικού κινηματογράφου. Η τελευταία κινηματογραφική συμμετοχή του ήταν στην ταινία του Παντελή Βούλγαρη "Ψυχή βαθιά", το 2009.[12][6]

Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Θανάσης Βέγγος νοσηλευόταν από τις 19 Δεκεμβρίου 2010 στην εντατική μονάδα του νοσοκομείου "Ερυθρός Σταυρός" λόγω εγκεφαλικού επεισοδίου - εκεί απεβίωσε στις 3 Μαΐου 2011, λίγο πριν συμπληρώσει τα 84 χρόνια του.[15] Τάφηκε στην Αμοργό, τόπο καταγωγής της μητέρας του και της γιαγιάς του.[16]

Βραβεύσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Θανάσης Βέγγος είχε τιμηθεί με τα παρακάτω βραβεία:

Έτος
Φορέας
Βραβείο
Ταινία
1962 Ένωση Ελλήνων κριτικών
1971 Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης Α' Ανδρικού Ρόλου Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση;
1971 Ένωση Ελλήνων κριτικών Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση;
1972 Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης Ερμηνείας Α' Ανδρικού Ρόλου* Θανάση, πάρε τ' όπλο σου
1991 Κρατικό βραβείο Ερμηνείας Β' Ανδρικού Ρόλου Ήσυχες μέρες του Αυγούστου
1993 Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης Ειδικό βραβείο για το σύνολο του έργου του
2008 Πρόσωπα 2008 Ειδικό βραβείο για το σύνολο του έργου του

*Το βραβείο αυτό του δόθηκε και ως αντίδραση στο τότε καθεστώς.

  • Το 2002 ο Δήμος Κορυδαλλού τίμησε τον καταξιωμένο ηθοποιό δίνοντας το όνομά του στο 1.900 θέσεων, δημοτικό αμφιθέατρο της περιοχής.[17]
  • Τον Οκτώβριο του 2008 ο Δήμος Πειραιά μετονομάζει, ύστερα από απόφαση του Δ.Σ., την πλατεία Ευαγγελισμού στο Νέο Φάληρο, γενέτειρα του ηθοποιού, σε πλατεία Θανάση Βέγγου.
  • 2008 Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας τον τιμά χρίοντας τον Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικα[3]

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τηλεόραση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ντοκιμαντέρ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Θανάσης Βέγγος ήταν μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών και του Σωματείου Παραγωγών. Ήταν μόνιμος κάτοικος της Αθήνας. Την εποχή που γυριζόταν Ο δράκος παντρεύτηκε την Ασημίνα Βέγγου, με την οποία ήταν μαζί μέχρι το τέλος της ζωής του, και είχαν δύο γιους.[6]

Στάση

Υπήρξε φειδωλός σε δηλώσεις και συνεντεύξεις, ωστόσο στο παρελθόν ο ίδιος είχε δηλώσει:[18]

Δουλεύω με το ένστικτο, δεν έχω κανένα ταλέντο, μόνο αυτή τη φάτσα. Εδώ είναι αποτυπωμένη όλη η μιζέρια, όλη η δυστυχία, όλος ο πόνος του ασήμαντου Έλληνα.

Κληρονομιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Θανάσης Βέγγος θεωρείται ένας από τους δημοφιλέστερους ηθοποιούς της Ελλάδας. Χαρακτηριστικό της δημοτικότητας του Βέγγου είναι πως η φράση «Τρέχει σαν τον Βέγγο» χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα και δηλώνει ένα άτομο που τρέχει συνεχώς π.χ. να προλάβει τις δουλειές του. Το τρέξιμο είναι χαρακτηριστικό στοιχείο στις ταινίες του.[19]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Popular actor Thanassis Veggos dies at 84 ekathimerini.com, Kathimerini newspaper, 3 May 2011.
  2. ↑ Γιατί μπήκε στο νοσοκομείο ο Θανάσης Βέγγος, βιογραφικό Φήμες (Greek language)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Αντίο καλέ μας άνθρωπε Enet.gr, Eleutherotypia newspaper, 3 May 2011. (Greek language)
  4. ↑ iEfimerida Καλέ μου άνθρωπε: Τρία χρόνια χωρίς τον Θανάση Βέγγο - Ανακτήθηκε 23.01.2015
  5. ↑ Greek slapstick comedy hero Thanassis Vengos dies at 83, Associated Press, 3 May 2011.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 San Simera.gr, Θανάσης Βέγγος- Ανατκήθηκε 23.01.2015
  7. ↑ Rizospastis 4/5/2011, http://www2.rizospastis.gr/story.do?id=6226411&publDate=4/5/2011.
  8. ↑ Great Greek Actor Thanasis Veggos Passes greekreporter.com, 3 May 2011.
  9. ↑ Ο Ν. Κούνδουρος για τη φιλία του με το Θ. Βέγγο, English translation: "N. Koundouros on his friendship with T. Veggo", Star.gr, 3 May 2011.
  10. ↑ iNews.com, (3/5/2011 ) ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΕΓΓΟΣ:ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΑΙ ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ - Ανακτήθηκε 23.01.2015
  11. ↑ Veggos.gr Τόπος λατρείας του μεγάλου Ελληνα κωμικού που άφησε ιστορία στον Ελληνικό κινηματογράφο, Βιογραφία - Ανακτήθηκε 23.01.2015
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 News247.gr, (Μάϊος 03 2011) Πέθανε ο Θανάσης Βέγγος - Ανακτήθηκε 23.01.2015
  13. ↑ Μηχανή του Χρόνου (03/05/2014) Θανάσης Βέγγος. Πτώχευσε και έχασε το σπίτι του. Αιτία ήταν η τελειομανία και η κακή διαχείριση της εταιρείας του - Ανακτήθηκε 23.01.2015
  14. ↑ “Αντίο, καλέ μου άνθρωπε”: Έφυγε ο Θανάσης Βέγγος, ZoomNews.gr, 3 May 2011.
  15. ↑ «Εφυγε» ο καλός μας άνθρωπος
  16. ↑ Στην Αμοργό τελικά η τελευταία κατοικία του Θανάση Βέγγου
  17. ↑ Ελευθεροτυπία
  18. ↑ Γιάννης Ζουμπουλάκης, Το Βήμα (08/05/2011) Θανάσης Βέγγος: «Δεν έχω κανένα ταλέντο, μόνο αυτή τη φάτσα» - Ανακτήθηκε 23.01.2015
  19. ↑ Τα νυχτερινά σχολεία της ζωής choicetv.gr, 13 April 2011.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πινακοθήκη Γέλιου,από το Λογοθετίδη και μετά, Κώστας Παπασπήλιος, Εμπειρία εκδοτική, 2002, ISBN 960-417-002-3, σελ. 158-167
  • Ένας Άνθρωπος Παντός Καιρού, Γιάννης Σολδάτος, Αιγόκερως 2000, ISBN 960-322-138-4
  • Ταχυδρόμος, τεύχος 159, 15 Μαρτίου, 2003, σελίδες 34-39.
  • Μετρό, Πέμπτη 2 Δεκεμβρίου 2004, σελ. 14
  • Ο Βέγγος δεν είναι Κιτς (Σωτήρης Κακίσης, Χρήστος Βακαλόπουλος). Λευκωσία, Αιγαίον, 2011

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Στοιχεία προσώπου
ΟΝΟΜΑ Βέγγος Θανάσης
ΑΛΛΑ ΟΝΟΜΑΤΑ
ΜΙΚΡΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Έλληνας ηθοποιός
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ 29 Μαΐου
ΕΤΟΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ 1926
ΤΟΠΟΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ Νέο Φάληρο, Πειραιάς, Ελλάδα
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΘΑΝΑΤΟΥ 3 Μαΐου
ΕΤΟΣ ΘΑΝΑΤΟΥ 2011
ΤΟΠΟΣ ΘΑΝΑΤΟΥ Αθήνα, Ελλάδα
Ανακτήθηκε από "http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Θανάσης_Βέγγος&oldid=5089647"