Ιστορία της Σκανδιναβίας

Ο χάρτης του Χόμαν για τη Σκανδιναβική Χερσόνησο και τη Φινοσκανδιναβία με τις γύρω περιοχές: βόρεια Γερμανία, βόρεια Πολωνία, περιοχή της Βαλτικής, Λιβονία, Λευκορωσία και τμήματα της βορειοδυτικής Ρωσίας. Ο Γιόχαν Μπάπτιστ Χόμαν (1664–1724) ήταν Γερμανός γεωγράφος και χαρτογράφος. Ο χάρτης αυτός χρονολογείται περίπου στο 1730.

Η ιστορία της Σκανδιναβίας είναι η ιστορία της γεωγραφικής περιοχής της Σκανδιναβίας και των λαών της. Η περιοχή βρίσκεται στη Βόρεια Ευρώπη, και αποτελείται από τη Δανία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία. Η Φινλανδία και η Ισλανδία μερικές φορές, ειδικά σε αγγλόφωνα πλαίσια, θεωρούνται μέρος της Σκανδιναβίας.

Προϊστορική εποχή

Ελάχιστα στοιχεία υπάρχουν στη Σκανδιναβία για την Λίθινη Εποχή, την Εποχή του Χαλκού ή την Εποχή του Σιδήρου εκτός από περιορισμένο αριθμό εργαλείων, που δημιουργήθηκαν από πέτρα, μπρούτζο και σίδηρο, μερικά κοσμήματα και στολίδια, και ταφικούς σωρούς από πέτρες. Μια σημαντική συλλογή, που υπάρχει, ωστόσο, είναι μια διαδεδομένη και πλούσια συλλογή από πέτρινα σχέδια γνωστά ως βραχογραφήματα.

Λίθινη εποχή

Κατά τη διάρκεια του παγετώνα του Βιστούλα, σχεδόν όλη η Σκανδιναβία θάφτηκε κάτω από ένα παχύ μόνιμο στρώμα πάγου και η λίθινη εποχή καθυστέρησε σε αυτήν την περιοχή. Ορισμένες κοιλάδες κοντά στη λεκάνη απορροής ήταν πράγματι χωρίς πάγο πριν από περίπου 30.000 χρόνια. Οι παράκτιες περιοχές ήταν απαλλαγμένες από πάγο πολλές φορές μεταξύ 75.000 και 30.000 ετών πριν από σήμερα και η τελική επέκταση προς το μέγιστο μέγεθος του παγετώνα έλαβε χώρα πριν από 28.000 χρόνια. Καθώς το κλίμα θερμάνθηκε σιγά σιγά στο τέλος της εποχής των παγετώνων και έλαβε χώρα η απομάκρυνση των παγετώνων, νομάδες κυνηγοί από την κεντρική Ευρώπη επισκέπτονταν σποραδικά την περιοχή μόλις το 12.000 π.Χ. περίπου.

Πρώιμη Παλαιολιθική εποχή

Καθώς οι πάγοι υποχωρούσαν, τάρανδοι έβοσκαν στις πεδινές εκτάσεις της Δανίας και της νοτιότερης Σουηδίας. Αυτή ήταν η γη του πολιτισμού των Άρενσμπουργκ, φυλών που κυνηγούσαν σε τεράστιες περιοχές και ζούσαν σε λάββου (lávvu) στην τούνδρα. Υπήρχε λίγο δάσος σε αυτήν την περιοχή εκτός από την αρκτική λευκή σημύδα και τη σορβιά, αλλά η τάιγκα εμφανίστηκε σιγά-σιγά.

Μεσολιθική εποχή

Πριν από περίπου 9.000 έως 6.000 χρόνια (Μέση έως Ύστερη Μεσολιθική), η Σκανδιναβία κατοικήθηκε από μετακινούμενες ή πρόσκαιρα εγκατεστημένες ομάδες, για τις οποίες λίγα είναι γνωστά. Ζούσαν από το κυνήγι, το ψάρεμα και ως τροφοσυλλέκτες. Περίπου 200 ταφικοί χώροι έχουν ερευνηθεί στην περιοχή από αυτή την περίοδο των 3.000 ετών.

Την 7η χιλιετία π.Χ., όταν οι τάρανδοι και οι κυνηγοί τους είχαν μετακομίσει στη βόρεια Σκανδιναβία, είχαν δημιουργηθεί δάση στην περιοχή. Ο Μαγκλεμοσιανός πολιτισμός ζούσε στη Δανία και τη νότια Σουηδία. Στα βόρεια, στη Νορβηγία και στο μεγαλύτερο μέρος της νότιας Σουηδίας, ζούσε ο πολιτισμός Fosna-Hensbacka, ο οποίος ζούσε κυρίως κατά μήκος της άκρης του δάσους. Οι βόρειοι κυνηγοί/τροφοσυλλέκτες ακολουθούσαν τα κοπάδια και τους σολομούς, κινούμενοι προς τα νότια τους χειμώνες, μετακινούμενοι πάλι βόρεια τα καλοκαίρια. Αυτοί οι πρώτοι λαοί ακολούθησαν πολιτιστικές παραδόσεις παρόμοιες με εκείνες, που εφαρμόζονταν σε άλλες περιοχές στον μακρινό βορρά – περιοχές όπως η σύγχρονη Φινλανδία, η Ρωσία και πέρα από το Βερίγγειο Στενό μέχρι τη βορειότερη λωρίδα της Βόρειας Αμερικής.

Κατά την 6η χιλιετία π.Χ., η νότια Σκανδιναβία ήταν καλυμμένη από εύκρατα πλατύφυλλα και μικτά δάση. Η πανίδα περιελάμβανε ούρους, ευρωπαϊκούς βίσονες, άλκες και κόκκινα ελάφια. Η Κονγκομέζικη κουλτούρα ήταν κυρίαρχη αυτή τη χρονική περίοδο. Κυνηγούσαν φώκιες και ψάρευαν στα πλούσια νερά. Βόρεια του λαού των Κονγκομέζων ζούσαν άλλοι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες στο μεγαλύτερο μέρος της νότιας Νορβηγίας και της Σουηδίας, που ονομάζονταν πολιτισμοί Νοστβέτ και Λίχουλτ, απόγονοι των πολιτισμών Φόσνα και Χενσμπάσκα. Κοντά στο τέλος της 6ης χιλιετίας π.Χ., ο πολιτισμός των Κονγκομέζων αντικαταστάθηκε από τον πολιτισμό Εατεμπούλε (Ertebølle) στο νότο.

Νεολιθική εποχή

Κατά την 5η χιλιετία π.Χ., οι Εατεμπούλε έμαθαν κεραμική από γειτονικές φυλές στο νότο, οι οποίες είχαν αρχίσει να καλλιεργούν τη γη και να διατηρούν ζώα. Άρχισαν επίσης να καλλιεργούν τη γη, και μέχρι το 3000 π.Χ. έγιναν μέρος της μεγαλιθικής κουλτούρας των Φανελμπίκερ. Κατά τη διάρκεια της 4ης χιλιετίας π.Χ., αυτές οι φυλές Φανελμπίκερ επεκτάθηκαν στη Σουηδία μέχρι το Ούπλαντ. Οι φυλές Νοστβέτ (Nøstvet) και Λίχουλτ (Lihult) έμαθαν νέα τεχνολογία από τους αγρότες (αλλά όχι τη γεωργία) και έγιναν οι πολιτισμοί των διάτρυτων κεραμικών προς το τέλος της 4ης χιλιετίας π.Χ. Αυτές οι φυλές των διάτρυτων κεραμικών σταμάτησαν την προέλαση των αγροτών και τους ώθησαν νότια στη νοτιοδυτική Σουηδία, αλλά κάποιοι λένε ότι οι αγρότες δεν σκοτώθηκαν ή εκδιώχθηκαν, αλλά ότι εντάχθηκαν εθελοντικά στην κουλτούρα των διάτρυτων κεραμικών και έγιναν μέρος τους. Τουλάχιστον ένας οικισμός (ο οικισμός Αλβάστρα) φαίνεται να είναι μικτός.

Δεν είναι γνωστό ποια γλώσσα μιλούσαν αυτοί οι πρώτοι Σκανδιναβοί, αλλά προς το τέλος της 3ης χιλιετίας π.Χ., κατακλύστηκαν από νέες φυλές (πολιτισμός του πολεμικού πέλεκυ), που πολλοί μελετητές πιστεύουν ότι μιλούσαν την Πρωτο-ινδοευρωπαϊκή. Αυτός ο νέος λαός προχώρησε μέχρι το Ούπλαντ και το Όσλοφιορντ, και πιθανότατα μιλούσαν τη γλώσσα, που ήταν ο πρόγονος των σύγχρονων Σκανδιναβικών γλωσσών. Ήταν βοσκοί και μαζί τους το μεγαλύτερο μέρος της νότιας Σκανδιναβίας εισήλθε στη Νεολιθική εποχή. Η μετάδοση της μεταλλουργίας στη νότια Σκανδιναβία συνέπεσε με την εισαγωγή μακριών τύμβων, περιφραγμένων περιβόλων, δίκλιτων σπιτιών και ορισμένων τύπων τεχνουργημάτων και φαίνεται ότι επέτρεψε την εγκαθίδρυση μιας πλήρως νεολιθικής κοινωνίας.

Σκανδιναβική Εποχή του Χαλκού

Πετρογλυφικά από τη Σκανδιναβία (Häljesta, Västmanland στη Σουηδία). Σκανδιναβική Εποχή του Χαλκού. Τα πετρογλυφικά είναι ζωγραφισμένα, για να γίνουν πιο ορατά. Είναι άγνωστο, εάν ζωγραφίστηκαν αρχικά.

