Μετάβαση στο περιεχόμενο

Συμμετοχή της Ελλάδας στη Eurovision 2023

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Διαγωνισμός Τραγουδιού Eurovision 2023
Χώρα Ελλάδα
Εθνική επιλογή
Διαδικασία επιλογήςΕσωτερική επιλογή
Ημερομηνία επιλογήςΚαλλιτέχνης: 30 Ιανουαρίου 2023
Τραγούδι: 12 Μαρτίου 2023
Επιλεγμένος συμμετέχωνΒίκτωρ Βερνίκος
Επιλεγμένο τραγούδι"What They Say"
Επιλεγμένος τραγουδοποιόςΒίκτωρ Βερνίκος Γιούργκενσεν
Τελική απόδοση
Αποτέλεσμα ημιτελικούΑπέτυχε να προκριθεί (13η, 14 βαθμοί)
Συμμετοχή της Ελλάδας στη Eurovision
202220232024

Η Ελλάδα συμμετέχε στον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision 2023 στο Λίβερπουλ του Ηνωμένου Βασιλείου. Ο ελληνικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση (ΕΡΤ) επέλεξε εσωτερικά τον Βίκτωρ Βερνίκο Γιούργκενσεν να εκπροσωπήσει τη χώρα με το τραγούδι "What They Say", το οποίο έγραψε ο ίδιος. Ο Βερνίκος ανακοινώθηκε ως ο εκπρόσωπος στις 30 Ιανουαρίου, με το τραγούδι να κυκλοφορεί στις 12 Μαρτίου. Η διαδικασία επιλογής συμμετοχής υποβλήθηκε σε νομική αμφισβήτηση από τη δεύτερη υποψήφια Μελίσσα Μαντζούκη. Ωστόσο, η συμμετοχή του Βερνίκου τελικά επετράπη να συνεχιστεί.

Για να προωθηθεί το "What They Say" ως το ελληνικό τραγούδι, δημιουργήθηκε ένα μουσικό βίντεο για το τραγούδι καθώς και μια ακουστική έκδοση. Στη συνέχεια ο Βερνίκος παρακολούθησε ένα ραντεβού meet-and-greet και έδωσε συνεντεύξεις σε ξένο Τύπο. Η Ελλάδα κληρώθηκε στον δεύτερο ημιτελικό του Διαγωνισμού Τραγουδιού της Eurovision που έλαβε χώρα στις 11 Μαΐου 2023. Ερμηνεύοντας κατά τη διάρκεια του σόου στη θέση 8, το "What They Say" κατέλαβε την 13η θέση στον ημιτελικό με 14 βαθμούς, αποτυγχάνοντας να προκριθεί στον τελικό του διαγωνισμού. Αυτό σηματοδότησε την τρίτη μη πρόκριση της Ελλάδας και επίσης το χειρότερο αποτέλεσμα σε αυτό το σημείο όσον αφορά τους βαθμούς που έλαβε σε έναν ημιτελικό.

Πριν από τον διαγωνισμό του 2023, η Ελλάδα είχε συμμετάσχει στον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision 42 φορές από το ντεμπούτο τους το 1974.[1] Το έθνος κέρδισε τον διαγωνισμό μία φορά μέχρι τώρα, το 2005 με το τραγούδι "My Number One" που ερμήνευσε η Έλενα Παπαρίζου. Μετά την εισαγωγή των ημιτελικών για το διαγωνισμό του 2004, η Ελλάδα κατάφερε να προκριθεί στον τελικό με κάθε συμμετοχή της για αρκετά χρόνια. Μεταξύ 2004 και 2013, η χώρα πέτυχε εννέα θέσεις στην πρώτη δεκάδα στον τελικό. Οι συμμετέχοντες Argo το 2016 με το τραγούδι τους "Utopian Land" απέτυχαν να προκριθούν στον τελικό για πρώτη φορά ποτέ, σημειώνοντας το χειρότερο αποτέλεσμα της Ελλάδας στον διαγωνισμό και οδηγώντας στην απουσία της από τον τελικό για πρώτη φορά από το 2000, έναν διαγωνισμό που δεν έλαβε μέρος. Στο διαγωνισμό του 2018, η Ελλάδα δεν κατάφερε να προκριθεί για δεύτερη φορά με τη Γιάννα Τερζή και το τραγούδι "Όνειρό Μου" να τερματίζει 14η στον ημιτελικό. Για τους τρεις διαγωνισμούς πριν από το 2023, το έθνος επέστρεψε και πάλι στην πρόκριση για τον τελικό, συμπεριλαμβανομένου του 2022, όταν η Αμάντα Τένφιορντ και το τραγούδι της "Die Together" κατέκτησαν την όγδοη θέση με 215 βαθμούς.[1]

