Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ταινία χλαμύδας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτή η αφίσα της ταινίας Ο Γολιάθ και οι βάρβαροι (1959) του Κάρλο Καμπογκαλιάνι φανερώνει τις προσδοκίες πολλών από ταινίες αυτού του είδους.

Η ταινία χλαμύδας[1][2][3][4] ή ταινία-χλαμύδα[5][6][7] (αγγλικά: sword-and-sandal, "σπαθί και σανδάλι"), είναι ένα υποείδος ιστορικών, μυθολογικών ή βιβλικών επικών ταινιών, σε μεγάλο βαθμό ιταλικής παραγωγής. Οι ταινίες-χλαμύδα αντλούν τα θέματά τους κυρίως από την ελληνορωμική αρχαιότητα ή από τον Μεσαίωνα. Αυτές οι ταινίες προσπάθησαν να μιμηθούν τις ιστορικές επικές ταινίες του Χόλιγουντ της εποχής, όπως Σαμψών και Δαλιδά (1949), Κβο Βάντις (1951), Ο χιτών (1953), Οι δέκα εντολές (1956), Μπεν Χουρ (1959), Σπάρτακος (1960) και Κλεοπάτρα (1963).[8] Αυτές οι ταινίες κυριαρχούσαν στην ιταλική κινηματογραφική βιομηχανία από το 1958 έως το 1965 και τελικά αντικαταστάθηκαν το 1965 από ταινίες σπαγκέτι γουέστερν και από ταινίες κατασκοπείας.[9][10]

Το 1977, ο Αντόνιο Αβάτι σκηνοθέτησε ένα ντοκιμαντέρ διάρκειας 100 λεπτών για την ιστορία του ιταλικού αυτού είδους ταινιών με τίτλο Kolossal: i magnifici Macisti.[11][12][13][14][15][16]

Χαρακτηριστικά του είδους

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Κερκ Ντάγκλας και η Σιλβάνα Μάνγκανο σε διάλειμμα από τα γυρίσματα της ταινίας Ομήρου Οδύσσεια (1954) του Μάριο Καμερίνι

Οι ταινίες χλαμύδας είναι μια ειδική κατηγορία ιταλικών ταινιών περιπέτειας με θέματα που τοποθετούνται στην βιβλική ή την κλασική αρχαιότητα, συχνά με ιστορίες που βασίζονται περισσότερο ή λιγότερο στην ελληνορωμανική ιστορία ή άλλους πολιτισμούς της εποχής, όπως οι Αιγύπτιοι, οι Ασσύροι και οι Ετρούσκοι, καθώς και τα μεσαιωνικά χρόνια. Πολλές από τις ταινίες αυτές περιελάμβαναν πραγματικές ιστορικές προσωπικότητες όπως ο Ιούλιας Καίσαρας, η Κλεοπάτρα και ο Αννίβας, αν και υπήρχε γενικά χαλαρή αντιμετώπιση σε σχέση με την ιστορική αλήθεια. Δημοφιλείς χαρακτήρες ήταν οι μονομάχοι και οι σκλάβοι που επαναστατούσαν εναντίον των τυραννικών κυβερνήσεων, οι πειρατές και οι ξιφομάχοι.

Σύμφωνα με τον Ρόμπερτ Ράσινγκ, οι ταινίες χλαμύδας "στην πιο στερεότυπη μορφή τους, [...] απεικονίζουν γεροδεμένους ήρωες (επαγγελματίες μπόντι μπίλντερ, αθλητές, παλαιστές, ή μυώδεις ηθοποιούς) της μυθολογικής αρχαιότητας, που πολεμούν φανταστικά τέρατα και σώζουν ελαφρά ντυμένες καλλονές".[17] Έτσι, στις περισσότερες ταινίες χλαμύδας πρωταγωνιστούσε κάποιος υπεράνθρωπα δυνατό άνδρας, όπως ο Ηρακλής, ο Σαμψών και ο Γολιάθ ή ο λαϊκός ήρωας της Ιταλίας Μασίστας. Επιπλέον, η πλοκή συνήθως περιείχε δύο γυναίκες που ανταγωνίζονταν μεταξύ τους για την καρδιά του παντοδύναμου ήρωα: την καλή (την οποία συνήθως έσωζε ο ήρωας) και την κακιά βασίλισσα που προσπαθούσε να τον κατακτήσει.

Επίσης, οι ταινίες συνήθως παρουσίαζαν έναν φιλόδοξο ηγεμόνα που ανέβαινε στον θρόνο δολοφονώντας όσους έβρισκε στο δρόμο του και συχνά μόνο ο μυώδης ήρωας μπορούσε να νικήσει. Έτσι, συχνά ο ήρωας είχε ως πολιτικό στόχο «να αποκαταστήσει έναν νόμιμο ηγεμόνα ενάντια σε έναν κακό δικτάτορα».[18]

Πολλές από τις ταινίες χλαμύδας περιλεάμβαναν τη σύγκρουση μεταξύ δύο ομάδων: των πολιτισμένων και των βαρβάρων. Οι περισσότερες ταινίες χλαμύδας περιείχαν μια σεκάνς με πολύχρωμα ντυμένα κορίτσια που χόρευαν, η οποία είχε στόχο να υπογραμμίσει την παγανιστική παρακμή.

Πρόδρομοι του είδους (πριν από το 1958)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βωβές ιταλικές ταινίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Ιταλοί σκηνοθέτες άνοιξαν το δρόμο για τις ταινίες χλαμύδας με μερικές από τις πρώτες βωβές ταινίες που ασχολούνται με το θέμα, όπως:

  • Αγριππίνα (1911)
  • Κβο βάντις (1913)
  • Cabiria (1914)
  • Cajus Julius Caesar (1914)
  • Saffo (1918)
  • Il mistero di Osiris (1919)
  • Giuliano l'Apostata (1919)
  • Μεσσαλίνα, (1924)
  • Αι τελευταίαι ημέραι της Πομπηίας (1926)[19]

Οι βωβές ταινίες με τον Μασίστα (1914–1927)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η βωβή ιταλική ταινία του 1914 Cabiria σε σκηνοθεσία του Τζοβάνι Παστρόνε ήταν μια από τις πρώτες ταινίες που διαδραματίστηκαν στην αρχαιότητα που είχαν ως πρωταγωνιστή έναν εξαιρετικά μυώδη χαρακτήρα, τον Μασίστα (τον οποίο υποδύθηκε ο ηθοποιός Μπαρτολομέο Πάγκανο).[20] Ο Μασίστας έγινε ο αγαπημένος χαρακτήρας του κοινού στην ταινία, και ο Πάγκανο κλήθηκε πολλές φορές να επαναλάβει τον ρόλο. Ο χαρακτήρας του Μασίστα εμφανίστηκε σε τουλάχιστον 20 βωβές ιταλικές ταινίες από το 1914 έως το 1926, οι οποίες παρουσίαζαν έναν πρωταγωνιστή ονόματι Μασίστα, αν και διαδραματίζονταν σε πολλές διαφορετικές χρονικές περιόδους και γεωγραφικές τοποθεσίες.

Ιταλικά φασιστικά και μεταπολεμικά ιστορικά έπη (1937-1956)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Θεοδώρα, η αυτοκράτειρα του Βυζαντίου (1954) του Ρικάρντο Φρέντα

Η ιταλική κινηματογραφική βιομηχανία κυκλοφόρησε πολλές ιστορικές ταινίες στην πρώιμη εποχή του ήχου, όπως το υψηλού προϋπολογισμού Σκιπίων ο Αφρικανός (1937), σε σενάριο του γιου του Μπενίτο Μουσολίνι Βιτόριο, με χρηματοδότηση από τη φασιστική κυβέρνηση.[21] Το 1949, η μεταπολεμική ιταλική κινηματογραφική βιομηχανία ξαναγύρισε την ταινία Fabiola (η οποία είχε ξαναγυριστεί δύο φορές στη βωβή εποχή). Η ταινία κυκλοφόρησε στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1951 σε επεξεργασμένη έκδοση, μεταγλωττισμένη στα αγγλικά. Η σκηνοθεσία ήταν του Αλεσάντρο Μπλαζέτι και πρωταγωνιστούσε η Μισέλ Μοργκάν.[22] Το Fabiola ήταν μια ιταλοϊγαλλική συμπαραγωγή όπως και οι ταινίες Αι τελευταίαι ημέραι της Πομπηίας (1950) και Messalina (1951).

