Ελεγκτικό Συνέδριο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Opsomiadis (συζήτηση | συνεισφορές)
Προσθήκη Ιστορικών Στοιχείων
Opsomiadis (συζήτηση | συνεισφορές)
Γραμμή 27: Γραμμή 27:


== Ιστορικά Στοιχεία ==
== Ιστορικά Στοιχεία ==
'''Ο έλεγχος των δημοσίων δαπανών στα πρώτα χρόνια της Ανεξαρτησίας'''<ref>{{Cite web|url=https://www.elsyn.gr/sites/default/files/%CE%9F%20%CE%AD%CE%BB%CE%B5%CE%B3%CF%87%CE%BF%CF%82%20%CF%84%CF%89%CE%BD%20%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CF%83%CE%AF%CF%89%CE%BD%20%CE%B4%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%BD%CF%8E%CE%BD%20%CF%83%CF%84%CE%B1%20%CF%80%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B1%20%CF%87%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%B1%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CE%91%CE%BD%CE%B5%CE%BE%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%82.pdf|title=Ο έλεγχος των δημοσίων δαπανών στα χρόνια της Επανάστασης}}</ref>
'''Ο έλεγχος των δημοσίων δαπανών στα πρώτα χρόνια της Ανεξαρτησίας'''


Το Ελεγκτικό Συνέδριο συστήθηκε με το βασιλικό διάταγμα της 27ηςΣεπτεμβρίου/9ης Οκτωβρίου 1833, στο Ναύπλιο. Στην ουσία όμως το Ελεγκτικό Συνέδριο του 1833, αποτελούσε μετασχηματισμό και μεταρρύθμιση, περισσότερο συστηματική εκείνου που εγκρίθηκε και εκδόθηκε από την Δ' Εθνική Συνέλευση του Άργους, με το υπ' αριθ. Γ ́ Ψήφισμα της 26ης Ιουλίου 1829, όταν πρώτος Κυβερνήτης του Ελληνικού Κράτους ήταν ο Ιωάννης Καποδίστριας.
Το Ελεγκτικό Συνέδριο συστήθηκε με το βασιλικό διάταγμα της 27ηςΣεπτεμβρίου/9ης Οκτωβρίου 1833, στο Ναύπλιο. Στην ουσία όμως το Ελεγκτικό Συνέδριο του 1833, αποτελούσε μετασχηματισμό και μεταρρύθμιση, περισσότερο συστηματική εκείνου που εγκρίθηκε και εκδόθηκε από την Δ' Εθνική Συνέλευση του Άργους, με το υπ' αριθ. Γ ́ Ψήφισμα της 26ης Ιουλίου 1829, όταν πρώτος Κυβερνήτης του Ελληνικού Κράτους ήταν ο Ιωάννης Καποδίστριας.


Με το Γ ́ Ψήφισμα της Δ ́ Εθνικής Συνελεύσεως «Περί διορισμού της Γερουσίας και του Υπουργικού Συστήματος» συστήθηκε για πρώτη φορά αντάξια των φιλόδοξων σχεδίων του Κυβερνήτη, υπηρεσία ελέγχου των δημοσίων χρημάτων το «Λογιστικόν και Ελεγκτικόν Συμβούλιον». Το Συμβούλιο αυτό αποτελείτο από τρία μέλη τα οποία διόριζε η Κυβέρνηση. Ήταν Σώμα ανεξάρτητο, υπαγόμενο απ’ ευθείας στον Αρχηγό του Κράτους.
Το 6ο άρθρο αυτού του Ψηφίσματος όριζε ότι κατά το έτος αυτό, το 1829, δεν θα επέφερε ουσιαστικές μεταβολές «εις τους υπάρχοντας κανονισμούς του κράτους» - λόγω της εμπόλεμης ακόμη κατάστασης - «αλλά θέλει σπεύσει, χωρίς αναβολήν, εις την αναθεώρησιν των ιδίων εκείνων κανονισμών, δια να εισαγάγει εις αυτούς, όλας τας τροπολογίας, αι οποίαι ήθελον νομισθή συντελεστικαί. 1. (... )3. Του να διοργανώση τον τρόπον της εισπράξεως οικονομικώτερον, δια το εθνικόν Ταμείον, και ευκολώτερον δια τους πολίτας»<ref>Γενική Εφημερίς της Ελλάδος, αριθ. φ. 53, 31 Ιουλίου 1829, σ. 215-216.</ref>.


