Μεγάλοι Πέντε (Διαγωνισμός Τραγουδιού Eurovision)
Οι Μεγάλες Πέντε (επισήμως στα Αγγλικά ως Big Five) είναι ο όρος αγγλοσαξονικής καταγωγής με τον οποίο είναι ευρέως γνωστό και ως επίσημο όνομα στις πέντε χώρες που συμβάλλουν περισσότερο από τις υπόλοιπες οικονομικά στην Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση (EBU). Για τον λόγο αυτό, έχει θεσπιστεί επίσημα από την EBU ότι αυτές οι πέντε χώρες αποκτούν άμεση πρόσβαση στον τελικό του Διαγωνισμός Τραγουδιού Eurovision κάθε χρόνο, χωρίς να χρειάζεται να προκριθούν από ημιτελικό.
Αυτές οι χώρες είναι οι εξής:
Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ιδέα μιας προνομιούχας ομάδας χωρών με βάση την οικονομική συνεισφορά τους, προέκυψε όταν, το 1996, η Γερμανία (ο κύριος οικονομικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Ραδιοτηλεοπτικής Ένωσης / EBU) αποκλείστηκε από τη συμμετοχή της σε εκείνη την έκδοση, αφού δεν κατάφερε να περάσει από τον προκριματικό γύρο. Η απουσία της προκάλεσε ένα σημαντικό οικονομικό πρόβλημα για την EBU και τον οργανισμό, οπότε αποφασίστηκε ότι οι χώρες που συνέβαλαν περισσότερο οικονομικά, όχι μόνο στο φεστιβάλ της Eurovision αλλά και γενικότερα στις δραστηριότητες της EBU, θα είχαν πάντα θέση στη διοργάνωση, ανεξάρτητα από την θέση στον προηγούμενο διαγωνισμό (μεταξύ 2000 και 2003), και μετά την εισαγωγή των ημιτελικών το 2004, θα αποκτούσαν μια σίγουρη θέση στον μεγάλο τελικό.[1][2]
Στον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision, αναγνωρίζοντας το θεμελιώδες έργο οικονομικής υποστήριξης για την EBU, έχουν άμεση πρόσβαση στον τελικό, χωρίς να περάσουν από τους προηγούμενους ημιτελικούς, και έχουν επίσης το δικαίωμα ψήφου σε έναν από αυτούς, μαζί με τη διοργανώτρια χώρα.
Μεταξύ 2000 και 2010, η Ιταλία δεν συμμετείχε στον Διαγωνισμό, οπότε για τους σκοπούς του διαγωνισμού η ομάδα αυτή αρχικά ονομαζόταν Big Four. Η Ιταλία επέστρεψε στο φεστιβάλ στην έκδοση του 2011, οπότε ο όρος Big Five επεκτάθηκε για όλες τις προθέσεις και σκοπούς.[3]
Η ύπαρξη των Big Five προκάλεσε και εξακολουθεί συχνά να προκαλεί δυσαρέσκεια σε ορισμένες συμμετέχουσες χώρες. Για παράδειγμα, το 2013 η Τουρκία δήλωσε την απόφασή της να μην συμμετάσχει στο διαγωνισμό, ισχυριζόμενη, μεταξύ άλλων, διαμαρτυρία για την άμεση πρόκριση αυτών των πέντε χωρών στον τελικό.[4][5]