Τη δεκαετία του 1950, κυκλοφόρησε μια σειρά από αμερικανικά ιστορικά έπη που γυρίστηκαν στην Ιταλία. Το 1951, ο παραγωγός της MGM Σαμ Τσίμπαλιστ συνδύασε έξυπνα το χαμηλότερο κόστος παραγωγής και την τεχνογνωσία της ιταλικής κινηματογραφικής βιομηχανίας για να γυρίσει στη Ρώμη την επική Technicolor ταινία Κβο Βάντις. Εκτός από τη φανταστική ιστορία που συνδέει τη μεγάλη πυρκαγιά της Ρώμης, τους διωγμούς κατά των χριστιανών στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και τον αυτοκράτορα Νέρωνα, η ταινία - μετά το μυθιστόρημα Κβο βάντις του Πολωνού συγγραφέα Χένρικ Σιενκιέβιτς - παρουσίαζε και έναν παντοδύναμο πρωταγωνιστή ονόματι Ούρσους (διάφοροι Ιταλοί σκηνοθέτες γύρισαν αργότερα αρκετές σκηνές στη δεκαετία του 1960 εκμεταλλευόμενοι τον χαρακτήρα Ούρσους). Επίσης, η MGM σχεδίαζε να γυριστεί στην Ιταλία η ταινία Μπεν Χουρ ήδη από το 1952.[23]

Ο Σπάρτακος του Ρικάρντο Φρέντα γυρίστηκε το 1953 και κυκλοφόρησε την επόμενη χρονιά από την RKO Pictures σε επεξεργασμένη έκδοση, μεταγλωττισμένη στα αγγλικά. Σε αντίθεση με το Quo Vadis, ούτε οι ηθοποιοί ούτε το συνεργείο παραγωγής ήταν από τις ΗΠΑ. Η ταινία Αττίλας, η μάστιξ του Θεού (1954) με τον Άντονι Κουίν και τη Σοφία Λόρεν, το έπος του Ομήρου Οδύσσεια (1954) με τους Σιλβάνα Μάνγκανο και Κερκ Ντάγκλας και Ο τρωικός πόλεμος (1955), σε σκηνοθεσία τους Ρόμπερτ Γουάιζ με τον Σέρτζιο Λεόνε ως βοηθό σκηνοθέτη χωρίς πιστοποίηση και τους Στάνλεϊ Μπέικερ, Ροσάνα Ποντεστά και Μπριζίτ Μπαρντό ήταν οι πρώτες μεγάλες ταινίες χλαμύδας της δεκαετίας του 1950. Το 1954, ο Φρέντα σκηνοθέτησε μία ακόμη τέτοια ταινία, το Θεοδώρα, αυτοκράτειρα του Βυζαντίου, με πρωταγωνίστρια τη σύζυγό του Τζάνα Μαρία Κανάλε, ενώ το 1955, ο Χάουαρντ Χοκς σκηνοθέτησε τη Χώρα των Φαραώ (με πρωταγωνίστρια την Τζόαν Κόλινς) στην Ιταλία και την Αίγυπτο. Στην Αίγυπτο γύρισε και ο Ρόμπερτ Ρόσεν την ταινία του Ο Μέγας Αλέξανδρος το 1956 με πρωταγωνιστή τον Ρίτσαρντ Μπάρτον και με μουσική του διάσημου Ιταλού συνθέτη Μάριο Νασιμπένε.

Περίοδος ακμής για τις ταινίες χλαμύδας (1958-1965)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θέλοντας να εκμεταλλευτεί την επιτυχία της ταινίας του Κερκ Ντάγκλας Ομήρου Οδύσσεια, ο Πιέτρο Φραντσίσκι σχεδίαζε να γυρίσει μια ταινία για τον Ηρακλή, αλλά επί χρόνια έψαχνε ανεπιτυχώς να βρει έναν σωματικά πειστικό αλλά έμπειρο ηθοποιό. Η κόρη του εντόπισε τον Αμερικανό μπόντι μπίλντερ Στιβ Ριβς στην αμερικανική ταινία του 1954 Ό,τι θέλουν τα κορίτσια ο οποίος προσελήφθη για να παίξει τον Ηρακλή το 1957 όταν γυρίστηκε η ομότιτλο ταινία. (Ο Ριβς πληρώθηκε 10.000 δολάρια για να πρωταγωνιστήσει στην ταινία).[24]

Η άμεση επιτυχία του είδους ξεκίνησε με την κυκλοφορία του Ηρακλή στις ΗΠΑ το 1959. Ο Αμερικανός παραγωγός Τζόζεφ Λιβάιν απέκτησε τα δικαιώματα διανομής στις ΗΠΑ έναντι 120.000 δολαρίων, επένδυσε 1 εκατομμύριο δολάρια για την προώθηση της ταινίας και έβγαλε κέρδος περισσότερα από 5 εκατομμύρια δολάρια. Αυτό δημιούργησε το σίκουελ του Στιβ Ριβς Ο Ηρακλής και η βασίλισσα της Λυδίας (1959), η επανέκδοση την ίδια χρονιά του Σαμψών και Δαλιδά (1949) του Σέσιλ Ντε Μιλ και δεκάδες απομιμήσεις που ακολούθησαν. Οι Ιταλοί σκηνοθέτες ανέστησαν τον χαρακτήρα του Μασίστα από τη δεκαετία του 1920 σε μια ολοκαίνουργια σειρά ομιλουσών ταινιών της δεκαετίας του 1960 (1960–1964), ακολουθούμενη γρήγορα από τους Ούρσους, Σαμψών, Γολιάθ και άλλους δυνατούς ήρωες.

Σχεδόν όλες οι ταινίες χλαμύδας αυτής της περιόδου περιλάμβαναν αστέρια του μπόντι μπίλντινγκ, με πιο δημοφιλείς πρωταγωνιστές τους Στιβ Ριβς, Ρετζ Παρκ και Γκόρντον Σκοτ.[25] Μερικοί από αυτούς τους σταρ, όπως οι Μίκι Χάργκιτεϊ, Ρετζ Λιούις, Μαρκ Φόρεστ, Γκόρντον Μίτσελ και Νταν Βάντις, είχαν πρωταγωνιστήσει στη θεατρική περιοδεία της Μέι Γουέστ στις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1950.[25] Παράλληλα, οι ιταλικής καταγωγής μπόντι μπίλντερ υιοθετούσαν αγγλικά ψευδώνυμα για την οθόνη. Έτσι, ο κασκαντέρ Σέρτζιο Τσιάνι έγινε Άλαν Στιλ και ο πρώην γονδολιέρης Αντριάνο Μπελίνι ονομάστηκε Κερκ Μόρις.[25]

Ο τύραννος των Θηβών (1962) του Ντούκιο Τέσαρι

Πολλές από τις ταινίες χλαμύδας ήταν εξαιρετικά δημοφιλείς στην εποχή τους. Ορισμένες επαναχρησιμοποίησαν συστηματικά εντυπωσιακά σκηνικά που είχαν δημιουργηθεί για τις ταινίες Μπεν Χουρ και Κλεοπάτρα.

Παρόλο που πολλές από τις πιο δημοφιλείς ταινίες χλαμύδας βγήκαν στις κινηματογραφικές αίθουσες στις ΗΠΑ, δεκατέσσερις από αυτές κυκλοφόρησαν απευθείας στην τηλεόραση από την Embassy Pictures σε ένα τηλεοπτικό πακέτο που ονομάζεται The Sons of Hercules (Οι γιοι του Ηρακλή). Δεδομένου ότι λίγοι Αμερικανοί ήταν εξοικειωμένοι με Ιταλούς κινηματογραφικούς ήρωες όπως ο Μασίστας ή ο Ούρσους, οι χαρακτήρες αυτοί μετονομάστηκαν[25] και οι ταινίες μετατράπηκαν σε σίριαλ με το ίδιο τραγούδι έναρξης και τέλους και νέα αφήγηση, που προσπαθούσε να συνδέσει τον πρωταγωνιστή κάθε ταινίας με τον μύθο του Ηρακλή. Αυτές οι ταινίες προβάλλονταν στις ΗΠΑ τα απογεύματα του Σαββάτου κατά τη δεκαετία του 1960.

