Λι Μάρβιν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λι Μάρβιν
Ο Λι Μάρβιν το 1971
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Lee Marvin (Αγγλικά)
Γέννηση19 Φεβρουαρίου 1924
Νέα Υόρκη, Ηνωμένες Πολιτείες ΑμερικήςCountry flag
Θάνατος29 Αυγούστου 1987 (63 ετών)
Τούσον, Αριζόνα, Ηνωμένες Πολιτείες ΑμερικήςCountry flag
Αιτία θανάτουέμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΕθνικό Κοιμητήριο του Άρλινγκτον (38°52′38″ s. š., 77°4′16″ z. d.)[1]
ΕθνικότηταΑμερικανική
Χώρα πολιτογράφησηςΑμερικανική
ΣπουδέςSaint Leo University, Oakwood Friends School και Manumit School
Ιδιότηταηθοποιός ταινιών, ηθοποιός[2], στρατιωτικός, καρατερίστας, ηθοποιός τηλεόρασης και ηθοποιός θεάτρου[3]
ΣύζυγοςBetty Ebeling και Pamela Feeley
ΓονείςLamont Waltman Marvin[4] και Courtenay Washington Davidge
Είδος τέχνηςηθοποιός
ΒραβεύσειςΌσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου (1)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Λι Μάρβιν (αγγλικά: Lee Marvin‎‎), (19 Φεβρουαρίου 1924 - 29 Αυγούστου 1987) ήταν Αμερικανός ηθοποιός του κινηματογράφου και της τηλεόρασης[5] βραβευμένος με Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου για την ταινία του 1965 Η Λησταρχίνα (Cat Ballou), όπου εμφανίστηκε στο πλευρό της Τζέιν Φόντα υποδυόμενος έναν ξεπεσμένο και μεθύστακα πιστολά. Ο ρόλος αυτός του χάρισε επίσης τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ανδρικής Ερμηνείας σε Κωμωδία και το Βραβείο BAFTA. Ο Μάρβιν ήταν γνωστός για τη βαριά του φωνή, τα λευκά του μαλλιά και το υψηλό του ανάστημα. Οι σημαντικότερες ταινίες στις οποίες εμφανίστηκε είναι οι εξής: Η μεγάλη κάψα (The Big Heat, 1953), Η Ανταρσία του Κέιν (The Caine Mutiny, 1954), Άσχημη μέρα στο μαύρο βράχο (Bad Day at Black Rock, 1955), Ο Άνθρωπος που Σκότωσε τον Λίμπερτι Βάλανς (The Man Who Shot Liberty Vallance, 1962), Το πλοίο των τρελών (Ship of Fools, 1965), Οι Επαγγελματίες (The Professionals, 1966), Και οι 12 ήταν καθάρματα (The Dirty Dozen, 1967) και Έγκλημα στο Γκόρκι Παρκ (Gorky Park, 1983).

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε ως Λάμοντ Γουάλτμαν Μάρβιν Τζούνιορ, στη Νέα Υόρκη στις 19 Φεβρουαρίου 1924, από τον Λάμοντ Γουάλτμαν Μάρβιν, βετεράνο του Α' Παγκοσμίου Πολέμου του Σώματος Μηχανικών Στρατού και στέλεχος διαφήμισης, και την Κόρτνεϊ Ουάσινγκτον, συντάκτρια μόδας. Όπως και με τον μεγαλύτερο αδερφό του, Ρόμπερτ, υοθέτησε το όνομα Λι προς τιμήν του Συνομοσπονδιακού Στρατηγού του Εμφυλίου Πολέμου Ρόμπερτ Ε. Λι, ο οποίος ήταν ο πρώτος ξάδερφός του.[6][7]

Σε μικρή ηλικία έμαθε να παίζει βιολί ενώ έπασχε και από δυσλεξία. Υπήρξε κακός μαθητής καθώς δεν του άρεσε το σχολείο και ως έφηβος «περνούσε τα Σαββατοκύριακα και τον ελεύθερο χρόνο του κυνηγώντας ελάφια, πούμα, άγριες ​​γαλοπούλες στην άγρια ​​φύση των αχαρτογράφητων τότε Έβεργκεϊντς».[8]Τελικά κατάφερε να ολοκληρώσει τις σπουδές του στη Φλόριντα, αφού αποβλήθηκε από πολλά άλλα σχολεία για κακή συμπεριφορά (κάπνισμα τσιγάρων, αποφυγή μαθημάτων και καυγάδες).[9]

