Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ανδρογυνισμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Ο ανδρογυνισμός ή η ανδρογυνία είναι ο συνδυασμός αρρενωπών και θηλυκών χαρακτηριστικών στο ίδιο άτομο. Ο ανδρογυνισμός μπορεί να εκφραστεί ανεξάρτητα από το το βιολογικό φύλο, την ταυτότητα φύλου, την έκφραση φύλου ή τη σεξουαλική ταυτότητα.

Ετυμολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λέξη ανδρογυνισμός προέρχεται από τις λέξεις ἀνήρ + γυνή, που σημαίνουν άνδρας και γυναίκα και τη κατάληξη -ισμός. Όταν χρησιμοποιείται η λέξη ανδρόγυνο στην ελληνική γλώσσα, συνήθως εννοείται το ερωτικό ζευγάρι, άνδρα με γυναίκα.[1]

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ανδρογυνία μεταξύ των ανθρώπων - εκφραζόμενη μέσω των βιολογικών χαρακτηριστικών του φύλου, την ταυτότητα του φύλου ή την έκφραση του φύλου - έχει παρατηρηθεί από την αρχαιότερη ιστορία και σε όλες τις κουλτούρες του κόσμου. Στην αρχαία Σουμέρη, οι ανδρόγυνοι και οι ερμαφρόδιτοι άντρες ασχολήθηκαν έντονα με τη λατρεία της Ίνάννα . [2] Ένα σύνολο ιερέων γνωστοί ως γκαλά, εργάστηκαν σε ναούς της Ινάννας, όπου εκεί εκτελούσαν θρήνους. [2] Οι γκαλά απέκτησαν γυναικεία ονόματα, μίλησαν στην διάλεκτο eme-sal, η οποία παραδοσιακά προοριζόταν για τις γυναίκες και φαίνεται ότι είχαν εμπλακεί σε ομοφυλοφιλική συνουσία . [3] Στους μετέπειτα Μεσοποταμικούς πολιτισμούς, οι kurgarrū και assinnu ήταν υπηρέτες της θεάς Ishtar (αντίστοιχη ανατολική σημιτική θεά με την Inanna), οι οποίοι φορούσαν γυναικείες ενδυμασίες και εκτελούσαν πολεμικούς χορούς στους ναούς της Ishtar. [3] Αρκετές ακαδικές παροιμίες φαίνεται να υποδηλώνουν ότι μπορεί επίσης να είχαν εμπλακεί σε ομοφυλοφιλική συνουσία. [3] Η Gwendolyn Leick, μία ανθρωπολόγος γνωστή για τα γραπτά της στη Μεσοποταμία, έχει συγκρίνει τα άτομα αυτά με τoυς σύγχρονoυς Ινδούς hijra . [2] Ένας ακαδικός ύμνος, περιγράφει την Ιστάρ να μεταμορφώνει άνδρες σε γυναίκες. [3]

Ο αρχαίος ελληνικός μύθος του Ερμαφρόδιτου και της Σαλμακίδας, δύο θεϊκά όντα που συγχωνεύτηκαν σε έναν μοναδικό αθάνατο, παρείχε ένα πλαίσιο αναφοράς που χρησιμοποιείται στον δυτικό πολιτισμό για αιώνες. Ο ανδρογυνισμός και η ομοφυλοφυλία παρατηρούνται στο Συμπόσιο του Πλάτωνα σε έναν μύθο που ο Αριστοφάνης αφηγείται στο ακροατήριο. [4] Οι άνθρωποι συνήθιζαν να είναι σφαιρικά όντα, με δύο σώματα προσκολλημένα πλάτη με πλάτη που κατρακυλούσαν τριγύρω. Υπήρχαν τρία βιολογικά φύλα: οι αρσενικοί-αρσενικοί άνθρωποι που κατέβηκαν από τον ήλιο, οι θηλυκοί-θηλυκοί άνθρωποι που κατέβηκαν από τη γη και οι αρσενικοί-θηλυκοί άνθρωποι που ήρθαν από το φεγγάρι. Αυτοί οι σφαιρικοί άνθρωποι προσπάθησαν να πάρουν τον έλεγχο από τους θεούς αλλά απέτυχαν. Ο Δίας τότε αποφάσισε να τους κόψει στο μισό και ο Απόλλωνας να επισκευάσει τις προκύπτουσες επιφάνειες κοπής, αφήνοντας τον ομφαλό ως υπενθύμιση για να μην αψηφήσουν και πάλι τους θεούς. Εάν το έκαναν, θα τους διασπούσε στα δύο ξανά, ώστε να αναπηδούν τριγύρω με ένα πόδι. Ο Πλάτων δηλώνει σε αυτό το έργο ότι η ομοφυλοφιλία δεν είναι επαίσχυντη. Αυτή είναι μία από τις πιο αρχαίες γραπτές αναφορές για την ανδρογυνία. Άλλες πρωταρχικές αναφορές περί ανδρογυνισμού, περιλαμβάνουν την αστρονομία, όπου η λέξη ανδρόγυνο (androgyn), ήταν μία ονομασία που δόθηκε σε πλανήτες που ήταν κάποιες φορές ζεστοί και άλλοτε κρύοι. [5]