Παρόλο που οι Σκανδιναβοί εντάχθηκαν στον ευρωπαϊκό πολιτισμό της Εποχής του Χαλκού αρκετά αργά μέσω του εμπορίου, οι Σκανδιναβικές τοποθεσίες παρουσιάζουν πλούσια και καλοδιατηρημένα αντικείμενα από μαλλί, ξύλο και εισαγόμενο μπρούτζο και χρυσό από την Κεντρική Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Σκανδιναβία δημιούργησε τον πρώτο γνωστό προηγμένο πολιτισμό σε αυτήν την περιοχή μετά τη Σκανδιναβική Λίθινη Εποχή. Οι Σκανδιναβοί υιοθέτησαν πολλά κεντροευρωπαϊκά και μεσογειακά σύμβολα την ίδια στιγμή που δημιούργησαν νέα στυλ και αντικείμενα. Η Μυκηναϊκή Ελλάδα, ο Πολιτισμός των Βιλαννοβανών, η Φοινίκη και η Αρχαία Αίγυπτος έχουν αναγνωριστεί ως πιθανές πηγές επιρροής στα σκανδιναβικά έργα τέχνης αυτής της περιόδου. Η ξένη επιρροή πιστεύεται ότι προέρχεται από το εμπόριο κεχριμπαριού και το κεχριμπάρι, που βρέθηκε σε μυκηναϊκούς τάφους αυτής της περιόδου προέρχεται από τη Βαλτική Θάλασσα. Αρκετά βραχογραφήματα απεικονίζουν πλοία και οι μεγάλοι πέτρινες σχηματισμοί γνωστοί ως πέτρινα πλοία δείχνουν ότι η ναυτιλία έπαιζε σημαντικό ρόλο στον πολιτισμό. Αρκετά βραχογραφήματα απεικονίζουν πλοία, που θα μπορούσαν να είναι μεσογειακά.

Από αυτή την περίοδο υπάρχουν πολλοί τύμβοι και λιβάδια με βραχογραφίες, αλλά η σημασία τους έχει χαθεί εδώ και καιρό. Υπάρχουν επίσης πολλά τεχνουργήματα από μπρούτζο και χρυσό. Η μάλλον ακατέργαστη εμφάνιση των βραχογραφιών σε σύγκριση με τα χάλκινα έργα οδήγησε στη θεωρία ότι παρήχθησαν από διαφορετικούς πολιτισμούς ή διαφορετικές κοινωνικές ομάδες. Δεν υπήρχε γραπτή γλώσσα στις σκανδιναβικές χώρες κατά την Εποχή του Χαλκού.

Η σκανδιναβική εποχή του Χαλκού χαρακτηρίστηκε από ένα θερμό κλίμα (το οποίο συγκρίνεται με αυτό της Μεσογείου), το οποίο επέτρεπε έναν σχετικά πυκνό πληθυσμό, αλλά τελείωσε με μια κλιματική αλλαγή, που συνίστατο σε επιδείνωση του κλίματος, το οποίο έγινε υγρότερο και ψυχρότερο (μερικές φορές πιστεύεται ότι προκάλεσε στον μύθο του Fimbulwinter ) και φαίνεται πολύ πιθανό ότι το κλίμα ώθησε τις γερμανικές φυλές προς τα νότια στην ηπειρωτική Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου υπήρχε σκανδιναβική επιρροή στην Ανατολική Ευρώπη. Χίλια χρόνια αργότερα, οι πολυάριθμες ανατολικογερμανικές φυλές, που διεκδίκησαν Σκανδιναβική καταγωγή (Βουργουνδοί, Γότθοι και Έρουλοι), όπως και οι Λομβαρδοί, έδωσαν στη Σκανδιναβία (Σκάντζα) το όνομα «μήτρα των εθνών» στη Γκέτικα του Ιορδάνη του Αλανού.

Προ-Ρωμαϊκή Εποχή του Σιδήρου

Η Σκανδιναβική Εποχή του Χαλκού τελείωσε με ένα επιδεινούμενο, ψυχρότερο και υγρότερο κλίμα. Αυτή η περίοδος είναι γνωστή ως φτωχή σε αρχαιολογικά ευρήματα.

Αυτή είναι και η περίοδος που τα γερμανικά φύλα έγιναν γνωστά στον μεσογειακό κόσμο και τους Ρωμαίους. Το 113–101 π.Χ. δύο γερμανικές φυλές, που προέρχονταν από τη Γιουτλάνδη, στη σύγχρονη Δανία, επιτέθηκαν στη Ρωμαϊκή Δημοκρατία σε αυτό που σήμερα είναι γνωστό ως Κίμβριος Πόλεμος. Αυτές οι δύο φυλές, οι Κίμβριοι και οι Τεύτονες, προκάλεσαν αρχικά τις βαρύτερες απώλειες, που είχε υποστεί η Ρώμη από τον Δεύτερο Πουνικό Πόλεμο. Οι Κίμβριοι και οι Τεύτονες ηττήθηκαν τελικά από τις ρωμαϊκές λεγεώνες.

Αρχικά το σίδερο ήταν πολύτιμο και χρησιμοποιήθηκε για διακόσμηση. Τα παλαιότερα αντικείμενα ήταν βελόνες, αλλά υπάρχουν και σπαθιά και δρεπάνια. Ο μπρούντζος συνέχισε να χρησιμοποιείται σε όλη την περίοδο αλλά χρησιμοποιήθηκε κυρίως για διακόσμηση. Οι παραδόσεις ήταν μια συνέχεια από τη Σκανδιναβική Εποχή του Χαλκού, αλλά υπήρξαν έντονες επιρροές από τον πολιτισμό του Χάλστατ στην Κεντρική Ευρώπη. Συνέχισαν με την παράδοση της κουλτούρας του Ούρνφιλντ να καίγονται πτώματα και να τοποθετούνται τα λείψανα σε τεφροδόχους. Κατά τους τελευταίους αιώνες, επιρροές από τον πολιτισμό Λα Τεν της Κεντρικής Ευρώπης εξαπλώθηκαν στη Σκανδιναβία από τη βορειοδυτική Γερμανία και υπάρχουν ευρήματα αυτής της περιόδου από όλες τις επαρχίες της νότιας Σκανδιναβίας. Από τότε οι αρχαιολόγοι έχουν βρει σπαθιά, ασπίδες, αιχμές δόρατος, ψαλίδια, δρεπάνια, λαβίδες, μαχαίρια, βελόνες, πόρπες, βραστήρες κ.λπ. Ο μπρούτζος συνέχισε να χρησιμοποιείται για τορκ και κατσαρόλες, το στυλ των οποίων ήταν μια συνέχεια από την Εποχή του Χαλκού. Ένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα είναι το βαγόνι Dejbjerg από τη Γιουτλάνδη, ένα τετράτροχο βαγόνι από ξύλο με μπρούτζινα μέρη.

Ρωμαϊκή Εποχή του Σιδήρου

Ενώ πολλές γερμανικές φυλές διατηρούσαν συνεχή επαφή με τον πολιτισμό και τη στρατιωτική παρουσία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, μεγάλο μέρος της Σκανδιναβίας υπήρχε στην πιο ακραία περιφέρεια του λατινικού κόσμου. Με εξαίρεση τις παροδικές αναφορές στους Σουηδούς (Suiones) και τους Γκιτς (Gautoi), μεγάλο μέρος της Σκανδιναβίας παρέμεινε ακαταγραφή από Ρωμαίους συγγραφείς.

Στη Σκανδιναβία, υπήρξε μεγάλη εισαγωγή αγαθών, όπως νομίσματα (πάνω από 7.000), αγγεία, χάλκινες εικόνες, γυάλινα ποτήρια, εμαγιέ πόρπες, όπλα κ.λπ. Επιπλέον, το στυλ των μεταλλικών αντικειμένων και των πήλινων αγγείων ήταν έντονα ρωμαϊκό. Κάποια αντικείμενα εμφανίστηκαν για πρώτη φορά, όπως ψαλίδια και πιόνια.

Υπάρχουν επίσης πολλά μουμιοποιημένα πτώματα σε βάλτους από αυτή την εποχή στη Δανία, το Σλέσβιχ και τη νότια Σουηδία. Μαζί με τα πτώματα υπάρχουν όπλα, οικιακά είδη και ρούχα από μαλλί. Μεγάλα πλοία φτιαγμένα για κωπηλασία έχουν βρεθεί από τον 4ο αιώνα στο Nydam mosse στο Σλέσβιχ. Πολλοί θάφτηκαν χωρίς καύση, αλλά η παράδοση της καύσης ανέκτησε αργότερα τη δημοτικότητά της.

Μέσα από τον 5ο και τον 6ο αιώνα, ο χρυσός και το ασήμι έγιναν πιο κοινά. Πολλά από αυτά μπορούν να αποδοθούν στη λεηλασία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από γερμανικές φυλές, από τις οποίες πολλοί Σκανδιναβοί επέστρεψαν με χρυσό και ασήμι.

Γερμανική Εποχή του Σιδήρου

Η περίοδος που ακολούθησε την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας είναι γνωστή ως η Γερμανική Εποχή του Σιδήρου και χωρίζεται στην πρώιμη Γερμανική Εποχή του Σιδήρου και την ύστερη Γερμανική Εποχή του Σιδήρου, η οποία στη Σουηδία είναι γνωστή ως Εποχή Βέντελ, με πλούσιες ταφές στη λεκάνη της Λίμνης Μέλαρεν. Η πρώιμη γερμανική εποχή του σιδήρου είναι η περίοδος κατά την οποία οι Δανοί εμφανίζονται στην ιστορία, και σύμφωνα με τον Ιορδάνη τον Αλανό, είχαν την ίδια καταγωγή με τους Σουηδούς (suehans, suetidi ) και είχαν αντικαταστήσει τους Έρουλους.