Στρατιωτική καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Μάρβιν κατατάχθηκε εθελοντικά στο Σώμα Πεζοναυτών των Ηνωμένων Πολιτειών στις 12 Αυγούστου 1942. Υπηρετώντας στην 4η Μεραρχία Πεζοναυτών ως ελεύθερος σκοπευτής[10], συμμετείχε σε διάφορες μάχες κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Ειρηνικού εναντίον του Αυτοκρατορικού Ιαπωνικού Στρατού. Πήρε μέρος στην αιματηρή μάχη του Σαϊπάν στις 18 Ιουνίου 1944, όπου το μεγαλύτερο μέρος της μονάδας του σκοτώθηκε.[11] Εκεί τραυματίστηκε από πυρά πολυβόλου που έκοψε το ισχιακό νεύρο του , [12] και στη συνέχεια χτυπήθηκε ξανά στο πόδι από έναν ελεύθερο σκοπευτή.[13] Μετά από πάνω από ένα χρόνο ιατρικής περίθαλψης σε ναυτικά νοσοκομεία, ο Μάρβιν έλαβε ιατρικό εξιτήριο με τον βαθμό τον Λοχία. Προηγουμένως κατείχε τον βαθμό του δεκανέα, αλλά είχε υποβιβαστεί για ταραχές.[13]

Πρώιμη καριέρα υποκριτικής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μάρβιν στο "The Grave ", ένα επεισόδιο της τηλεοπτικής σειράς "The Twilight Zone" του 1961.

Μετά τον πόλεμο, ενώ εργαζόταν ως βοηθός υδραυλικού σε ένα τοπικό κοινοτικό θέατρο στα βόρεια της Νέας Υόρκης, ο Μάρβιν κλήθηκε να αντικαταστήσει έναν ηθοποιό που είχε αρρωστήσει κατά τη διάρκεια των προβών. Εκεί αποφάσισε να ασχοληθεί σοβαρά με την υποκριτική και έπιασε δουλειά στο θέατρο με μισθό 7 δολάρια την εβδομάδα. Μετακόμισε στο Γκρίνουιτς Βίλατζ και άρχισε να παρακολουθεί μαθήματα στην American Theatre Wing. [14][15] Εμφανίστηκε στο θέατρο σε μια παραγωγή του "Uniform of Flesh", την αρχική έκδοση του Μπίλι Μπαντ (1949).[16] Λίγους μήνες αργότερα, ο Μάρβιν εμφανίστηκε επίσης στο "The Nineteenth Hole of Europe" (1949).[17]

Ο Μάρβιν άρχισε να εμφανίζεται σε τηλεοπτικές σειρές με μικρούς ρόλους όπως στα "Escape", "The Big Story" και "Treasury Men in Action".[18]

Χόλιγουντ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κινηματογραφικό ντεμπούτο του Μάρβιν ήταν στην ταινία "You're in the Navy Now" (1951), σε σκηνοθεσία Χένρι Χάθαγουεϊ, που σηματοδότησε επίσης το ντεμπούτο του Τσαρλς Μπρόνσον και του Τζακ Γουόρντεν. Αυτό απαιτούσε κάποια γυρίσματα στο Χόλιγουντ και ο Μάρβιν αποφάσισε να μείνει στην Καλιφόρνια.[14] Είχε ένα παρόμοιο μικρό ρόλο στην "Τερέζα" (1951), σε σκηνοθεσία Φρεντ Τσίνεμαν. Ως βετεράνος του πολέμου, ο Μάρβιν παίρνοντας ρόλους σε πολεμικές ταινίες συχνά βοηθούσε τον σκηνοθέτη και άλλους ηθοποιούς στη ρεαλιστική απεικόνιση της κίνησης του πεζικού, την τακτοποίηση κοστουμιών και τη χρήση πυροβόλων όπλων.

Δεκαετία του 1950[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μάρβιν έλαβε ευρεία αναγνώριση για την ερμηνεία του ως κακοποιός σε δύο ταινίες το 1953: Στη Μεγάλη Κάψα (The Big Heat) όπου έπαιξε τον μοχθηρό φίλο της Γκλόρια Γκράχαμ, σε σκηνοθεσία Φριτς Λανγκ και στον Ατίθασο (The Wild One) μαζί με τον Μάρλον Μπράντο, υποδυώμενος τον αρχηγό αντίπαλης συμμορίας μοτοσυκλετιστών, μια παραγωγή του Στάνλεϊ Κρέιμερ.[19]

