Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ιωάννης Ιάκωβος Ηρακλείδης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Ιωάννης Ιάκωβος Ηρακλείδης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Ιάκωβος Βασιλικός (Ελληνικά)
Όνομα γεννήσεωςIoan Iacob Heraclid
Γέννηση18  Νοεμβρίου 1511
Ελλάδα
Θάνατος15  Νοεμβρίου 1563
Σουτσεάβα
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία
Χώρα πολιτογράφησηςΗγεμονία της Μολδαβίας
ΘρησκείαΛουθηρανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
λατινική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμονάρχης
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Ρόστοκ
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαβοεβόδας της Μολδαβίας (1561–1563)
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ιωάννης Ιάκωβος Ηρακλείδης ή απλά Ιάκωβος Βασιλικός (1511 - 1563) ήταν τυχοδιώκτης και ο πρώτος Έλληνας που επιδίωξε με σοβαρές προϋποθέσεις την απελευθέρωση της Ελλάδας από την ξένη κυριαρχία, αναστατώνοντας με τη δράση του ολόκληρη την Ευρώπη. Επιπλέον υπήρξε κυβερνήτης της Μολδαβίας για δύο χρόνια, από τον Νοέμβριο του 1561 ως τον Νοέμβριο του 1563. Αξιοσημείωτο είναι ότι υπήρξε ο πρώτος επίσημα Προτεστάντης μονάρχης στην Ανατολική Ευρώπη.

Γεννήθηκε στη Σάμο ή στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ταξίδεψε αρκετά στην Ευρώπη και πολέμησε σαν εθελοντής του στρατού της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας υπό τον Κάρολο Κουίντο, στον πόλεμο ενάντια στον Ερρίκο Β΄ της Γαλλίας (στον λεγόμενο Ιταλικό Πόλεμο του 1551). Μετά την ήττα στη μάχη το Ρεντύ (1554) πήγε στη Βιτεμβέργη, στη Λιθουανία και στην Πολωνία. Εν τω μεταξύ είχε ήδη μεταστραφεί στον Προτεσταντισμό και είχε γνωριστεί με τον Φίλιππο Μελάγχθωνα και άλλους θρησκευτικούς ηγέτες.

Το 1556 πήγε στη Μολδαβία, όπου μπήκε στην υπηρεσία του πρίγκιπα Αλέξανδρος Δ΄ της Μολδαβίας. Ο αντίπαλος τού Ηρακλείδη, Μότοτς τον ανάγκασε να φύγει, πρώτα στο Μπρασόβ, και έπειτα στο κτήμα τού Αλβέρτου Λάσκι στην Τρανσυλβανία. Ο Λάσκι σύντομα πείστηκε να βοηθήσει τον Ηρακλείδη στην προσφορά του για το θρόνο, ακόμη και αν έβαζε ενέχυρο τα εδάφη του.

Ο Ηρακλείδης απέκτησε και στρατιωτική υποστήριξη και τελικά κατάφερε να κερδίσει τον θρόνο της Μολδαβίας. Σαν κυβερνήτης έκανε κρατική θρησκεία τον Λουθηρανισμό. Η πλειοψηφία των ντόπιων κατοίκων ήταν Ορθόδοξοι, που τον είδαν ως εικονομάχο εξαιτίας της ρητορικής του ενάντια στις εικόνες, αν και ποτέ δεν κατέστρεψε θρησκευτικές εικόνες. Αυτό μαζί με την απόφαση του να νυμφευτεί μία αλλοδαπή (μια Πολωνέζα), τους νέους και αυξανόμενους φόρους και την επιρροή που τού ασκούσαν οι ξένες δυνάμεις, οδήγησε σε μία συνωμοσία των Βογιάρων, που υποκινήθηκε από τον υψηλό αξιωματούχο Στέφαν Δ΄ Τόμσα. Αντιμέτωπος με μία μεγάλης κλίμακας εξέγερση, ο Ηρακλείδης υποχώρησε στο φρούριο της Σουτσεάβα και αντιστάθηκε σε μία τρίμηνη πολιορκία. Τελικά συνελήφθη και βασανίστηκε μέχρι θανάτου από τον ίδιο τον Τόμσα.

Ο Ηρακλείδης υπήρξε αθεράπευτος εραστής της επίδοξης απελευθέρωσης της ελλαδικής γης, καθώς ενδιαφέρονταν για την αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού από τη Βαλκανική.

  • Diarmaid MacCulloch, The Reformation: A History, Penguin Books, 2004 ISBN 0-670-03296-4
  • Μιλτιάδης Βαρβούνης "Ιάκωβος Βασιλικός. Ο πρώτος Έλληνας ηγεμόνας στη Μολδαβία(16ος αιω.)", Ιστορικά Θέματα, τεύχος 94, Απρίλιος 2010