Ντίνος Δημόπουλος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 13: Γραμμή 13:
Το 1953 ο Δημόπουλος διασκεύασε το θεατρικό ''Το κουρέλι'' του [[Ντάριο Νικοντέμι]], για τους σκοπούς της ταινίας ''[[Οι ουρανοί είναι δικοί μας]]'' (1953), και πρότεινε στην [[Φίνος Φιλμ]] να τη σκηνοθετήσει ο [[Γιώργος Τζαβέλλας (σκηνοθέτης)|Γιώργος Τζαβέλλας]]. Ωστόσο, ο [[Φιλοποίμην Φίνος]] τον έπεισε να αναλάβει ο ίδιος κι έτσι ο Δημόπουλος σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία.<ref>{{Cite web|url=https://www.tanea.gr/2000/01/04/greece/afierwma-o-ellinikos-20os-aiwnas-ta-proswpa-69/|title=Αφιέρωμα ο Ελληνικός 20ός Αιώνας Τα Πρόσωπα|last=Δανίκας|first=Δημήτρης|ημερομηνία=2000-01-04|website=Τα Νέα|publisher=|language=el|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2020-04-16}}</ref> Το επόμενο εγχείρημά του, ''[[Χαρούμενο ξεκίνημα]]'' (1954), είναι το πρώτο μιούζικαλ τους ελληνικού κινηματογράφου.<ref>Τριανταφυλλίδης (2000), σελ. 66.</ref>
Το 1953 ο Δημόπουλος διασκεύασε το θεατρικό ''Το κουρέλι'' του [[Ντάριο Νικοντέμι]], για τους σκοπούς της ταινίας ''[[Οι ουρανοί είναι δικοί μας]]'' (1953), και πρότεινε στην [[Φίνος Φιλμ]] να τη σκηνοθετήσει ο [[Γιώργος Τζαβέλλας (σκηνοθέτης)|Γιώργος Τζαβέλλας]]. Ωστόσο, ο [[Φιλοποίμην Φίνος]] τον έπεισε να αναλάβει ο ίδιος κι έτσι ο Δημόπουλος σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία.<ref>{{Cite web|url=https://www.tanea.gr/2000/01/04/greece/afierwma-o-ellinikos-20os-aiwnas-ta-proswpa-69/|title=Αφιέρωμα ο Ελληνικός 20ός Αιώνας Τα Πρόσωπα|last=Δανίκας|first=Δημήτρης|ημερομηνία=2000-01-04|website=Τα Νέα|publisher=|language=el|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2020-04-16}}</ref> Το επόμενο εγχείρημά του, ''[[Χαρούμενο ξεκίνημα]]'' (1954), είναι το πρώτο μιούζικαλ τους ελληνικού κινηματογράφου.<ref>Τριανταφυλλίδης (2000), σελ. 66.</ref>