Το «Λογιστικόν και Ελεγκτικόν Συμβούλιον», με το άρθρο Α' του Ψηφίσματος της Δ' Εθνικής Συνελεύσεως, του Άργους, αριθ. Γ', της 26 Ιουλίου 1829, ανέλαβε τον αναδρομικό έλεγχο, σε δεύτερο βαθμό, των δημοσίων λογαριασμών, από την 6 Ιανουαρίου 1828, δηλαδή αμέσως, μετά την άφιξη του πρώτου Κυβερνήτη του ελληνικού Κράτους του Ι. Καποδίστρια, μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου του 1829, καθώς και τον τακτικό έλεγχο, σε δεύτερο βαθμό των δημοσίων εσόδων και της διαχειρίσεώς τους από την 1η Οκτωβρίου του 1829 και εφεξής<ref>Ελένη Ε. Κούκου «Ιστορική Αναδρομή της Ιδρύσεως του Ελεγκτικού Συνεδρίου από την Εθνική Συνέλευση της Επιδαύρου το 1822», Τιμητικός Τόμος για τα 170 χρόνια του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σ. 412.</ref>.
Έτσι, με το Γ ́ Ψήφισμα της Δ ́ Εθνικής Συνελεύσεως «Περί διορισμού της Γερουσίας και του Υπουργικού Συστήματος» συστήθηκε για πρώτη φορά αντάξια των φιλόδοξων σχεδίων του Κυβερνήτη, υπηρεσία ελέγχου των δημοσίων χρημάτων το «Λογιστικόν και Ελεγκτικόν Συμβούλιον». Το Συμβούλιο αυτό αποτελείτο από τρία μέλη τα οποία διόριζε η Κυβέρνηση. Ήταν Σώμα ανεξάρτητο, υπαγόμενο απ’ ευθείας στον Αρχηγό του Κράτους.


Το «Ελεγκτικόν Συμβούλιον» του 1829, εγκαταστάθηκε αρχικά στο Κυβερνείο της Αίγινας και τον Δεκέμβριο του 1829, όταν έγινε από τον Κυβερνήτη η μεταφορά της έδρας της ελληνικής Κυβέρνησης στην επίσημη πρώτη πρωτεύουσα του ελληνικού Κράτους, σύμφωνα, με την απόφαση της Γ’ Εθνικής Συνελεύσεως της Τροιζήνας του 1827, στο Ναύπλιο, σε κτίριο που σώζεται μέχρι σήμερα, μαζί με την «επί της Οικονομίας Επιτροπήν»<ref>Ελένη Ε. Κούκου, ό.π., σ. 414.</ref>.
Η Δ' Εθνική Συνέλευση του Άργους ενέκρινε επίσης το μέχρι τότε ισχύον οικονομικό σύστημα, «εκθέσεως και ευθύνης των οικονομικών λογαριασμών» και απεφάσισε να αναθέσει σε ειδική Επιτροπή την αναθεώρηση «όλων των λογαριασμών», οι οποίοι είχαν τεθεί στην κρίση και στον έλεγχο της Εθνικής Συνελεύσεως. Τον έλεγχο αυτόν θα τον έκαναν ειδικές επιτροπές, τις οποίες θα διόριζε η Κυβέρνηση, «της οποίας η απόφασις, θέλει είσθαι ανέκκλητος»<ref>Το Γ' Ψήφισμα της Δ' Εθνικής Συνελεύσεως, «καταχωρηθέν εις τον Κώδικα των Ψηφισμάτων και επικυρωθέν, ναδιευθυνθή προς την Κυβέρνησιν, δια να δημοσιευθή δια των τύπων και να ενεργηθή. Εν Άργει, την 26ην Ιουλίου 1829. Ο Πρόεδρος Γ. Σισίνης», Γενική Εφημερίς, ό.π., σ 216.</ref>.