Οι ταινίες χλαμύδας παρωδήθηκαν, και εξακολουθούν συχνά να παρωδούνται, για τον χαμηλό τους προϋπολογισμό και την κακή τους αγγλική μεταγλώττιση. Οι επινοημένες πλοκές, οι πρόχειρα μεταγλωττισμένοι διάλογοι, οι αμφισβητήσιμες υποκριτικές δεξιότητες των πρωταγωνιστών του μπόντι μπίλντινγκ και τα πρωτόγονα ειδικά εφέ που σπάνια επαρκούσαν για να απεικονίσουν μυθικά τέρατα στην οθόνη έχουν προσδώσει σε αυτές τις ταινίες μια καλτ αίσθηση.[26]

Ωστόσο, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, μια ομάδα Γάλλων κριτικών, που έγραφαν ως επί το πλείστον στο περιοδικό Cahiers du cinéma, άρχισε να τιμά το είδος και ορισμένους σκηνοθέτες του, όπως τους Βιτόριο Κοταφάβι, Ρικάρντο Φρέντα, Μάριο Μπάβα, Πιέτρο Φραντσίσκι, Ντούκιο Τέσαρι και Σέρτζιο Λεόνε.[27] Εκτός από τους σκηνοθέτες, κάποιοι σεναριογράφοι, συχνά κατά ομάδες, ξεπέρασαν την τυπική δομή της πλοκής συμπεριλαμβάνοντας ένα μείγμα από «κομμάτια φιλοσοφικών αναγνώσεων και κομμάτια ψυχανάλυσης, προβληματισμούς για τα μεγαλύτερα πολιτικά συστήματα, για τη μοίρα του κόσμου και της ανθρωπότητας, για τη μοιρολατρική αποδοχή της θέλησης του πεπρωμένου και των θεών, για την ανθρωποκεντρική πίστη στις δυνάμεις του ανθρώπινου σωματότυπου, καθώς και λαμπρές συνθέσεις στρατιωτικών πραγματειών».[28]

Αναφορικά με την ελεύθερη χρήση της αρχαίας μυθολογίας και άλλων επιρροών, ο Ιταλός σκηνοθέτης Βιτόριο Κοταφάβι, ο οποίος σκηνοθέτησε μια σειρά από ταινίες χλαμύδας, χρησιμοποίησε τον όρο "νεομυθολογισμός".[29]

Αφίσα της ταινίας Ηρακλής (1958) του Πέτρο Φραντσίσκι με πρωταγωνιστή τον Στιβ Ριβς

Μια σειρά από 19 ταινίες για τον Ηρακλή γυρίστηκαν στην Ιταλία στα τέλη της δεκαετίας του '50 και στις αρχές της δεκαετίας του '60. Οι ταινίες ήταν όλες συνέχειες της επιτυχημένης ταινίας χλαμύδας Ηρακλής (1958) με τον Στιβ Ριβς, αλλά με εξαίρεση το Ο Ηρακλής χωρίς αλυσίδες, κάθε ταινία αποτελεί αυτόνομη ιστορία που δεν συνδέεται με τις άλλες. Οι ηθοποιοί που ενσάρκωσαν τον Ηρακλή σε αυτές τις ταινίες ήταν ο Στιβ Ριβς ακολουθούμενος από τους Γκόρντον Σκοτ, Κερκ Μόρις, Μίκι Χάργκιτεϊ, Μαρκ Φόρεστ, Άλαν Στιλ, Νταν Βάντις, Μπραντ Χάρις, Ρετζ Παρκ, Πίτερ Λούπους (εμφανίζεται στους τίτλους ως Ροκ Στίβενς) και Μάικ Λέιν. Σε μια συνέντευξή του το 1997, ο Ριβς είπε ότι ένιωθε πως οι δύο ταινίες του με τον Ηρακλή δεν μπορούσαν να ξεπεραστούν από καμία συνέχεια, οπότε αρνήθηκε να κάνει άλλες ταινίες με θέμα τον Ηρακλή.

Οι ταινίες αυτές παρατίθενται παρακάτω:

  • Ηρακλής (Le fatiche di Ercole, 1958) με πρωταγωνιστή τον Στιβ Ριβς
  • Ο Ηρακλής και η βασίλισσα της Λυδίας (Ercole e la regina di Lidia, 1959) με τον Στιβ Ριβς
  • Η εκδίκησις του Ηρακλέους (La vendetta di Ercole, 1960) με τον Μαρκ Φόρεστ
  • Ο Ηρακλής και οι Αμαζόνες (Gli amori di Ercole, 1960) με τους Μίκι Χάργκιτεϊ και Τζέιν Μάνσφιλντ
  • Ο Ηρακλής κατακτά την Ατλαντίδα (Ercole alla conquista di Atlantide, 1961) με τον Ρετζ Παρκ
  • Ο Ηρακλής στο κέντρο της Γης (Ercole al centro della terra, 1961) με τον Ρετζ Παρκ
  • Maciste contro Ercole nella valle dei guai (1961), κωμωδία με τον Φρανκ Γκόρντον
  • Ulisse contro Ercole (1962), με τον Μάικ Λέιν
  • Ηρακλής, ο ελευθερωτής των σκλάβων (La furia di Ercole, 1962) με Μπραντ Χάρις
  • Οι 3 τιτάνες του Αιγαίου (Ercole sfida Sansone, 1963) με πρωταγωνιστή τον Κερκ Μόρις
  • Ο κατακτητής των Μυκηνών (1963) με τον Γκόρντον Σκοτ
  • Ηρακλής, ο αήττητος (1964)
  • Η οργή του Ηρακλέους (1964)
  • Ο Ηρακλής σπάει τα δεσμά των τυράννων (1964)
  • Ercole contro i figli del sole (1964)
  • Και οι 4 ήταν αήττητοι (1964)
  • Ο Ηρακλής κατακτά τη Βαβυλώνα (1964)
  • Hercules and the Princess of Troy (1965)
  • Μασίστας εναντίον Ηρακλή (1965)

Ηρακλής

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ορισμένες ιταλικές ταινίες μεταγλωττισμένες στα αγγλικά που περιείχαν τη λέξη "Ηρακλής" στον τίτλο δεν γυρίστηκαν αρχικά ως ταινίες για την Ηρακλή, όπως οι παρακάτω:

  • Ο Ηρακλής εναντίον της βασίλισσας της Σαβάνας, Μασίστας εναντίον Τζέκινς Χαν, το Maciste contro i Mongoli και το Επιχείρησις 1.000 κεραυνών ήταν αρχικά ταινίες Μασίστα.
  • Ο Ηρακλής εναντίον του μαύρου κουρσάρου και το 5 σφαίρες για τον σερίφη ήταν ταινίες για τον Σαμψών.
  • Ο ανίκητος ήταν στην πραγματικότητα μια ταινία για τον Ούρσους που μετονομάστηκε.
  • Ο ελευθερωτής με την κόκκινη μάσκα ήταν στην πραγματικότητα μια ταινία για τον Γολιάθ.

Καμία από αυτές τις ταινίες στην αρχική τους ιταλική εκδοχή δεν αφορούσε τον χαρακτήρα του Ηρακλή.

Γολιάθ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Ιταλοί χρησιμοποίησαν τον Γολιάθ ως υπερήρωα πρωταγωνιστή σε μια σειρά ταινιών χλαμύδας στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Επρόκειτο για έναν άνθρωπο με εκπληκτική δύναμη, αν και σε κάθε ταινία φαινόταν διαφορετικός άνθρωπος. Αφότου ο κλασικός Ηρακλής (1958) έγινε υπερπαραγωγή για τη βιομηχανία του κινηματογράφου, η ταινία του 1959 του Στιβ Ριβς Ο Γολιάθ και οι βάρβαροι γνώρισε τέτοια εμπορική επιτυχία, ώστε ενέπνευσε κάποιους Ιταλούς σκηνοθέτες να κάνουν μια σειρά από τέσσερις ακόμη ταινίες με ήρωα τον Γολιάθ, αν και οι ταινίες με κανέναν τρόπο δεν σχετίζονταν μεταξύ τους (η ιταλική ταινία χλαμύδας Δαυίδ και Γολιάθ του 1960 με πρωταγωνιστή τον Όρσον Γουέλς δεν ήταν μέρος αυτής της σειράς, καθώς εκείνη η ταινία ήταν απλώς μια ιστορική αφήγηση της βιβλικής ιστορίας).

Οι τίτλοι της περιπετειώδους ιταλικής σειράς Γολιάθ ήταν οι εξής:

Το όνομα Γολιάθ εισήχθη και στους αγγλικούς τίτλους τριών άλλων ιταλικών ταινιών χλαμύδας που μετονομάστηκαν για διανομή στις ΗΠΑ σε μια προσπάθεια εκμετάλλευσης της τρέλας του Γολιάθ, αλλά αυτές οι ταινίες δεν γυρίστηκαν αρχικά ως "ταινίες Γολιάθ" στην Ιταλία.