Από την εισαγωγή των ημιτελικών, μόνο 23 από τις 63 συνολικές συμμετοχές αυτών των πέντε χωρών κατάφεραν να τερματίσουν μέσα στην πρώτη δεκάδα: 10 ιταλικές συμμετοχές (2011, 2012, 2013, 2015, 2017, 2018, 2019, 2021, 2022, 2023), 4 γερμανικές (2004, 2010, 2012, 2018) και 4 ισπανικές (2004, 2012, 2014, 2022), 3 γαλλικές (2009, 2016, 2021) και 2 βρετανικές (2009,2022). Αντιθέτως, σε περισσότερες από τις μισές συμμετοχές τους έχουν τερματίσει στην 20η ή σε χειρότερη θέση, συμπεριλαμβανομένων έως και επτά τελευταίων θέσεων (η Γερμανία τις χρονιές 2005, 2015, 2016, η Γαλλία το 2014, για πρώτη φορά στην ιστορία της στο Φεστιβάλ, το Ηνωμένο Βασίλειο το 2008 και το 2010 και η Ισπανία το 2017, με την Ιταλία είναι η μόνη χώρα από την ομάδα που δεν τερμάτισε ποτέ τελευταία, η χειρότερη θέση της ήταν η 21η το 2014) και με σκορ κάτω από 50 βαθμούς σε 37 από τις 63 συμμετοχές. Αυτό οδήγησε σε ορισμένες περιπτώσεις την EBU να επανεξετάσει εάν η ύπαρξη των Big Five ωφελεί ή βλάπτει αυτές τις χώρες. Από τη δημιουργία της κατά τον ημιτελικό, η Γερμανία πέτυχε συνολικά 1.108 βαθμούς (κατά μέσο όρο 74 πόντους ανά έκδοση), η Ισπανία συνολικά 709 πόντους (κατά μέσο όρο 47 πόντοι ανά διαγωνισμό), η Γαλλία συνολικά 991 πόντους (μέσος όρος 67 πόντων ανά συμμετοχή), η Ιταλία είναι αυτή με την υψηλότερη συνολική βαθμολογία, με 1.507 πόντους συνολικά και 188 πόντους κατά μέσο όρο από την ένταξή της στις Big Five, αλλά με λιγότερη παρουσία, και τέλος, το Ηνωμένο Βασίλειο με 689 πόντους και κατά μέσο όρο 46 πόντους.
Μετά το διαγωνισμό τραγουδιού Eurovision 2016, όπου μόνο η Γαλλία κατάφερε τελικά να επιτύχει μια καλή θέση, με τους υπόλοιπους να τερματίζουν εκτός της πρώτης δεκαπεντάδας (με την Ιταλία να φτάνει στη 16η θέση), οι κινήσεις των θαυμαστών διαμαρτυρήθηκαν έντονα, απαιτώντας την αποχώρηση της Ισπανίας, της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου από το διαγωνισμό για περίοδο τουλάχιστον ενός έτους.[εκκρεμεί παραπομπή]
Από τις δέκα τελευταίες εκδόσεις του διαγωνισμού, η χώρα που τερμάτισε στην τελευταία θέση ανήκε στην ομάδα των Big Five σε έξι περιπτώσεις (2010, 2014, 2015, 2016, 2017 και 2019, εκτός από το 2018 που τελευταία ήρθε η Πορτογαλία, της οποίας ήταν η πρώτη φορά που προκρινόταν αυτόματα στον τελικό ως διοργανώτρια χώρα), με τη Γερμανία ως τη χώρα σε αυτό το γκρουπ που έχει τερματίσει τις περισσότερες φορές στην τελευταία θέση (7), ακολουθούμενη από την Ισπανία (5), το Ηνωμένο Βασίλειο (3) και τη Γαλλία με μία μόνο φορά στην τελευταία θέση.[6][7]
Το 2018, η Γερμανία κατάφερε να σπάσει την τελευταία θέση της και κατέληξε στην 4η θέση με τον Μίχαελ Σούλτε και το τραγούδι του "You Let Me Walk Alone", τη δεύτερη καλύτερη θέση από το 2000, μόνο πίσω από το έτος κατά το οποίο ήταν ανακηρύχθηκε νικήτρια του διαγωνισμού. Αντίθετα, η Γαλλία, η οποία ξεκίνησε ως ένα από τα μεγάλα φαβορί, δεν κατάφερε να τερματίσει στην πρώτη δεκάδα.