Το «Λογιστικόν και Ελεγκτικόν Συμβούλιον» που ψηφίσθηκε από την Δ' Ελληνική Συνέλευση του Άργους του 1829, δεν αποτελούσε το πρώτο, από την επανάσταση του 1821 και την σύσταση του ελληνικού Κράτους. Είχαν προηγηθεί τα σχετικά ψηφίσματα, της «εν Νέα Επιδαύρω, της 17 Ιανουαρίου του 1822 Εθνικής Συνελεύσεως», καθώς και της Γ ́ Εθνικής Συνελεύσεως της Τροιζήνας του 1827.


'''Η σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου'''<ref>{{Cite web|url=https://www.elsyn.gr/sites/default/files/%CE%97%20%CF%83%CF%8D%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%B7%20%CF%84%CE%BF%CF%85%20%CE%95%CE%BB%CE%B5%CE%B3%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D%20%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85.pdf|title=Η σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου}}</ref>
Το «Λογιστικόν και Ελεγκτικόν Συμβούλιον», με το άρθρο Α' του Ψηφίσματος της Δ' Εθνικής Συνελεύσεως, του Άργους, αριθ. Γ', της 26 Ιουλίου 1829, ανέλαβε τον αναδρομικό έλεγχο, σε δεύτερο βαθμό, των δημοσίων λογαριασμών, από την 6 Ιανουαρίου 1828, δηλαδή αμέσως, μετά την άφιξη του πρώτου Κυβερνήτη του ελληνικού Κράτους του Ι. Καποδίστρια, μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου του 1829, καθώς και τον τακτικό έλεγχο, σε δεύτερο βαθμό των δημοσίων εσόδων και της διαχειρίσεώς τους από την 1η Οκτωβρίου του 1829 και εφεξής<ref>Ελένη Ε. Κούκου «Ιστορική Αναδρομή της Ιδρύσεως του Ελεγκτικού Συνεδρίου από την Εθνική Συνέλευση της Επιδαύρου το 1822», Τιμητικός Τόμος για τα 170 χρόνια του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σ. 412.</ref>.


Η σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου έγινε με το διάταγμα της 27ης Σεπτεμβρίου/9ης Οκτωβρίου 1833. Το Ελεγκτικό Συνέδριο, του οποίου η αρμοδιότητα ορίστηκε «δι’ όλον το Βασίλειον» εγκαθιδρύθηκε ως «ανώτατη ως προς το διοικητικόν (administration) ελεγκτική Αρχή» (παρ. 2β ́) με σαφώς διακεκριμένες διοικητικές και δικαστικές αρμοδιότητες.
Το «Λογιστικόν και Ελεγκτικόν Συμβούλιον», εξουσιοδοτήθηκε επίσης να προτείνει στην Κυβέρνηση, συγκεκριμένες βελτιώσεις, που θα προέκυπταν, με την πάροδο του χρόνου, από την πείρα της οικονομικής διαχειρίσεως όλων των κλάδων της Δημόσιας Διοίκησης, «όσας η πείρα αποδείξει χρησίμους και καταλλήλους, καθ' όλους τους κλάδους της δημοσίας Οικονομίας».


Στη δικαιοδοσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου υπήχθη «όλον το λογιστικόν του Κράτους» και η οποία εξειδικευόταν με το να «επιτηρεί τους υπολόγους υπηρέτας αυτού» (παρ. 3). Η έννοια του δημοσίου υπολόγου προσδιορίζεται από το ίδιο το καταστατικό διάταγμα και εξειδικεύεται σε όλους όσοι «ή δυνάμει της υπηρεσίας των ή δυνάμει ειδικής παραγγελίας, ή δυνάμει αμφοτέρων τούτων, εισπράττουν ή εξοδεύουν δημόσια χρήματα»(παρ. 16).
Συγκεκριμένες και ειδικές οδηγίες έδινε ο Κυβερνήτης, με ιδιαίτερο έγγραφό του, «Προς το Ελεγκτικόν Συμβούλιον»<ref>Το κείμενο αυτού του εγγράφου του Κυβερνήτη, υπ' αριθμόν 14446, της 13 Σεπτεμβρίου του 1829, βλ. Γενικά Αρχεία του Κράτους, Γ.Α.K. Γενική Γραμματεία, φ. 219. Και Ιωάννου Καποδίστρια, Επιστολαί, τ. Γ', εν Αθήναις 1842, σ. 228-229.</ref> δηλαδή προς τα τρία μέλη της Επιτροπής του, που τα διώρισε ο Κυβερνήτης, από την Αίγινα στις 13 Σεπτεμβρίου του 1829, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Δ' Εθνικής Συνελεύσεως, στο Άργος: «Πίστεως μεγίστης απόδειξιν, καρπούσθε, κύριοι, καλούμενοι, από ημάς, εις εκπλήρωσιν των δοξάντων εις το Έθνος και εις τους αντιπροσώπους αυτού, κατά το Α' άρθρον, του τρίτου ψηφίσματος, της 26ης Ιουλίου 1829», τους έγραφε στην αρχή, απονέμοντάς τους έπαινο.