Ακολούθως, ο Δημόπουλος σκηνοθέτησε τις ''[[Τζο ο τρομερός (ταινία, 1955)|Τζο ο Τρομερός]]'' (1955) και ''[[Το αμαξάκι]]'' (1957), που προβλήθηκε στο [[Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Κάρλοβι Βάρι|Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Κάρλοβι Βάρι]].<ref>{{Cite web|url=http://tainiothiki.gr/v2/filmography/view/1/184/|title=ΑΜΑΞΑΚΙ (ΤΟ)|last=|first=|ημερομηνία=|website=Ταινιοθήκη της Ελλάδος|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2020-04-16}}</ref> Αξιόλογο χαρακτηριστικό των ταινιών αυτών είναι ότι μέσα από μέσα από τις κωμικές καταστάσεις, αντανακλώνται οι κοινωνικές εντάσεις της εποχής.<ref>Karalis (2012), σελ. 81.</ref> Το 1958 ο Δημόπουλος σκηνοθέτησε τον ''[[Ο άνθρωπος του τραίνου (ταινία, 1958)|Άνθρωπο του τραίνου]]'', που θεωρείται ένα από τα πρώτα ελληνικά φιλμ νουάρ και μια από τις πιο υποτιμημένες ταινίες του.<ref>Karalis (2012), σελ. 84.</ref> Η ''[[Αστέρω (ταινία, 1959)|Αστέρω]]'' (1959) γνώρισε μεγάλη επιτυχία και ήταν υποψήφια για τη [[Χρυσή Άρκτος|Χρυσή Άρκτο]] στο [[Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου|Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου]].<ref>{{Cite web|url=http://tainiothiki.gr/v2/filmography/view/1/304|title=ΑΣΤΕΡΩ|last=|first=|ημερομηνία=|website=Ταινιοθήκη της Ελλάδας|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2020-04-16}}</ref> Σηματοδότησε επίσης την αρχή της πολυετούς συνεργασίας του με την [[Αλίκη Βουγιουκλάκη]] και τον [[Δημήτρης Παπαμιχαήλ|Δημήτρη Παπαμιχαήλ]].
Ακολούθως, ο Δημόπουλος σκηνοθέτησε τις ''[[Τζο ο τρομερός (ταινία, 1955)|Τζο ο Τρομερός]]'' (1955) και ''[[Το αμαξάκι]]'' (1957), που προβλήθηκε στο [[Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Κάρλοβι Βάρι|Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Κάρλοβι Βάρι]].<ref>{{Cite web|url=http://tainiothiki.gr/v2/filmography/view/1/184/|title=ΑΜΑΞΑΚΙ (ΤΟ)|last=|first=|ημερομηνία=|website=Ταινιοθήκη της Ελλάδος|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2020-04-16}}</ref> Αξιόλογο χαρακτηριστικό των ταινιών αυτών είναι ότι μέσα από μέσα από τις κωμικές καταστάσεις, αντανακλώνται οι κοινωνικές εντάσεις της εποχής.<ref>Karalis (2012), σελ. 81.</ref> Το 1958 ο Δημόπουλος σκηνοθέτησε τον ''[[Ο άνθρωπος του τραίνου (ταινία, 1958)|Άνθρωπο του τραίνου]]'', που θεωρείται ένα από τα πρώτα ελληνικά φιλμ νουάρ και μια από τις πιο υποτιμημένες ταινίες του.<ref>Karalis (2012), σελ. 84.</ref> Η ''[[Αστέρω (ταινία, 1959)|Αστέρω]]'' (1959) γνώρισε μεγάλη επιτυχία και ήταν υποψήφια για τη [[Χρυσή Άρκτος|Χρυσή Άρκτο]] στο [[Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου|Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου]].<ref>{{Cite web|url=http://tainiothiki.gr/v2/filmography/view/1/304|title=ΑΣΤΕΡΩ|last=|first=|ημερομηνία=|website=Ταινιοθήκη της Ελλάδος|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2020-04-16}}</ref> Σηματοδότησε επίσης την αρχή της πολυετούς συνεργασίας του με την [[Αλίκη Βουγιουκλάκη]] και τον [[Δημήτρης Παπαμιχαήλ|Δημήτρη Παπαμιχαήλ]].


