Σταθμός Πειραιάς (Μετρό Αθήνας)
Piraeus | |
|---|---|
 Οι αποβάθρες του σταθμού της Γραμμής 1 το 2011. | |
| Πληροφορίες | |
| Περιοχή | Ακτή Καλλιμασιώτη 275 & Αλιπέδου, Πλατεία Οδησσού, Πειραιάς, Αττική |
| Γραμμές |   |
| Λειτουργία | |
| Έναρξη λειτουργίας | 27 Φεβρουαρίου 1869 (Γραμμή 1) 10 Οκτωβρίου 2022 (Γραμμή 3) |
| Διαχειριστής | ΣΤΑ.ΣΥ. ΑΕ |
| Επίπεδα | 2 (Γραμμή 1 & 3) |
| Υπηρεσίες | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Σταθμός Πειραιάς, επί της Ακτής Καλλιμασιώτη,[1] είναι σταθμός του Μετρό της Αθήνας επί των γραμμών 1 (της οποίας αποτελεί και τερματικό σταθμό) και 3.[2][3]
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο αρχικός σταθμός Πειραιώς εγκαινιάστηκε στις 27 Φεβρουαρίου 1869 ως τερματικός σταθμός του Σιδηρόδρομου Αθηνών-Πειραιώς (ΣΑΠ), της πρώτης σιδηροδρομικής γραμμής εντός των ορίων του ελληνικού κράτους, που αποτέλεσε το πρώτο τμήμα της μετέπειτα γραμμής 1 του μετρό της Αθήνας. Ο σταθμός αυτός ανακατασκευάστηκε πλήρως την περίοδο 1926 - 1928,[4] σε σχέδια του πολιτικού μηχανικού Μιλτιάδη Αξελού και του αρχιτέκτονα Ιωάννη Αξελού. Η σημερινή του μορφή ανάγεται στον Δεκέμβριο του 2000, καθώς το 2000 έγιναν εργασίες ανακαίνισης και αποκατάστασης εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, ενώ κατά την ανακαίνιση, επίσης, τοποθετήθηκε και επιφανειακό έγχρωμο πλακόστρωτο στη θέση της παλαιότερης τσιμεντόστρωσης. Μάλιστα ήταν ο πρώτος σταθμός της Γραμμής 1 που ανακαινίστηκε τότε,[5] ενώ είναι επίσημα διατηρητέο κτίριο.
Το 2004 άρχισαν οι πρώτες μελέτες για την επέκταση της Γραμμής 3 προς τον Πειραιά. Το 2012 ξεκίνησε η κατασκευή του υπόγειου σταθμού του Πειραιά, μαζί με τους υπόλοιπους σταθμούς της επέκτασης της Γραμμής 3 και τη σχετική υπόγεια σήραγγα, που η διάνοιξή της έγινε με μηχάνημα διάνοιξης σηράγγων.
Η ολοκλήρωση της κατασκευής του σταθμού της Γραμμής 3 καθυστέρησε αρκετά χρόνια, λόγω πλήθους αρχαιολογικών ευρημάτων σε ολόκληρο το μήκος της επέκτασης, νέας μελέτης στο παραλιακό μέτωπο επειδή η αρχική γεωλογική μελέτη αποδείχθηκε άστοχη λόγω της γειτνίασης με τη θάλασσα και χρειάστηκε να εκπονηθεί νέα και να γίνουν έργα στεγανοποίησης του σταθμού από τη θάλασσα με κατασκευή ενός τεράστιου ενδιάμεσου τοίχου, της 4-μηνης διακοπής των εργασιών λόγω των capital controls που επιβλήθηκαν από την τότε κυβέρνηση το καλοκαίρι του 2015, αλλά ακόμα και της εύρεσης πυρομαχικών του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Ενδεικτικό των δυσκολιών είναι ότι ενώ οι αποβάθρες του σταθμού της Γραμμής 3 βρίσκονται σε βάθος 25 μέτρων, ο τεράστιος ενδιάμεσος τοίχος για τη στεγανοποίηση του σταθμού από τη θάλασσα φτάνει σε μέγιστο βάθος 40 μέτρων, και μάλιστα παρά το γεγονός ότι το βάθος του λιμανιού κατά μήκος της προβλήτας κυμαίνεται από 7 έως 9 μέτρα, με μέγιστο έως τα 11 μέτρα.