Ο ελληνικός εθνικός ραδιοτηλεοπτικός οργανισμός, Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση (ΕΡΤ), μεταδίδει το γεγονός εντός Ελλάδας και οργανώνει τη διαδικασία επιλογής για την είσοδο της χώρας.[2] Η ΕΡΤ ήταν υπεύθυνη για τη συμμετοχή της Ελλάδας στον διαγωνισμό από το ντεμπούτο της το 1974 μέχρι το 2013, όταν ο ραδιοτηλεοπτικός σταθμός έκλεισε με κυβερνητική οδηγία και αντικαταστάθηκε αρχικά με την προσωρινή Δημόσια Τηλεόραση (ΔΤ) και στη συνέχεια από τον ραδιοτηλεοπτικό φορέα Νέα Ελληνική Ραδιοφωνία, Ίντερνετ και Τηλεόραση (ΝΕΡΙΤ).[2][3][4][5] Μετά τη νίκη του κόμματος του ΣΥ.ΡΙΖ.Α στις ελληνικές βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου 2015, η Βουλή των Ελλήνων επανέφερε την ΕΡΤ ως δημόσιο ελληνικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα με τη μετονομασία της ΝΕΡΙΤ σε ΕΡΤ, η οποία άρχισε να εκπέμπει τον Ιούνιο του 2015.[6][7] Η ΕΡΤ επιβεβαίωσε τις προθέσεις της να συμμετάσχουν στον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision 2023 στις 26 Αυγούστου 2022.[8]

Εσωτερική επιλογή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Μόνικα (φωτογραφία του 2011) ήταν μία από τους επτά καλλιτέχνες που επιλέχθηκε κατά την πρώτη φάση της διαδικασίας επιλογής.

Στις 26 Αυγούστου 2022, η ΕΡΤ άνοιξε μια περίοδο υποβολής κατά την οποία καλλιτέχνες και συνθέτες μπορούσαν να υποβάλουν τις προτάσεις τους προς εξέταση από τον ραδιοτηλεοπτικό φορέα έως τις 9 Οκτωβρίου 2022. Οι καλλιτέχνες έπρεπε να υπογραφούν σε δισκογραφικές εταιρίες και η πρότασή τους έπρεπε να περιέχει έως και τρία τραγούδια, καθώς και να αναφερόταν η συνοδευτική καλλιτεχνική ομάδα και ιδέες ή κόνσεπτ για την προώθηση και την παρουσίαση του τραγουδιού.[9] Μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής υποβλήθηκαν 106 τραγούδια.[10]

Στις 28 Δεκεμβρίου 2022, ανακοινώθηκαν οι επτά συμμετοχές που επιλέχθηκαν από μια επταμελή καλλιτεχνική επιτροπή από τις υποβολές που ελήφθησαν.[11][12] Στη συνέχεια, οι επτά συμμετέχοντες αξιολογήθηκαν από μια δημόσια επιτροπή αποτελούμενη από συνολικά 70 μέλη που επιλέχθηκαν τυχαία από 2.982 αιτήσεις με βάση πέντε ηλικιακές ομάδες: 25 μέλη στην κατηγορία 18 έως 24 ετών, 20 μέλη στην κατηγορία 25 έως 34, 15 μέλη στην κατηγορία Κατηγορία 35 έως 44 και 10 μέλη στην κατηγορία άνω των 45.[13] Ο συνδυασμός ψήφων από τη επιτροπή κοινού (50,6%) και την καλλιτεχνική επιτροπή (49,4%) θα επιλέξει την ελληνική συμμετοχή.[14][εκκρεμεί παραπομπή] Την καλλιτεχνική επιτροπή της ΕΡΤ αποτελούσαν οι Πέτρος Αδάμ (μουσικός παραγωγός), Λεωνίδας Αντωνόπουλος (δημοσιογράφος και μουσικός παραγωγός), Φώτης Απέργης (ραδιοφωνικός διευθυντής της ΕΡΤ), Κωνσταντίνος Μπουρούνης (υπεύθυνος νεανικού προγράμματος της ΕΡΤ), Μαρία Κοζάκου (διευθύντρια του Δεύτερου Προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας), Δημήτρης Παπαδημητρίου (μουσικοσυνθέτης) και Γιάννης Πετρίδης (μουσικός παραγωγός).