=== Δεκαετία του 1960 ===
=== Δεκαετία του 1960 ===
Η παραγωγικότητα του Δημόπουλος κορυφώθηκε κατά τη δεκαετία του 1960. Την περίοδο γύρισε τρεις επιτυχημένες ταινίες, τις ''[[Το κλωτσοσκούφι]]'' (1960), ''[[Μανταλένα (ταινία)|Μανταλένα]]'' (1960) και ''[[Η Λίζα και η άλλη]]'' (1960). Ιδιαίτερα η ''Μανταλένα'' έκανε μεγάλη εντύπωση και εκτόξευσε την καριέρα της Βουγιουκλάκη.<ref>{{Cite web|url=https://www.lifo.gr/articles/san_simera/153529/aliki-voygioyklaki-a-meros-ola-ta-koysoyria-kai-oi-aretes-ton-ellinon-se-light-syskeyasia-toy-enos|title=Αλίκη Βουγιουκλάκη - Α' Μέρος: όλα τα κουσούρια και οι αρετές των Ελλήνων, σε light συσκευασία του ενός|last=Παρίδης|first=Χρήστος|ημερομηνία=2018-07-23|website=LiFO|publisher=|language=el|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2020-04-16}}</ref> Απέσπασε τρία βραβεία στο [[Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1960|1ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης]] και προτάθηκε για τον [[Χρυσός Φοίνικας|Χρυσό Φοίνικα]] στο [[Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών|Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών]].<ref name=":1" /> Κόντρα στην τεράστια δημοτικότητα που απολάμβανε πλέον η Αλίκη Βουγιουκλάκη, η ταινία ''[[Ταξίδι (ταινία, 1962)|Ταξίδι]]'' (1962) ήταν εισπρακτική αποτυχία.<ref>{{Cite book|title=Ο Κινηματογράφος, τα Πρόσωπα κι Εγώ|first=Γιάννης|last=Δαλιανίδης|publisher=Εκδόσεις Καστανιώτη|isbn=9600340684|year=2005|location=Αθήνα|page=92|quote=}}</ref>
Η παραγωγικότητα του Δημόπουλος κορυφώθηκε κατά τη δεκαετία του 1960. Την περίοδο γύρισε τρεις επιτυχημένες ταινίες, τις ''[[Το κλωτσοσκούφι]]'' (1960), ''[[Μανταλένα (ταινία)|Μανταλένα]]'' (1960) και ''[[Η Λίζα και η άλλη]]'' (1960). Ιδιαίτερα η ''Μανταλένα'' έκανε μεγάλη εντύπωση και εκτόξευσε την καριέρα της Βουγιουκλάκη.<ref>{{Cite web|url=https://www.lifo.gr/articles/san_simera/153529/aliki-voygioyklaki-a-meros-ola-ta-koysoyria-kai-oi-aretes-ton-ellinon-se-light-syskeyasia-toy-enos|title=Αλίκη Βουγιουκλάκη - Α' Μέρος: όλα τα κουσούρια και οι αρετές των Ελλήνων, σε light συσκευασία του ενός|last=Παρίδης|first=Χρήστος|ημερομηνία=2018-07-23|website=LiFO|publisher=|language=el|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2020-04-16}}</ref> Απέσπασε τρία βραβεία στο [[Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1960|1ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης]] και προτάθηκε για τον [[Χρυσός Φοίνικας|Χρυσό Φοίνικα]] στο [[Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών|Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών]].<ref name=":1" /> Κόντρα στην τεράστια δημοτικότητα που απολάμβανε πλέον η Αλίκη Βουγιουκλάκη, η ταινία ''[[Ταξίδι (ταινία, 1962)|Ταξίδι]]'' (1962) ήταν εισπρακτική αποτυχία.<ref>{{Cite book|title=Ο Κινηματογράφος, τα Πρόσωπα κι Εγώ|first=Γιάννης|last=Δαλιανίδης|publisher=Εκδόσεις Καστανιώτη|isbn=9600340684|year=2005|location=Αθήνα|page=92|quote=}}</ref>


Το 1963 ο Δημόπουλος έκανε ένα διάλειμμα από τις αισθηματικές κωμικές ταινίες που γύριζε τα τελευταία χρόνια. Το ''[[Αμόκ (ταινία)|Αμόκ]]'' (1963) έχει χαρακτηριστεί «μια τολμηρή καταγγελία της αγριότητας του πολέμου, του ρατσισμού και της ανθρώπινης μισαλλοδοξίας»<ref>{{Cite web|url=https://www.tovima.gr/2008/11/24/archive/ntinos-dimopoylos/|title=Ντίνος Δημόπουλος|last=|first=|ημερομηνία=2008-11-24|website=Το Βήμα|publisher=|language=el|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2020-04-16}}</ref> και θεωρείται μια από τις καλύτερες ταινίες του Δημόπουλου.<ref name=":2">Karalis (2012), σελ. 108.</ref> Παρότι δεν έκοψε πολλά εισιτήρια στις ελληνικές αίθουσες, γνώρισε πρωτόγνωρη επιτυχία στις ΗΠΑ.<ref>Karalis (2012), σελ. 109.</ref> Βοηθός του Δημόπουλου στην ταινία αυτή, ήταν ο [[Παντελής Βούλγαρης]].<ref name=":2" /> Ακολούθησε ακόμη μία δραματική ταινία, η ''[[Λόλα (ταινία, 1964)|Λόλα]]'' (1964), που είχε σαφώς περισσότερη επιτυχία.
Το 1963 ο Δημόπουλος έκανε ένα διάλειμμα από τις αισθηματικές κωμικές ταινίες που γύριζε τα τελευταία χρόνια. Το ''[[Αμόκ (ταινία)|Αμόκ]]'' (1963) έχει χαρακτηριστεί «μια τολμηρή καταγγελία της αγριότητας του πολέμου, του ρατσισμού και της ανθρώπινης μισαλλοδοξίας»<ref>{{Cite web|url=https://www.tovima.gr/2008/11/24/archive/ntinos-dimopoylos/|title=Ντίνος Δημόπουλος|last=|first=|ημερομηνία=2008-11-24|website=Το Βήμα|publisher=|language=el|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2020-04-16}}</ref> και θεωρείται μια από τις καλύτερες ταινίες του Δημόπουλου.<ref name=":2">Karalis (2012), σελ. 108.</ref> Παρότι δεν έκοψε πολλά εισιτήρια στις ελληνικές αίθουσες, γνώρισε πρωτόγνωρη επιτυχία στις ΗΠΑ.<ref>Karalis (2012), σελ. 109.</ref> Βοηθός του Δημόπουλου στην ταινία αυτή, ήταν ο [[Παντελής Βούλγαρης]].<ref name=":2" /> Ακολούθησε ακόμη μία δραματική ταινία, η ''[[Λόλα (ταινία, 1964)|Λόλα]]'' (1964), που είχε σαφώς μεγαλύτερη ανταπόκριση στο ελληνικό κοινό.


