Ιωάννης Ιάκωβος Ηρακλείδης
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Ιωάννης Ιάκωβος Ηρακλείδης | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ιάκωβος Βασιλικός (Ελληνικά) |
| Όνομα γεννήσεως | Ioan Iacob Heraclid |
| Γέννηση | 18 Νοεμβρίου 1511 Ελλάδα |
| Θάνατος | 15 Νοεμβρίου 1563 Σουτσεάβα |
| Συνθήκες θανάτου | ανθρωποκτονία |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ηγεμονία της Μολδαβίας |
| Θρησκεία | Λουθηρανισμός |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | νέα ελληνική γλώσσα λατινική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης |
| Εργοδότης | Πανεπιστήμιο του Ρόστοκ |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | βοεβόδας της Μολδαβίας (1561–1563) |
| Θυρεός | |
 | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Ιωάννης Ιάκωβος Ηρακλείδης ή απλά Ιάκωβος Βασιλικός (1511 - 1563) ήταν τυχοδιώκτης και ο πρώτος Έλληνας που επιδίωξε με σοβαρές προϋποθέσεις την απελευθέρωση της Ελλάδας από την ξένη κυριαρχία, αναστατώνοντας με τη δράση του ολόκληρη την Ευρώπη. Επιπλέον υπήρξε κυβερνήτης της Μολδαβίας για δύο χρόνια, από τον Νοέμβριο του 1561 ως τον Νοέμβριο του 1563. Αξιοσημείωτο είναι ότι υπήρξε ο πρώτος επίσημα Προτεστάντης μονάρχης στην Ανατολική Ευρώπη.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στη Σάμο ή στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ταξίδεψε αρκετά στην Ευρώπη και πολέμησε σαν εθελοντής του στρατού της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας υπό τον Κάρολο Κουίντο, στον πόλεμο ενάντια στον Ερρίκο Β΄ της Γαλλίας (στον λεγόμενο Ιταλικό Πόλεμο του 1551). Μετά την ήττα στη μάχη το Ρεντύ (1554) πήγε στη Βιτεμβέργη, στη Λιθουανία και στην Πολωνία. Εν τω μεταξύ είχε ήδη μεταστραφεί στον Προτεσταντισμό και είχε γνωριστεί με τον Φίλιππο Μελάγχθωνα και άλλους θρησκευτικούς ηγέτες.
Το 1556 πήγε στη Μολδαβία, όπου μπήκε στην υπηρεσία του πρίγκιπα Αλέξανδρος Δ΄ της Μολδαβίας. Ο αντίπαλος τού Ηρακλείδη, Μότοτς τον ανάγκασε να φύγει, πρώτα στο Μπρασόβ, και έπειτα στο κτήμα τού Αλβέρτου Λάσκι στην Τρανσυλβανία. Ο Λάσκι σύντομα πείστηκε να βοηθήσει τον Ηρακλείδη στην προσφορά του για το θρόνο, ακόμη και αν έβαζε ενέχυρο τα εδάφη του.
Ο Ηρακλείδης απέκτησε και στρατιωτική υποστήριξη και τελικά κατάφερε να κερδίσει τον θρόνο της Μολδαβίας. Σαν κυβερνήτης έκανε κρατική θρησκεία τον Λουθηρανισμό. Η πλειοψηφία των ντόπιων κατοίκων ήταν Ορθόδοξοι, που τον είδαν ως εικονομάχο εξαιτίας της ρητορικής του ενάντια στις εικόνες, αν και ποτέ δεν κατέστρεψε θρησκευτικές εικόνες. Αυτό μαζί με την απόφαση του να νυμφευτεί μία αλλοδαπή (μια Πολωνέζα), τους νέους και αυξανόμενους φόρους και την επιρροή που τού ασκούσαν οι ξένες δυνάμεις, οδήγησε σε μία συνωμοσία των Βογιάρων, που υποκινήθηκε από τον υψηλό αξιωματούχο Στέφαν Δ΄ Τόμσα. Αντιμέτωπος με μία μεγάλης κλίμακας εξέγερση, ο Ηρακλείδης υποχώρησε στο φρούριο της Σουτσεάβα και αντιστάθηκε σε μία τρίμηνη πολιορκία. Τελικά συνελήφθη και βασανίστηκε μέχρι θανάτου από τον ίδιο τον Τόμσα.
Ο Ηρακλείδης υπήρξε αθεράπευτος εραστής της επίδοξης απελευθέρωσης της ελλαδικής γης, καθώς ενδιαφέρονταν για την αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού από τη Βαλκανική.
Αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Diarmaid MacCulloch, The Reformation: A History, Penguin Books, 2004 ISBN 0-670-03296-4
- Μιλτιάδης Βαρβούνης "Ιάκωβος Βασιλικός. Ο πρώτος Έλληνας ηγεμόνας στη Μολδαβία(16ος αιω.)", Ιστορικά Θέματα, τεύχος 94, Απρίλιος 2010