Δεκαετία του 1960[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μάρβιν επέστρεψε στις ταινίες μεγάλου μήκους με έναν εξέχοντα ρόλο στους Κομαντσέρος (The Comancheros) το 1961 με πρωταγωνιστές τους Τζον Γουέιν και Στιούαρτ Γουίτμαν. Έπαιξε σε δύο ακόμη ταινίες με τον Γουέιν, και τις δύο σε σκηνοθεσία του Τζον Φορντ: Ο Άνθρωπος που Σκότωσε τον Λίμπερτι Βάλανς (The Man Who Shot Liberty Valance) το 1962 και το Ύφαλος Ντόνοβαν (Donovan's Reef) το 1963. Ως μοχθηρός Λίμπερτι Βάλανς, ο Μάρβιν έπαιξε τον πρώτο του πρωταγωνιστικό ρόλο μαζί με δύο από τα μεγαλύτερα αστέρια του κινηματογράφου της εποχής (Τζον Γουέιν και Τζέιμς Στιούαρτ).[20]

Ο Μάρβιν είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στους δολοφόνους (The Killers) το 1964, υποδυόμενος τον αποτελεσματικό επαγγελματία δολοφόνο Τσάρλι Στρομπ, παλεύοντας με τον κακό Ρόναλντ Ρήγκαν (στον τελευταίο του κινηματογραφικό ρόλο) και την Άντζι Ντίκινσον. Οι δολοφόνοι ήταν η πρώτη ταινία στην οποία ο Μάρβιν έλαβε υψηλή αμοιβή.[21] Αρχικά προβλήθηκε ως τηλεοπτική ταινία, ωστόσο θεωρήθηκε τόσο διασκεδαστική που προβλήθηκε και στους κινηματογράφους.

Ο Μάρβιν έγινε τελικά αστέρας για τον διπλό του ρόλο στο απίθανο κωμικό γουέστερν Η Λησταρχίνα (Cat Ballou) το 1965 με πρωταγωνίστρια την Τζέιν Φόντα. Αυτό αποτέλεσε έκπληξη και ο Μάρβιν κέρδισε το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου. Κέρδισε επίσης την Αργυρή Άρκτο Α' Ανδρικού Ρόλου στο 15ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου το 1965.[22]

Ο Μάρβιν έπαιξε στη συνέχεια στο πολύ αναγνωρισμένο γουέστερν Οι επαγγελματίες (The Professionals) το 1966, στο οποίο υποδύθηκε τον αρχηγό μιας μικρής ομάδας ικανών μισθοφόρων (Μπαρτ Λάνκαστερ, Ρόμπερτ Ράιαν και Γούντι Στροντ) που σώζουν ένα θύμα απαγωγής (Κλάουντια Καρντινάλε) λίγο μετά την Μεξικανική Επανάσταση.[23][24]

Ακολούθησε το εξαιρετικά επιτυχημένο έπος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, Και οι 12 ήταν καθάρματα (The Dirty Dozen) το 1967 στο οποίο ο Μάρβιν υποδύθηκε ξανά έναν ατρόμητο διοικητή μιας πολύχρωμης ομάδας (Τζον Κασαβέτης, Τσαρλς Μπρόνσον, Τέλι Σαβάλας και Ντόναλντ Σάδερλαντ) εκτελώντας μια σχεδόν αδύνατη αποστολή.[25] Σε μια συνέντευξη του, ο Μάρβιν δήλωσε ότι ο χρόνος μου στο Σώμα Πεζοναυτών με βοήθησε στη διαμόρφωση του ρόλου ενός αξιωματικού, καθώς ένιωθα ότι έπρεπε να είχε φανεί, από την άποψη ενός στρατευμένου άνδρα.[26]

Στον απόηχο αυτών των ταινιών και αφού έλαβε το Όσκαρ του, ο Μάρβιν είχε γίνει πλέον ένας τεράστιος αστέρας, έχοντας μεγάλο έλεγχο στην επόμενη ταινία του Ο Επαναστάτης του Αλκατράζ (Point Blank) το 1967. Σε αυτή την ταινία, ο Μάρβιν απεικόνισε έναν σκληροτράχηλο εγκληματία που είχε την τάση να εκδικηθεί. Ο Μάρβιν, ο οποίος είχε επιλέξει τον Μπούρμαν για τη θέση του σκηνοθέτη, είχε κεντρικό ρόλο στην εξέλιξη, την πλοκή και τη σκηνοθεσία της ταινίας.[27]

Το 1968, ο Μάρβιν εμφανίστηκε επίσης σε μια άλλη ταινία του Μπούρμαν, την αναγνωρισμένη από τους κριτικούς αλλά εμπορικά αποτυχημένη στο box office, Δυο λιοντάρια στον Ειρηνικό (Hell in the Pacific), με συμπρωταγωνιστή επίσης τον διάσημο Ιάπωνα ηθοποιό Τοσίρο Μιφούνε. Ο Μπούρμαν εξιστόρησε τη δουλειά του με τον Λι Μάρβιν σε αυτές τις δύο ταινίες και την επιρροή του Μάρβιν στην καριέρα του στο ντοκιμαντέρ του "Λι Μάρβιν: Ένα προσωπικό πορτρέτο του Τζον Μπούρμαν" (Lee Marvin: A Personal Portrait του John Boorman) που προβλήθηκε το 1998.