Οι αρμοδιότητες του Ελεγκτικού Συνεδρίου καταλαμβάνουν σημαντικό τμήμα του ιδρυτικού διατάγματος.1 Τα κεφάλαια «Περί της αρμοδιότητος του Ελεγκτικού Συνεδρίου» και «Σύστημα υπηρεσίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου» αναφέρονται στη λειτουργία του Σώματος ως δικαστικής αρχής ή, άλλως, ως «ανώτατης Ελεγκτικής Αρχής», καταλαμβάνοντας είκοσι εννέα συνολικά άρθρα. Ως δικαστική αρχή το Ελεγκτικό Συνέδριο, σύμφωνα με το ιδρυτικό διάταγμα «είναι ανεξάρτητον από πάσαν Γραμματείαν ως προς τας εργασίας του» (παρ. 15).
Ακολούθως ερχόταν στην διατύπωση του κύριου σκοπού αυτού του εγγράφου του, προς την Τριμελή Επιτροπή του Ελεγκτικού Συμβουλίου: Του Γεωργίου Σπανιολάκη, του Κυριάκου Τασσίκα και του Χριστόδουλου Γ. Οικονομίδη: «Δεν αγνοείτε ότι ο έλεγχος, δεν συνίσταται μόνον εις την εξέτασιν των λογαριασμών και των καταστίχων και των αποδεικτικών, των εις αυτούς αναφερομένων, αλλά και εις την διερεύνησιν, της αληθείας των πραγμάτων. Κανείς εκ των υπαλλήλων, οι οποίοι διέταξαν ή ετέλεσαν δαπάνας, δια λογαριασμόν της πολιτείας, ημπορεί να απαλλαγή της ευθύνης, εάν το Ελεγκτικόν Συμβούλιον δεν λάβει αποδείξεις, ότι τα εις τας πληρωμάς διατεθέντα χρήματα, εδαπανήθησαν, χωρίς καταχρήσεις και σφετερισμούς. Προκειμένου λοιπόν να εκπληρώσετε το δυσχερές και αξιόλογον τούτο έργον αυτής της υπηρεσίας, σας χορηγούμεν την εξουσίαν, την διαλαμβανομένην εις το άρθρον 28 του Ψηφίσματος και από την σήμερον σας επιβραβεύομεν, με όσας βοηθείαςζητήσετε από την Κυβέρνησιν, αφίνοντες εις υμάς Κύριοι, το πολιτεύεσθαι και κατά τας προσδοκίας της Εθνικής Συνελεύσεως και κατά τας ιδικάς μου ελπίδας».