Κατά την πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, υπήρχε άφθονος χρυσός στη Σκανδιναβία και υπάρχουν εξαιρετικά έργα σε χρυσό από αυτήν την περίοδο. Ο χρυσός χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή στηριγμάτων θηκών. Αξιοσημείωτα παραδείγματα είναι τα χρυσά κέρατα του Γκαλέχους.

Μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο χρυσός έγινε σπάνιος και οι Σκανδιναβοί άρχισαν να φτιάχνουν αντικείμενα από επιχρυσωμένο μπρούτζο, με διακοσμήσεις από ζώα σε σκανδιναβικό στυλ. Οι διακοσμήσεις της πρώιμης Γερμανικής Εποχής του Σιδήρου δείχνουν ζώα, που είναι μάλλον πιστή απεικόνιση ζώων, αλλά στην ύστερη Γερμανική Εποχή του Σιδήρου εξελίσσονται σε περίπλοκα σχήματα με πλέγματα και συνυφασμένα άκρα, που είναι πολύ γνωστά από την Εποχή των Βίκινγκς.

Τον Φεβρουάριο του 2020, οι ερευνητές του Προγράμματος Secrets of the Ice ανακάλυψαν μια αιχμή βέλους Βίκινγκ 1.500 ετών, που χρονολογείται από τη Γερμανική Εποχή του Σιδήρου και ήταν σε έναν παγετώνα στη νότια Νορβηγία, που προκλήθηκε από την κλιματική αλλαγή στα βουνά Γιοτουνχάιμεν. Η αιχμή του σιδερένιου βέλους, που αποκαλύφθηκε με τον ραγισμένο ξύλινο άξονα και ένα φτερό, έχει 17 cm μήκος και βάρος μόλις 28 γραμμάρια.

Σαάμι

Από τους προϊστορικούς χρόνους, ο λαός Σαάμι της Αρκτικής Ευρώπης έζησε και εργάστηκε σε μια περιοχή, που εκτείνεται στα βόρεια τμήματα των περιοχών, που είναι τώρα γνωστές ως Νορβηγία, Σουηδία, Φινλανδία και Ρωσική χερσόνησος Κόλα. Έχουν κατοικήσει στις βόρειες αρκτικές και υποαρκτικές περιοχές της Φινοσκανδιναβίας και της Ρωσίας για τουλάχιστον 5.000 χρόνια. Οι Σαάμι συγκαταλέγονται στους λαούς της Αρκτικής περιοχής και είναι μέλη ομάδων του Βόρειου Πόλου όπως η Γραμματεία Ιθαγενών Λαών του Αρκτικού Συμβουλίου.

Πετρογλυφικά και αρχαιολογικά ευρήματα όπως οικισμοί που χρονολογούνται περίπου από το 10.000 π.Χ. βρίσκεται στα παραδοσιακά εδάφη των Σαάμι. Αυτοί οι κυνηγοί και τροφοσυλλέκτες της ύστερης Παλαιολιθικής και της πρώιμης Μεσολιθικής περιόδου ονομάστηκαν από τους ερευνητές Κόμσα.

Οι Σαάμι έχουν αναγνωριστεί ως αυτόχθονος λαός στη Νορβηγία από το 1990 σύμφωνα με τη σύμβαση 169 της ILO και ως εκ τούτου, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, οι Σαάμι στη Νορβηγία δικαιούνται ειδική προστασία και δικαιώματα.

Εποχή των Βίκινγκ

Κατά τη διάρκεια της Εποχής των Βίκινγκς, οι Βίκινγκς (Σκανδιναβοί πολεμιστές και έμποροι) έκαναν επιδρομές, αποίκησαν και εξερεύνησαν μεγάλα τμήματα της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής, της βόρειας Αφρικής, μέχρι τη Νέα Γη στα δυτικά.

Ένα ανακατασκευασμένο πλοίο των Βίκινγκς

Η αρχή της Εποχής των Βίκινγκς αναφέρεται συνήθως ως το 793, όταν οι Βίκινγκς λεηλάτησαν το σημαντικό βρετανικό νησιωτικό μοναστήρι Lindisfarne και το τέλος τους σηματοδοτείται από την ανεπιτυχή εισβολή στην Αγγλία, που επιχείρησε ο Χάραλντ Γ' της Νορβιγίας το 1066 και την κατάκτηση των Νορμανδών.

Περίοδος εγκατάστασης

Η εποχή της εγκατάστασης ξεκίνησε γύρω στο 800 μ.Χ. Οι Βίκινγκς εισέβαλαν και τελικά εγκαταστάθηκαν στη Σκωτία, Αγγλία, Γροιλανδία, Νήσοι Φερόε, Ισλανδία, Ιρλανδία, Λιβονία, Νορμανδία, τα νησιά Σέτλαντ, τη Σικελία, τη Ρωσία και τη Βίνλαντ, σε αυτό που σήμερα είναι γνωστό ως νησί της Νέας Γης. Οι Σουηδοί άποικοι ήταν κυρίως παρόντες στη Ρωσία, τη Λιβονία και άλλες ανατολικές περιοχές, ενώ οι Νορβηγοί και οι Δανοί ήταν συγκεντρωμένοι κυρίως στη δυτική και βόρεια Ευρώπη. Αυτοί οι Σκανδιναβοί μετανάστες, που ταξίδευαναπό την Ανατολή ήταν τελικά γνωστοί ως Βάραγγοι (væringjar, που σημαίνει «ορκισμένοι άνδρες») και σύμφωνα με τις παλαιότερες σλαβικές πηγές, αυτοί οι Βάραγγοι ίδρυσαν το Ρως του Κιέβου, το μεγαλύτερο κράτος της Ανατολικής Ευρώπης πριν από τις επιδρομές των Μογγόλων. Οι πολεμιστές, γνωστοί τελικά ως Βίκινγκς, άφησαν μεγάλο πολιτιστικό αποτύπωμα σε περιοχές όπως η Γαλλική Νορμανδία, η Αγγλία και η Ιρλανδία, όπου ιδρύθηκε η πόλη του Δουβλίνου από εισβολείς Βίκινγκς. Η Ισλανδία αποικίστηκε για πρώτη φορά στα τέλη του 9ου αιώνα.

Σκανδιναβικοί οικισμοί και ταξίδια

Σχέση με τους Σλάβους της Βαλτικής

Πριν και κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής, οι Σκανδιναβοί αναμείχθηκαν σημαντικά με τους Σλάβους. Ο πολιτισμός των Σλάβων και των Βίκινγκς επηρέασαν ο ένας τον άλλον: οι σλαβικές φυλές και οι φυλές των Βίκινγκ ήταν «στενά συνδεδεμένες, πολεμούσαν η μία την άλλη, αναμειγνύονταν και έκαναν εμπόριο». Κατά τον Μεσαίωνα, σημαντική ποσότητα αγγείων μεταφέρθηκε από τις σλαβικές περιοχές στη Σκανδιναβία και η Δανία ήταν "ένα χωνευτήρι σλαβικών και σκανδιναβικών στοιχείων". Η παρουσία των Σλάβων στη Σκανδιναβία είναι "πιο σημαντική από ό,τι πιστευόταν προηγουμένως" αν και "οι Σλάβοι και η αλληλεπίδρασή τους με τη Σκανδιναβία δεν έχουν διερευνηθεί επαρκώς". Ένας τάφος μιας πολεμίστριας, που χρονολογείται από τον 10ο αιώνα στη Δανία πιστεύεται ότι ανήκε σε μία Βίκινγκ. Ωστόσο, νέες αναλύσεις αποκάλυψαν ότι η γυναίκα ήταν Σλάβα από τη σημερινή Πολωνία. Ο πρώτος βασιλιάς των Σουηδών, ο Έρικ, ήταν παντρεμένος με την Γκούνχιλντ του Βέντεν, του πολωνικού Οίκου των Πιαστ. Ομοίως, ο γιος του, Όλαφ, ερωτεύτηκε την Έντλα, μια Σλάβα, και την πήρε ως παλλακίδα του. Η Έλντα γέννησε έναν γιο και μια κόρη: τον Εμόνδο τον Γηραιό, βασιλιά της Σουηδίας και την Άστριντ, βασίλισσα της Νορβηγίας. Ο Κνούτος ο Μέγας, βασιλιάς της Δανίας, της Αγγλίας και της Νορβηγίας, ήταν γιος μιας κόρης του Μιέσκο Α' της Πολωνίας, πιθανώς της πρώην πολωνικής βασίλισσας της Σουηδίας, συζύγου του Έρικ.

Εκχριστιανισμός

Οι θρησκευτικές πεποιθήσεις των Βίκινγκ συνδέονταν σε μεγάλο βαθμό με τη σκανδιναβική μυθολογία. Οι Βίκινγκς έδωσαν μεγάλη έμφαση στη μάχη, την τιμή και επικεντρώθηκαν στην ιδέα της Βαλχάλλα, ενός μυθικού σπιτιού με τους θεούς για τους πεσόντες πολεμιστές. Μια άλλη σκανδιναβική παράδοση ήταν αυτή των αιματοχυσιών (βεντέτα), που είχαν καταστρέψει ιδιαίτερα την Ισλανδία.

