Ρίτσαρντ Μπάρτον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ρίτσαρντ Μπάρτον
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Richard Burton (Αγγλικά)
Γέννηση10  Νοεμβρίου 1925[1][2][3]
Pontrhydyfen
Θάνατος5  Αυγούστου 1984[1][2][3]
Céligny[4]
Αιτία θανάτουενδοεγκεφαλική αιμορραγία
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςOld Cemetery of Céligny
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο (από 1927)
Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας (έως 1927)
ΣπουδέςΚολέγιο Έξετερ, Οξφόρδη[5]
Ιδιότηταηθοποιός ταινιών, ημερολογιογράφος, ηθοποιός θεάτρου, ηθοποιός[6] και σκηνοθέτης κινηματογράφου
ΣύζυγοςΕλίζαμπεθ Τέιλορ (1964–1974)[7], Σίμπιλ Κρίστοφερ (1949–1963)[7], Σούζι Χαντ (1976–1982), Ελίζαμπεθ Τέιλορ (1975–1976) και Σάλι Μπάρτον (1983–1984)
ΤέκναΤζέσικα Μπάρτον[8] και Κέιτι Μπάρτον[8]
ΓονείςΡίτσαρντ Γουόλτερ Τζένκινς[9] και Ίντιθ Μοντ Τόμας[9]
ΑδέλφιαΓκράχαμ Τζένκινς
ΣυγγενείςΛίζα Τοντ Μπάρτον (υιοθετημένη κόρη) και Μαρία Μπάρτον (υιοθετημένη κόρη)
ΒραβεύσειςΔιοικητής του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, Παγκόσμιο θεατρικό βραβείο (1951)[10], βραβείο Τόνυ καλύτερου Α' ανδρικού ρόλου σε μιούζικαλ (1961), Χρυσές Σφαίρες, Βραβεία Grammy, ειδικό βραβείο Τόνυ (1976) και αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ[11]
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Με την Ολίβια Ντε Χάβιλαντ στην ταινία Η εξαδέλφη μου Ραχήλ (1952)

Ο Ρίτσαρντ Μπάρτον (αγγλικά: Richard Burton), (10 Νοεμβρίου 1925 – 5 Αυγούστου 1984) ήταν Ουαλός ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου[12].

Στην ταινία Ο χιτών (1953)

Προτάθηκε επτά φορές για βραβείο Όσκαρ (6 φορές για Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου και μια για Όσκαρ Β' Ανδρικού Ρόλου) χωρίς όμως ποτέ να καταφέρει να το κερδίσει. Είχε όμως κερδίσει το Βραβείο της Βρετανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου (BAFTA) το 1966, δύο φορές τη Χρυσή Σφαίρα (το 1953 για τον καλύτερο πρωτοεμφανιζόμενο ηθοποιό και το 1978 για τον καλύτερο ηθοποιό) και Βραβείο Τόνυ για τον καλύτερο ηθοποιό το 1961. Παρά το γεγονός ότι ο ηθοποιός δεν είχε σπουδάσει υποκριτική, ήταν για μια περίοδο ένας από τους καλύτερος και πιο ακριβοπληρωμένους ηθοποιούς του Χόλιγουντ. Οι σημαντικότερές του ταινίες ήταν: Η εξαδέλφη μου Ραχήλ (My Cousin Rachel, 1952), Ο χιτών (The Robe, 1953), Ο Μέγας Αλέξανδρος (Alexander the Great, 1955), Κλεοπάτρα (Cleopatra, 1963), Μπέκετ (Becket, 1964), Ο κατάσκοπος που γύρισε απ' το κρύο (The Spy Who Came in from the Cold, 1965), Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ; (Who`s Afraid of Virginia Woolf?, 1966), Η Άννα των χιλίων ημερών (Anne of the Thousand Days, 1969) και Έκβους (Equus, 1977).

Υπήρξε παντρεμένος πέντε φορές, τις δύο εκ των οποίων με την ηθοποιό Ελίζαμπεθ Τέιλορ, με την οποία είχε μία θυελλώδη σχέση που κοσμούσε συχνά τα πρωτοσέλιδα της δεκαετίας του 1960 και των αρχών της δεκαετίας του 1970[13]. Οι δύο ηθοποιοί παντρεύτηκαν πρώτη φορά στο Μόντρεαλ, στις 15 Μαρτίου του 1964, δημιουργώντας ένα από τα πιο διάσημα ζευγάρια στο Χόλιγουντ.

