Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ο δήμιος (Μπαλζάκ)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Δήμιος
ΣυγγραφέαςΟνορέ ντε Μπαλζάκ
ΤίτλοςEl Verdugo
ΓλώσσαΓαλλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1830
Μορφήνουβέλα
ΣειράΗ Ανθρώπινη κωμωδία
Δημοσιεύθηκε στοΗ Ανθρώπινη κωμωδία

Ο Δήμιος ή Ελ Βερδούγο (γαλλικός τίτλος:El Verdugo) είναι νουβέλα του Ονορέ ντε Μπαλζάκ που δημοσιεύθηκε το 1830 και εντάσσεται στις Φιλοσοφικές μελέτες της Ανθρώπινης κωμωδίας. Το έργο αφηγείται ένα τραγικό επεισόδιο της γαλλικής εκστρατείας στην Ισπανία (1808-1814) και είναι ένα από τα παλαιότερα και τα πιο έντονα ρομαντικά έργα του Μπαλζάκ.[1]

Η ιστορία διαδραματίζεται στη (φανταστική) παραλιακή ισπανική πόλη Μέντα, την εποχή της κατοχής της Ισπανίας από τον γαλλικό στρατό υπό τον Ναπολέοντα κατά τη διάρκεια πολέμου της Ιβηρικής Χερσονήσου.

Η κατοχική γαλλική φρουρά διοικείται από τον νεαρό αξιωματικό Βικτόρ Μαρσάν, που είναι ερωτευμένος με την Κλάρα, την κόρη του τοπικού άρχοντα μαρκήσιου Λεγκάνες. Ένα βράδυ, γίνεται εξέγερση ενάντια στη γαλλική φρουρά, οι Ισπανοί υποστηρίζονται από πλοία του βρετανικού ναυτικού. Η εξέγερση διευθύνεται από τον μαρκήσιο Λεγκάνες και τους γιους του. Οι αξιωματικοί της γαλλικής φρουράς, που βρίσκονταν στο κάστρο του μαρκήσιου τη νύχτα της εξέγερσης με πρόσχημα ένα χορό προς τιμήν τους, σφαγιάζονται. Ο Μαρσάν διασώζεται με τη βοήθεια της Κλάρας και καταφεύγει στο κοντινό γαλλικό στρατιωτικό αρχηγείο.[2]

Λίγες μέρες αργότερα, οι Γάλλοι επανακαταλαμβάνουν τη Μέντα. Η πόλη παραδίδεται χωρίς μάχη, καθώς οι Βρετανοί είχαν στείλει μόνο πλοία με πυροβολικό και όχι χερσαίες δυνάμεις. Ο Γάλλος στρατηγός αποδέχεται την παράδοση, και υπόσχεται να μη λεηλατήσει την πόλη με αντάλλαγμα χρήματα και την παράδοση των ηγετών της εξέγερσης. Στη συνέχεια, παίρνει μια τρομερή εκδίκηση: πυροβολεί συνοπτικά διακόσιους από τους εξεγερμένους και διατάζει τον απαγχονισμό του μαρκήσιου Λεγκάνες και ολόκληρης της οικογένειάς του.

Η 3η Μαΐου 1808, αφιερωμένος στη μνήμη της αντίστασης των Ισπανών κατά τον πόλεμο της Ιβηρικής Χερσονήσου. Πίνακας του Γκόγια (1814)

Ο Μαρσάν ζητά από τον στρατηγό η οικογένεια Λεγκάνες να εκτελεστεί με αποκεφαλισμό και όχι με απαγχονισμό και ένας γιος να γλιτώσει. Ο στρατηγός συμφωνεί υπό τον όρο ότι ο γιος θα εκτελέσει ο ίδιος την οικογένειά του. Ο Λεγκάνες και η υπόλοιπη οικογένεια πείθουν τον μεγαλύτερο γιο Χουανίτο να συμφωνήσει. Η φρικτή τραγωδία ξεκινά καθώς οι Γάλλοι αξιωματικοί παρακολουθούν ενώ περνούν ευχάριστα με μουσική, χορό και ποτό στην αίθουσα χορού του κάστρου. Πρώτη πρόκειται να εκτελεσθεί η Κλάρα, της οποίας η εκτέλεση διακόπτεται για λίγο, καθώς ένας αλλόφρων Μαρσάν έρχεται τρέχοντας προς τη σκηνή φωνάζοντας ότι ο στρατηγός της χάρισε τη ζωή αν τον παντρευτεί. Η Κλάρα, ωστόσο, απορρίπτει περιφρονητικά την πρότασή του. Στη συνέχεια, ο Χουανίτο εκτελεί με αποκεφαλισμό την Κλάρα, τον πατέρα του, τους δύο αδελφούς και ακόμη μία αδελφή του. Όταν έρχεται η σειρά της μητέρας του, ο νεαρός καταρρέει και η μητέρα του αυτοκτονεί πηδώντας από τα τείχη του κάστρου για να τον απαλλάξει από την αποτρόπαια αποστολή.[3]

Η ιστορία ολοκληρώνεται λέγοντας ότι ο Χουανίτο κληρονομεί τον τίτλο του πατέρα του και μετά από πολλά χρόνια δημιουργεί οικογένεια για να διατηρηθεί το οικογενειακό όνομα. Μέχρι το τέλος της ζωής του είναι γνωστός ως Ελ Βερδούγο (ο Δήμιος), τίτλος που του απένειμε ο βασιλιάς της Ισπανίας, αλλά μέσα στη θλίψη και τις ενοχές του, ο Χουανίτο αποφεύγει την κοινωνία και περιμένει τον θάνατο για να τον απαλλάξει από τις τύψεις του και να ενωθεί με τις Σκιές που δεν σταματούν ποτέ να τον στοιχειώνουν.[4]

Ο Μπαλζάκ είχε σχεδιάσει να γράψει μια σειρά από ιστορίες στην ενότητα Σκηνές της στρατιωτικής ζωής της Ανθρώπινης κωμωδίας, αλλά ολοκλήρωσε μόνο δύο: Οι Σουάνοι (1829) και Ένα πάθος στην έρημο (1830). Ωστόσο, ο Δήμιος είναι ένα από τα πολλά έργα του που απεικονίζουν στρατιωτικές σκηνές από τους πολέμους της Γαλλικής Επανάστασης και τους Ναπολεόντειους πολέμους.[5]

Μετάφραση στα ελληνικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Ελ Βερδούγο, μετάφραση: Φοίβος Ι. Πιομπίνος, εκδόσεις Ολκός, 2002 [6]