Στις 19 Ιανουαρίου 2023, η ΕΡΤ προεπίλεξε τα τρία τελικά τραγούδια, τα οποία είναι αποτέλεσμα της ψηφοφορίας της επιτροπής κοινού και ακολούθησε η αντίστοιχη αξιολόγηση από την καλλιτεχνική επιτροπή. Οι τρεις φιναλίστ ανακοινώθηκαν μέσω της εκπομπής της ΕΡΤ1, Πρωίαν σε Είδον, τήν Μεσημβρίαν.[15]

  Φιναλίστ
Επιλεγμένοι καλλιτέχνες και τραγούδια στον πρώτο γύρο[11][12]
Καλλιτέχνης Τραγούδι Γλώσσα Τραγουδοποιοί
Αντωνία Καούρη και Μαρία Μαραγκού "Shout Out!" Αγγλικά TBA
Klavdia "Holy Water" Αγγλικά ARCADE, Παντελής Λουπασάκης
Κωνσταντίνα Ιωσηφίδου "We Are Young" Αγγλικά Κωνσταντίνα Ιωσηφίδου
Leon of Athens "Somewhere to Go" Αγγλικά Τιμολέων Βερεμής, Ντέιβιντ Σνέντον, Κατερίνα Ντούσκα
Μελίσσα Μαντζούκη "Liar" Αγγλικά TBA
Μόνικα "I'm Proud" Αγγλικά Μόνικα Χριστοδούλου, Σταύρος Ξενίδης
Βίκτορ Βερνίκος "What They Say" Αγγλικά Βίκτορ Βερνίκος Γιούργκενσεν

Ο Ελληνο-Δανός τραγουδιστής Βίκτωρ Βερνίκος ανακοινώθηκε ως ο έλληνας εκπρόσωπος για το διαγωνισμό του 2023, μέσω του κεντρικού δελτίου ειδήσεων της ΕΡΤ1 στις 30 Ιανουαρίου 2023.[16] Η συμμετοχή του, "What They Say", ήταν αρχικά να κυκλοφορήσει στις 6 Μαρτίου αλλά εν τέλει κυκλοφόρησε στις 12 Μαρτίου.[17][18][19]

  Νικητής
Επιλεγμένοι καλλιτέχνες και τραγούδια στον δεύτερο γύρο[20]
Καλλιτέχνης Τραγούδι Καλλιτεχνική επιτροπή Επιτροπή κοινού Σύνολο Θέση
Αντωνία Καούρη και Μαρία Μαραγκού "Shout Out!" 720 341 1,061 3
Μελίσσα Μαντζούκη "Liar" 440 693 1,133 2
Βίκτορ Βερνίκος "What They Say" 740 509 1,249 1

