Μετάβαση στο περιεχόμενο

Σταθμός Πειραιάς (Μετρό Αθήνας)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πειραιάς
Piraeus
Οι αποβάθρες του σταθμού της Γραμμής 1 το 2011.
Πληροφορίες
ΠεριοχήΑκτή Καλλιμασιώτη 275 & Αλιπέδου, Πλατεία Οδησσού, Πειραιάς, Αττική
Γραμμές
Λειτουργία
Έναρξη λειτουργίας27 Φεβρουαρίου 1869 (Γραμμή 1)
10 Οκτωβρίου 2022 (Γραμμή 3)
ΔιαχειριστήςΣΤΑ.ΣΥ. ΑΕ
Επίπεδα2 (Γραμμή 1 & 3)
Υπηρεσίες
Προηγούμενος σταθμός   Μετρό Αθήνας   Επόμενος σταθμός
Τερματικός Γραμμή 1
Τερματικός
Γραμμή 3
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Σταθμός Πειραιάς, επί της Ακτής Καλλιμασιώτη,[1] είναι σταθμός του Μετρό της Αθήνας επί των γραμμών 1 (της οποίας αποτελεί και τερματικό σταθμό) και 3.[2][3]

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο διατηρητέος σταθμός του Πειραιά, της Γραμμής 1, σε φωτογραφία στις 7 Αυγούστου 2011.

Ο αρχικός σταθμός Πειραιώς εγκαινιάστηκε στις 27 Φεβρουαρίου 1869 ως τερματικός σταθμός του Σιδηρόδρομου Αθηνών-Πειραιώς (ΣΑΠ), της πρώτης σιδηροδρομικής γραμμής εντός των ορίων του ελληνικού κράτους, που αποτέλεσε το πρώτο τμήμα της μετέπειτα γραμμής 1 του μετρό της Αθήνας. Ο σταθμός αυτός ανακατασκευάστηκε πλήρως την περίοδο 1926 - 1928,[4] σε σχέδια του πολιτικού μηχανικού Μιλτιάδη Αξελού και του αρχιτέκτονα Ιωάννη Αξελού. Η σημερινή του μορφή ανάγεται στον Δεκέμβριο του 2000, καθώς το 2000 έγιναν εργασίες ανακαίνισης και αποκατάστασης εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, ενώ κατά την ανακαίνιση, επίσης, τοποθετήθηκε και επιφανειακό έγχρωμο πλακόστρωτο στη θέση της παλαιότερης τσιμεντόστρωσης. Μάλιστα ήταν ο πρώτος σταθμός της Γραμμής 1 που ανακαινίστηκε τότε,[5] ενώ είναι επίσημα διατηρητέο κτίριο.

Το 2004 άρχισαν οι πρώτες μελέτες για την επέκταση της Γραμμής 3 προς τον Πειραιά. Το 2012 ξεκίνησε η κατασκευή του υπόγειου σταθμού του Πειραιά, μαζί με τους υπόλοιπους σταθμούς της επέκτασης της Γραμμής 3 και τη σχετική υπόγεια σήραγγα, που η διάνοιξή της έγινε με μηχάνημα διάνοιξης σηράγγων.

Οι πλατφόρμες του σταθμού Πειραιά της Γραμμής 3 στις 10 Οκτωβρίου 2022, την ημέρα των εγκαινίων.

Η ολοκλήρωση της κατασκευής του σταθμού Πειραιά της Γραμμής 3 καθυστέρησε αρκετά χρόνια, λόγω πλήθους αρχαιολογικών ευρημάτων σε ολόκληρο το μήκος της επέκτασης, νέας μελέτης στο παραλιακό μέτωπο επειδή η αρχική γεωλογική μελέτη αποδείχθηκε άστοχη λόγω της γειτνίασης με τη θάλασσα και χρειάστηκε να εκπονηθεί νέα και να γίνουν έργα στεγανοποίησης του σταθμού από τη θάλασσα με κατασκευή ενός τεράστιου ενδιάμεσου τοίχου (επίσης χρειάστηκε και να αντιμετωπιστεί η άνωση των υπόγειων υδάτων που ασκούν τεράστια πίεση από τον πυθμένα προς την επιφάνεια), της 4-μηνης διακοπής των εργασιών λόγω των capital controls που επιβλήθηκαν από την τότε κυβέρνηση το καλοκαίρι του 2015, αλλά ακόμα και της εύρεσης πυρομαχικών του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Όπως μάλιστα τονίστηκε τότε επίσημα, ο υδροφόρος ορίζοντας αρχίζει μόλις μισό μέτρο κάτω από την επιφάνεια και, για τον λόγο αυτό, αν και ο σταθμός αυτός βρίσκεται στη στεριά, χαρακτηρίστηκε ως υποθαλάσσιος.

Επιπρόσθετη καθυστέρηση προκάλεσε, κατά την τελική ευθεία των έργων, και η αναπάντεχη έκρηξη της πανδημίας COVID-19 από τους πρώτους μήνες του 2020, λόγω των αυστηρών περιορισμών που επιβλήθηκαν στις μετακινήσεις, καθώς και της προκαλούμενης δυσκολίας εξεύρεσης των απαραίτητων υλικών. Επιπλέον, ο σταθμός μετακινήθηκε κατά 7,5 μέτρα νοτιότερα από την αρχική του χωροθέτηση, λόγω του υπόγειου ποταμού κάτω από τη διπλανή οδό Κόνωνος.

Το ενδιάμεσο επίπεδο του σταθμού Πειραιά της Γραμμής 3 στις 10 Οκτωβρίου 2022, την ημέρα των εγκαινίων.