Κατά τη διάρκεια του εκχριστιανισμού της Νορβηγίας, ο βασιλιάς Όλαφ διέταξε να δέσουν και να αφήσουν τους οπαδούς μιας προχριστιανικής σκανδιναβικής θρησκείας σε ένα ύφαλο στην άμπωτη, με αποτέλεσμα τον παρατεταμένο θάνατο από πνιγμό και την εξασφάλιση της χριστιανικής ηγεμονίας στο νορβηγικό βασίλειο.

Ο Χριστιανισμός στη Σκανδιναβία ήρθε αργότερα από τα περισσότερα μέρη της Ευρώπης. Στη Δανία ο Χάραλντ Α' της Δανίας εκχριστιάνισε τη χώρα γύρω στο 965. Η διαδικασία του εκχριστιανισμού ξεκίνησε στη Νορβηγία κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Όλαφ Τρίγκβασον (βασίλευσε 995 μ.Χ.–περίπου 1000 μ.Χ.) και του Όλαφ Β' της Νορβηγίας (βασίλεψε 1015 μ.Χ.–1030 μ.Χ.). Ο Όλαφ και ο Όλαφ Β' είχαν βαφτιστεί οικειοθελώς εκτός Νορβηγίας. Ο Όλαφ Β' κατάφερε να φέρει Άγγλους κληρικούς στη χώρα του. Η μεταστροφή της Νορβηγίας από τη σκανδιναβική θρησκεία στον Χριστιανισμό ήταν κυρίως αποτέλεσμα Άγγλων ιεραποστόλων. Ως αποτέλεσμα της υιοθέτησης του Χριστιανισμού από τη μοναρχία και τελικά το σύνολο της χώρας, οι παραδοσιακές σαμανιστικές πρακτικές περιθωριοποιήθηκαν και τελικά εκδιώχθηκαν. Οι Βόλβας, ασκούμενοι του σέιντ (Seiðr), μιας σκανδιναβικής προχριστιανικής παράδοσης, εκτελέστηκαν ή εξορίστηκαν κάτω από πρόσφατα εκχριστιανισμένες κυβερνήσεις τον ενδέκατο και δωδέκατο αιώνα.

Η Ισλανδική Κοινοπολιτεία υιοθέτησε τον Χριστιανισμό το 1000 μ.Χ., μετά από πιέσεις από τη Νορβηγία. Ο αρχηγός των Goði Þorgeirr Ljósvetningagoði έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πραγματοποίηση αυτού. Διατυπώνοντας έναν νόμο, που έκανε τον Χριστιανισμό επίσημη θρησκεία, αλλά και ότι η θρησκευτική πρακτική στην ιδιωτική σφαίρα ήταν εκτός νόμου, κατάφερε να αποτρέψει την απειλή από τη Νορβηγία, περιορίζοντας τις διαμάχες και αποφεύγοντας έναν εμφύλιο πόλεμο με θρησκευτικά κίνητρα.

Η Σουηδία χρειαζόταν λίγο περισσότερο χρόνο, για να μεταβεί στον Χριστιανισμό, με τις ιθαγενείς θρησκευτικές πρακτικές να τηρούνται συνήθως σε τοπικές κοινότητες μέχρι τα τέλη του ενδέκατου αιώνα. Ένας σύντομος σουηδικός εμφύλιος πόλεμος ακολούθησε το 1066, που αντικατοπτρίζει πρωτίστως τις διαιρέσεις μεταξύ των ασκούμενων των ιθαγενών θρησκειών και των υποστηρικτών του Χριστιανισμού. Στα μέσα του δωδέκατου αιώνα, η χριστιανική παράταξη φαινόταν να έχει θριαμβεύσει. Το άλλοτε ανθεκτικό κέντρο της Ουψάλα έγινε η έδρα του Σουηδού Αρχιεπισκόπου το 1164. Ο εκχριστιανισμός της Σκανδιναβίας συνέβη σχεδόν ταυτόχρονα με το τέλος της εποχής των Βίκινγκ. Η υιοθέτηση του Χριστιανισμού πιστεύεται ότι βοήθησε στην απορρόφηση των κοινοτήτων των Βίκινγκ στο ευρύτερο θρησκευτικό και πολιτιστικό πλαίσιο της ευρωπαϊκής ηπείρου.

Μεσαίωνας (1100–1600)

Ένωση του Κάλμαρ

Η Ένωση Κάλμαρ το 1397

Η Ένωση του Κάλμαρ (Δανικά/Νορβηγικά/Σουηδικά: Kalmarunionen) ήταν μια σειρά από ενώσεις (1397–1520), που ενοποιούσαν τα τρία βασίλεια της Δανίας, της Νορβηγίας και της Σουηδίας υπό έναν μόνο μονάρχη. Οι χώρες είχαν εγκαταλείψει την κυριαρχία τους αλλά όχι την ανεξαρτησία τους και τα διαφορετικά τους συμφέροντα (ειδικά η σουηδική δυσαρέσκεια για την κυριαρχία της Δανίας και του Χόλσταϊν) προκάλεσαν μια σύγκρουση, που θα δημιουργούσε προβλήματα στην Ένωση του Κάλμαρ από τη δεκαετία του 1430 μέχρι την τελική διάλυσή της το 1523.

Ο Πόλεμος του Κάλμαρ το 1611–1613 ήταν η τελευταία σοβαρή (αν και πιθανώς μη ρεαλιστική) απόπειρα ενός Δανού Βασιλιά (Χριστιανός Δ΄) να ξαναδημιουργήσει την Ένωση Κάλμαρ με τη βία. Ωστόσο, ο πόλεμος του Κάλμαρ τελείωσε με μια μικρή νίκη της Δανίας και όχι με την ολική ήττα των Σουηδών. Δεν θα γίνονταν άλλες προσπάθειες από τη Δανία, για να ξαναδημιουργηθεί η Ένωση Κάλμαρ μετά από αυτόν τον πόλεμο.

Μεταρρύθμιση

Η Προτεσταντική Μεταρρύθμιση ήρθε στη Σκανδιναβία τη δεκαετία του 1530 και η Σκανδιναβία έγινε σύντομα μια από τις εστίες του Λουθηρανισμού. Ο καθολικισμός εξαφανίστηκε σχεδόν εντελώς στη Σκανδιναβία, εκτός από έναν μικρό πληθυσμό στη Δανία.

17ος αιώνας

Τριακονταετής Πόλεμος

Ένα πορτρέτο του Χριστιανού Δ'

Ο Τριακονταετής Πόλεμος ήταν μια σύγκρουση, που διεξήχθη μεταξύ των ετών 1618 και 1648, κυρίως στην κεντροευρωπαϊκή επικράτεια της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, αλλά και στην οποία συμμετείχαν οι περισσότερες από τις μεγάλες ηπειρωτικές δυνάμεις. Αν και ήταν από την αρχή μια θρησκευτική σύγκρουση μεταξύ Προτεσταντών και Καθολικών, η αυτοσυντήρηση της δυναστείας των Αψβούργων ήταν επίσης ένα κεντρικό κίνητρο. Οι Δανοί και στη συνέχεια οι Σουηδοί επενέβησαν σε διάφορα σημεία, για να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους.

Η παρέμβαση της Δανίας ξεκίνησε όταν ο Χριστιανός Δ' (1577–1648), ο Βασιλιάς της Δανίας-Νορβηγίας, ο ίδιος Λουθηρανός, βοήθησε τους Γερμανούς Προτεστάντες οδηγώντας έναν στρατό εναντίον της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, φοβούμενος ότι η κυριαρχία της Δανίας ως προτεσταντικού έθνους απειλούνταν. Η περίοδος ξεκίνησε το 1625 και διήρκεσε μέχρι το 1629. Ο Χριστιανός Δ' είχε επωφεληθεί πολύ από τις πολιτικές του στη βόρεια Γερμανία (το Αμβούργο είχε αναγκαστεί να αποδεχθεί την κυριαρχία της Δανίας το 1621 και το 1623 ο Δανός διάδοχος έγινε Διαχειριστής της Επισκοπής του Βέρντεν. Το 1635 έγινε Διαχειριστής και της Αρχιεπισκοπής της Βρέμης). Ως διαχειριστής, ο Χριστιανός Δ' τα πήγε εξαιρετικά καλά, αποκτώντας για το βασίλειό του ένα επίπεδο σταθερότητας και πλούτου, που ήταν ουσιαστικά απαράμιλλο σε όλη την Ευρώπη, που πληρώθηκε από τα διόδια του Έρεσουντ και τις εκτεταμένες πολεμικές αποζημιώσεις από τη Σουηδία. Βοήθησε επίσης το γεγονός ότι ο Γάλλος αντιβασιλέας καρδινάλιος Ρισελιέ ήταν πρόθυμος να πληρώσει για μια δανική εισβολή στη Γερμανία. Ο Χριστιανός Δ' εισέβαλε ως επικεφαλής ενός μισθοφόρου στρατού 20.000 ανδρών, αλλά οι Δανικές δυνάμεις χτυπήθηκαν άγρια και ο Χριστιανός Δ' έπρεπε να υπογράψει μια άδοξη ήττα, την πρώτη σε μια σειρά στρατιωτικών αποτυχιών, για να αποδυναμώσει το βασίλειό του.

Ο θάνατος του βασιλιά Γουσταύου Αδόλφου στις 16 Νοεμβρίου 1632 στη μάχη του Lützen .