Ενδεικτική Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Τίτλος Ρόλος Σημειώσεις
Ελληνικός Πρωτότυπος
1953 Η μεγάλη κάψα The Big Heat Βινς Στόουν
1953 Ο Ατίθασος The Wild One Τζίνο
1954 Η Ανταρσία του Κέιν The Mutiny Cain Μιτμπολ
1955 Άσχημη μέρα στο μαύρο βράχο Bad Day at Black Roc Έκτορ
1964 Οι δολοφόνοι The Killers Τσάρλι Στρομ
1965 Το πλοίο των τρελών Ship of Fool Μπιλ
1965 Η Λησταρχίνα Cat Ballou Κιντ Νίκη - Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου
1966 Οι Επαγγελματίες The Professionals Χένρι Φάρνταν
1967 Ο Επαναστάτης του Αλκατράζ Point Blank Γουόλκερ
1967 Και οι 12 ήταν καθάρματα The Dirty Dozen Τζον Ράισμαν
1968 Δυο λιοντάρια στον Ειρηνικό Hell in the Pacific Αμερικανός
1972 Παράνομο φορτίο Prime Cut Νικ Ντέβλιν
1973 Ο Αυτοκράτορας του Βορρά Emperor of the North Pole Α1

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 ancexplorer.army.mil/publicwmv/index.html#/arlington-national/.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Ιουνίου 2015.
  3. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2019.
  4. 4,0 4,1 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  5. Obituary Variety, September 2, 1987.
  6. Epstein 2013, σελίδες 6, 14–15.
  7. Bailey 2014, σελ. 270.
  8. «Elk Hunting with Lee Marvin». Gun World. May 1964. https://culturepulp.typepad.com/culturepulp/2008/08/elk-hunting-with-lee-marvin.html. Ανακτήθηκε στις February 6, 2021. 
  9. Zec 1980, pp. 20–25.
  10. Wise and Rehill 1999, p. 43.
  11. Zec 1980, p. 38.
  12. Rafael, George (February 15, 2007). «The real thing: Marvin and Point Blank.». The First Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-10-16. https://web.archive.org/web/20071016155350/http://www.thefirstpost.co.uk/index.php?menuID=4&subID=1180. Ανακτήθηκε στις October 11, 2013. 
  13. 13,0 13,1 «Hollywood Veterans in Arlington National Cemetery: Lee Marvin». Comet Over Hollywood. 22 Μαρτίου 2015. 
  14. 14,0 14,1 Wilson, Jane (August 27, 1967). «Hanging Tough with Lee Marvin». Los Angeles Times: σελ. m37. 
  15. Epstein 2013, p. 67.
  16. Brooks Atkinson (January 31, 1949). «Experimental Theatre Stages Sea Drama Made From One of Herman Melville's Minor Novels». The New York Times: σελ. 15. 
  17. Brooks Atkinson (March 28, 1949). «At The Theatre: Vivian Connell's 'The Nineteenth Hole of Europe' Put on By the Experimental Theatre». The New York Times: σελ. 16. 
  18. Washburn, Jim (February 21, 1995). «Keepers of the Flame : As fans of Lee Marvin, the members of the BSOL watch his old movies and light up cigars in the late actor's honor—even though they know the tough guy probably wouldn't approve.». Los Angeles Times. https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1995-02-21-ls-34501-story.html. Ανακτήθηκε στις October 11, 2013. 
  19. Schallert, Edwin (January 31, 1953). «David Brian to 'Reform' as Safecracker; More Three-D Work on Foot». Los Angeles Times: σελ. 9. https://archive.org/details/sim_los-angeles-times_los-angeles-times_1953-01-31_72/page/9. 
  20. Epstein 2013, p. 124.
  21. Epstein 2013, p. 135.
  22. "Berlinale 1965: Prize Winners". Αρχειοθετήθηκε March 19, 2015, στο Wayback Machine. Internationale Filmfestspiele Berlin. Retrieved: October 11, 2013.
  23. Epstein 2013, σελ. 161.
  24. Lentz 2000, σελ. 109.
  25. Lentz 2000, σελ. 110.
  26. "Famous Marines", profile of Lee Marvin
  27. Baker, Bob; Morrison, Patt (August 30, 1987). «Lee Marvin, Menacing Gunman of Films, Dies». Los Angeles Times: σελ. 1. https://archive.org/details/sim_los-angeles-times_1987-08-30/page/1. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]