Ο Δημόπουλος σύντομα επέστρεψε στην κωμωδία, σε μια σειρά ταινιών με πρωταγωνίστρια την [[Τζένη Καρέζη]]. Οι ''[[Δεσποινίς Διευθυντής|Δεσποινίς διευθυντής]]'' (1964), ''[[Τζένη Τζένη]]'' (1965) και ''[[Μια τρελλή τρελλή οικογένεια]]'' (1965) συγκαταλέγονται ανάμεσα στις πιο δημοφιλείς ταινίες του.
Ο Ντίνος Δημόπουλος υπήρξε ιδρυτής Δραματικής Σχολής και ήταν μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων, ενώ είχε διατελέσει Πρόεδρος της Επιτροπής χορήγησης διπλωμάτων του [[Υπουργείο Πολιτισμού (Ελλάδα)|Υπουργείου Πολιτισμού]], στις Δραματικές Σχολές του θεάτρου και κινηματογράφου. Είχε εκπροσωπήσει την Ελλάδα με ταινίες του σε διεθνή φεστιβάλ όπως στο [[Φεστιβάλ Βερολίνου]], [[Φεστιβάλ Καννών|Καννών]], Καΐρου, Βιέννης κ.α. Είχε επίσης διακριθεί με δύο ελληνικά κρατικά Βραβεία Σκηνοθεσίας στο [[Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης|Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης]] (1967), με Έπαινο Κρατικού Βραβείου θεάτρου (1974) καθώς και με Κρατικό Βραβείο θεάτρου (1975), Χρυσό Βραβείο στο Φεστιβάλ Καΐρου (1994), καθώς και Πρώτο Βραβείο φεστιβάλ Βιέννης τον ίδιο χρόνο.

Την περίοδο αυτή, ο Δημόπουλος άρχισε μια ιδιαίτερα γόνιμη συνεργασία με τον σεναριογράφο [[Νίκος Φώσκολος|Νίκο Φώσκολο]]. Το 1966 προβλήθηκαν οι ''[[Κατηγορώ τους ανθρώπους]]'' και ''[[Κοινωνία ώρα μηδέν]]'', στις οποίες πρωταγωνιστεί ο [[Νίκος Κούρκουλος]]. Οι ταινίες αυτές, καθώς και το ''[[Κοντσέρτο για πολυβόλα]]'' (1967), επίσης σε σενάριο του Φώσκολου ανήκουν στις πιο αξιομνημόνευτες δραματικές ταινίες της εποχής. Το 1967 συνεργάστηκαν για μια τελευταία φορά στο νουάρ ''[[Πυρετός στην άσφαλτο]]'' (1967), για το οποίο ο Δημόπουλος τιμήθηκε με το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο [[Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1967|8ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης]].<ref>{{Cite web|url=http://tainiothiki.gr/v2/filmography/view/1/1976|title=ΠΥΡΕΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΤΟ|last=|first=|ημερομηνία=|website=Ταινιοθήκη της Ελλάδος|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2020-04-16}}</ref>