Υποδοχή και νομική αμφισβήτηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την ανακοίνωση του Βερνίκου ως Έλληνα εισερχόμενου, η Μαντζούκη διαμαρτυρήθηκε δημόσια για τα αποτελέσματα της διαδικασίας, απειλώντας με νομικές ενέργειες.[21][22][23] Η Μαντζούκη και η νομική της ομάδα ανέφεραν δύο ανησυχίες στην αμφισβήτηση των αποτελεσμάτων. Πριν από την ψηφοφορία της καλλιτεχνικής επιτροπής, αναφέρθηκε ότι το ντουέτο Καούρη - Μαραγκού είχαν αποσυρθεί από την εξέταση, αφήνοντας μόνο δύο συμμετέχοντες ως επιλογές. Παρόλα αυτά, και οι τρεις συμμετοχές έλαβαν βαθμούς από την επιτροπή. Δεύτερον, ισχυρίστηκαν ότι ακόμη και αν λαμβάνονταν υπόψη και οι τρεις συμμετοχές, οι τιμές πόντων που απονέμονται δεν αθροίζονται στην ποσότητα των διαθέσιμων πόντων, και αν είχαν, η Μαντζούκη θα είχε κερδίσει.[21][23] Το μέλος της καλλιτεχνικής επιτροπής, Μαρία Κοζάκου, εξήγησε στη συνέχεια σε συνέντευξή της στην εκπομπή Πρωίαν σε Είδον, τήν Μεσημβρίαν της ΕΡΤ ότι οι βαθμοί δεν απονεμήθηκαν με βάση τα βραβεία πρώτης, δεύτερης και τρίτης θέσης από την επιτροπή (12, 10 ή 8 βαθμοί, αντίστοιχα με τον τρόπο της Eurovision), αλλά από 12 έως 4 βαθμούς (πρώτος έως έβδομος) για να ευθυγραμμιστούν οι συνολικές τιμές πόντων με την ποσότητα που απονέμεται από τη δημόσια επιτροπή.[εκκρεμεί παραπομπή][24] Ο δικηγόρος της Μαντζούκη, Χρήστος Ζωτιάδης, απάντησε κατά τη διάρκεια συνέντευξης στην εκπομπή BREAKFAST@STAR του Star Channel ότι δεν ήταν ικανοποιημένοι από την απάντηση της ΕΡΤ και ζήτησε να αποδεσμευτούν οι αναλυτικές ψηφοφορίες της επιτροπής για κάθε μέλος σε κάθε στάδιο της ψηφοφορίας για λόγους διαφάνειας.[εκκρεμεί παραπομπή][εκκρεμεί παραπομπή]

Μια προσωρινή διαταγή διακοπής της ελληνικής συμμετοχής απορρίφθηκε από τα ελληνικά δικαστήρια στις 6 Μαρτίου, επικαλούμενη το σύντομο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τότε έως τη λήξη της προθεσμίας υποβολής δηλώσεων συμμετοχής της EBU στις 13 Μαρτίου.[εκκρεμεί παραπομπή] Η αγωγή της Μαντζούκη να ανακηρυχθεί νικήτρια και να επιδικαστεί αποζημίωση αναμένεται να εκδικαστεί στα μέσα Μαΐου μετά τον διαγωνισμό.[εκκρεμεί παραπομπή][25][26]

Για την προώθηση της συμμετοχής, γυρίστηκε ένα βίντεο κλιπ του τραγουδιού, σε σκηνοθεσία Γιάννη Γεωργιουδάκη. Το τραγούδι επρόκειτο να κυκλοφορήσει στις 6 Μαρτίου, αλλά πήρε αναβολή λόγω του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη που συνέβη λίγες μέρες πριν.[27] Τελικά κυκλοφόρησε στις 12 Μαρτίου μέσω της υπερσύγχρονης υπηρεσίας πολυμέσων ERTFLIX της ΕΡΤ μαζί με το ίδιο το τραγούδι.[19][28]