Η σουηδική επέμβαση ξεκίνησε το 1630 και διήρκεσε μέχρι το 1635. Μερικοί στην αυλή του Φερδινάνδου Β ' πίστευαν ότι ο Βάλλενσταϊν ήθελε να πάρει τον έλεγχο των Γερμανών πριγκίπων και έτσι να αποκτήσει επιρροή στον αυτοκράτορα. Ο Φερδινάνδος Β' απέλυσε τον Βάλλενσταϊν το 1630. Αργότερα τον ανακάλεσε, όταν ο Γουσταύος Αδόλφος επιτέθηκε στην αυτοκρατορία και επικράτησε σε μια σειρά από σημαντικές μάχες. Ο Γουστάβος Αδόλφος, όπως ο Χριστιανός Δ' πριν από αυτόν, ήρθε για να βοηθήσει τους Γερμανούς Λουθηρανούς να αποτρέψουν την καθολική επίθεση εναντίον της πατρίδας τους και να αποκτήσουν οικονομική επιρροή στα γερμανικά κράτη γύρω από τη Βαλτική Θάλασσα. Επίσης, όπως ο Χριστιανός Δ', ο Γουστάβος Αδόλφος επιχορηγήθηκε από τον Ρισελιέ, τον κύριο Υπουργό του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΓ' της Γαλλίας, και από τους Ολλανδούς. Από το 1630 έως το 1634, απώθησαν τις καθολικές δυνάμεις και ανέκτησαν μεγάλο μέρος των κατεχόμενων προτεσταντικών εδαφών.

Η σουηδική νίκη στη Νάρβα, 1700 από τον Gustaf Cederström, ζωγραφισμένη το 1910

Άνοδος της Σουηδίας και της Σουηδικής Αυτοκρατορίας

Η Σουηδία στο απόγειο της εδαφικής της επέκτασης, μετά τη Συνθήκη του Ροσκίλντε το 1658. Η σκούρα πράσινη περιοχή δείχνει την έκταση της σουηδικής επικράτειας, όπως ήταν τον 17ο αιώνα.

Η σουηδική άνοδος στην εξουσία ξεκίνησε υπό την κυριαρχία του Καρόλου Θ΄. Κατά τη διάρκεια του Πολέμου Ingrian, η Σουηδία επέκτεινε τα εδάφη της προς τα ανατολικά. Αρκετοί άλλοι πόλεμοι με την Πολωνία, τη Δανία-Νορβηγία και τις γερμανικές χώρες επέτρεψαν την περαιτέρω επέκταση της Σουηδίας, αν και υπήρξαν κάποιες αποτυχίες όπως ο πόλεμος του Κάλμαρ. Η Σουηδία άρχισε να εδραιώνει την αυτοκρατορία της. Αρκετοί άλλοι πόλεμοι ακολούθησαν αμέσως μετά, συμπεριλαμβανομένων των Βόρειων Πολέμων και του Σκάνιου Πολέμου. Η Δανία υπέστη πολλές ήττες κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Τελικά υπό την κυριαρχία του Καρόλου ΙΑ' της Σουηδίας η αυτοκρατορία εδραιώθηκε υπό μια ημι-απόλυτη μοναρχία.

18ος αιώνας

Μεγάλος Βόρειος Πόλεμος

Ο Μεγάλος Βόρειος Πόλεμος διεξήχθη μεταξύ ενός συνασπισμού Ρωσίας, Δανίας-Νορβηγίας και Σαξωνίας- Πολωνίας (από το 1715 επίσης Πρωσίας και Ανόβερου) από τη μια πλευρά και Σουηδίας από την άλλη πλευρά από το 1700 έως το 1721. Ξεκίνησε με μια συντονισμένη επίθεση στη Σουηδία από τον συνασπισμό το 1700 και τελείωσε το 1721 με τη σύναψη της Συνθήκης του Νύσταντ και των Συνθηκών της Στοκχόλμης. Ως αποτέλεσμα του πολέμου, η Ρωσία αντικατέστησε τη Σουηδία ως κυρίαρχη δύναμη στη Βαλτική Θάλασσα και έγινε σημαντικός παίκτης στην ευρωπαϊκή πολιτική.

Αποικιοκρατία

Τόσο η Σουηδία όσο και η Δανία-Νορβηγία διατήρησαν έναν αριθμό αποικιών εκτός Σκανδιναβίας ξεκινώντας από τον 17ο αιώνα και διήρκεσαν μέχρι τον 20ο αιώνα. Η Γροιλανδία, η Ισλανδία και οι Νήσοι Φερόες στον Βόρειο Ατλαντικό ήταν υποτελείς στη Νορβηγία, που ενσωματώθηκαν στο ενωμένο βασίλειο Δανίας-Νορβηγίας. Στην Καραϊβική, η Δανία είχε μια αποικία στον Άγιο Θωμά το 1671, στον Άγιο Ιωάννη το 1718 και αγόρασε το Σαιντ Κρουά από τη Γαλλία το 1733. Η Δανία διατηρούσε επίσης αποικίες στην Ινδία, το Τράνκεμπαρ και το Φρεντερικσναγκόρε. Η Δανική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών λειτουργούσε έξω από το Τράνκεμπαρ. Η Σουηδία ναύλωσε επίσης μια Σουηδική Εταιρεία Ανατολικής Ινδίας. Κατά τη διάρκεια της ακμής τους, οι εταιρείες Ανατολικών Ινδιών της Δανίας και της Σουηδίας εισήγαγαν περισσότερο τσάι από τη Βρετανική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών – και μετέφεραν λαθραία το 90% του στη Βρετανία, όπου θα μπορούσε να πωληθεί με τεράστιο κέρδος. Και οι δύο εταιρείες Ανατολικών Ινδιών αναδιπλώθηκαν κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων Πολέμων. Η Σουηδία είχε την βραχύβια αποικία Νέα Σουηδία στο Ντέλαγουερ της Βόρειας Αμερικής κατά τη δεκαετία του 1630 και αργότερα απέκτησε τα νησιά Άγιος Βαρθολομαίος (1785–1878) και τη Γουαδελούπη στην Καραϊβική.

19ος αιώνας

Ναπολεόντειοι πόλεμοι

Η Σκανδιναβία διαιρέθηκε κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων Πολέμων. Οι Δανία-Νορβηγία προσπάθησαν να παραμείνουν ουδέτερες, αλλά ενεπλάκησαν στη σύγκρουση μετά τις Βρετανικές απαιτήσεις να παραδώσουν το ναυτικό. Στη συνέχεια, η Βρετανία επιτέθηκε στον δανικό στόλο στη μάχη της Κοπεγχάγης (1801) και βομβάρδισε την πόλη κατά τη δεύτερη μάχη της Κοπεγχάγης (1807). Το μεγαλύτερο μέρος του δανικού στόλου καταλήφθηκε μετά τη Δεύτερη Μάχη της Κοπεγχάγης το 1807. Ο βομβαρδισμός της Κοπεγχάγης οδήγησε σε συμμαχία με τη Γαλλία και άμεσο πόλεμο με τη Βρετανία, το ναυτικό της οποίας απέκλεισε τη Δανία-Νορβηγία και εμπόδισε σοβαρά την επικοινωνία μεταξύ των δύο βασιλείων και προκάλεσε λιμό στη Νορβηγία. Η Σουηδία, συμμαχική με τη Βρετανία εκείνη την εποχή, άδραξε την ευκαιρία να εισβάλει στη Νορβηγία το 1807, αλλά ηττήθηκε. Ο πόλεμος με τη Βρετανία διεξήχθη στη θάλασσα σε μια σειρά από μάχες, Μάχη του Ζίλαντ, Μάχη του Λίνγκορ και Μάχη του Άνχολτ, από τα απομεινάρια του δανικού στόλου τα επόμενα χρόνια, καθώς οι Δανοί προσπάθησαν να σπάσουν τον βρετανικό αποκλεισμό σε αυτό που έγινε γνωστό ως ο πόλεμος των κανονιοφόρων. Μετά τον πόλεμο, η Δανία αναγκάστηκε να παραχωρήσει την Χέλγκολαντ στη Βρετανία.

Η Σουηδία εντάχθηκε στον Τρίτο Συνασπισμό κατά του Ναπολέοντα το 1805, αλλά ο συνασπισμός διαλύθηκε μετά την ειρήνη στο Τίλσιτ το 1807, αναγκάζοντας τη Ρωσία να γίνει σύμμαχος της Γαλλίας. Η Ρωσία εισέβαλε στη Φινλανδία το 1808 και ανάγκασε τη Σουηδία να παραχωρήσει αυτή την επαρχία με την ειρήνη του Φρέντρικσχαμν το 1809. Η ανίκανη κυβέρνηση του βασιλιά Γουσταύου Δ' Αδόλφου οδήγησε στην καθαίρεση και την εξορία του. Εισήχθη νέο σύνταγμα και ο θείος του Κάρολος ΙΓ' της Σουηδίας ενθρονίστηκε. Δεδομένου ότι ήταν άτεκνος, η Σουηδία επέλεξε ως διάδοχό του τον αρχηγό του νορβηγικού στρατού, τον πρίγκιπα Χριστιανό Αύγουστο του Αουγκούστενμποργκ. Ωστόσο, ο ξαφνικός θάνατός του το 1810 ανάγκασε τους Σουηδούς να αναζητήσουν άλλον υποψήφιο και για άλλη μια φορά επέλεξαν έναν αξιωματικό του εχθρού. Ο Ζαν-Μπαπτίστ Μπερναντότ, Στρατάρχης της Γαλλίας, θα ονομαζόταν ο επόμενος βασιλιάς. Ο βαρόνος Καρλ Όττο Μέρνερ, ένα σκοτεινό μέλος της Δίαιτας, ήταν αυτός που αρχικά επέκτεινε την προσφορά του σουηδικού στέμματος στον νεαρό στρατιώτη. Η Μπερναντότ ήταν αρχικά ένας από τους δεκαοκτώ Στρατάρχες του Ναπολέοντα.