Τόσο Η εκδίκησις του Ηρακλέους (1961) όσο και το Μασίστας ή Πιο σκληρός τιμωρός (1963) παρουσίαζαν στην πραγματικότητα τον διάσημο λαϊκό ήρωα Μασίστα στις πρωτότυπες ιταλικές εκδόσεις, αλλά οι Αμερικανοί διανομείς θεωρούσαν ότι το όνομα "Μασίστας" δεν σήμαινε τίποτα για το αμερικανικό κοινό.

Η εκδίκησις του Ηρακλέους (1960) ήταν εξαρχής μια ιταλική ταινία για τον Ηρακλή, αλλά μετονομάστηκε ως Ο Γολιάθ και ο δράκος στις ΗΠΑ.

Σειρά Μασίστας (1960–1965)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Maciste nelle miniere del re Salomone (1964) του Πιέρο Ρενιόλι

Γυρίστηκαν συνολικά 25 ταινίες με τον Μασίστα από τη δεκαετία του 1960 (χωρίς να υπολογίζουμε τις 24 βωβές ταινίες Μασίστα που γυρίστξκαν στην Ιταλία πριν από το 1930). Μέχρι το 1960, βλέποντας πόσο καλά πήγαιναν οι δύο ταινίες του Στιβ Ριβς με τον Ηρακλή, οι Ιταλοί παραγωγοί αποφάσισαν να αναβιώσουν τον χαρακτήρα Μασίστα από τον βωβό κινηματογράφο της δεκαετίας του 1920 σε μια νέα σειρά έγχρωμων/ομιλουσών ταινιών. Σε αντίθεση με άλλους Ιταλούς πρωταγωνιστές χλαμύδας, ο Μασίστας παρουσιαζόταν σε διάφορες χρονικές περιόδους που κυμαίνονταν από την Εποχή των Παγετώνων έως τη Σκωτία του 16ου αιώνα. Ο Μασίστας δεν είχε ποτέ γνωστή προέλευση ούτε αποκαλύφθηκε ποτέ η πηγή των ισχυρών δυνάμεών του. Ωστόσο, στην πρώτη ταινία της σειράς της δεκαετίας του 1960, ο πρωταγωνιστής αναφέρει σε έναν άλλο χαρακτήρα ότι το όνομα "Μασίστας" σημαίνει "γεννημένος από τον βράχο". Μία από τις βωβές ταινίες Μασίστα της δεκαετίας του 1920 είχε τον τίτλο Ο Γίγαντας από τον δολομίτη, υπονοώντας ότι ο Μασίστας μπορεί να είναι περισσότερο θεός παρά άνθρωπος, κάτι που θα εξηγούσε τη μεγάλη του δύναμη.

  • Μόνος εναντίον της Ρώμης (1962) με τον Λανγκ Τζέφρις
  • Γυμνές σκλάβες στην αρένα (1974) με την Παμ Γκρίερ
  • Fabiola (1949) με τη Μισέλ Μοργκάν
  • Οι 300 της Ρώμης (1962) με τον Γκόρντον Σκοτ
  • Επτά υπέροχοι Σπαρτιάται (1962) με τον Ρίτσαρντ Χάρισον
  • Αλύγιστος μονομάχος (1961) με τον Ρίτσαρντ Χάρισον
  • Η εκδίκησις του Σπάρτακου (1965) με τον Ρότζερ Μπράουν
  • Η εκδίνησις των δέκα μονομάχων (1964) με τον Τόνι Ράσελ
  • Το ξύπνημα των σκλάβων (1961) με τη Ρόντα Φλέμινγκ
  • Οι 7 ισχυρότεροι του κόσμου (1965) με τον Ρότζερ Μπράουν
  • Η σκλάβα της Ανατολής (1959) με την Ανίτα Έκμπεργκ
  • Σπάρτακος (1952) με τον Μάσιμο Τζιρότι
  • Ο γιος του Σπάρτακου (1962) με τον Στιβ Ριβς
  • Η εκδίκησις των δέκα μονομάχων (1965) με τον Τόνι Ράσελ
  • Ο Σπάρτακος και οι δέκα μονομάχοι (1965) με τον Νταν Βάντις
  • Δύο αδιάφθοροι εκδικηταί (1964) με τον Ρίτσαρντ Χάρισον
  • Επίθεσις γιγαντομάχων (1963) με τον Νταν Βάντις
  • Έξι υπέροχοι μονομάχοι (1958) με την Τζάνα Μαρία Κανάλε

Ταινίες χλαμύδας με τον Στιβ Ριβς (σε χρονολογική σειρά)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Στιβ Ριβς στον Ηρακλή του Πιέτρο Φραντσίσκι (1958)

Ο Στιβ Ριβς εμφανίστηκε σε 14 ταινίες χλαμύδας που γυρίστηκαν στην Ιταλία από το 1958 έως το 1964, οι περισσότερες από τις οποίες αποτελούν ποιοτικά παραδείγματα του είδους:

  • Ηρακλής (1958)
  • Ο Ηρακλής και η βασίλισσα της Λυδίας (1959)
  • Ο Γολιάθ και οι βάρβαροι (1959)
  • Η μάχη του Μαραθώνος (1959)
  • Οι τελευταίες μέρες της Πομπηίας (1959)
  • Χατζή Μουράτ (1959)
  • Ο βασιλεύς των πειρατών (1960)
  • Ο κλέφτης της Βαγδάτης (1960)
  • Ο δούρειος ίππος (1961)
  • Ρέμος και Ρωμύλος (1961)
  • Ο γιος του Σπάρτακου (1962)
  • Οι γενναίοι της Τροίας (1962)
  • Σαντοκάν ο μέγας (1963)
  • Ο πειρατής της Μαλαισίας (1964)

Άλλες ταινίες χλαμύδας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολλές ιταλικές ταινίες χλαμύδας γυρίστηκες τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 χωρίς να περιλαμβάνουν έναν υπερήρωα (όπως ο Ηρακλής, ο Μασίστας ή ο Σαμψών), και ως εκ τούτου εμπίπτουν στο είδος. Κάποιες από αυτές, ωστόσο, παρουσιάζουν γνωστούς χαρακτήρες όπως ο Αλί Μπαμπά, ο Ιούλιος Καίσαρ, ο Οδυσσέας, η Κλεοπάτρα, οι Τρεις Σωματοφύλακες, ο Ζορό, ο Θησέας, ο Περσέας, ο Αχιλλέας και ο Ρομπέν των Δασών. Οι πρώτες επιτυχημένες ιταλικές ταινίες αυτού του είδους ήταν Ο αετός της στέπας (1946) και η Fabiola (1949). Άλλοι τίτλοι είναι (αλφαβητικά):