Ο Διαγωνισμός Τραγουδιού Eurovision 2023 θα πραγματοποιηθεί στο Liverpool Arena στο Λίβερπουλ του Ηνωμένου Βασιλείου και θα αποτελείται από δύο ημιτελικούς που θα πραγματοποιηθούν στις αντίστοιχες ημερομηνίες 9 και 11 Μαΐου και τον τελικό στις 13 Μαΐου 2023.[29] Σύμφωνα με τους κανόνες της Eurovision, όλες οι συμμετέχουσες χώρες, εκτός από τη διοργανώτρια χώρα και τις "Μεγάλες Πέντε", που αποτελούνται από τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, έπρεπε να προκριθούν σε έναν από τους δύο ημιτελικούς για να διαγωνιστούν για τον τελικό, με τις 10 πρώτες χώρες από τους αντίστοιχους ημιτελικούς τους να προκρίνονται στον τελικό.[30] Πριν από την κλήρωση κατανομής των ημιτελικών, η Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση (EBU) χώρισε τις διαγωνιζόμενες χώρες σε έξι διαφορετικά δοχεία με βάση τα μοτίβα ψηφοφορίας από προηγούμενους διαγωνισμούς, όπως καθορίστηκαν από τον συνεργάτη τηλεψηφοφορίας του διαγωνισμού Digame, με στόχο τη μείωση της πιθανότητας ψηφοφορίας από γειτονικές χώρες, ενώ παράλληλα να αυξήσει το σασπένς κατά τη διαδικασία ψηφοφορίας.[31] Στις 31 Ιανουαρίου 2023, πραγματοποιήθηκε η κλήρωση κατανομής στο St George's Hall στο Λίβερπουλ που έβαλε κάθε έθνος σε έναν από τους δύο ημιτελικούς και καθόρισε σε ποιο μισό της παράστασης θα έπαιζε.[31] Εκεί, ανακοινώθηκε ότι η Ελλάδα είχε προγραμματιστεί να εμφανιστεί στο πρώτο μισό του δεύτερου ημιτελικού του διαγωνισμού, που θα διεξαχθεί στις 11 Μαΐου 2023.[32] Μόλις κυκλοφόρησαν όλες οι διαγωνιζόμενες συμμετοχές για τον διαγωνισμό του 2023, η σειρά διεξαγωγής των ημιτελικών αποφασίστηκε από τους παραγωγούς του διαγωνισμού για να αποτραπεί η τοποθέτηση παρόμοιων τραγουδιών το ένα δίπλα στο άλλο. Η Ελλάδα ορίστηκε να εμφανιστεί στη θέση 8, μετά τη συμμετοχή της Ισλανδίας και πριν τη συμμετοχή της Πολωνίας.[33] Στην Ελλάδα, όλες οι εκπομπές θα μεταδοθούν στην ΕΡΤ, με σχολιασμό της Μαρίας Κοζάκου και της Τζένης Μελιτά.[34]

Ως καλλιτεχνικός διευθυντής για τη συμμετοχή προσλήφθηκε ο Κωνσταντίνος Ρήγος, υπεύθυνος για τη σκηνική παρουσία. Είχε σκηνοθετήσει στο παρελθόν τις ελληνικές συμμετοχές το 2011 και το 2012.[35]

Παρακάτω ακολουθεί μια ανάλυση των πόντων που δόθηκαν στην Ελλάδα στον δεύτερο ημιτελικό καθώς και στην Ελλάδα στον δεύτερο ημιτελικό και στον τελικό του διαγωνισμού. Περιλαμβάνεται επίσης η ανάλυση της ψηφοφορίας της κριτικής επιτροπής και της τηλεψηφοφορίας που διεξήχθησαν κατά τη διάρκεια των δύο παραστάσεων. Η ψηφοφορία κατά τη διάρκεια των εκπομπών περιελάμβανε κάθε χώρα να δίνει δύο σετ βαθμών από το 1-8, το 10 και το 12: το ένα από την επαγγελματική κριτική επιτροπή και το άλλο από την τηλεψηφοφορία στην ψηφοφορία του τελικού, ενώ η ψηφοφορία στον ημιτελικό βασίστηκε εξ ολοκλήρου στην ψήφο του κοινού.[36][37] Η κριτική επιτροπή κάθε έθνους αποτελούνταν από πέντε επαγγελματίες της μουσικής βιομηχανίας που είναι πολίτες της χώρας που εκπροσωπούν. Αυτή η κριτική επιτροπή έκρινε κάθε συμμετοχή με βάση: φωνητική ικανότητα, σκηνική παράσταση, σύνθεση και η πρωτοτυπία του τραγουδιού, τη συνολική εντύπωση από την ερμηνεία.[38] Η ακριβής σύνθεση της επαγγελματικής κριτικής επιτροπής και τα αποτελέσματα της κριτικής επιτροπής και της τηλεψηφοφορίας κάθε χώρας κυκλοφόρησαν μετά τον τελικό. Τα ατομικά αποτελέσματα από κάθε μέλος της κριτικής επιτροπής δημοσιεύθηκαν σε ανώνυμη μορφή. Η ελληνική κριτική επιτροπή αποτελούνταν από τους Χρήστο Γιακουμόπουλο, Φώτιο Γιαννούτσο, Νικόλαο Νικολακόπουλο, Κλαούντια Ματόλα και Ευανθία Θεοτοκάτου.[39]