Στις 10 Οκτωβρίου 2022, εγκαινιάστηκε ο υπόγειος σταθμός της Γραμμής 3,[3] που είναι κομβικός με αυτόν της Γραμμής 1, την ίδια μέρα με τους σταθμούς Μανιάτικα και Δημοτικό Θέατρο της ίδιας επέκτασης.
Περιγραφή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο νεοκλασικού τύπου σταθμός της Γραμμής 1 είναι στεγασμένος με αψιδωτή οροφή από σίδηρο και διαθέτει δύο αδιέξοδες τροχιές τερματισμού και αναχώρησης των συρμών, μία κεντρική αποβάθρα και δύο πλευρικές αποβάθρες. Οι δύο πλευρικές είναι για την αποβίβαση των επιβατών και η κεντρική είναι για την επιβίβαση, μια διάταξη που είναι διεθνώς γνωστή ως «η ισπανική λύση». Σε ώρες αιχμής, κάποιες φορές οι συρμοί τερματίζουν και σε μια πλαϊνή τρίτη γραμμή - τροχιά, που βρίσκεται πίσω από μια σειρά από αψιδωτές καμάρες στη δεξιά (όπως βλέπει ο παρατηρητής κοιτάζοντας προς το λιμάνι) άκρη του σταθμού.
Επίσης, ο σταθμός διαθέτει και μηχανοστάσιο και γραμμές εναπόθεσης συρμών. Στο σταθμό Πειραιά βρίσκεται και το Μουσείο Ηλεκτρικών Σιδηροδρόμων, το οποίο λειτουργεί από τον Νοέμβριο του 2005. Δίπλα ακριβώς από την έξοδο του νεοκλασικού κτιρίου του σταθμού της γραμμής 1, επί της πλατείας Οδησσού, υπάρχει η είσοδος με κυλιόμενες σκάλες για τον υπόγειο σταθμό της γραμμής 3.
Είσοδοι - Έξοδοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ακτή Καλλιμασιώτη
- Πλατεία Οδησσού
Δομή σταθμού
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γραμμή 1
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Επίπεδο Ε1 |
Αποβάθρα 1 | προς Κηφισιά (Φάληρο) →
|
| Αποβάθρα 2 | προς Κηφισιά (Φάληρο) →
| |
| Αποβάθρα 3 | προς Κηφισιά (Φάληρο) →
| |
| Επίπεδο εδάφους | Εξυπηρέτηση πελατών | Εισιτήρια Έξοδοι |
Γραμμή 3
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Ε Έδαφος |
- | Έξοδοι |
| Ε Εισιτήρια |
Εξυπηρέτηση πελατών | Εισιτήρια |
| Επίπεδο Ε1 |
||
| Αποβάθρα 1 | προς Δημοτικό Θέατρο (Τερματικός) ←
| |
| Αποβάθρα 2 | προς Αεροδρόμιο (Μανιάτικα) →
| |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Google Maps
- ↑ «Γραμμή 1 | ΣΤΑΣΥ». stasy.gr. 5 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ 3,0 3,1 «Το Μετρό φτάνει στον Πειραιά: Τα εγκαίνια, τα νέα δρομολόγια και οι τροποποιήσεις λεωφορειακών γραμμών». Athens Transport. 9 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ Ρηγόπουλος, Δημήτρης (12 Δεκεμβρίου 2001). «Εκσυγχρονισμός και ιστορική μνήμη». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/106923/article/politismos/arxeio-politismoy/eksygxronismos-kai-istorikh-mnhmh.
- ↑ «Stations». Athens Piraeus Electric Railways (στα Greek). Athens. 17 Ιανουαρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2022.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Εργοτάξιο μετρό Πειραιάς, Γραμμή 3 (2014 - 2022), με διαδοχικά βίντεο στο www.youtube.com
- Σταθερές Συγκοινωνίες Α.Ε.
 | |
|---|---|
 | |
 |
|
 |
|
Πλάγιοι χαρακτήρες: μελλοντικά | |