Ενδεικτικό των δυσκολιών είναι ότι ενώ οι αποβάθρες του σταθμού της Γραμμής 3 βρίσκονται σε βάθος 25 μέτρων, ο τεράστιος ενδιάμεσος τοίχος για τη στεγανοποίηση του σταθμού από τη θάλασσα φτάνει σε μέγιστο βάθος 40 μέτρων, και μάλιστα παρά το γεγονός ότι το βάθος του λιμανιού κατά μήκος της προβλήτας κυμαίνεται από 7 έως 9 μέτρα, με μέγιστο έως τα 11 μέτρα.

Στις 10 Οκτωβρίου 2022, εγκαινιάστηκε ο υπόγειος σταθμός της Γραμμής 3,[3] που είναι κομβικός με αυτόν της Γραμμής 1, την ίδια μέρα με τους σταθμούς Μανιάτικα και Δημοτικό Θέατρο της ίδιας επέκτασης.

Περιγραφή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η τρίτη γραμμή τερματισμού των συρμών, πίσω από τις διαδοχικές αψιδωτές καμάρες.
Ο σταθμός του Πειραιά σε φωτογραφία του 1979, με παλαιότερο ξύλινο συρμό.
Ο σταθμός του Πειραιά σε φωτογραφία του 1981, με παλαιότερο ξύλινο συρμό.
Ο σταθμός του Πειραιά σε φωτογραφία του 1981, με νεότερο τότε συρμό.
Ο σταθμός του Πειραιά σε φωτογραφία στις 24 Αυγούστου 2008, νωρίς το βράδυ.

Ο νεοκλασικού τύπου σταθμός της Γραμμής 1 είναι στεγασμένος με αψιδωτή οροφή από σίδηρο και διαθέτει δύο αδιέξοδες τροχιές τερματισμού και αναχώρησης των συρμών, μία κεντρική αποβάθρα και δύο πλευρικές αποβάθρες. Οι δύο πλευρικές είναι για την αποβίβαση των επιβατών και η κεντρική είναι για την επιβίβαση, μια διάταξη που είναι διεθνώς γνωστή ως «η ισπανική λύση». Σε ώρες αιχμής, κάποιες φορές οι συρμοί τερματίζουν και σε μια πλαϊνή τρίτη γραμμή - τροχιά, που βρίσκεται πίσω από μια σειρά από αψιδωτές καμάρες στη δεξιά (όπως βλέπει ο παρατηρητής κοιτάζοντας προς το λιμάνι) άκρη του σταθμού.

Επίσης, ο σταθμός διαθέτει και μηχανοστάσιο και γραμμές εναπόθεσης συρμών. Στο σταθμό Πειραιά βρίσκεται και το Μουσείο Ηλεκτρικών Σιδηροδρόμων, το οποίο λειτουργεί από τον Νοέμβριο του 2005. Δίπλα ακριβώς από την έξοδο του νεοκλασικού κτιρίου του σταθμού της γραμμής 1, επί της πλατείας Οδησσού, υπάρχει η είσοδος με κυλιόμενες σκάλες για τον υπόγειο σταθμό της γραμμής 3.

Σταθμός ανταπόκρισης με αστικά λεωφορεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στον σταθμό ανταπόκρισης με αστικά λεωφορεία που βρίσκεται πλησίον του σταθμού του μετρό έχoυν αφετηρία/τέρμα 20 λεωφορειακές γραμμές 16, 17, 20, Χ96, 400, 420, 703, 803, 814, 824, 825, 826, 832, 833, 843, 859, 871, 871Τ, 904, 909 & 915.

Είσοδοι - Έξοδοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δομή σταθμού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γραμμή 1

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Επίπεδο
Ε1 		Αποβάθρα 1 προς Κηφισιά (Φάληρο) →
Κεντρική αποβάθρα, πόρτες στα δεξιά/αριστερά
Αποβάθρα 2 προς Κηφισιά (Φάληρο) →
Κεντρική αποβάθρα, πόρτες στα δεξιά/αριστερά
Αποβάθρα 3 προς Κηφισιά (Φάληρο) →
Πλευρική αποβάθρα, πόρτες στα δεξιά
Επίπεδο εδάφους Εξυπηρέτηση πελατών Εισιτήρια
Έξοδοι

Γραμμή 3

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ε
Έδαφος 		- Έξοδοι
Ε
Εισιτήρια 		Εξυπηρέτηση πελατών Εισιτήρια
Επίπεδο
Ε1
Πλευρικές αποβάθρες, πόρτες στα δεξιά
Αποβάθρα 1 προς Δημοτικό Θέατρο (Τερματικός) ←
Αποβάθρα 2 προς Αεροδρόμιο (Μανιάτικα) →
Πλευρικές αποβάθρες, πόρτες στα δεξιά

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Google Maps
  2. ↑ «Γραμμή 1 | ΣΤΑΣΥ». stasy.gr. 5 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2022. 
  3. ↑ 3,0 3,1 «Το Μετρό φτάνει στον Πειραιά: Τα εγκαίνια, τα νέα δρομολόγια και οι τροποποιήσεις λεωφορειακών γραμμών». Athens Transport. 9 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2022. 
  4. ↑ Ρηγόπουλος, Δημήτρης (12 Δεκεμβρίου 2001). «Εκσυγχρονισμός και ιστορική μνήμη». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/106923/article/politismos/arxeio-politismoy/eksygxronismos-kai-istorikh-mnhmh. 
  5. ↑ «Stations». Athens Piraeus Electric Railways (στα Greek). Athens. 17 Ιανουαρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2022. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σταθμός_Πειραιάς_(Μετρό_Αθήνας)&oldid=10890808"