Στον δεύτερο ημιτελικό, η Ελλάδα τερμάτισε στη 13η θέση σε 16 συμμετοχές και έλαβε συνολικά 14 βαθμούς από δύο χώρες: τους 12 πρώτους από την Κύπρο και δύο βαθμούς από την Αρμενία. Κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού, η Ελλάδα απένειμε τους 12 βαθμούς της στην Κύπρο στον δεύτερο ημιτελικό και στο Βέλγιο (κριτική επιτροπή) και την Κύπρο (τηλεψηφοφορία) στον τελικό.[40][41] Ο Έλληνας εκπρόσωπος, ο οποίος ανακοίνωσε την κορυφαία βαθμολογία των 12 πόντων που έδωσε η ελληνική κριτική επιτροπή στον τελικό, ήταν ο Φώτης Σεργουλόπουλος.[42]

Βαθμοί που δόθηκαν στην Ελλάδα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βαθμοί που δόθηκαν στην Ελλάδα (Ημιτελικός 2)[40]
Τηλεψηφοφορία
12 βαθμοί 10 βαθμοί 8 βαθμοί 7 βαθμοί 6 βαθμοί
5 βαθμοί 4 βαθμοί 3 βαθμοί 2 βαθμοί 1 βαθμός


Βαθμοί που δόθηκαν από την Ελλάδα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «Countries – Greece». European Broadcasting Union (EBU). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2021. 
  2. 2,0 2,1 Floras, Stella (11 Ιουνίου 2013). «Greece shuts down public broadcaster ERT». ESCToday. Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2022. 
  3. Savaricas, Nathalie (11 Ιουλίου 2013). «Greece's state-run TV service resumes with a blast from the past». The Independent. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2016. 
  4. «Greece's replacement public broadcaster launched». Deutsche Welle. 4 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2016. 
  5. Paravantes, Maria (11 June 2005). «Joy In Greece Over Eurovision Win». Billboard 117 (24): 17. https://books.google.com/books?id=fRQEAAAAMBAJ&pg=PA17. Ανακτήθηκε στις 16 January 2009. 
  6. Maltezou, Renee (28 Απριλίου 2015). «In symbolic move, Greece to reopen shuttered state broadcaster». Reuters. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2016. 
  7. «Greece's state broadcaster ERT back on air after two years». BBC News. 11 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2016. 
  8. Granger, Anthony (26 Αυγούστου 2022). «Greece: ERT Commences Search For Eurovision 2023 Entry». Eurovoix (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2022. 
  9. Stathopoulou, Mary (26 Αυγούστου 2022). «Προσκληση Υποβολης Προτασεων Για Τον 67ο Διαγωνισμο Τραγουδιου Της Eurovision». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2022. 
  10. Granger, Anthony (11 Οκτωβρίου 2022). «Greece: 106 Songs Submitted For Eurovision 2023». Eurovoix (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2022. 
  11. 11,0 11,1 Argyriou, Giannis (28 Δεκεμβρίου 2022). «Ελλάδα: Ένας από αυτούς τους 7 θα μας εκπροσωπήσει στην Eurovision 2023!». Eurovisionfun. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2022. 
  12. 12,0 12,1 Argyriou, Giannis (28 Δεκεμβρίου 2022). «Ελλάδα: Οι τίτλοι των 7 τραγουδιών της shortlist της ΕΡΤ!». Eurovisionfun. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2022. 
  13. Granger, Anthony (19 Δεκεμβρίου 2022). «Greece: Public Jury to Assess Entries on December 28». Eurovoix (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2022. 
  14. Harpantidis, Stefanos (20 Δεκεμβρίου 2022). «ΕΛΛΑΔΑ: Μέσα από 7 τραγούδια η τελική επιλογή για τη Eurovision 2023!». OGAE Greece. Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2022. 
  15. Argyriou, Giannis. «It's the final countdown: One of them will represent Greece at Eurovision 2023!». EurovisionFun.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2023. 
  16. Jiandani, Sanjay (Sergio). «Greece: Victor Vernicos will fly to Liverpool!». EscToday (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2023. 
  17. Ampatzidis, Ioannis (30 Ιανουαρίου 2023). «Greece: With Victor Vernicos and "What They Say" in Eurovision 2023!». EurovisionFun (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2023. 
  18. Megoulis, Efthimis (28 Φεβρουαρίου 2023). «Greece: Victor Vernicos's entry will be revealed on March 6! | EXCLUSIVE». EurovisionFun (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2023. 