Η δεκαετία του 1960 έκλεισε με τέσσερις από τις διασημότερες ταινίες του Δημόπουλου. Το 1968 ο Δημόπουλος σκηνοθέτησε τις ταινίες ''[[Μια Ιταλίδα από την Κυψέλη]]'' και ''[[Η αρχόντισσα κι ο αλήτης]]'', ενώ το 1969 τις ''[[Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά]]'' και ''[[Η νεράιδα και το παλικάρι]]''. Οι τρεις τελευταίες, με πρωταγωνιστικό δίδυμο την Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ, αποτέλεσαν ακριβές για την εποχή παραγωγές και έσπασαν τα ρεκόρ εισπράξεων της εποχής.<ref>Karalis (2012), σελ. 135.</ref>

=== Μετέπειτα καριέρα ===


== Προσωπική ζωή ==
== Προσωπική ζωή ==
Γραμμή 66: Γραμμή 72:
*33. [[Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά]] (1969)
*33. [[Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά]] (1969)
*34. [[Το λεβεντόπαιδο]] (1969)
*34. [[Το λεβεντόπαιδο]] (1969)
*35. [[Η νεράιδα και το παλικάρι|Η νεράιδα και το παλληκάρι]] (1969)
*35. [[Η νεράιδα και το παλικάρι]] (1969)
*36. [[Μια γυναίκα στην αντίσταση]] ([[1970]])
*36. [[Μια γυναίκα στην αντίσταση]] ([[1970]])
*37. [[Να 'τανε το 13 να 'πεφτε σε μας]] (1970)
*37. [[Να 'τανε το 13 να 'πεφτε σε μας]] (1970)

Έκδοση από την 19:00, 16 Απριλίου 2020

Ντίνος Δημόπουλος
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Ντίνος Δημόπουλος (Ελληνικά)
Γέννηση22  Αυγούστου 1921[1][2][3]
Πάλαιρος Αιτωλοακαρνανίας
Θάνατος28  Φεβρουαρίου 2003[2][3]
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Ιδιότηταηθοποιός, σκηνοθέτης κινηματογράφου, σεναριογράφος, θεατρικός συγγραφέας και συγγραφέας
ΣύζυγοςΦλωρέττα Ζάννα (1960–2003)

Ο Ντίνος Δημόπουλος (22 Αυγούστου 1921, Πάλαιρος - 28 Φεβρουαρίου 2003, Αθήνα) ήταν Έλληνας σκηνοθέτης, σεναριογράφος, ηθοποιός και συγγραφέας, γνωστός κυρίως για την ενασχόλησή του με τον κινηματογράφο. Υπήρξε ιδιαίτερα παραγωγικός και, παρά την άνιση φιλμογραφία του, θεωρείται κεντρική μορφή του ελληνικού κινηματογράφου των δεκαετιών του 1950 και του 1960.[4][5]

Ο Δημόπουλος σκηνοθέτησε περισσότερες από σαράντα ταινίες,[6] καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα ειδών. Ίσως η κορυφαία του ταινία είναι η Μανταλένα (1960), που προτάθηκε για τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών.[7] Κάποιες από τις πιο επιτυχημένες κωμωδίες του Δημόπουλου, πολλές από τις οποίες περιέχουν αισθηματικά στοιχεία, είναι οι Το κλωτσοσκούφι (1960), Δεσποινίς διευθυντής (1964), Μια τρελλή τρελλή οικογένεια (1965), Τζένη Τζένη (1966), Η αρχόντισσα κι ο αλήτης (1968) και Η νεράιδα και το παλικάρι (1969). Άλλες σημαντικές ταινίες του είναι τα δράματα Λόλα (1964), Κοινωνία ώρα μηδέν (1966) και Κατηγορώ τους ανθρώπους (1966), το νουάρ Πυρετός στην Άσφαλτο (1967) και οι πολεμικές ταινίες Κοντσέρτο για πολυβόλα (1967) και Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά (1969).

Ο Δημόπουλος ασχολήθηκε εκτεταμένα και με το θέατρο. Σκηνοθέτησε έργα των Σπύρου Μελά, Παντελή Χορν, Αντόν Τσέχωφ και Αλεχάντρο Κασόνα, ενώ συμμετείχε ως ηθοποιός σε πολλές παραστάσεις. Ο ίδιος έγραψε επτά θεατρικά έργα και δώδεκα βιβλία, πολλά από τα οποία ανήκουν στην παιδική λογοτεχνία.