Φιλόσοφοι, όπως ο Φίλων ο Αλεξάνδρεύς και αρχαιότεροι χριστιανοί ηγέτες όπως ο Ωριγένης και ο Γρηγόριος Νύσσης, συνέχισαν να προωθούν την ιδέα της ανδρογυνίας ως πρωτότυπη και τέλεια κατάσταση των ανθρώπων κατά την ύστερη αρχαιότητα ». [6] Στη μεσαιωνική Ευρώπη, η έννοια του ανδρογυνισμού διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο τόσο στη χριστιανική θεολογική συζήτηση, όσο και στην αλχημική θεωρία. Σημαίνοντες θεολόγοι όπως ο Ιωάννης της Δαμασκού και ο Ιωάννης Σκωτός Εριγένης συνέχισαν να προωθούν τον ανδρογυνισμό που προτάθηκε από τους πρώτους Πατέρες της Εκκλησίας, ενώ άλλοι κληρικοί εξέθεσαν και συζήτησαν την σωστή οπτική και αντιμετώπιση για τους σύγχρονους ερμαφρόδιτους. [6]

Ο εναγκαλισμός του δυτικού εσώτερισμού για την ανδρογυνία, συνεχίστηκε στη σύγχρονη εποχή . Μια ανθολογία της αλχημικής σκέψης του 1550, η De Alchemia, περιελάμβανε το σημαντικό Ροζάριο των Φιλοσόφων, το οποίο απεικονίζει τον ιερό γάμο της αρσενικής αρχής (Sol) με τη θηλυκή αρχή (Luna) που παράγει το "Θεϊκό Ανδρόγυνο" (Divine Androgyne), μια αναπαράσταση των αλχημικών ερμητικών πεποιθήσεων στο δυϊσμό, τον μετασχηματισμό και την υπερβατική τελειότητα της ένωσης των δύο αντίθετων. [7] Ο συμβολισμός και το νόημα του ανδρογυνισμού αποτέλεσαν τη κεντρική ενασχόληση του γερμανού μυστικιστή Jakob Böhme και του Σουηδού φιλόσοφου Emanuel Swedenborg . Η φιλοσοφική έννοια του "Καθολικού Ανδρόγυνου" (ή του "Καθολικού Ερμαφρόδιτου") - μια τέλεια συγχώνευση των φύλων που προηγήθηκε του σημερινού αλλοιωμένου κόσμου ή/και ήταν η ουτοπία του επόμενου - διαδραματίζει επίσης κεντρικό ρόλο στo ροδοσταυρικό δόγμα [8] [9] και σε φιλοσοφικές παραδόσεις, όπως ο Σουηδικός Βοργιανισμός και η Θεοσοφία . Ο αρχιτέκτονας του 20ου αιώνα Claude Fayette Bragdon εξέφρασε την έννοια μαθηματικά, ως ένα μαγικό τετράγωνο, χρησιμοποιώντας το ως δομικό στοιχείο σε πολλά από τα πιο γνωστά κτίρια του . [10]

Σύμβολα και εικονογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το κηρύκειο.

Στους αρχαίους και μεσαιωνικούς κόσμους, οι ανδρόγυνοι άνθρωποι και/ή οι ερμαφρόδιτοι εκπροσωπούνταν στην τέχνη με το κηρύκειο, ένα ραβδί μετασχηματιστικής δύναμης στην αρχαία ελληνικο-ρωμαϊκή μυθολογία. Το κηρύκειο δημιουργήθηκε από τον Τειρεσία και αντιπροσωπεύει τη μεταμόρφωσή του σε γυναίκα, αφού η Γιούνο τον τιμώρησε για το χτύπημα στα δύο φίδια. Το κηρύκειο χρησιμοποιήθηκε αργότερα από τον Ερμή και αποτέλεσε τη βάση για το αστρονομικό σύμβολο του πλανήτη Ερμή και το βοτανικό σύμβολο για τον ερμαφρόδιτο. Μερικές φορές, αυτό το σύμβολο χρησιμοποιείται πλέον για τα τρανς άτομα.

