Ελεγκτικό Συνέδριο

Ελεγκτικό Συνέδριο
Αρχείο:Elsyn logo.png
Ιδρύθηκε	1829 ως «Λογιστικόν και Ελεγκτικόν Συμβούλιον»
Χώρα	Ελλάδα
Τοποθεσία	Βουρνάζου 4, Τ.Κ. 115 21, Αθήνα, Ελλάδα
Ιστοσελίδα	elsyn.gr
Πρόεδρος
Κάτοχος	Ιωάννης Σαρμάς
Έναρξη θητείας	Νοέμβριος 2019

Αρχείο:Main entrance of the Hellenic Court of Audit.jpg

Το Ελεγκτικό Συνέδριο είναι ένα από τα τρία ανώτατα δικαστήρια της Ελλάδας (μαζί με τον Άρειο Πάγο και το Συμβούλιο της Επικρατείας). Είναι το ανώτατο δημοσιονομικό Δικαστήριο. Ταυτόχρονα έχει και διοικητικές αρμοδιότητες. Κατά μια παλαιότερη άποψη για το λόγο αυτό θεωρείτο διφυές όργανο. Η άποψη αυτή είναι λανθασμένη και μη κρατούσα σήμερα. Το γεγονός ότι ασκεί και διοικητικές δημοσιονομικού χαρακτήρα αρμοδιότητες, δεν αλλάζει την νομική του φύση ως Δικαστηρίου. Ακριβώς όπως και το ΣτΕ δεν αλλάζει φύση όταν το Ε΄τμήμα του επεξεργάζεται τα κανονιστικά διατάγματα. Δηλαδή στις περιπτώσεις αυτές οι πράξεις που εκδίδει το Δικαστήριο είναι δικαστικές πράξεις και όχι διοικητικές. Αποστολή του είναι ο έλεγχος των δαπανών αλλά κυρίως των λογαριασμών του κράτους, τόσο του Δημοσίου, όσο και των ΟΤΑ. Αρμοδιότητά του επίσης είναι ο καταλογισμός των "δημοσίων υπολόγων" (έλεγχος και απόδοση ευθύνης σε διαχειριστές του Δημοσίου), καθώς και η αστική ευθύνη των δημοσίων υπαλλήλων και υπαλλήλων ΟΤΑ και λοιπών ΝΠΔΔ για θετικές ζημίες που προκάλεσαν κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους ευθέως ή αναγωγικά στο κράτος ή στο οικείο ΝΠΔΔ. Παράλληλα μπορεί να εκδικάζει και διοικητικές διαφορές ουσίας που του έχουν ανατεθεί με ειδική διάταξη νόμου και προσιδιάζουν στην φύση του όπως για παράδειγμα οι διαφορές από το "πόθεν έσχες" των υπουργών, βουλευτών, κλπ.

Ιστορικά Στοιχεία

Ο έλεγχος των δημοσίων δαπανών στα πρώτα χρόνια της Ανεξαρτησίας

Το Ελεγκτικό Συνέδριο συστήθηκε με το βασιλικό διάταγμα της 27ηςΣεπτεμβρίου/9ης Οκτωβρίου 1833, στο Ναύπλιο. Στην ουσία όμως το Ελεγκτικό Συνέδριο του 1833, αποτελούσε μετασχηματισμό και μεταρρύθμιση, περισσότερο συστηματική εκείνου που εγκρίθηκε και εκδόθηκε από την Δ' Εθνική Συνέλευση του Άργους, με το υπ' αριθ. Γ ́ Ψήφισμα της 26ης Ιουλίου 1829, όταν πρώτος Κυβερνήτης του Ελληνικού Κράτους ήταν ο Ιωάννης Καποδίστριας.

Με το Γ ́ Ψήφισμα της Δ ́ Εθνικής Συνελεύσεως «Περί διορισμού της Γερουσίας και του Υπουργικού Συστήματος» συστήθηκε για πρώτη φορά αντάξια των φιλόδοξων σχεδίων του Κυβερνήτη, υπηρεσία ελέγχου των δημοσίων χρημάτων το «Λογιστικόν και Ελεγκτικόν Συμβούλιον». Το Συμβούλιο αυτό αποτελείτο από τρία μέλη τα οποία διόριζε η Κυβέρνηση. Ήταν Σώμα ανεξάρτητο, υπαγόμενο απ’ ευθείας στον Αρχηγό του Κράτους.