Με την Ελίζαμπεθ Τέιλορ σε μια σκηνή από την ταινία Κλεοπάτρα (1963)

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Ταινία Ελληνικός τίτλος Ρόλος
1949 The Last Days of Dolwyn Γκάρεθ
Now Barabbas Πάντι
1950 Waterfront Women Γυναίκες του λιμανιού Μπεν Σάτεργουεϊτ
Her Panelled Door Το τρομερό μυστικό Νικ Τσάμερντ
1951 Green Grow the Rushes Ρόμπερτ (Μπομπ) Χάμοντ
1952 My Cousin Rachel Η εξαδέλφη μου Ραχήλ Φίλιπ Άσλεϊ
1953 The Desert Rats Αρουραίοι της ερήμου λοχαγός Τάμι Μακρόμπερτς
The Robe Ο χιτών Μάρκελος Γάλλιος
1955 Prince of Players Μεγαλοφυΐα και παραφροσύνη Έντουιν Μπουθ
The Rains of Ranchipur Το όνειρο του Ινδού δρ Ράμα Σάφτι
1956 Alexander the Great Ο Μέγας Αλέξανδρος Μέγας Αλέξανδρος
1956 Sea Wife Η νύφη της θάλασσας Μπίσκιτ
1957 Bitter Victory Πικρή νίκη λοχαγός Λιθ
1959 A Midsummer Night's Dream Όνειρο θερινής νυκτός αφηγητής
Look Back in Anger Οργισμένα νιάτα Τζίμι Πόρτερ
1960 Ice Palace Ο άρχων του Βορρά Ζεμπ Κένεντι
The Bramble Bush Σκλάβοι των πόθων δρ Γκάι Μόντφορντ
1962 The Longest Day Η πιο μεγάλη μέρα του πολέμου πιλότος Ντέιβιντ Κάμπελ
1963 Cleopatra Κλεοπάτρα Μάρκος Αντώνιος
The V.I.P.s Διεθνές ξενοδοχείο Πολ Άντρος
1964 Zulu Ζουλού αφηγητής
Becket Μπέκετ Τόμας Μπέκετ
The Night of the Iguana Η νύχτα της ιγκουάνα δρ Τ. Λόρενς Σάνον
Hamlet Άμλετ Άμλετ
1965 The Spy Who Came in from the Cold Ο κατάσκοπος που γύρισε απ' το κρύο Άλεκ Λίμας
What's New Pussycat Χαρέμι για δύο θαμώνας στριπτιτζάδικου
The Sandpiper Πύργος στην άμμο δρ Έντουαρντ Χιούιτ
The Days of Wilfred Owen αφηγητής
1966 Who's Afraid of Virginia Woolf? Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ; Τζορτζ
1967 The Taming of The Shrew Η στρίγγλα που έγινε αρνάκι Πετρούκιος
Doctor Faustus Φάουστ Φάουστ
The Comedians Οι εραστές της νύχτας Μπράουν
Wir sterben vor αφηγητής
1968 Boom! Ανεμοδαρμένος λόφος Κρις Φλάντερς
Candy Μακφίστο
Where Eagles Dare Όπου τολμούν οι αετοί ταγματάρχης Σμιθ
1969 Laughter in the Dark Ένα γέλιο στο σκοτάδι σερ Έντουαρντ Μορ
Staircase Οι δύο φίλοι Χάρι Λιντς
Anne of the Thousand Days Η Άννα των χιλίων ημερών Ερρίκος Η΄ της Αγγλίας
1971 Raid on Rommel Η μάχη της ερήμου Φόστερ
Villain Ο παλιάνθρωπος Βικ Ντέικιν
1972 Mordet på Trotskij Η δολοφονία του Τρότσκι Λέων Τρότσκι
Hammersmith Is Out Χάμερσμιθ
Bluebeard Ο κυανοπώγων Κερτ φον Σέπερ
1973 The Battle of Sutjeska Στρατάρχης Τίτο Γιόσιπ Μπροζ Τίτο
Massacre in Rome Αντίποινα αντισυνταγματάρχης Χέρμπερτ Κάπλερ
1974 The Voyage Το τελευταίο ταξίδι Τσέζαρε Μπράγκι
The Klansman Οι ρατσιστές του Νότου Μπρεκ Στάνσιλ
1977 Exorcist II: The Heretic Εξορκιστής 2: Ο αιρετικός πατήρ Φίλιπ Λαμόντ
Equus Έκβους Μάρτιν Ντισάρτ
1978 The Medusa Touch Το χτύπημα της Μέδουσας Τζον Μόρλαρ
The Wild Geese Επιχείρηση: άγριες χήνες Συνταγματάρχης Άλεν Φόλκνερ
Absolution Η άφεση πατήρ Γκοντάρ
1979 Breakthrough Το μέτωπο διεσπάσθη ταγματάρχης Ρολφ Στάινερ
1980 Obsession Στα 16 γνώρισα τον έρωτα Άσλεϊ Σενκλέρ
1981 Lovespell βασιλιάς
1984 1984 1984 Ομπράιαν

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: «Richard Burton». (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13892004p. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Richard-Burton-Welsh-actor. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. www.biographyonline.net/actors/richard-burton.html.
  5. Hollis Alpert: «Burton» G. P. Putnam's Sons. 1986. σελ. 40. ISBN-13 978-0-399-13093-9.
  6. «The New York Times». (Αγγλικά) The New York Times. The New York Times Company, A. G. Sulzberger. Μανχάταν, Νέα Υόρκη.
  7. 7,0 7,1 p33443.htm#i334430. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  8. 8,0 8,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  10. www.theatreworldawards.org/past-recipients.html.
  11. Ανακτήθηκε στις 6  Ιουνίου 2021.
  12. Obituary Variety, 8 August 1984.
  13. «Richard Burton: Works 1970s». The Official Richard Burton Website. 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2008. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]