Ένα άλλο σύνηθες εικονίδιο της ανδρογυνίας στη μεσαιωνική και πρώιμη σύγχρονη περίοδο, ήταν τo Rebis, ένα ενωμένο αρσενικό και θηλυκό σχήμα, συχνά με ηλιακά και σεληνιακά μοτίβα. Ακόμα ένα σύμβολο, ήταν αυτό που σήμερα ονομάζεται σταυρός του ήλιου, το οποίο ενώνει τον σταυρό για τον συμβολισμό του αρσενικού, με τον κύκλο για τον συμβολισμό του θηλυκού. [11] Αυτό το σύμβολο αποτελεί τώρα το αστρονομικό σύμβολο για τον πλανήτη Γη . [12]

  • Το σύμβολο του πλανήτη Ερμή που προέρχεται από το κηρύκειο
    Το σύμβολο του πλανήτη Ερμή που προέρχεται από το κηρύκειο
  • Το Rebis, από τον αλχημιστή Heinrich Nollius, 1617
    Το Rebis, από τον αλχημιστή Heinrich Nollius, 1617
  • Ο ηλιακός σταυρός
    Ο ηλιακός σταυρός

Βιολογική προσέγγιση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιστορικά, η λέξη ανδρόγυνος/η/ο απευθυνόταν σε ανθρώπους με έναν συνδυασμό αρσενικών και θηλυκών βιολογικών χαρακτηριστικών και μερικές φορές χρησιμοποιήθηκε ως συνώνυμο για τη λέξη ερμαφρόδιτος . [13] Σε ορισμένους κλάδους, όπως η βοτανική, οι λέξεις ανδρόγυνος και η ερμαφρόδιτος, εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται εναλλακτικά.

Όταν ο ανδρογυνισμός χρησιμοποιείται για να αναφερθεί σε βιολογικά χαρακτηριστικά, αναφέρεται συχνά σε ένα άτομο του οποίου το βιολογικό φύλο είναι δύσκολο να διακριθεί, λόγω του συνδυασμού των αρσενικών και θηλυκών χαρακτηριστικών. Επειδή η ανδρογυνία περιλαμβάνει πρόσθετες έννοιες που σχετίζονται με την ταυτότητα φύλου και την έκφραση του φύλου, οι οποίες διακρίνονται από το βιολογικό φύλο, σήμερα η λέξη ανδρόγυνος χρησιμοποιείται σπάνια για να περιγράψει επισήμως τα μικτά βιολογικά χαρακτηριστικά του φύλου στους ανθρώπους. [14] Στη σύγχρονη ελληνική γλώσσα, η λέξη μεσοφυλικός χρησιμοποιείται για να περιγράψει με μεγαλύτερη ακρίβεια τα άτομα με μικτά ή διφορούμενα χαρακτηριστικά φύλου. Ωστόσο, τόσο οι μεσοφυλικοί όσο και οι μη μεσοφυλικοί άνθρωποι, μπορούν να παρουσιάσουν έναν συνδυασμό αρσενικών και θηλυκών βιολογικών χαρακτηριστικών όπως τα επίπεδα ορμονών, τον τύπο των εσωτερικών και εξωτερικών γεννητικών οργάνων και την εμφάνιση δευτερογενών χαρακτηριστικών του φύλου.

Ψυχολογική προσέγγιση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και οι ορισμοί της ανδρογυνίας διαφέρουν στην επιστημονική κοινότητα, υποστηρίζεται γενικά ότι η ανδρογυνία αντιπροσωπεύει μια ανάμειξη χαρακτηριστικών που σχετίζονται τόσο με την αρρενωπότητα όσο και με τη θηλυκότητα. Σε ψυχολογική μελέτη, χρησιμοποιήθηκαν διάφορα τεστ για τη μέτρηση αρρενωπότητας, θλυκότητας και ανδρογυνισμού, όπως το Bem Sex Role Inventory και το Personal Attributes Questionnaire. [15]