  19. 19,0 19,1 «ΕΚΤΑΚΤΟ: Στη 1:00 το μεσημέρι η μετάδοση του ελληνικού τραγουδιού!» [EMERGENCY: At 1:00 in the afternoon the transmission of the Greek song!]. OGAE Greece. 12 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2023. 
  20. Bogiannos, Apostolos (2 Φεβρουαρίου 2023). «Breaking News: Τα αναλυτικά αποτελέσματα της ψηφοφορίας των δύο επιτροπών για την Eurovision 2023!». Eurovision Fun. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2023. 
  21. 21,0 21,1 Granger, Anthony (6 Φεβρουαρίου 2023). «Greece: Melissa Mantzoukis Officially Challenging Eurovision Selection Results». Eurovoix. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2023. 
  22. Ioannou, Dimitris (6 Φεβρουαρίου 2023). «Melissa Mantzoukis protests Greek selection results». ESCXtra. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2023. 
  23. 23,0 23,1 Argyriou, Giannis (23 Φεβρουαρίου 2023). «Ελλάδα: Ασφαλιστικά μέτρα κατέθεσε η Melissa Mantzoukis κατά της απόφασης της ΕΡΤ!». Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2023. 
  24. Zachos, Konstantinos Nikolaos (19 Φεβρουαρίου 2023). «Breaking News: Within the week, Melissa Mantzoukis will proceed with all legal means against ERT». Eurovision Fun. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2023. 
  25. Argyriou, Giannis (3 Μαρτίου 2023). «Greece: Melissa Mantzoukis' application for a temporary injunction was discussed!». Eurovision Fun. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2023. 
  26. Argyriou, Giannis (6 Μαρτίου 2023). «Greece: In May, the final resolution of the dispute between Melissa and ERT!». Eurovision Fun (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2023. 
  27. Christou, Christos (5 Μαρτίου 2023). «Eurovision 2023: Αναβάλλεται η παρουσίαση του ελληνικού τραγουδιού». youfly.com. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2023. 
  28. Bogiannos, Apostolos (12 Μαρτίου 2023). «Ελλάδα: Σήμερα τα αποκαλυπτήρια του What They Say. EurovisionFun. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2023. 
  29. «Liverpool will host Eurovision 2023». Eurovision.tv (στα Αγγλικά). European Broadcasting Union (EBU). 7 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2022. 
  30. «Rules–Eurovision Song Contest». European Broadcasting Union (EBU). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2022. 
  31. 31,0 31,1 «Semi-Final Allocation Draw: Pots, Palaces and Participants». European Broadcasting Union (EBU). 18 Ιανουαρίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2022. 
  32. «Eurovision 2023: Allocation Draw results». Eurovision.tv. EBU. Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2023. 
  33. «Eurovision 2023: Semi-Final running orders revealed!». Eurovision.tv (στα Αγγλικά). EBU. 22 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2023. 
  34. «Τζένη Μελιτά για την παρουσίαση της Eurovision: «Θα δουλέψω σαν το σκυλί»». Proto Thema. 16 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2023. 
  35. Megoulis, Efthimis (28 Φεβρουαρίου 2023). «Greece: Victor Vernicos's entry will be revealed on March 6!». Eurovision Fun (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2023. 
  36. «Voting–Eurovision Song Contest». European Broadcasting Union (EBU). Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2023. 
  37. «The Rules of the Contest 2023». European Broadcasting Union (EBU). Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2023. 
  38. «It's decision time for the Juries». European Broadcasting Union (EBU). 9 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2023. 
  39. «Grand Final of Liverpool 2023 - Jurors». European Broadcasting Union (EBU). Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2023. 
  40. 40,0 40,1 40,2 «Results of the Second Semi-Final of Liverpool 2023». European Broadcasting Union (EBU). Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2023. 
  41. 41,0 41,1 «Results of the Grand Final of Liverpool 2023». European Broadcasting Union (EBU). Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2023. 
  42. «Eurovision 2023 Spokespersons – Who will announce the points?». Eurovision World. 13 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2023.