Πρώτη Μάχη της Κοπεγχάγης, 1801

Η Σουηδία αποφάσισε να συμμετάσχει στη συμμαχία κατά της Γαλλίας το 1813 και της υποσχέθηκαν τη Νορβηγία ως ανταμοιβή. Μετά τη μάχη της Λειψίας τον Οκτώβριο του 1813, ο Μπερναντότ εγκατέλειψε την καταδίωξη του Ναπολέοντα και βάδισε εναντίον της Δανίας, όπου ανάγκασε τον βασιλιά της Δανίας-Νορβηγίας να συνάψει τη Συνθήκη του Κιέλου στις 14 Ιανουαρίου 1814. Η Νορβηγία παραχωρήθηκε στον βασιλιά της Σουηδίας, αλλά η Δανία διατήρησε τις νορβηγικές κτήσεις του Ατλαντικού των Νήσων Φερόε, της Ισλανδίας και της Γροιλανδίας. Ωστόσο, η συνθήκη του Κιέλου δεν τέθηκε ποτέ σε ισχύ. Η Νορβηγία κήρυξε την ανεξαρτησία της, υιοθέτησε ένα φιλελεύθερο σύνταγμα και εξέλεξε βασιλιά τον πρίγκιπα Κρίστιαν Φρέντερικ. Μετά από έναν σύντομο πόλεμο με τη Σουηδία, η Νορβηγία έπρεπε να υποκύψει σε μια ένωση με τη Σουηδία στο Συνέδριο του Μος. Ο βασιλιάς Κρίστιαν Φρέντερικ παραιτήθηκε από το θρόνο και έφυγε για τη Δανία τον Οκτώβριο, και το Νορβηγικό Κοινοβούλιο εξέλεξε τον Σουηδό βασιλιά ως βασιλιά της Νορβηγίας, αφού είχε θεσπίσει τέτοιες τροποποιήσεις στο σύνταγμα, που ήταν απαραίτητες, για να επιτραπεί η ένωση με τη Σουηδία.

Σουηδία και Νορβηγία

Στις 14 Ιανουαρίου 1814, με τη Συνθήκη του Κιέλου, ο βασιλιάς της Δανίας-Νορβηγίας παραχώρησε τη Νορβηγία στον βασιλιά της Σουηδίας. Οι όροι της συνθήκης προκάλεσαν ευρεία αντίθεση στη Νορβηγία. Ο Νορβηγός αντιβασιλέας και διάδοχος του θρόνου της Δανίας-Νορβηγίας, Κρίστιαν ΦρέντερικΚρίστιαν Φρέντερικ ανέλαβε την ηγεσία σε μια εθνική εξέγερση, ανέλαβε τον τίτλο του αντιβασιλέα και συγκάλεσε μια συνταγματική συνέλευση στο Έιντσβολ. Στις 17 Μαΐου 1814 το Σύνταγμα της Νορβηγίας υπογράφηκε από τη συνέλευση και ο Κρίστιαν Φρέντερικ εξελέγη βασιλιάς της ανεξάρτητης Νορβηγίας.

Ο Σουηδός βασιλιάς απέρριψε την υπόθεση μιας ανεξάρτητης Νορβηγίας και ξεκίνησε μια στρατιωτική εκστρατεία στις 27 Ιουλίου 1814, με μια επίθεση στα νησιά Χβάλερ και την πόλη Φρέντρικσταντ. Ο σουηδικός στρατός ήταν ανώτερος αριθμητικά, ήταν καλύτερα εξοπλισμένος και εκπαιδευμένος και καθοδηγούνταν από έναν από τους κορυφαίους στρατηγούς του Ναπολέοντα, τον νεοεκλεγέντα Σουηδό διάδοχο, Ο Ζαν-Μπαπτίστ ΜπερναντότΖαν-Μπαπτίστ Μπερναντότ. Οι μάχες ήταν σύντομες και κέρδισαν αποφασιστικά οι Σουηδοί. Οι διαπραγματεύσεις ανακωχής ολοκληρώθηκαν στις 14 Αυγούστου 1814.

Στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, ο Κρίστιαν Φρέντερικ συμφώνησε να εγκαταλείψει τις αξιώσεις για το νορβηγικό στέμμα και να επιστρέψει στη Δανία, εάν η Σουηδία αποδεχόταν το δημοκρατικό νορβηγικό σύνταγμα και μια χαλαρή ένωση. Στις 4 Νοεμβρίου 1814, το νορβηγικό κοινοβούλιο ενέκρινε τις συνταγματικές τροποποιήσεις, που απαιτούνται για την ένωση με τη Σουηδία και εξέλεξε τον βασιλιά Κάρολο ΙΓ' ως βασιλιά της Νορβηγίας.

Μετά την αυξανόμενη δυσαρέσκεια για την ένωση στη Νορβηγία, το κοινοβούλιο κήρυξε ομόφωνα τη διάλυσή του στις 7 Ιουνίου 1905. Αυτή η μονομερής ενέργεια συνάντησε τις σουηδικές απειλές πολέμου. Ένα δημοψήφισμα στις 13 Αυγούστου επιβεβαίωσε την κοινοβουλευτική απόφαση. Οι διαπραγματεύσεις στο Κάρλσταντ οδήγησαν σε συμφωνία με τη Σουηδία στις 23 Σεπτεμβρίου και σε αμοιβαία αποστρατικοποίηση. Και τα δύο κοινοβούλια ανακάλεσαν την Πράξη της Ένωσης στις 16 Οκτωβρίου και ο έκπτωτος βασιλιάς της Σουηδίας Όσκαρ Β' απαρνήθηκε την αξίωσή του για τον νορβηγικό θρόνο και αναγνώρισε τη Νορβηγία ως ανεξάρτητο βασίλειο στις 26 Οκτωβρίου. Το νορβηγικό κοινοβούλιο πρόσφερε τον κενό θρόνο στον πρίγκιπα Καρλ της Δανίας, ο οποίος δέχτηκε μετά από ένα άλλο δημοψήφισμα, που είχε επιβεβαιώσει τη μοναρχία. Έφτασε στη Νορβηγία στις 25 Νοεμβρίου 1905, λαμβάνοντας το όνομα Χάακον Ζ' της Νορβηγίας.

Φινλανδικός πόλεμος

Ο Φινλανδικός πόλεμος διεξήχθη μεταξύ Σουηδίας και Ρωσίας από τον Φεβρουάριο του 1808 έως τον Σεπτέμβριο του 1809. Ως αποτέλεσμα του πολέμου, η Φινλανδία, που αποτελούσε το ανατολικό τρίτο της Σουηδίας έγινε το αυτόνομο Μεγάλο Δουκάτο της Φινλανδίας εντός της Αυτοκρατορικής Ρωσίας. Η Φινλανδία παρέμεινε ως μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας μέχρι το 1917 οπότε και έγινε ανεξάρτητη. Ένα άλλο αξιοσημείωτο αποτέλεσμα ήταν η υιοθέτηση από το σουηδικό κοινοβούλιο ενός νέου συντάγματος και ενός νέου βασιλικού οίκου, του Μπερναντότ.

Εκβιομηχάνιση

Η εκβιομηχάνιση ξεκίνησε στα μέσα του 19ου αιώνα στη Σκανδιναβία. Στη Δανία η εκβιομηχάνιση άρχισε και περιορίστηκε στην Κοπεγχάγη μέχρι τη δεκαετία του 1890, μετά την οποία οι μικρότερες πόλεις άρχισαν να αναπτύσσονται γρήγορα. Η Δανία παρέμεινε κυρίως γεωργική μέχρι τον 20ο αιώνα, αλλά οι γεωργικές διεργασίες εκσυγχρονίστηκαν και η επεξεργασία γαλακτοκομικών προϊόντων και κρέατος έγινε πιο σημαντική από την εξαγωγή ακατέργαστων γεωργικών προϊόντων.

Η βιομηχανοποίηση της Σουηδίας γνώρισε άνθηση κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Η κατασκευή ενός σιδηροδρόμου, που συνδέει τη νότια Σουηδία και τα βόρεια ορυχεία ήταν πρωταρχικής σημασίας.

Σκανδιναβισμός

Σκανδιναβισμός

Η σύγχρονη χρήση του όρου Σκανδιναβία προέρχεται από το σκανδιναβικό πολιτικό κίνημα, το οποίο δραστηριοποιήθηκε στα μέσα του 19ου αιώνα, κυρίως μεταξύ του Πρώτου πολέμου του Σλέσβιχ (1848–1850), στον οποίο η Σουηδία και η Νορβηγία συνέβαλαν με σημαντική στρατιωτική δύναμη, και του Δευτέρου πολέμου του Σλέσβιχ (1864) όταν το Ρίκσνταγκ των Κτημάτων κατήγγειλε τις υποσχέσεις του Βασιλιά για στρατιωτική υποστήριξη στη Δανία.

Μετανάστευση

Πολλοί Σκανδιναβοί μετανάστευσαν στον Καναδά, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία, την Αφρική και τη Νέα Ζηλανδία κατά τα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα. Το κύριο κύμα της σκανδιναβικής μετανάστευσης σημειώθηκε τη δεκαετία του 1860 και διήρκεσε μέχρι τη δεκαετία του 1880, αν και η σημαντική μετανάστευση συνεχίστηκε μέχρι τη δεκαετία του 1930. Η συντριπτική πλειονότητα των μεταναστών έφυγε από την ύπαιθρο σε αναζήτηση καλύτερων γεωργικών και οικονομικών ευκαιριών. Μαζί με τη Φινλανδία και την Ισλανδία, σχεδόν το ένα τρίτο του πληθυσμού έφυγε στα ογδόντα χρόνια μετά το 1850. Μέρος της αιτίας για τη μεγάλη έξοδο ήταν ο αυξανόμενος πληθυσμός, που προκλήθηκε από τη μείωση των ποσοστών θανάτων, που αύξησε την ανεργία. Η Νορβηγία είχε το μεγαλύτερο ποσοστό μεταναστών και η Δανία το λιγότερο.