Σε γενικές γραμμές, τα αρρενωπά χαρακτηριστικά χαρακτηρίζονται ως ουσιαστικής σημασίας, τα οποία έχουν να κάνουν με την αυτοπεποίθηση και την αναλυτική ικανότητα. Τα θηλυκά χαρακτηριστικά χαρακτηρίζονται ως κοινά και εκφραστικά, τα οποία έχουν να κάνουν με την ενσυναίσθηση και την υποκειμενικότητα. [16] Τα ανδρόγυνα άτομα παρουσιάζουν συμπεριφορά που εκτείνεται πέρα από αυτό που συσχετίζεται κανονικά με το δεδομένο φύλο τους. [17] Λόγω της κατοχής τόσο των αρρενωπών όσο και των θηλυκών χαρακτηριστικών, τα ανδρόγυνα άτομα έχουν πρόσβαση σε μια ευρύτερη σειρά ψυχολογικών ικανοτήτων όσον αφορά τη συναισθηματική ρύθμιση, τους τρόπους επικοινωνίας και την προσαρμοστικότητα σε καταστάσεις. Τα ανδρόγυνα άτομα έχουν επίσης συσχετιστεί με υψηλότερα επίπεδα δημιουργικότητας και ψυχικής υγείας. [18] [19]


Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας με Αναγωγή στην Αρχαία Ελληνική, Γρηγορόπουλος Δ., Μπαλιάτσας Β., Μπαλιάτσας Δ., Αρβανίτη Ε., Τσίγκρη Π., Εκδόσεις Έννοια, 2002
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Leick, Gwendolyn (2013) [1994]. Sex and Eroticism in Mesopotamian Literature. New York City, New York: Routledge. ISBN 978-1-134-92074-7. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Roscoe, Will· Murray, Stephen O. (1997). Islamic Homosexualities: Culture, History, and Literature. New York City, New York: New York University Press. σελίδες 65–66. ISBN 0-8147-7467-9. 
  4. ↑ The Symposium: and, The Phaedrus; Plato's erotic dialogues. Translated and with introduction and commentaries by William S. Cobb. Albany: State University of New York Press. 1993. ISBN 978-0-7914-1617-4. 
  5. ↑ «Androgyn». University of Michigan Library. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2015. 
  6. ↑ 6,0 6,1 van der Lugt, Maaike, "Sex Difference in Medieval Theology and Canon Law," Medieval Feminist Forum (University of Iowa) vol. 46 no. 1 (2010): 101–121
  7. ↑ Hauck, Dennis William (2008). The Complete Idiot's Guide to Alchemy. New York: Alpha Books. ISBN 9781592577354. 
  8. ↑ Atkinson, William Walker (2012). Marsh, Clint, επιμ. The Secret Doctrine of the Rosicrucians. San Francisco, CA: Weiser Books. σελίδες 52–61. ISBN 9781578635344. 
  9. ↑ Rosicrucian Order, AMORC (13 Δεκεμβρίου 2011). «Rosicrucian Prophecies» (PDF). rose-croix.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2017. 
  10. ↑ Ellis, Eugenia Victoria (June 2004). “Geomantic Mathematical (re)Creation: Magic Squares and Claude Bragdon's Theosophic Architecture”. Nexus V: Architecture and Mathematics: 79-92.
  11. ↑ William Wallace Atkinson, The Secret Doctrines of the Rosicrucians (London: L.N. Fowler & Co., 1918), 53-54.
  12. ↑ «Solar System Symbols». Solar System Exploration: NASA Science. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2018. 
  13. ↑ https://www.britannica.com/topic/androgyny
  14. ↑ http://www.isna.org/faq/what_is_intersex
  15. ↑ Cook, Ellen Piel (1985). Psychological Androgyny. Pergamon Press. ISBN 0-08-031613-1. 
  16. ↑ Sargent, Alice G. (1981). The Androgynous Manager. New York: AMACOM. ISBN 0-8144-5568-9. 
  17. ↑ Rogers, Kara (6 Φεβρουαρίου 2009). «Androgyny». Encyclopedia Britannica. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019. 
  18. ↑ Gartzia, Leire; Pizzaro, Jon; Baniandres, Josune. «Emotional Androgyny: A Preventive Factor of Psychosocial Risks at Work?». Frontiers in Psychology 9. 
  19. ↑ Kaufman, Scott Barry (1 Σεπτεμβρίου 2013). «Blurred Lines, Androgyny and Creativity». Scientific American Blog Network (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ανδρογυνισμός&oldid=10557361"