Η δικαστική αρμοδιότητα του Συνεδρίου, την οποία επιτελούσε σε συμβούλιο και όχι σε δημόσια συνεδρίαση, αφορούσε στον κατασταλτικό έλεγχο των λογαριασμών των δημοσίων υπολόγων, οι οποίοι είχαν την υποχρέωση, αφού καταστρώσουν τους λογαριασμούς τους, να τους παραπέμπουν σε αυτό εντός τακτής προθεσμίας (παρ. 17). Η υποβολή των λογαριασμών έπρεπε να έχει πραγματοποιηθεί «το πολύ 12 μήνας μετά την έκπνευσιν ενός οικονομικού έτους» εντός του οποίου έπρεπε «να είναι εντελώς αποπερατωμένον το ελεγκτικόν όλου του Κράτους» (παρ. 18)<ref>Νικ. Μηλιώνη, «Ο θεσμικός ρόλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου», σ. 52 επ.</ref>.
Το «Ελεγκτικόν Συμβούλιον» του 1829, εγκαταστάθηκε αρχικά στο Κυβερνείο της Αίγινας και τον Δεκέμβριο του 1829, όταν έγινε από τον Κυβερνήτη η μεταφορά της έδρας της ελληνικής Κυβέρνησης στην επίσημη πρώτη πρωτεύουσα του ελληνικού Κράτους, σύμφωνα, με την απόφαση της Γ’ Εθνικής Συνελεύσεως της Τροιζήνας του 1827, στο Ναύπλιο, σε κτίριο που σώζεται μέχρι σήμερα, μαζί με την «επί της Οικονομίας Επιτροπήν»<ref>Ελένη Ε. Κούκου, ό.π., σ. 414.</ref>. <ref>{{Cite web|url=https://www.elsyn.gr/el/istoriki-anadromi|title=Επίσημη Ιστοσελίδα του Ελεγκτικού Συνεδρίου}}</ref>


'''Η πρώτη συγκρότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου'''<ref>{{Cite web|url=https://www.elsyn.gr/sites/default/files/%CE%97%20%CF%80%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B7%20%CF%83%CF%85%CE%B3%CE%BA%CF%81%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7%20%CF%84%CE%BF%CF%85%20%CE%95%CE%BB%CE%B5%CE%B3%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D%20%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85.pdf|title=Η πρώτη συγκρότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου}}</ref>

Το Σώμα συγκροτήθηκε από τον Πρόεδρο, τον Επίτροπο της Επικρατείας, ο οποίος «έχει χρέος να επιτηρή το ελεγκτικόν του Κράτους πανταχού κατά τους νόμους και κατά την τάξιν, να ενεργή προς αυτόν τον σκοπόν, και επομένως να παρευρίσκεται εις τας συνεδριάσεις του Συνεδρίου» (παρ. 46), έναν Αντιπρόεδρο, ο οποίος «έχει τας αυτάς εργασίας ως και οι λοιποί Ελεγκταί, αλλ ́ εν απουσία του Προέδρου αναπληροί τον τόπον του» (παρ. 7), από τέσσερις ελεγκτές και ένα γραμματέα.

Πρώτος Πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου διετέλεσε ο Γάλλος Α. Regny,πρώτος Αντιπρόεδρος ο Ανδρέας Παπαδόπουλος, Γραμματέας του Τμήματοςτης Οικονομίας επί Καποδίστρια, ως ελεγκτές δε διορίστηκαν οι Ι. Θεοτόκης, Γ. Καρακατζάνης, προύχοντας από τις Σπέτσες, Γ. Πλέσσας, ο οποίος είχε διατελέσει μέλος του Κεντρικού Εγκληματικού Δικαστηρίου και Μ. Μαργαρίτης, Ηπειρωτικής καταγωγής.<ref>{{Cite web|url=https://www.elsyn.gr/el/istoriki-anadromi|title=Επίσημη Ιστοσελίδα του Ελεγκτικού Συνεδρίου}}</ref>


== Δομή και Οργάνωση ==
== Δομή και Οργάνωση ==

Έκδοση από την 06:48, 26 Απριλίου 2021

Ελεγκτικό Συνέδριο
Αρχείο:Elsyn logo.png
Ιδρύθηκε1829 ως «Λογιστικόν και Ελεγκτικόν Συμβούλιον»
Χώρα Ελλάδα
ΤοποθεσίαΒουρνάζου 4, Τ.Κ. 115 21, Αθήνα, Ελλάδα
Ιστοσελίδαelsyn.gr
Πρόεδρος
ΚάτοχοςΙωάννης Σαρμάς
Έναρξη θητείαςΝοέμβριος 2019
Αρχείο:Main entrance of the Hellenic Court of Audit.jpg