Από την άλλη πλευρά, στο διαγωνισμό του 2021, καθώς η Ιταλία και η Γαλλία κατάφεραν την καλύτερή τους θέση μετά τη θέσπιση των "Μεγάλων Πέντε" (τερμάτισαν 1η και 2η θέση, αντίστοιχα), το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία και η Ισπανία κατέκτησαν τις τρεις τελευταίες θέσεις, με το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία να καταλαμβάνουν την ίδια θέση που κατέλαβαν στον προηγούμενο διαγωνισμό. Το Ηνωμένο Βασίλειο, που εκπροσωπήθηκε από τον Τζέιμς Νιούμαν, δεν κατάφερε να συγκεντρώσει κανέναν βαθμό ούτε από την ψηφοφορία των κριτικών επιτροπών αλλά ούτε από την ψηφοφορία του κοινού, τερματίζοντας με 0 βαθμούς.
Νίκες στο διαγωνισμό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο πρώτος νικητής ήταν η Γαλλία με τον Αντρέ Κλαβό (ο πρώτος άνδρας νικητής του φεστιβάλ). Στην Eurovision του 1969 που πραγματοποιήθηκε στη Μαδρίτη, αφού η Massiel κέρδισε τον προηγούμενο χρόνο, τρεις χώρες των Big Five (Γαλλία, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο) ήρθαν ισόπαλες μαζί με την Ολλανδία στην πρώτη θέση. Επιπλέον, εκείνη η χρονιά ήταν επίσης η πρώτη όπου η ίδια η διοργανώτρια χώρα κέρδισε και έχοντας επίσης την πρώτη και μέχρι σήμερα τη μοναδική χώρα των Big Five που κέρδισε στην επικράτειά της, σε αυτή την περίπτωση η Ισπανία.
Μέχρι στιγμής, από τότε που δημιουργήθηκε επίσημα η ομάδα το 2000, μόνο δύο μέλη κατάφεραν να κερδίσουν: η Γερμανία με τη Λένα Μάιερ-Λάντρουτ, με τη νίκη να έρχεται το 2010 και η Ιταλία με τους Måneskin, με τη νίκη τους να έρχεται το 2021. Το 2016, δημιουργήθηκε μια αναταραχή όταν ο εκτελεστικός παραγωγός του Διαγωνισμού Τραγουδιού Eurovision 2016 πρότεινε ότι "το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να σταματήσει να βρίσκεται στα Big Five αν θέλει να αρχίσει να πηγαίνει καλύτερα και να επιλέγει καλύτερα τραγούδια". Αυτό ήταν ένα σκάνδαλο, καθώς έδωσε επίσης την εικόνα του για τα τραγούδια των αντίστοιχων χωρών των Big Five εκείνο το χρόνο αντί να παραμείνει ουδέτερος (αφού είναι η εκτελεστική του ομάδα που επιλέγει τη σειρά των τραγουδιών στον Μεγάλο Τελικό, έτσι ότι θα μπορούσε να κατηγορηθεί για παραβίαση). Αν και πρότεινε ότι η Γαλλία και η Ιταλία είχαν μια καλή στιγμή εκείνο το έτος, είπε ότι "η Ισπανία δεν είναι τόσο καλή, αλλά είναι καλύτερη από άλλα χρόνια", και ότι η Γερμανία "τουλάχιστον είχε ήδη αρχίσει να αλλάζει".[8]
Η Ισπανία είναι η χώρα αυτής της ομάδας με το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από την τελευταία της νίκη (το 1969), ακολουθούμενη από τη Γαλλία (1977), το Ηνωμένο Βασίλειο (1997), τη Γερμανία (2010) και την Ιταλία (2021).