Το «Λογιστικόν και Ελεγκτικόν Συμβούλιον», με το άρθρο Α' του Ψηφίσματος της Δ' Εθνικής Συνελεύσεως, του Άργους, αριθ. Γ', της 26 Ιουλίου 1829, ανέλαβε τον αναδρομικό έλεγχο, σε δεύτερο βαθμό, των δημοσίων λογαριασμών, από την 6 Ιανουαρίου 1828, δηλαδή αμέσως, μετά την άφιξη του πρώτου Κυβερνήτη του ελληνικού Κράτους του Ι. Καποδίστρια, μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου του 1829, καθώς και τον τακτικό έλεγχο, σε δεύτερο βαθμό των δημοσίων εσόδων και της διαχειρίσεώς τους από την 1η Οκτωβρίου του 1829 και εφεξής.

Το «Ελεγκτικόν Συμβούλιον» του 1829, εγκαταστάθηκε αρχικά στο Κυβερνείο της Αίγινας και τον Δεκέμβριο του 1829, όταν έγινε από τον Κυβερνήτη η μεταφορά της έδρας της ελληνικής Κυβέρνησης στην επίσημη πρώτη πρωτεύουσα του ελληνικού Κράτους, σύμφωνα, με την απόφαση της Γ’ Εθνικής Συνελεύσεως της Τροιζήνας του 1827, στο Ναύπλιο, σε κτίριο που σώζεται μέχρι σήμερα, μαζί με την «επί της Οικονομίας Επιτροπήν».

Η σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Η σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου έγινε με το διάταγμα της 27ης Σεπτεμβρίου/9ης Οκτωβρίου 1833. Το Ελεγκτικό Συνέδριο, του οποίου η αρμοδιότητα ορίστηκε «δι’ όλον το Βασίλειον» εγκαθιδρύθηκε ως «ανώτατη ως προς το διοικητικόν (administration) ελεγκτική Αρχή» (παρ. 2β ́) με σαφώς διακεκριμένες διοικητικές και δικαστικές αρμοδιότητες.

Στη δικαιοδοσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου υπήχθη «όλον το λογιστικόν του Κράτους» και η οποία εξειδικευόταν με το να «επιτηρεί τους υπολόγους υπηρέτας αυτού» (παρ. 3). Η έννοια του δημοσίου υπολόγου προσδιορίζεται από το ίδιο το καταστατικό διάταγμα και εξειδικεύεται σε όλους όσοι «ή δυνάμει της υπηρεσίας των ή δυνάμει ειδικής παραγγελίας, ή δυνάμει αμφοτέρων τούτων, εισπράττουν ή εξοδεύουν δημόσια χρήματα»(παρ. 16).

Οι αρμοδιότητες του Ελεγκτικού Συνεδρίου καταλαμβάνουν σημαντικό τμήμα του ιδρυτικού διατάγματος.1 Τα κεφάλαια «Περί της αρμοδιότητος του Ελεγκτικού Συνεδρίου» και «Σύστημα υπηρεσίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου» αναφέρονται στη λειτουργία του Σώματος ως δικαστικής αρχής ή, άλλως, ως «ανώτατης Ελεγκτικής Αρχής», καταλαμβάνοντας είκοσι εννέα συνολικά άρθρα. Ως δικαστική αρχή το Ελεγκτικό Συνέδριο, σύμφωνα με το ιδρυτικό διάταγμα «είναι ανεξάρτητον από πάσαν Γραμματείαν ως προς τας εργασίας του» (παρ. 15).

Η δικαστική αρμοδιότητα του Συνεδρίου, την οποία επιτελούσε σε συμβούλιο και όχι σε δημόσια συνεδρίαση, αφορούσε στον κατασταλτικό έλεγχο των λογαριασμών των δημοσίων υπολόγων, οι οποίοι είχαν την υποχρέωση, αφού καταστρώσουν τους λογαριασμούς τους, να τους παραπέμπουν σε αυτό εντός τακτής προθεσμίας (παρ. 17). Η υποβολή των λογαριασμών έπρεπε να έχει πραγματοποιηθεί «το πολύ 12 μήνας μετά την έκπνευσιν ενός οικονομικού έτους» εντός του οποίου έπρεπε «να είναι εντελώς αποπερατωμένον το ελεγκτικόν όλου του Κράτους» (παρ. 18).

Η πρώτη συγκρότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Το Σώμα συγκροτήθηκε από τον Πρόεδρο, τον Επίτροπο της Επικρατείας, ο οποίος «έχει χρέος να επιτηρή το ελεγκτικόν του Κράτους πανταχού κατά τους νόμους και κατά την τάξιν, να ενεργή προς αυτόν τον σκοπόν, και επομένως να παρευρίσκεται εις τας συνεδριάσεις του Συνεδρίου» (παρ. 46), έναν Αντιπρόεδρο, ο οποίος «έχει τας αυτάς εργασίας ως και οι λοιποί Ελεγκταί, αλλ ́ εν απουσία του Προέδρου αναπληροί τον τόπον του» (παρ. 7), από τέσσερις ελεγκτές και ένα γραμματέα.

Πρώτος Πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου διετέλεσε ο Γάλλος Α. Regny,πρώτος Αντιπρόεδρος ο Ανδρέας Παπαδόπουλος, Γραμματέας του Τμήματοςτης Οικονομίας επί Καποδίστρια, ως ελεγκτές δε διορίστηκαν οι Ι. Θεοτόκης, Γ. Καρακατζάνης, Γ. Πλέσσας και Μ. Μαργαρίτης.

Δομή και Οργάνωση

Το Ελεγκτικό Συνέδριο αποτελείται από:

• Τον Πρόεδρο
• Εννέα (9) Αντιπροέδρους
• Τριάντα επτά (37) Συμβούλους
• Σαράντα επτά (47) Παρέδρους και
• Σαράντα πέντε (45) Εισηγητές − δόκιμους Εισηγητές.

Η Γενική Επιτροπεία της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου αποτελείται από:

• Τον Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας
• Τον Επίτροπο Επικρατείας
• Τρεις (3) Αντεπιτρόπους Επικρατείας
• Δύο (2) Παρέδρους
• Οκτώ (8) Εισηγητές

Οι αρμοδιότητες του ασκούνται από την Ολομέλεια, τα Τμήματα και τα Κλιμάκια.

Πλήρης Ολομέλεια: Αποτελείται από τον Πρόεδρο, τους Αντιπροέδρους και τους Συμβούλους.

Μείζων Ολομέλεια: Αποτελείται από τον Πρόεδρο, τους Αντιπροέδρους και είκοσι (20) Συμβούλους που προκύπτουν από κλήρωση.

Ελάσσων Ολομέλεια: Λειτουργεί σε τρεις ελάσσονες σχηματισμούς. Αποτελείται από τον Πρόεδρο του Δικαστηρίου και από δεκατέσσερις (14) Αντιπροέδρους και Συμβούλους.

Τμήματα: Κάθε Τμήμα αποτελείται από έναν Αντιπρόεδρο ή το νόμιμο αναπληρωτή του, ως Πρόεδρο, δύο Συμβούλους και δύο Παρέδρους.

Κλιμάκια: Κάθε Κλιμάκιο αποτελείται από έναν Σύμβουλο, ως πρόεδρο και δύο Παρέδρους.

Συνολικά στο Ελεγκτικό Συνέδριο υπηρετούν:

• 3 Γενικοί Συντονιστές
• 90 Επίτροποι
• 106 Προϊστάμενοι Τμημάτων
• 359 Ελεγκτές
• 173 Γραμματείς
• 25 Δικαστικοί Επιμελητές

Δείτε επίσης

• Άρειος Πάγος
• Συμβούλιο της Επικρατείας
• Ελληνική Δικαιοσύνη

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ιστοσελίδα του Ελεγκτικού Συνεδρίου