Το Ελεγκτικό Συνέδριο είναι ένα από τα τρία ανώτατα δικαστήρια της Ελλάδας (μαζί με τον Άρειο Πάγο και το Συμβούλιο της Επικρατείας). Είναι το ανώτατο δημοσιονομικό Δικαστήριο. Ταυτόχρονα έχει και διοικητικές αρμοδιότητες. Κατά μια παλαιότερη άποψη για το λόγο αυτό θεωρείτο διφυές όργανο. Η άποψη αυτή είναι λανθασμένη και μη κρατούσα σήμερα. Το γεγονός ότι ασκεί και διοικητικές δημοσιονομικού χαρακτήρα αρμοδιότητες, δεν αλλάζει την νομική του φύση ως Δικαστηρίου. Ακριβώς όπως και το ΣτΕ δεν αλλάζει φύση όταν το Ε΄τμήμα του επεξεργάζεται τα κανονιστικά διατάγματα. Δηλαδή στις περιπτώσεις αυτές οι πράξεις που εκδίδει το Δικαστήριο είναι δικαστικές πράξεις και όχι διοικητικές. Αποστολή του είναι ο έλεγχος των δαπανών αλλά κυρίως των λογαριασμών του κράτους, τόσο του Δημοσίου, όσο και των ΟΤΑ. Αρμοδιότητά του επίσης είναι ο καταλογισμός των "δημοσίων υπολόγων" (έλεγχος και απόδοση ευθύνης σε διαχειριστές του Δημοσίου), καθώς και η αστική ευθύνη των δημοσίων υπαλλήλων και υπαλλήλων ΟΤΑ και λοιπών ΝΠΔΔ για θετικές ζημίες που προκάλεσαν κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους ευθέως ή αναγωγικά στο κράτος ή στο οικείο ΝΠΔΔ. Παράλληλα μπορεί να εκδικάζει και διοικητικές διαφορές ουσίας που του έχουν ανατεθεί με ειδική διάταξη νόμου και προσιδιάζουν στην φύση του όπως για παράδειγμα οι διαφορές από το "πόθεν έσχες" των υπουργών, βουλευτών, κλπ.

Ιστορικά Στοιχεία

Ο έλεγχος των δημοσίων δαπανών στα πρώτα χρόνια της Ανεξαρτησίας[1]

Το Ελεγκτικό Συνέδριο συστήθηκε με το βασιλικό διάταγμα της 27ηςΣεπτεμβρίου/9ης Οκτωβρίου 1833, στο Ναύπλιο. Στην ουσία όμως το Ελεγκτικό Συνέδριο του 1833, αποτελούσε μετασχηματισμό και μεταρρύθμιση, περισσότερο συστηματική εκείνου που εγκρίθηκε και εκδόθηκε από την Δ' Εθνική Συνέλευση του Άργους, με το υπ' αριθ. Γ ́ Ψήφισμα της 26ης Ιουλίου 1829, όταν πρώτος Κυβερνήτης του Ελληνικού Κράτους ήταν ο Ιωάννης Καποδίστριας.

Με το Γ ́ Ψήφισμα της Δ ́ Εθνικής Συνελεύσεως «Περί διορισμού της Γερουσίας και του Υπουργικού Συστήματος» συστήθηκε για πρώτη φορά αντάξια των φιλόδοξων σχεδίων του Κυβερνήτη, υπηρεσία ελέγχου των δημοσίων χρημάτων το «Λογιστικόν και Ελεγκτικόν Συμβούλιον». Το Συμβούλιο αυτό αποτελείτο από τρία μέλη τα οποία διόριζε η Κυβέρνηση. Ήταν Σώμα ανεξάρτητο, υπαγόμενο απ’ ευθείας στον Αρχηγό του Κράτους.

Το «Λογιστικόν και Ελεγκτικόν Συμβούλιον», με το άρθρο Α' του Ψηφίσματος της Δ' Εθνικής Συνελεύσεως, του Άργους, αριθ. Γ', της 26 Ιουλίου 1829, ανέλαβε τον αναδρομικό έλεγχο, σε δεύτερο βαθμό, των δημοσίων λογαριασμών, από την 6 Ιανουαρίου 1828, δηλαδή αμέσως, μετά την άφιξη του πρώτου Κυβερνήτη του ελληνικού Κράτους του Ι. Καποδίστρια, μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου του 1829, καθώς και τον τακτικό έλεγχο, σε δεύτερο βαθμό των δημοσίων εσόδων και της διαχειρίσεώς τους από την 1η Οκτωβρίου του 1829 και εφεξής[2].