  • 1.001 νύχτες (1961) με τον Ντόναλντ Οκόνορ
  • Αικατερίνη της Ρωσίας (1963) με τον Σέρτζιο Φαντόνι
  • Αιχμάλωτες του Νησιού του Διαβόλου (1962) με τον Γκάι Μάντισον
  • Αλύγιστος μονομάχος (1961) με τον Ρίτσαρντ Χάρισον
  • Αμαζόνες και γίγαντες (1973) με τον Λίνκολν Τέιτ
  • Αννίβας (1959) με τον Βίκτορ Ματούρ
  • Ανταρσία στο Άλμπατρος (1961) με τον Πιερ Άντζελι
  • Αντιγόνη (1961) σε σκηνοθεσία Γιώργου Τζαβέλλα με τους Ειρήνη Παπά, Μάνο Κατράκη και Μάρω Κοντού
  • Άρης, ο θεός του πολέμου (1962) με τον Ρότζερ Μπράουν
  • Άτλας (1961) με τον Μάικλ Φόρεστ
  • Αττίλας, η μάστιξ του Θεού (1954) με τους Άντονι Κουίν και Σοφία Λόρεν
  • Βάκχαι (1961) με τους Πιερ Μπράις και Ακίμ Ταμίροφ
  • Βαραββάς (1961) παραγωγής Ντίνο ντε Λαουρέντις με τους Άντονι Κουίν και Σιλβάνα Μάνγκανο
  • Γίγαντες μονομάχοι (1961) με τον Άλαν Λαντ
  • Γκόρντον, ο μαύρος πειρατής (1961) με τον Βίνσεντ Πράις
  • Γυμνές σκλάβες στην αρένα (1974) με τους Παμ Γκρίερ και Μάργκαρετ Μάρκοφ
  • Γυμνόστηθες Αμαζόνες (1973) σε σκηνοθεσία Τέρενς Γιανγκ με την Αλίνα Τζόνστον
  • Γυναίκες στον στίβο (1963) με τον Τζο Ρόμπινσον
  • Έξι υπέροχοι μονομάχοι (1958) με την Τζάνα Μαρία Κανάλε
  • Δάμων και Φιντίας (1962) με τον Γκάι Γουίλιαμς
  • Δαυίδ και Γολιάθ (1960) με τον Όρσον Γουέλς
  • Δύο αδιάφθοροι εκδικηταί (1964) με τον Ρίτσαρντ Χάρισον
  • Εναντίον του βασιλέως της Καστίλης (1964) με τον Μαρκ Ντάρμον
  • Επτά υπέροχοι Σπαρτιάται (1962) με τον Ρίτσαρντ Χάρισον
  • Ζόρικαν, ο αρχηγός των βαρβάρων (1964) με τον Νταν Βάντις
  • Ζορό (1968) με τον Τζορτζ Άρντισον
  • Ζορό εναντίον Μασίστα (1963) με τον Πιρς Μπράις
  • Ζορό, ο αήττητος (1966) με τον Χάουαρντ Ρος
  • Ζορό, ο αόρατος εκδικητής (1963) με τον Πιρς Μπράις
  • Ζορό, ο εκδικητής (1962) με τον Φρανκ Λάτιμορ
  • Ζορό, ο μαρκήσιος της Ναβάρας (1969) με τον Νάντιρ Μορέτι
  • Ζορό, ο μαύρος καβαλάρης (1970) με τον Σπύρο Φωκά
  • Η αιχμάλωτος του πύργου (1963) με τους Ζαν Μαρέ, Μπουρβίλ και Έλσα Μαρτινέλι
  • Η απελευθέρωσις της Ιερουσαλήμ (1958) με τις Τζάνα Μαρία Κανάλε και Σύλβα Κοσκινά
  • Η βασίλισσα της ερήμου (1952) με τη Λεονόρα Ρούφο
  • Η βασίλισσα των βαρβάρων (1960) με την Τσέλο Αλόνσο
  • Η βασίλισσα των επτά θαλασσών (1960) με την Τζάνα Μαρία Κανάλε
  • Η Βίβλος (1966) του Ντίνο ντε Λαουρέντις με μουσική του Ένιο Μορικόνε
  • Η γέφυρα των στεναγμών (1963) με τον Μπρετ Χάλσεϊ
  • Η γυναίκα του Φαραώ (1960) με τη Λίντα Κρίσταλ
  • Η εκδίκηση του Ζορό (1966) με τον Τόνι Ράσελ
  • Η εκδίκηση του Σαντοκάν (1964) με τον Γκάι Μάντισον
  • Η εκδίκηση των βαρβάρων (1964) με τον Ρίτσαρντ Χάρισον
  • Η εκδίκησις του Αττίλα (1962) με τον Ζερόμ Κόρτλαντ
  • Η εκδίκησις του Αχιλλέως (1962) με τον Γκόρντον Μίτσελ
  • Η εκδίκησις του Ιβανόη (1965) με τον Ρικ Μπατάλια
  • Η εκδίκησις του μαύρου αετού (1951) με τον Ροσάνο Μπράτσι
  • Η εκδίκησις του Σπάρτακου (1965) με τον Ρότζερ Μπράουν
  • Η εκδίκησις των βαρβάρων (1960) με την Ντανιέλα Ρόκα
  • Η εκδήκησις των δέκα μονομάχων (1964) με τον Τόνι Ράσελ
  • Η εκδίκησις των Σκαραμούς (1963) με τους Ζεράρ Μπαρέ και Τζάνα Μαρία Κανάλε
  • Η εξόρμησις της ξιφομάχων (1959) με τον Φρανκ Λάτιμορ
  • Η επανάστασις των μισθοφόρων (1961) με τη Βιρτζίνια Μάγιο
  • Η επέλασις των Κοζάκων (1962) με τη Ζαν Κρεν
  • Η επέλασις των λεγεώνων (1964) με τον Ρίτσαρντ Χάρισον
  • Η επιδρομή των Ταρτάρων (1961) με τον Αχμάντ Μαζάρ
  • Η επιστροφή και η εκδίκηση του Σεβάχ του Θαλασσινού (1973) με τον Ρόμπερτ Μάλκολμ
  • Η Εσθήρ και ο βασιλιάς (1961) με την Τζόαν Κόλινς
  • Η Καρχηδών στις φλόγες (1960) με τον Πιερ Μπρασέρ
  • Η κοιλάδα των βασιλέων (1960) με την Ντέμπρα Πάτζετ
  • Η λαίλαψ των Σαρακηνών (1956) με τον Ρικ Μπατάλια
  • Η μεγαλύτερη μάχη των Συρακουσών (1960) με τις Τίνα Λουίζ και Σύλβα Κοσκινά
  • Η οργή των Βίκινγκς (1967) με τον Κάμερον Μίτσελ
  • Η πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (1964) με τη Σοφία Λόρεν και τον Άλεκ Γκίνες
  • Η πτώσις της Ρώμης (1961) με τον Καρλ Μένερ
  • Ηρώδης ο μέγας (1958) με τον Νταμιάνο Νταμιάνι
  • Ήρως των δύο κόσμων (1963) με τον Γκόρντον Σκοτ
  • Η σκιά του Ζορό (1962) με τον Φρανκ Λάτιμορ
  • Η σκλάβα της Ανατολής (1959) με την Ανίτα Έκμπεργκ
  • Η σκλάβα της ερήμου (1957) με την Κάρμεν Σεβίλια
  • Η σκλάβα της Ρώμης (1960) με τη Ροσάνα Ποντεστά
  • Η σφαγή των Σαρακηνών (1959) με τον Λεξ Μπάρκερ
  • Η τίγρις των 7 θαλασσών (1962) με την Τζάνα Μαρία Κανάλε[30]
  • Θεοδώρα, η αυτοκράτειρα του Βυζαντίου (1954) με τον Ζορζ Μαρσάλ
  • Ιβάν, ο κατακτητής (1961) με τον Εντ Φιούρι
  • Ιούλιος Καίσαρ (1962) με τον Κάμερον Μίτσελ
  • Ιππότης χωρίς πατρίδα (1959) με τον Ζεράρ Λαντρί
  • Καζανόβας (1948) με τους Βιτόριο Γκάσμαν και Υβόν Σανσόν[31]
  • Καπετάν Φάντασμα (1953) με τον Φρανκ Λάτιμορ
  • Κάρμεν, η βασίλισσα της Γρανάδας (1959) με τη Σάρα Μοντιέλ
  • Κατακτηταί της Καραϊβικής (1961) με τον Χανς φον Μπόρσοντι
  • Κβο Βάντις (1951) με τους Ρόμπερτ Τέιλορ, Ντέμπορα Κερ και Πίτερ Ουστίνοφ
  • Κλεοπάτρα, μια βασίλισσα για τον Καίσαρα (1962) με τον Γκόρντον Σκοτ
  • Κουρσάροι του Ισημερινού (1962) με τον Τσάνινγκ Πόλοκ
  • Κουρσάροι των ωκεανών (1961), με τον Κάμερον Μίτσελ
  • Κριταί της Βίβλου (1963) με τον Τζόρτζιο Τσεριόνι
  • Κωνσταντίνος ο Μέγας (1960) με τον Κορνέλ Γουάιλντ
  • Μάντριν, ο προστάτης των πτωχών (1952), με τους Ραφ Βαλόνε και Σιλβάνα Παμπανίνι
  • Μάρκο Πόλο (1962) με τον Ρόρι Καλχούν
  • Μαύρος σεΐχης, ο γιος της Κλεοπάτρας (1965) με τον Μαρκ Ντέιμον
  • Μεσσαλίνα (1960) με την Μπελίντα Λι
  • Με το σπαθί της εκδικήσεως (1971) με τον Ρομπέρτο Μάουρι
  • Μιχαήλ Στρογκώφ (1956) με τον Κερντ Γιούργκενς
  • Μονομαχία με τον Νταρτανιάν (1962) με τον Τζορτζ Νέιντερ
  • Μόνος εναντίον 2 αυτοκρατόρων (1964) με τον Μαρκ Φόρεστ
  • Μόνος εναντίον της Ρώμης (1962) με τους Λανγκ Τζέφρις και Ροσάνα Ποντεστά
  • Μπρένο, ο πυρπολυτής της Ρώμης (1964) με τον Γκόρντον Μίτσελ
  • Μυστηριώδης ξιφομάχος (1956) με τον Ζεράρ Λαντρί
  • Μωυσής (1973) με τους Μπαρτ Λάνκαστερ, Ειρήνη Παπά και Μάρκο Φερέρι
  • Νέες περιπέτειες του Αλί Μπαμπά (1962) με τον Ρίτσαρντ Λόιντ
  • Νέρων και Μεσσαλίνα (1953) με τους Τζίνο Τσέρβι και Υβόν Σανσόν
  • Νεφερτίτη, η βασίλισσα του Νείλου (1961) με τον Βίνσεντ Πράις
  • Νιμπελούνγκεν (1957)[32] με τον Σεμπάστιαν Φίσερ
  • Ξίφος και αίμα (1963) με τον Τζέφρι Χάντερ
  • Ο αετός της στέπας (1946) με τον Ροσάνο Μπράτσι
  • Ο αντάρτης (1967) με τον Άντονι Κουίν και τη Ρίτα Χέιγουορθ