Μεταξύ 1820 και 1920, λίγο περισσότεροι από δύο εκατομμύρια Σκανδιναβοί εγκαταστάθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ένα εκατομμύριο προήλθε από τη Σουηδία, 300.000 από τη Δανία και 730.000 από τη Νορβηγία. [1] Ο αριθμός για τη Νορβηγία αντιπροσωπεύει σχεδόν το 80% του εθνικού πληθυσμού το 1800. Οι πιο δημοφιλείς προορισμοί στη Βόρεια Αμερική ήταν η Μινεσότα, η Αϊόβα, η Ντακότα, το Ουισκόνσιν, το Μίσιγκαν, τα καναδικά λιβάδια και το Οντάριο.

Νομισματική Ένωση

Η Σκανδιναβική Νομισματική Ένωση ήταν μια νομισματική ένωση, που σχηματίστηκε από τη Σουηδία και τη Δανία στις 5 Μαΐου 1873, καθορίζοντας τα νομίσματά τους έναντι του χρυσού κανόνα στην ισοτιμία μεταξύ τους. Η Νορβηγία, η οποία ήταν σε ένωση με τη Σουηδία, εισήλθε στην ένωση δύο χρόνια αργότερα, το 1875, συνδέοντας το νόμισμά της με χρυσό στο ίδιο επίπεδο με τη Δανία και τη Σουηδία (403 γραμμάρια [2]). Η νομισματική ένωση ήταν ένα από τα λίγα απτά αποτελέσματα του σκανδιναβικού πολιτικού κινήματος του 19ου αιώνα.

Η Ένωση παρείχε σταθερές συναλλαγματικές ισοτιμίες και σταθερότητα σε νομισματικούς όρους, αλλά τα κράτη μέλη συνέχισαν να εκδίδουν τα δικά τους χωριστά νομίσματα.

Το ξέσπασμα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου το 1914 έφερε το τέλος στη νομισματική ένωση. Η Σουηδία εγκατέλειψε τη σχέση με τον χρυσό στις 2 Αυγούστου 1914 και χωρίς σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία η ελεύθερη κυκλοφορία έληξε.

20ος αιώνας

Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος

Και οι τρεις σκανδιναβικές χώρες παρέμειναν ουδέτερες σε όλη τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο πόλεμος είχε πράγματι σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομία της περιοχής, κυρίως ως αποτέλεσμα του βρετανικού αποκλεισμού της Γερμανίας. Ωστόσο, μπόρεσαν να το αντιμετωπίσουν με εμπορική συμφωνία με τη Βρετανία. Το μεγάλο εμπορικό ναυτικό της Νορβηγίας παρέδωσε ζωτικής σημασίας προμήθειες στη Βρετανία, αλλά υπέστη τεράστιες απώλειες σε πλοία και ναύτες λόγω της αδιάκριτης επίθεσης του γερμανικού ναυτικού. Η Δανία κάλεσε μεγάλο μέρος του στρατού της, αλλά η Γερμανία εξακολουθούσε να παραβιάζει τη δανική κυριαρχία σε κάποιο βαθμό, για παράδειγμα εξορύσσοντας το Έρεσουντ. Ένας σχετικά μεγάλος αριθμός Δανών από τη νότια Γιουτλάνδη πολέμησε στον γερμανικό στρατό.

Ανάπτυξη του κράτους πρόνοιας

Και οι τρεις χώρες ανέπτυξαν κράτη κοινωνικής πρόνοιας από τις αρχές έως τα μέσα του 20ού αιώνα. Αυτό προέκυψε εν μέρει λόγω της κυριαρχίας των σοσιαλδημοκρατών στη Σουηδία και τη Δανία και του Εργατικού Κόμματος στη Νορβηγία.

Δεύτερος Παγκόσμιος πόλεμος

Κοντά στην αρχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στα τέλη του 1939, τόσο οι Σύμμαχοι όσο και οι Δυνάμεις του Άξονα φοβούνταν ότι οι εχθροί τους θα αποκτούσαν δύναμη στη Σκανδιναβία. Η Βρετανία πίστευε ότι η Γερμανία σχεδίαζε να εισβάλει και έκανε αντισχέδια για τη δική της εισβολή. Ταυτόχρονα, η Γερμανία φοβόταν ότι η Βρετανία θα μπορούσε να αποκτήσει βάσεις στην περιοχή και ισχυρίστηκε ότι υποπτευόταν μια ξεκάθαρη εισβολή. Επιπλέον, η Γερμανία εκτιμούσε πολύ το σουηδικό σιδηρομετάλλευμα, που λάμβανε μέσω της Νορβηγίας και δεν είχε την πολυτέλεια να το χάσει. Ήθελαν επίσης τη Νορβηγία για τα λιμάνια της. Αυτό το έκανε πρωταρχικό στόχο, με τη Δανία έναν δευτερεύοντα στόχο που απαιτείται κυρίως για τη διευκόλυνση της νορβηγικής εισβολής. Μετά από προγραμματισμό για μήνες, η Γερμανία εισέβαλε τόσο στη Δανία όσο και στη Νορβηγία την ίδια μέρα, 9 Απριλίου 1940, μέρες πριν η Βρετανία σχεδιάσει να εισβάλει.

Τα γερμανικά σημεία προσγείωσης κατά την αρχική φάση της επιχείρησης Βεζερύμπουνγκ.

Τα έθνη αντέδρασαν πολύ διαφορετικά. Η Δανία παραδόθηκε δύο ώρες μετά την εισβολή, έχοντας χάσει μόλις δεκαέξι άνδρες. Προσπάθησαν να αποφύγουν τις απώλειες αμάχων και να λάβουν ευνοϊκή μεταχείριση από τη Γερμανία. Ωστόσο, η Νορβηγία αρνήθηκε να υποχωρήσει και πολέμησε γενναία και με όλη τη δύναμη των περιορισμένων και κακώς προετοιμασμένων δυνάμεών της. Οι δυτικοί σύμμαχοι έστειλαν στρατιωτική βοήθεια, αλλά η εκστρατεία δεν διεξήχθη αποτελεσματικά. Μέχρι τις 10 Ιουνίου 1940, ο επίσημος στρατός της Νορβηγίας είχε παραδοθεί στους επιτιθέμενους, ενώ ο βασιλιάς Χάακον Ζ' και η νόμιμη κυβέρνησή του κατέφυγαν στην εξορία στη Βρετανία.

Η στρατηγική της Δανίας αποδείχθηκε πιο επωφελής βραχυπρόθεσμα. Ήταν ένας από τους παράγοντες, που οδήγησαν τη Γερμανία να παραχωρήσει στους Δανούς υψηλό βαθμό αυτονομίας. Ένας άλλος λόγος ήταν ότι δεν είχαν πραγματική ατζέντα στη Δανία. Αφού εισέβαλαν, απλώς δεν ήθελαν να την εγκαταλείψουν, βλέποντάς την ως μόνιμο τμήμα της αυτοκρατορίας τους. Επίσης, οι Δανοί θεωρούνταν Σκανδιναβοί και Άριοι από τους Ναζί ιδεολόγους, γεγονός που βοήθησε περαιτέρω τη χώρα. Για όλους αυτούς τους λόγους, η Δανία μπόρεσε να διατηρήσει το κοινοβούλιο, τον βασιλιά και μεγάλο μέρος της κανονικής εσωτερικής τους λειτουργίας. Ωστόσο, η πικρία για τη Γερμανία μεγάλωσε και τα μικρά σαμποτάζ, που στρέφονταν κατά της Γερμανίας έγιναν συνηθισμένα. Η Γερμανία αντέδρασε τελικά εξαλείφοντας την αντιπροσωπευτική κυβέρνηση της Δανίας και επιβάλλοντας στρατιωτικό νόμο.

Η Νορβηγία αντιμετωπίστηκε πολύ πιο σκληρά καθ' όλη τη διάρκεια της κατοχής της. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης εξαλείφθηκαν και ο Nasjonal Samling ("Εθνική Ενότητα"), το νορβηγικό φασιστικό πολιτικό κόμμα, διόρισε όλους τους κυβερνητικούς αξιωματούχους. Ο Βίντκουν Κουίσλινγκ τοποθετήθηκε ως υπουργός-πρόεδρος, μαριονέτα της Ανώτατης Διοίκησης του Βερολίνου. Τα εργατικά συνδικάτα θα μπορούσαν να υπάρχουν μόνο εάν αποδέχονταν τον έλεγχο των Ναζί. Αυτά τα κατασταλτικά μέτρα εξασφάλισαν ότι η συνεργασία ήταν μικρή. Περίπου το δέκα τοις εκατό υποστήριξε το ναζιστικό κόμμα. Παρόλα αυτά, υπήρχε μια εχθρική σχέση, με κατοχική δύναμη σχεδόν έναν Γερμανό για κάθε δέκα Νορβηγούς.