Το «Ελεγκτικόν Συμβούλιον» του 1829, εγκαταστάθηκε αρχικά στο Κυβερνείο της Αίγινας και τον Δεκέμβριο του 1829, όταν έγινε από τον Κυβερνήτη η μεταφορά της έδρας της ελληνικής Κυβέρνησης στην επίσημη πρώτη πρωτεύουσα του ελληνικού Κράτους, σύμφωνα, με την απόφαση της Γ’ Εθνικής Συνελεύσεως της Τροιζήνας του 1827, στο Ναύπλιο, σε κτίριο που σώζεται μέχρι σήμερα, μαζί με την «επί της Οικονομίας Επιτροπήν»[3].


Η σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου[4]

Η σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου έγινε με το διάταγμα της 27ης Σεπτεμβρίου/9ης Οκτωβρίου 1833. Το Ελεγκτικό Συνέδριο, του οποίου η αρμοδιότητα ορίστηκε «δι’ όλον το Βασίλειον» εγκαθιδρύθηκε ως «ανώτατη ως προς το διοικητικόν (administration) ελεγκτική Αρχή» (παρ. 2β ́) με σαφώς διακεκριμένες διοικητικές και δικαστικές αρμοδιότητες.

Στη δικαιοδοσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου υπήχθη «όλον το λογιστικόν του Κράτους» και η οποία εξειδικευόταν με το να «επιτηρεί τους υπολόγους υπηρέτας αυτού» (παρ. 3). Η έννοια του δημοσίου υπολόγου προσδιορίζεται από το ίδιο το καταστατικό διάταγμα και εξειδικεύεται σε όλους όσοι «ή δυνάμει της υπηρεσίας των ή δυνάμει ειδικής παραγγελίας, ή δυνάμει αμφοτέρων τούτων, εισπράττουν ή εξοδεύουν δημόσια χρήματα»(παρ. 16).

Οι αρμοδιότητες του Ελεγκτικού Συνεδρίου καταλαμβάνουν σημαντικό τμήμα του ιδρυτικού διατάγματος.1 Τα κεφάλαια «Περί της αρμοδιότητος του Ελεγκτικού Συνεδρίου» και «Σύστημα υπηρεσίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου» αναφέρονται στη λειτουργία του Σώματος ως δικαστικής αρχής ή, άλλως, ως «ανώτατης Ελεγκτικής Αρχής», καταλαμβάνοντας είκοσι εννέα συνολικά άρθρα. Ως δικαστική αρχή το Ελεγκτικό Συνέδριο, σύμφωνα με το ιδρυτικό διάταγμα «είναι ανεξάρτητον από πάσαν Γραμματείαν ως προς τας εργασίας του» (παρ. 15).

Η δικαστική αρμοδιότητα του Συνεδρίου, την οποία επιτελούσε σε συμβούλιο και όχι σε δημόσια συνεδρίαση, αφορούσε στον κατασταλτικό έλεγχο των λογαριασμών των δημοσίων υπολόγων, οι οποίοι είχαν την υποχρέωση, αφού καταστρώσουν τους λογαριασμούς τους, να τους παραπέμπουν σε αυτό εντός τακτής προθεσμίας (παρ. 17). Η υποβολή των λογαριασμών έπρεπε να έχει πραγματοποιηθεί «το πολύ 12 μήνας μετά την έκπνευσιν ενός οικονομικού έτους» εντός του οποίου έπρεπε «να είναι εντελώς αποπερατωμένον το ελεγκτικόν όλου του Κράτους» (παρ. 18)[5].