  • Ο γίγας της Ατλαντίδος (1961) με τον Γκόρντον Μίτσελ
  • Ο γίγας των Ινδιών (1965) με τον Σον Φλιν
  • Ο γιος του Κάπτεν Μπλαντ (1962) με τον Σον Φλιν
  • Ο γιος του κόκκινου πειρατή (1959) με τον Λεξ Μπάρκερ
  • Ο γιος του Νταρτανιάν (1950) με τον Κάρλο Νίντσι
  • Ο γιος του σεΐχη (1961) με τον Γκόρντον Σκοτ
  • Ο Γολγοθάς (1935) με τον Ζαν Γκαμπέν
  • Ο δαίμων της Ασίας (1965) με τους Άντονι Κουίν, Όρσον Γουέλς και Ομάρ Σαρίφ
  • Ο ήρωας της Βαβυλώνας (1963) με τον Γκόρντον Σκοτ
  • Ο ήρωας της Κρήτης (1960) με τον Μπομ Ματίας
  • Ο ζητιάνος και η πριγκίπισσα (1962) με τους Ταμπ Χάντερ και Ροσάνα Ποντεστά
  • Ο Ζορό και οι τρεις σωματοφύλακες (1963) με τον Γκόρντον Σκοτ
  • Ο Ζορό στην ισπανική αυλή (1962) με τον Τζορτζ Άρντισον
  • Ο Ζορό χτυπά κάθε αυγή (1975) με τον Αλέν Ντελόν
  • Οι 300 της Ρώμης (1962) με τον Γκόρντον Σκοτ
  • Οι 7 ισχυρότεροι του κόσμου (1964) με τους Ρότζερ Μπράουν και Γκόρντον Μίτσελ
  • Οι αετοί των βορείων θαλασσών (1961) σε σκηνοθεσία Μάριο Μπάβα με τον Κάμερον Μίτσελ
  • Οι γίγαντες της Θεσσαλίας (1960) με τον Ρόλαντ Κάρεϊ
  • Οι δέκα μονομάχοι (1963) με τον Ρότζερ Μπράουν
  • Οι δήμιοι των θαλασσών (1961) με τον Ρίτσαρντ Χάρισον
  • Οι εκδικηταί της Ασσυρίας (1962) με τον Χάουαρντ Νταφ
  • Οι εκδικηταί των Βίκινγκς (1965) με τον Γκόρντον Μίτσελ
  • Οι επιδρομείς (1968) με τους Λόρενς Χάρβεϊ, Όνορ Μπλάκμαν και Όρσον Γουέλς
  • Οι επτά Σπαρτιάται εξορμούν (1965) με τον Τόνι Ράσελ
  • Οι θεοί του Ολύμπου (1962) με τον Γκόρντον Μίτσελ
  • Οι κοζάκοι (1959) με τον Έντμουντ Πέρντομ
  • Οι λεγεώνες της Κλεοπάτρας (1959) με τη Λίντα Κρίσταλ
  • Οι μαύροι λογχοφόροι (1962) με τον Μελ Φερέρ
  • Οι Μογγόλοι (1961) με τους Τζακ Πάλανς και Ανίτα Έκμπεργκ
  • Οι ξιφομάχοι του λευκού πύργου (1961) με την Ανιές Λοράν
  • Οι οργιώδεις νύχτες του Ρασπούτιν (1960) με τον Έντμουντ Πέρντομ
  • Οι παρθένες της Ρώμης (1961) με τον Λουί Ζουρντάν
  • Ο ιππότης με τα 100 πρόσωπα (1960) με τον Λεξ Μπέικερ
  • Ο ιππότης με τη μαύρη μάσκα (1959) με τον Μάσιμο Σεράτο
  • Ο ιππότης με την κόκκινη μάσκα (1960) με τον Λεξ Μπάρκερ
  • Οι Τάρταροι (1961) με τον Βίκτορ Μάτουρε
  • Οι τρεις εκατόνταρχοι (1965) με τον Ρότζερ Μπράουν
  • Οι τρεις ξιφομάχοι (1954) με τον Ζορζ Μαρσάλ
  • Οι τρεις σωματοφύλακες (1961) με τον Ζεράρ Μπαρέ
  • Ο Ιωσήφ και τ' αδέλφια του (1961) με τον Μαριέτο
  • Ο κατακτητής της Ανατολής (1961) με τον Ρικ Μπατάλια
  • Ο κλέφτης της Δαμασκού (1964) με τον Τόνι Ράσελ
  • Ο κόκκινος μανδύας (1955) με τον Μπρους Κάμποτ
  • Ο κόκκινος σεΐχης (1962) με τον Τσάνινγκ Πόλοκ
  • Ο Κολοσσός της Ρόδου (1960) σε σκηνοθεσία Σέρτζιο Λεόνε με τους Ρόρι Καλχούν και Λέα Μασάρι
  • Ο κόμης Μοντεχρήστος (1961) με τον Λουί Ζουρντάν
  • Ο κουρσάρος της ημισελίνου (1957) με τον Τζον Ντέρεκ
  • Ο λέων στης Καστίλης (1963) με τον Εσπάρτακο Σαντόνι
  • Ο λέων της Σπάρτης (1963) με τον Ραλφ Ρίτσαρντσον
  • Ο κατακτητής (1959) με τον Μάσιμο Τζιρότι
  • Ο μασκοφόρος εναντίον των πειρατών (1965) με τον Τζορτζ Χίλτον
  • Ο μαύρος Διάβολος (1957) με τον Τζέραρντ Λάντρι
  • Ο μεγάλος κατακτητής (1962) με τον Ζακ Σερνά
  • Ο μεγαλύτερος άθλος του Ηρακλέους (1965) με τον Κερκ Μόρις
  • Ο Μέγας Αλέξανδρος (1956), με τους Ρίτσαρντ Μπάρτον και Κλερ Μπλουμ
  • Ομήρου Οδύσσεια (1954) σε παραγωγή Ντίνο ντε Λαουρέντις με τους Κερκ Ντάγκλας, Άντονι Κουίν και Σιλβάνα Μάνγκανο
  • Ο Νέρων καίει τη Ρώμη (1963) με τον Λανγκ Τζέφρις
  • Ο Νταρτανιάν εναντίον των 3 σωματοφυλάκων (1964) με τον Φερνάντο Λάμας
  • Ο ξιφομάχος της Σιένα (1962) με τους Στιούαρτ Γκρέιντζερ και Σύλβα Κοσκινά
  • Ο πειρατής της Κούβας (1963) με τον Τζόνι Ντέσμοντ
  • Ο πειρατής του μαύρου γερακιού (1958) με τον Ζεράρ Λαντρί
  • Ο πειρατής των 7 θαλασσών (1962) με τον Ροντ Τέιλορ
  • Ο πολιορκητής των Θηβών (1964) με τον Αντρέ Λόρενς
  • Ο πύρινος εκδικητής (1958) με τον Λεξ Μπάρκερ
  • Ο Ρομπέν των Δασών επιτίθεται (1962) με τον Σάμσον Μπερκ
  • Ο Ρομπέν των Δασών και οι πειραταί (1960) με τον Λεξ Μπάρκερ
  • Ο Σαντοκάν και η λεοπάρδαλις του Σαραγουάκ (1964) με τον Γκάι Μάντισον
  • Ο Σεβάχ εναντίον των επτά Σαρακηνών (1964) με τον Γκόρντον Μίτσελ
  • Ο σιδηρούς υπερασπιστής του Τολέδο (1966) με τον Στίβεν Φόρσαϊθ
  • Ο Σπάρτακος και οι δέκα μονομάχοι (1965) με τον Νταν Βάντις
  • Ο τρόμος των βαρβάρων (1962) με τον Κεν Κλαρκ
  • Ο τρόμος των κουρσάρων (1961) με τον Ντον Μέγκοβαν
  • Ο Τρωικός Πόλεμος (1956) με τους Ζακ Σερνά και Ροσάνα Ποντεστά
  • Ο τύραννος των Θηβών (1961) με τον Τζουλιάνο Τζέμα
  • Ο τυχοδιώκτης της Τορτούγα (1964), με τον Γκάι Μάντισον
  • Πειρατική ανταρσία (1960) με τον Λεξ Μπάρκερ
  • Περσεύς, ο αήττητος (1962) με τον Ρίτσαρντ Χάρισον
  • Πομπηία, η πόλις της ακολασίας (1962) με τον Μπραντ Χάρις
  • Πόντιος Πιλάτος (1962) με τον Μπέιζιλ Ράθμποουν
  • Ρέβακ, ο σκλάβος εκδικητής (1960) με τον Τζακ Πάλανς
  • Σαούλ και Δαυίδ (1964) με τον Νόρμαν Γούντλαντ
  • Σαπφώ, η Αφροδίτη της Λέσβου (1960) με την Τίνα Λουίζ
  • Σεμίραμις (1963) με την Ιβόν Φιρνό
  • Σερκούφ, ο ήρως των 7 θαλασσών (1966) με τον Ζεράρ Μπαρέ
  • Σκιπίων, ο Αφρικανός (1937) με τον Ανιμπάλε Νίντσι
  • Σουλεϊμάν, ο Μεγαλοπρεπής (1961) με τον Έντμουντ Πέρντομ
  • Σκλάβες της Καρχηδόνος (1956) με την Τζάνα Μαρία Κανάλε
  • Σόδομα και Γόμορα (1962) με τους Ροσάνα Ποντεστά και Στιούαρτ Γκρέιντζερ
  • Σοράγια, η ωραία της Ανατολής (1964) με τους Κερκ Μόρις και Μισέλ Ζιραρντόν
  • Σπαθιά δίχως σημαία (1961) με τη Λεονόρα Ρούφο
  • Σπαθί και στέμμα (1965) με τον Λανγκ Τζέφρις
  • Σπάρτακος (1953) με τον Μάσιμο Τζιρότι
  • Σφαγή στο μαύρο δάσος (1967) με τον Κάμερον Μίτσελ
  • Τα κανόνια του Σαν Αντίοχο (1963) με τη Λίντια Κρίσταλ
  • Τα όργια της Λουκρητίας Βοργία (1959) με την Μπελίντα Λι
  • Ταούρ, ο τρομερός (1963) με τον Τζο Ρόμπινσον
  • Τα τρία ξίφη του Ζορό (1963) με τον Γκάι Στόκγουελ
  • Το ανίκητο σπαθί (1959) με τον Ρικ Μπατάλια
  • Το γεράκι της στέπας (1964) με τον Κερκ Μόρις
  • Το έβδομο σπαθί του εκδικητού (1962) με τον Μπρετ Χάλζεϊ
  • Το θαύμα των λύκων (1961) με τον Ζαν Μαρέ
  • Το λιοντάρι της Βενετίας (1964) με τον Γκόρντον Σκοτ
  • Το λιοντάρι της Τροίας (1964) με τον Μαρκ Φόρεστ
  • Το ξύπνημα των σκλάβων (1960) με τη Ρόντα Φλέμινγκ
  • Τοριόκ, ο τρόμος των βαρβάρων (1960) με τη Ροσάνα Ποντεστά
  • Το σιδηρούν προσωπείον (1962) με τον Μισέλ Λεμουάν
  • Το σπαθί του Ελ Σιντ (1962) με τη Σαντάλ Ντεμπέργκ
  • Το σπαθί του κατακτητού (1961) με τον Τζακ Πάλανς
  • Φυγή στην Αίγυπτο (1959) με τον Ακίμ Ταμίροφ

Ταινίες με μονομάχους

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αντλώντας έμπνευση από την επιτυχία του Σπάρτακου, αρκετοί Ιταλοί μεταφέρουν τη δράση των ταινιών τους στην αρένα των μονομάχων, καθιστώντας τις ταινίες αυτές ένα ξεχωριστό υποείδος ταινίας χλαμύδας. Μια ομάδα ανδρών γνωστών ως «Οι δέκα μονομάχοι» εμφανίστηκε σε μια τριλογία με πρωταγωνιστή τον Νταν Βάντις.

Ελληνική μυθολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το δεύτερο κύμα ταινιών χλαμύδας: δεκαετία του 1980

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αφότου οι ταινίες χλαμύδας έδωσαν τη θέση τους στις ταινίες σπαγκέτι γουέστερν και στις κατασκοπευτικές ταινίες το 1965, το είδος παρέμεινε αδρανές για σχεδόν 20 χρόνια. Στη συνέχεια, το 1982, οι εισπρακτικές επιτυχίες Ο πόλεμος της φωτιάς (1981) του Ζαν-Ζακ Ανό Κόναν ο βάρβαρος (1982) με τον Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ και Η σύγκρουση των Τιτάνων (1981) προκάλεσαν μια αναγέννηση του είδους στα πέντε χρόνια που ακολούθησαν. Οι περισσότερες από αυτές τις ταινίες ήταν χαμηλού προϋπολογισμού, εστιάζοντας περισσότερο σε βαρβάρους και πειρατές, ώστε να αποφευχθεί η ανάγκη για ακριβά ελληνορωμαϊκά σκηνικά. Οι σκηνοθέτες προσπάθησαν να αντισταθμίσουν τις ελλείψεις τους με την προσθήκη γυμνών σκηνών. Πολλές από αυτές τις συμμετοχές της δεκαετίας του 1980 γυρίστηκαν από διάσημους Ιταλούς σκηνοθέτες ταινιών τρόμου (Τζο Ντ'Αμάτο, Λούτσιο Φούλτσι, Λουίτσι Κότσι κ.λπ). Ακολουθεί κατάλογος με τις ταινίες χλαμύδας της δεκαετίας του 1980:

  • Άτορ, ο μαινόμενος αετός (1983) σε σκηνοθεσία Τζο Ντ'Αμάτο με τον Μάιλς Οκίφι
  • Άτορ νο 2: Η επιστροφή του ανίκητου αετού (1985) σε σκηνοθεσία Τζο Ντ'Αμάτο με τον Μάιλς Οκίφι
  • Ατσάλινος πολεμιστής (1986) με τον Μάιλς Οκίφι
  • Το σπαθί των βαρβάρων (1984) με τον Πιέτρο Τορίζι
  • Οι βάρβαροι (1987) με τα δίδυμα αδέλφια Ντέβιντ και Πίτερ Πολ
  • Κυρίαρχος του κόσμου (1983) με τον Σβεν Κρούγκερ
  • Ελκάν, ο ατσαλένιος πολεμιστής (1983) με τον Χόρχε Ριβέρο
  • Ηρακλής (1983) με τον Λου Φερίνιο
  • Οι άγνωστοι άθλοι του Ηρακλή (1984) με τον Λου Φερίνιο
  • Χάντρα, ο θηλυκός εκδικητής! (1983) με τη Λόρενς Λάντον
  • Γιγαντομαχία βαρβάρων (1982) με τον Πιέτρο Τορίζι
  • Σιδερένιος μαχητής (1983) σε σκηνοθεσία Ουμπέρτο Λέντσι με τον Σαμ Πάσκο
  • Οι 7 υπέροχοι μονομάχοι (1983) με τους Λου Φερίνιο και Ντάν Βάντις
  • Η αυτής εξοχότης (1982) με τη Σαντάλ Μπέργκαμ
  • Ο ήρωας των επτά θαλασσών (1988) με τον Λου Φερίνιο
  • Θορ ο εκδικητής (1983) με τον Μπρούνο Μινίτι
  • Ο θρόνος της φωτιάς (1983) με τη Σαμπίνα Σιάνι
  • Γιορ, ο εκδικητής από το μέλλον (1983) με τον Ρεμπ Μπράουν

Τέλος, γυρίστηκαν κάποες ταινίες "πορνό χλαμύδας" ήταν αφιερωμένη σε Ρωμαίους αυτοκράτορες, και κυρίως -αλλά όχι μόνο- στη σύζυγο του Καλιγούλα και του Κλαύδιου, Μεσσαλίνα.

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Λιζάρδος, Αλέξανδρος Ρωμανός (20 Μαΐου 2022). «Οι «ταινίες χλαμύδας» και το κινηματογραφικό τους λεξικό». ertnews.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2024. 
  2. ↑ Σούμας, Θόδωρος. «"Χλαμύδα": Για το σινεμά peplum». www.cinephilia.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2024. 
  3. ↑ Ζουμπουλάκης, Γιάννης (21 Μαρτίου 2010). «Το Χόλιγουντ φορά ξανά χλαμύδα». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2024. 
  4. ↑ Tachydromos. 1979. σελ. 6. 
  5. ↑ Παπαναστασίου, Δημήτρης (27 Ιανουαρίου 2015). «Όταν το Σεμνότυφο Hollywood Υποκλίθηκε στη «Βία και το Σεξ»». VICE. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2024. 
  6. ↑ Βαλσαμάρας, Δημήτριος (2012). «Η διανομή οπτικοακουστικών έργων: η αρχή της χρονικά διαδοχικής εκμετάλλευσης και το μέλλον της στην εποχή των δικτύων». ΑΠΘ (Θεσσαλονίκη): 35. https://ikee.lib.auth.gr/record/129846. 
  7. ↑ Ζουμπουλάκης, Γιάννης (18 Δεκεμβρίου 2011). «Το ευαγγέλιο της «χλαμύδας»». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2024. 
  8. ↑ Patrick Lucanio, With Fire and Sword: Italian Spectacles on American Screens, 1958–1968 (Scarecrow Press, 1994; (ISBN 0810828162))
  9. ↑ O'Brien, D. (2014). Classical Masculinity and the Spectacular Body on Film: The Mighty Sons of Hercules (στα Αγγλικά). Springer. ISBN 9781137384713. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019. 
  10. ↑ Kinnard, Roy· Crnkovich, Tony (2017). Italian Sword and Sandal Films, 1908–1990 (στα Αγγλικά). McFarland. σελ. 1. ISBN 9781476662916. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019. 
  11. ↑ Della Casa, Steve; Giusti, Marco (2013). "Il Grande Libro di Ercole". Edizione Sabinae. Page 194. (ISBN 978-88-98623-051)
  12. ↑ Pomeroy, Arthur J. (2008). 'Then it Was Destroyed by the Volcano': The Ancient World in Film and on Television (στα Αγγλικά). Bloomsbury Academic. σελ. 67. ISBN 9780715630266. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019. 
  13. ↑ Nikoloutsos, Konstantinos P. (2013). Ancient Greek Women in Film (στα Αγγλικά). OUP Oxford. σελ. 139. ISBN 9780199678921. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019. 
  14. ↑ Bayman, Louis (2011). Directory of World Cinema: Italy (στα Αγγλικά). Intellect Books. σελ. 177. ISBN 9781841504001. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019. 
  15. ↑ Diak, Nicholas (2018). The New Peplum: Essays on Sword and Sandal Films and Television Programs Since the 1990s (στα Αγγλικά). McFarland. σελ. 195. ISBN 9781476631509. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019. 
  16. ↑ Ritzer, Ivo· Schulze, Peter W. (2016). Genre Hybridisation: Global Cinematic Flow (στα Αγγλικά). Schüren Verlag. σελ. 65. ISBN 9783741000416. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019. 
  17. ↑ Klein, Amanda Ann· Palmer, R. Barton (2016). Cycles, Sequels, Spin-offs, Remakes, and Reboots: Multiplicities in Film and Television (στα Αγγλικά). University of Texas Press. ISBN 9781477308196. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2019. 
  18. ↑ Cornelius, Michael G. (2011). Of Muscles and Men: Essays on the Sword and Sandal Film (στα Αγγλικά). McFarland. σελ. 15. ISBN 9780786489022. 
  19. ↑ Michelakis, Pantelis· Wyke, Maria (2013). The Ancient World in Silent Cinema (στα Αγγλικά). Cambridge University Press. σελίδες 247–261. ISBN 9781107016101. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2019. 
  20. ↑ Ντάνος, Άκης (18 Νοεμβρίου 2021). «Άλλο Ηρακλής, άλλο Μασίστας». Αναγνώστης (1147): 5. https://www.anagnostis.org/wp-content/uploads/2021/11/anagnostis-1147.pdf. 
  21. ↑ Medved, Harry and Michael (1984). The Hollywood Hall of Shame. Angus and Robertson. σελ. 54. 
  22. ↑ Morgan, Michèle; Vidal, Henri; Simon, Michel (1951-06-01), Fabiola, Franco London Films, Universalia Film, https://www.imdb.com/title/tt0041342/?ref_=nv_sr_srsg_5_tt_1_nm_7_in_0_q_Fabiola, ανακτήθηκε στις 2024-12-16 
  23. ↑ Pryor, Thomas M. "Ben-Hur to Ride for Metro Again." The New York Times. December 8, 1952.
  24. ↑ Jon Thurber: Steve Reeves, Mr. Universe Who Became Movie Strongman, Dies 4 May 2000 Los Angeles Times. Retrieved 19 March 2021.
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 25,3 Hughes, Howard (2011). Cinema Italiano: The Complete Guide from Classics to Cult (στα Αγγλικά). Bloomsbury Academic. σελ. 2. ISBN 9781848856080. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2019. 
  26. ↑ Γιάγκος, Αντίοχος (8 Απριλίου 2010). «Tιτανομαχία». Αθηνόραμα. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2024. 
  27. ↑ Brunetta, Gian Piero (2004). Cent'anni di cinema italiano (στα Ιταλικά). Laterza. σελ. 329. ISBN 9788842073468. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019. 
  28. ↑ Brunetta, Gian Piero (2004). Cent'anni di cinema italiano (στα Ιταλικά). Laterza. σελίδες 329–330. ISBN 9788842073468. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019. frammenti di letture filosofiche e briciole di psicanalisi, meditazioni sui massimi sistemi politici, sul destino del mondo e dell'umanità, concezioni fatalistiche di accetazione della volontà del destino e degli dei, fiducia antropocentrica nella potenza fisica e sintesi fulminee di trattatistica militare 
  29. ↑ Winkler, Martin M. (2009). Troy: From Homer's Iliad to Hollywood Epic (στα Αγγλικά). John Wiley & Sons. σελ. 14. ISBN 9781405178549. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019. 
  30. ↑ Η Τίγρης των 7 Θαλασσών, https://www.themoviedb.org/movie/260140-la-tigre-dei-sette-mari?language=el-GR, ανακτήθηκε στις 2024-12-19 
  31. ↑ Roberto Chiti; Roberto Poppi; Enrico Lancia. Dizionario del cinema italiano: I film. Gremese 1991. (ISBN 8876055487).
  32. ↑ Kinnard, Roy; Crnkovich, Tony (2017). Italian Sword and Sandal Films, 1908-1990. McFarland. (ISBN 1476662916).

Περαιτέρω ανάγνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Diak, Nicholas, editor. The New Peplum: Essays on Sword and Sandal Films and Television Programs Since the 1990s. McFarland and Company, Inc. 2018. (ISBN 978-1-4766-6762-1)ISBN 978-1-4766-6762-1.
  • Richard Dyer: "The White Man's Muscles" στο R. Dyer: White : London: Routledge: 1997.(ISBN 0-415-09537-9)ISBN 0-415-09537-9 .
  • David Chapman: Retro Studs: Muscle Movie Posters from Around the World : Portland: Collectors Press: 2002.(ISBN 1-888054-69-7)ISBN 1-888054-69-7 .
  • Hervé Dumont, L'Antiquité au cinéma. Vérités, légendes et manipulations (Nouveau-Monde, 2009;(ISBN 2-84736-434-X) ).
  • Florent Fourcart, Le Péplum italien (1946–1966) : Grandeur et décadence d'une antiquité populaire (2012, CinExploitation;(ISBN 291551786X) ).
  • Maggie Gunsberg: "Heroic Bodies: The Culture of Masculinity in Peplums" στο M. Gunsberg: Italian Cinema: Gender and Genre : Houndsmill: Palgrave Macmillan: 2005.(ISBN 0-333-75115-9)ISBN 0-333-75115-9 .
  • Patrick Lucanio, With Fire and Sword: Italian Spectacles on American Screens, 1958–1968 (Scarecrow Press, 1994;(ISBN 0810828162) ).
  • Irmbert Schenk: "The Cinematic Support to Nationalist(ic) Mythology: The Italian Peplum 1910–1930" στο Natascha Gentz and Stefan Kramer (επιμ.) Παγκοσμιοποίηση, Πολιτιστικές Ταυτότητες και Αναπαραστάσεις ΜΜΕ Albany, NY: State University of New York Press: 2006 .(ISBN 0-7914-6684-1)ISBN 0-7914-6684-1 .
  • Stephen Flacassier: "Muscles, Myths and Movies": Rabbit's Garage: 1994.(ISBN 0-9641643-0-2)ISBN 0-9641643-0-2 .

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ταινίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άλλα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ταινία_χλαμύδας&oldid=10882199"