.svg){kind=small}
Θέσεις μετά το 2000[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Χρονιά | Μεγάλες Πέντε | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Γαλλία
|
 Γερμανία
|
 Ιταλία
|
 Ισπανία
|
 Ηνωμένο Βασίλειο
| ||||||
| Θέση | Βαθμοί | Θέση | Βαθμοί | Θέση | Βαθμοί | Θέση | Βαθμοί | Θέση | Βαθμοί | |
 Στοκχόλμη 2000
|
23° | 5 | 5° | 96 | Δε συμμετείχε | 18° | 18 | 16° | 28 | |
 Κοπεγχάγη 2001
|
4° | 142 | 8° | 66 | 6° | 76 | 15° | 28 | ||
 Τάλιν 2002
|
5° | 104 | 21° | 17 | 7° | 81 | 3° | 111 | ||
 Ρίγα 2003
|
18° | 19 | 11° | 53 | 8° | 81 | 26° | 0 | ||
| Εισαγωγή ενός ημιτελικού | ||||||||||
 Κωνσταντινούπολη 2004
|
15° | 40 | 8° | 93 | Δε συμμετείχε | 10° | 87 | 16° | 29 | |
 Κίεβο 2005
|
23° | 11 | 24° | 4 | 21° | 28 | 22° | 18 | ||
 Αθήνα 2006
|
22° | 5 | 15° | 36 | 21° | 18 | 19° | 25 | ||
 Ελσίνκι 2007
|
22° | 19 | 19° | 49 | 20° | 43 | 23° | 19 | ||
| Εισαγωγή δεύτερου ημιτελικού | ||||||||||
 Βελιγράδι 2008
|
19° | 47 | 23° | 14 | Δε συμμετείχε | 16° | 55 | 25° | 14 | |
 Μόσχα 2009
|
8° | 107 | 20° | 35 | 24° | 23 | 5° | 173 | ||
 Όσλο 2010
|
12° | 82 | 1° | 246 | 15° | 68 | 25° | 10 | ||
| Ντίσελντορφ 2011
|
15° | 82 | 10° | 107 | 2° | 189 | 23° | 50 | 11° | 100 |
 Μπακού 2012
|
22° | 21 | 8° | 110 | 9° | 101 | 10° | 97 | 25° | 12 |
| Μάλμε 2013
|
23° | 14 | 21° | 18 | 7° | 126 | 25° | 8 | 19° | 23 |
| Κοπεγχάγη 2014
|
26° | 2 | 18° | 39 | 21° | 33 | 10º | 74 | 17° | 40 |
 Βιέννη 2015
|
25° | 4 | 27° | 0 | 3° | 292 | 21° | 15 | 24° | 5 |
| Νέο σύστημα ψηφοφορίας (μικρή αλλαγή σε αυτό που χρησιμοποιήθηκε τα χρόνια 1975 με 2015) | ||||||||||
| Στοκχόλμη 2016
|
6° | 257 | 26° | 11 | 16° | 124 | 22° | 77 | 24° | 62 |
| Κίεβο 2017
|
12° | 135 | 25° | 6 | 6° | 334 | 26° | 5 | 15° | 111 |
 Λισαβόνα 2018
|
13º | 173 | 4º | 340 | 5º | 308 | 23º | 61 | 24º | 48 |
 Τελ Αβίβ 2019
|
16º | 105 | 25º | 24 | 2° | 472 | 22º | 54 | 26° | 11 |
 Ρότερνταμ 2020
|
Ακυρώθηκε λόγω της πανδημίας του κορονοϊού | |||||||||
| Ρότερνταμ 2021
|
2° | 499 | 25º | 3 | 1° | 524 | 24° | 6 | 26° | 0 |
| Τορίνο 2022
|
24º | 17 | 25º | 6 | 6º | 268 | 3º | 459 | 2º | 466 |
| Λίβερπουλ 2023
|
16º | 104 | 26º | 18 | 4º | 350 | 17º | 100 | 25º | 24 |
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «The end of a decade: Istanbul 2004». Eurovision Song Contest. 25 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2020.
- ↑ O'Connor 2010, σελίδες 176–180.
- ↑ «43 nations on 2011 participants list!». Eurovision Song Contest. 31 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2020.
- ↑ Turquía también abandona Eurovisión en abc.es
- ↑ «Turkey to return Eurovision 'if no more bearded divas'». Hürriyet Daily News. 4 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Eurovision 2019: Five lessons learned». BBC News. BBC. 19 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Eurovision: Is Brexit to blame for the UK's latest flop?». BBC News. BBC. 20 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2020.
- ↑ Ko, Anthony (16 Απριλίου 2016). «Christer Björkman tells UK to stop mocking Eurovision». Wiwibloggs.
- ↑ Cuatro países empataron en primer lugar en el festival de 1969. Como no existía un sistema de desempate, los cuatro fueron declarados ganadores.
- ↑ Irlanda y Francia empataron en segundo lugar con 132 puntos.