Η πρώτη συγκρότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου[6]

Το Σώμα συγκροτήθηκε από τον Πρόεδρο, τον Επίτροπο της Επικρατείας, ο οποίος «έχει χρέος να επιτηρή το ελεγκτικόν του Κράτους πανταχού κατά τους νόμους και κατά την τάξιν, να ενεργή προς αυτόν τον σκοπόν, και επομένως να παρευρίσκεται εις τας συνεδριάσεις του Συνεδρίου» (παρ. 46), έναν Αντιπρόεδρο, ο οποίος «έχει τας αυτάς εργασίας ως και οι λοιποί Ελεγκταί, αλλ ́ εν απουσία του Προέδρου αναπληροί τον τόπον του» (παρ. 7), από τέσσερις ελεγκτές και ένα γραμματέα.

Πρώτος Πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου διετέλεσε ο Γάλλος Α. Regny,πρώτος Αντιπρόεδρος ο Ανδρέας Παπαδόπουλος, Γραμματέας του Τμήματοςτης Οικονομίας επί Καποδίστρια, ως ελεγκτές δε διορίστηκαν οι Ι. Θεοτόκης, Γ. Καρακατζάνης, προύχοντας από τις Σπέτσες, Γ. Πλέσσας, ο οποίος είχε διατελέσει μέλος του Κεντρικού Εγκληματικού Δικαστηρίου και Μ. Μαργαρίτης, Ηπειρωτικής καταγωγής.[7]

Δομή και Οργάνωση

Το Ελεγκτικό Συνέδριο αποτελείται από:

  • Τον Πρόεδρο
  • Εννέα (9) Αντιπροέδρους
  • Τριάντα επτά (37) Συμβούλους
  • Σαράντα επτά (47) Παρέδρους και
  • Σαράντα πέντε (45) Εισηγητές − δόκιμους Εισηγητές.

Η Γενική Επιτροπεία της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου αποτελείται από:

  • Τον Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας
  • Τον Επίτροπο Επικρατείας
  • Τρεις (3) Αντεπιτρόπους Επικρατείας
  • Δύο (2) Παρέδρους
  • Οκτώ (8) Εισηγητές[8]

Οι αρμοδιότητες του ασκούνται από την Ολομέλεια, τα Τμήματα και τα Κλιμάκια.

Πλήρης Ολομέλεια: Αποτελείται από τον Πρόεδρο, τους Αντιπροέδρους και τους Συμβούλους.

Μείζων Ολομέλεια: Αποτελείται από τον Πρόεδρο, τους Αντιπροέδρους και είκοσι (20) Συμβούλους που προκύπτουν από κλήρωση.

Ελάσσων Ολομέλεια: Λειτουργεί σε τρεις ελάσσονες σχηματισμούς. Αποτελείται από τον Πρόεδρο του Δικαστηρίου και από δεκατέσσερις (14) Αντιπροέδρους και Συμβούλους.

Τμήματα: Κάθε Τμήμα αποτελείται από έναν Αντιπρόεδρο ή το νόμιμο αναπληρωτή του, ως Πρόεδρο, δύο Συμβούλους και δύο Παρέδρους.

Κλιμάκια: Κάθε Κλιμάκιο αποτελείται από έναν Σύμβουλο, ως πρόεδρο και δύο Παρέδρους.

Συνολικά στο Ελεγκτικό Συνέδριο υπηρετούν:

  • 3 Γενικοί Συντονιστές
  • 90 Επίτροποι
  • 106 Προϊστάμενοι Τμημάτων
  • 359 Ελεγκτές
  • 173 Γραμματείς
  • 25 Δικαστικοί Επιμελητές

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. «Ο έλεγχος των δημοσίων δαπανών στα χρόνια της Επανάστασης» (PDF). 
  2. Ελένη Ε. Κούκου «Ιστορική Αναδρομή της Ιδρύσεως του Ελεγκτικού Συνεδρίου από την Εθνική Συνέλευση της Επιδαύρου το 1822», Τιμητικός Τόμος για τα 170 χρόνια του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σ. 412.
  3. Ελένη Ε. Κούκου, ό.π., σ. 414.
  4. «Η σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου» (PDF). 
  5. Νικ. Μηλιώνη, «Ο θεσμικός ρόλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου», σ. 52 επ.
  6. «Η πρώτη συγκρότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου» (PDF). 
  7. «Επίσημη Ιστοσελίδα του Ελεγκτικού Συνεδρίου». 
  8. «Ελεγκτικό Συνέδριο» (PDF). 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι