Πάπας Πίος Θ΄

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ευλογημένος Πάπας
Πίος Θ΄
Από16 Ιουνίου 1846
Έως7 Φεβρουαρίου 1878
ΠροκάτοχοςΓρηγόριος ΙΣΤ΄
ΔιάδοχοςΛέων ΙΓ΄
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση13 Μαΐου 1792
Θάνατος7 Φεβρουαρίου 1878
Προσφωνήσεις του
Πάπα Πίου Θ΄
Προσφώνηση αναφοράςΑγιότατος
Προφορική προσφώνησηΑγιότατε
Θρησκευτική προσφώνησηΆγιος Πατέρας
Μεταθανάτια προσφώνησηΕυλογημένος

Ο Πάπας Πίος ο Θ΄ (Papa Pio IX, 13 Μαΐου 1792 - 7 Φεβρουαρίου 1878) ήταν η εκκλησιαστική κεφαλή της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας που συνέδεσε το όνομά του με δύο νέα ιστορικά δόγματα για την Ρωμαιοκαθολική εκκλησία που καθιέρωσε ο ίδιος: το πρώτο ακούει στο όνομα Άμωμος σύλληψη της Παρθένου Μαρίας το 1854 και το δεύτερο στην Α΄ Σύνοδο του Βατικανού το 1870, γνωστό ως το Αλάθητο του Πάπα.

Το δόγμα της Αμώμου Σύλληψης της Παναγίας υπαγόρευε ότι η Μαρία από την πρώτη στιγμή της σύλληψης της ήταν απαλλαγμένη από το προπατορικό αμάρτημα. Ο λόγος αυτού ήταν το ότι ήθελαν να απαλλάξουν τον Υιό από την διαδοχή της κληρονομικής ανθρώπινης αμαρτίας. Μάλιστα αναφέρεται ότι ο πάπας Πίος ο Θ΄ είχε αποφασίσει την έκδοση του δόγματος αυτού ex cathedra από μόνος του, χωρίς να συμβουλευτεί τη σύνοδό του. Το δεύτερο δόγμα, το οποίο ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στην Α' σύνοδο του Βατικανού, περί Αλάθητου του πάπα έγινε κυρίως για πολιτικούς λόγους το 1870, καθώς η Ιταλία μαστιζόταν από τις συνεχείς αψιμαχίες ανάμεσα σε φιλελεύθερους καθολικούς και υποστηρικτές της υπεράλπειας πολιτικής που υποστήριζε η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία.

Αποτέλεσμα της συντριπτικής πλειοψηφίας υπέρ του Αλάθητου ήταν το σχίσμα των Παλαιοκαθολικών, με πρωτοβουλία του Γκίλιγκαν και με πρώτο επίσκοπο τον Ράινγκερς των Γιανσενιστών της Ουτρέχτης, Ολλανδία. Ο πάπας Πίος Θ΄, αν και τυπικώς θριάμβευσε η πολιτική του, στο τέλος απογοητεύτηκε και δήλωσε ότι δεν μπορεί να ακολουθήσει τα κοινωνικά δρώμενα της εποχής του.

Φυλακισμένος στο Βατικανό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η έκφραση φυλακισμένος του Βατικανού (ιταλικά: prigioniero del Vaticano‎‎,[1] λατινικά: captivus Vaticani‎‎) ήταν ο προσδιορισμός της κατάστασης που βρέθηκε o Πάπας Πίος Θ' στις 20 Σεπτεμβρίου 1870, όταν το παπικό έδαφος της Ρώμης κατελήφθη από τις ένοπλες δυνάμεις του νεαρού Ιταλικού Βασιλείου.

Ο εθνικός Ιταλικός στρατός εισέβαλε στις εργασίες της Πρώτης Βατικάνιας Συνόδου του 1870 (αυτής που είχε υιοθετήσει το παπικό αλάθητο) και κατέστησε τον Πάπα «φυλακισμένο του Βατικανού». Η Ρώμη ανακηρύχθηκε πρωτεύουσα της Ιταλίας και ο Πάπας έγινε πολίτης του Ιταλικού κράτους, υπήκοος του Ιταλού μονάρχη Βίκτορα Εμμανουήλ Β΄.[1]

Για τα επόμενα πάνω από 50 χρόνια οι εκάστοτε Πάπες είχαν αυτοπεριοριστεί εντός των τειχών του Βατικανού, σχεδιάζοντας τη φυγή τους από τη Ρώμη. Ταυτόχρονα μηχανορραφούσαν για την ανάσχεση της διαδικασίας εθνικής ενοποίησης και ολοκλήρωσης της Ιταλίας, την υπονόμευση του νεαρού Ιταλικού Βασιλείου και υπέρ της ανασύστασης της παπικής εξουσίας στη Ρώμη και τα υπόλοιπα Παπικά Κράτη (εδάφη) στην Ιταλική χερσόνησο.[2] Μια εβδομάδα μετά την είσοδό τους στη Ρώμη, τα ιταλικά εθνικά στρατεύματα κατέλαβαν ολόκληρη την πόλη, εκτός από το Αποστολικό Παλάτι, δηλαδή την παπική κατοικία. Οι κάτοικοι της πόλης ψήφισαν τότε την ένταξη στην Ιταλία.[3].

Το ζήτημα της σύγκρουσης μεταξύ του Πάπα και της Ιταλίας επιλύθηκε το 1929 με τη Συνθήκη του Λατερανού, μεταξύ του Πάπα Πίου ΙΑ΄ και του Μπενίτο Μουσολίνι (για λογαριασμό του Ιταλικού κράτους),[4] με την οποία ιδρύθηκε το ανεξάρτητο κράτος του Βατικανού.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Paglia, Vincenzo. «Vincenzo Tizzani e Pio IX» (στα ιταλικά). L’Osservatore Romano (31 Μαρτίου 2016). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-12-19. https://web.archive.org/web/20171219101220/http://www.osservatoreromano.va/it/news/vincenzo-tizzani-e-pio-ix. Ανακτήθηκε στις 2017-07-14. 
  2. Βλ. Kertzer, David (2004). Prisoner of the Vatican: The Popes' Secret Plot to Capture Rome from the New Italian State. Βοστώνη: Houghton Mifflin Harcourt. ISBN 0618224424. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2017. 
  3. Kertzer (2004), σελ. 63.
  4. «Lateran Treaty (Italy 1929)». Encyclopædia Britannica online. https://www.britannica.com/event/Lateran-Treaty. Ανακτήθηκε στις 2017-07-14. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • «Γενική εκκλησιαστική Ιστορία» του Ιωάννη Αναστασίου. (τόμος 2ος), Εκδόσεις «Επίκεντρο», Θεσσαλονίκη.
  • «Δυτική Θεολογία και Πνευματικότητα» του Δημήτριου Τσελλεγγίδη, έκδοση Α.Π.Θ., 1988.