Η Δανία και η Νορβηγία ήταν επίσης διαφορετική από τη συνεργασία τους με τη γενοκτονική πολιτική της Γερμανίας. Η νορβηγική αστυνομία, που ελέγχεται από την κυβέρνηση Κουίσλινγκ, βοήθησε στη σύλληψη των Νορβηγών Εβραίων το 1942. Ωστόσο, οι γενναίοι Νορβηγοί κατάφεραν να σώσουν πάνω από τον μισό εβραϊκό πληθυσμό από τα ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου και να τον βοηθήσουν να δραπετεύσει σε ασφαλές μέρος στη Σουηδία, παρόλο που διέτρεχαν τον κίνδυνο να τιμωρηθούν αυστηρά, επειδή βοηθούσαν Εβραίους. Οι Δανοί Εβραίοι απέφευγαν τη γερμανική δίωξη μέχρι το 1943, και έτσι η Δανία ήταν καλύτερα προετοιμασμένη, όταν οι Γερμανοί χτύπησαν. Οι Δανοί ήταν αξιοσημείωτοι για τις αφοσιωμένες προσπάθειές τους να προστατεύσουν τους Δανούς Εβραίους. Περισσότερο από το 96% του εβραϊκού πληθυσμού μεταφέρθηκε με βάρκα με ασφάλεια στη Σουηδία, ενώ άλλοι βρήκαν καταφύγιο σε χριστιανικές οικογένειες και οργανώσεις της Δανίας.

Μόνη από τις τρεις Σκανδιναβικές χώρες, η Σουηδία δεν δέχθηκε εισβολή και παρέμεινε ονομαστικά ουδέτερη κατά τη διάρκεια του πολέμου. Καλλιέργησαν με επιτυχία την ειρήνη με τους Γερμανούς, προμηθεύοντάς τους με τις απαραίτητες πρώτες ύλες. Η σουηδική κυβέρνηση ήταν πολύ προσεκτική, για να αποφύγει την ανάφλεξη των Ναζί, φτάνοντας στο σημείο να πείσει τους συντάκτες εφημερίδων να λογοκρίνουν άρθρα και να αφήσουν τους Ναζί να μεταφέρουν προμήθειες μέσω της Σουηδίας και στη Νορβηγία μέχρι το 1943. Ωστόσο, περιστασιακά θα βοηθούσαν τους Συμμάχους. Έδωσαν άσυλο στους Εβραίους, που διέφυγαν από τη Δανία και πρόσφεραν αξιοσημείωτη βοήθεια στη Φινλανδία κατά τη διάρκεια του Σοβιετοφινλανδικού Πολέμου το 1939.

Μεταπολεμική εποχή

Μετά τον πόλεμο, όλες οι Σκανδιναβικές χώρες συμφώνησαν ότι ήταν απαραίτητη κάποια μορφή αμοιβαίας αμυντικής πολιτικής. Άρχισαν να συζητούν για μια Σκανδιναβική αμυντική ένωση. Οι τρεις σκανδιναβικές χώρες, εάν είχαν συνάψει συμμαχία, θα είχαν παραμείνει χωριστές κυρίαρχες χώρες, αλλά θα ενεργούσαν ως ενιαίο μπλοκ σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας. Η προτεινόμενη ένωση συζητήθηκε από μια κοινή σκανδιναβική επιτροπή κατά τη διάρκεια του χειμώνα 1948–1949, αλλά η ένταση του Ψυχρού Πολέμου μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης και οι προετοιμασίες για μια δυτική συμμαχία, που θα κατέληγε στη Συνθήκη του Βορείου Ατλαντικού επισκίασαν την προσπάθεια. Όταν έγινε γνωστό ότι η δυτική συμμαχία δεν θα ήταν σε θέση να εφοδιάσει τις Σκανδιναβικές χώρες με οπλισμό πριν καλύψει τις δικές τους πιεστικές ανάγκες, αυτό το ζήτημα αποδείχθηκε τελικά το σημείο καμπής για τη Νορβηγία, η οποία παραιτήθηκε από τις συνομιλίες. Η Δανία ήταν ακόμα πρόθυμη να συνάψει συμμαχία με τη Σουηδία, αλλά οι Σουηδοί είδαν λίγα πλεονεκτήματα σε αυτό και η πρόταση έπεσε. Η Νορβηγία και η Δανία έγιναν στη συνέχεια συμβαλλόμενα μέρη της Βορειοατλαντικής Συνθήκης και μέλη του ΝΑΤΟ. Η Σουηδία παρέμεινε ουδέτερη μετά από μια έντονη συζήτηση.

Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση

Οι σκανδιναβικές χώρες ίδρυσαν το Σκανδιναβικό Συμβούλιο το 1952 και την Σκανδιναβική Ένωση Διαβατηρίων δύο χρόνια αργότερα. Μετά από δημοψήφισμα του 1972, η Δανία έγινε το πρώτο Σκανδιναβικό μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, η οποία αργότερα άνοιξε το δρόμο για την ΕΕ, το 1973. Η Σουηδία προσχώρησε στην ΕΕ το 1995. Μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, η Σουηδία θεώρησε ότι μπορούσε να το κάνει χωρίς να είναι προκλητική. Η Νορβηγία παραμένει εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι σήμερα μετά τα δημοψηφίσματα για την ένταξη το 1972 και το 1994, αν και έχει υπογράψει τη συνθήκη Σένγκεν και είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου. Καμία από τις σκανδιναβικές χώρες (εκτός από τη Φινλανδία) δεν έχει ενταχθεί στο ευρώ, ενώ η ένταξη απορρίφθηκε με δημοψήφισμα τόσο στη Δανία όσο και στη Σουηδία. Η Δανία ψήφισε όχι στη Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992, αλλά ακύρωσε την απόφαση μετά από διαπραγματεύσεις για εξαιρέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Περαιτέρω ανάγνωση

• (Αγγλικά) Arnold, Martin. The Vikings: culture and conquest (Hambledon Press, 2006)
• (Αγγλικά) Bagge, Sverre. Cross and Scepter: The Rise of the Scandinavian Kingdoms From the Vikings to the Reformation (Princeton University Press; 2014) 325 pages;
• (Αγγλικά) Bain, R. Nisbet. Scandinavia: A Political History of Denmark, Norway and Sweden from 1513 to 1900 (2014) online
• (Αγγλικά) Barton, H. Arnold. Scandinavia in the Revolutionary Era 1760–1815, University of Minnesota Press, 1986. (ISBN 0-8166-1392-3).
• (Αγγλικά) Birch J. H. S. Denmark In History (1938) online
• (Αγγλικά) Cronholm, Neander N. (1902). A History of Sweden from the Earliest Times to the Present Day. 
• (Αγγλικά) Clerc, Louis; Glover, Nikolas; Jordan, Paul, eds. Histories of Public Diplomacy and Nation Branding in the Nordic and Baltic Countries: Representing the Periphery (Leiden: Brill Nijhoff, 2015). 348 pp. ISBN 978- 90-04-30548-9. online review
• (Αγγλικά) Derry, T.K. “Scandinavia” in C.W. Crawley, ed. The New Cambridge Modern History: IX. War and Peace in an age of upheaval 1793–1830 (Cambridge University Press, 1965) pp 480–494. online
• (Αγγλικά) Derry, T.K. A History of Scandinavia: Norway, Sweden, Denmark, Finland, Iceland. (U of Minnesota Press, 1979. (ISBN 0-8166-3799-7)).
• (Αγγλικά) Helle, Knut, ed. The Cambridge History of Scandinavia: Vol. 1 (Cambridge University Press, 2003)
• (Αγγλικά) Hesmyr, Atle: Scandinavia in the Early Modern Era; From Peasant Revolts and Witch Hunts to Constitution Drafting Yeomen (Nisus Publications, 2015).
• (Αγγλικά) Hodgson, Antony. Scandinavian Music: Finland and Sweden. (1985). 224 pp.
• (Αγγλικά) Horn, David Bayne. Great Britain and Europe in the eighteenth century (1967) covers 1603–1702; pp 236–69.
• (Αγγλικά) Ingebritsen, Christine. Scandinavia in world politics (Rowman & Littlefield, 2006)
• (Αγγλικά) Jacobsen, Helge Seidelin. An outline history of Denmark (1986) online
• (Αγγλικά) Jonas, Frank. Scandinavia and the Great Powers in the First World War (2019) online review
• (Αγγλικά) Lindström, Peter, and Svante Norrhem. Flattering Alliances: Scandinavia, Diplomacy and the Austrian-French Balance of Power, 1648–1740 (Nordic Academic Press, 2013).
• (Αγγλικά) Mathias, Peter, ed. Cambridge Economic History of Europe. Vol. 7: Industrial Economies. Capital, Labour and Enterprise. Part 1 Britain, France, Germany and Scandinavia (1978)
• (Αγγλικά) Milward, Alan S, and S. B. Saul, eds. The economic development of continental Europe: 1780–1870 (1973) online; PP 467–536.
• (Αγγλικά) Moberg, Vilhelm, and Paul Britten Austin. A History of the Swedish People: Volume II: From Renaissance to Revolution (2005)
• (Αγγλικά) Nissen, Henrik S., ed. Scandinavia during the Second World War (Universitetsforlaget, 1983)
• (Αγγλικά) Olesen, Thorsten B., ed. The Cold War and the Nordic countries: Historiography at a crossroads (University Press of Southern Denmark, 2004).
• Otté, Elise C. (1894). Scandinavian History. 
• Price, T. Douglas. 2015. Ancient Scandinavia: An Archaeological History from the First Humans to the Vikings. Oxford University Press.
• Salmon, Patrick. Scandinavia and the great powers 1890–1940 (Cambridge University Press, 2002).
• Sejersted, Francis. The Age of Social Democracy: Norway and Sweden in the Twentieth Century (Princeton UP, 2011); 543 pages; Traces the history of the Scandinavian social model after 1905.
• Treasure, Geoffrey. The Making of Modern Europe, 1648–1780 (3rd ed. 2003). pp 494–526.