Βιογραφία και σταδιοδρομία

Πρώιμα χρόνια

Ο Ντίνος Δημόπουλος γεννήθηκε στις 22 Αυγούστου 1921, στην Πάλαιρο της Αιτωλοακαρνανίας. Ενώ ήταν ακόμη παιδί, εγκαταστάθηκε μαζί με την οικογένειά του στην Δραπετσώνα. Από μικρός αγάπησε το θέατρο και τον κινηματογράφο, παρακολουθώντας ταινίες με τον φίλο του Βασίλη Διαμαντόπουλο.[8] Απέτυχε στις εξετάσεις της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου, αλλά σπούδασε στη Δραματική Σχολή Γιαννούλη Σαραντίδη. Άρχισε την καλλιτεχνική του πορεία ως ηθοποιός το 1946, στην παράσταση Οι Γερμανοί ξανάρχονται των Αλέκου Σακελλάριου και Χρήστου Γιαννακόπουλου.[8] Ακολούθως, ερμήνευσε ρόλους σε έργα κλασικών δημιουργών, όπως ο Σοφοκλής, ο Λουίτζι Πιραντέλο, ο Τζορτζ Μπέρναρντ Σω και ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, ενώ υπήρξε επί σειρά ετών βοηθός σκηνοθέτη του Αλέξη Μινωτή.[9] Στον κινηματογράφο, το ντεμπούτο του ήρθε το 1948 με τη συμμετοχή στην ταινία Οι Γερμανοί ξανάρχονται (1948) του Αλέκου Σακελλάριου, επαναλαμβάνοντας τον ρόλο που είχε παίξει στην θεατρική παράσταση. Ακολούθησαν συνεργασίες με τον Γρηγόρη Γρηγορίου (Θύελλα στο φάρο – 1950, Μεγάλοι δρόμοι – 1953) και τον Μαυρίκιο Νόβακ (Κατέστρεψα μια νύχτα τη ζωή μου – 1951).

Το 1953 ο Δημόπουλος διασκεύασε το θεατρικό Το κουρέλι του Ντάριο Νικοντέμι, για τους σκοπούς της ταινίας Οι ουρανοί είναι δικοί μας (1953), και πρότεινε στην Φίνος Φιλμ να τη σκηνοθετήσει ο Γιώργος Τζαβέλλας. Ωστόσο, ο Φιλοποίμην Φίνος τον έπεισε να αναλάβει ο ίδιος κι έτσι ο Δημόπουλος σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία.[10] Το επόμενο εγχείρημά του, Χαρούμενο ξεκίνημα (1954), είναι το πρώτο μιούζικαλ τους ελληνικού κινηματογράφου.[11]

Ακολούθως, ο Δημόπουλος σκηνοθέτησε τις Τζο ο Τρομερός (1955) και Το αμαξάκι (1957), που προβλήθηκε στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Κάρλοβι Βάρι.[12] Αξιόλογο χαρακτηριστικό των ταινιών αυτών είναι ότι μέσα από μέσα από τις κωμικές καταστάσεις, αντανακλώνται οι κοινωνικές εντάσεις της εποχής.[13] Το 1958 ο Δημόπουλος σκηνοθέτησε τον Άνθρωπο του τραίνου, που θεωρείται ένα από τα πρώτα ελληνικά φιλμ νουάρ και μια από τις πιο υποτιμημένες ταινίες του.[14] Η Αστέρω (1959) γνώρισε μεγάλη επιτυχία και ήταν υποψήφια για τη Χρυσή Άρκτο στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.[15] Σηματοδότησε επίσης την αρχή της πολυετούς συνεργασίας του με την Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ.

Δεκαετία του 1960

Η παραγωγικότητα του Δημόπουλος κορυφώθηκε κατά τη δεκαετία του 1960. Την περίοδο γύρισε τρεις επιτυχημένες ταινίες, τις Το κλωτσοσκούφι (1960), Μανταλένα (1960) και Η Λίζα και η άλλη (1960). Ιδιαίτερα η Μανταλένα έκανε μεγάλη εντύπωση και εκτόξευσε την καριέρα της Βουγιουκλάκη.[16] Απέσπασε τρία βραβεία στο 1ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης και προτάθηκε για τον Χρυσό Φοίνικα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών.[7] Κόντρα στην τεράστια δημοτικότητα που απολάμβανε πλέον η Αλίκη Βουγιουκλάκη, η ταινία Ταξίδι (1962) ήταν εισπρακτική αποτυχία.[17]

Το 1963 ο Δημόπουλος έκανε ένα διάλειμμα από τις αισθηματικές κωμικές ταινίες που γύριζε τα τελευταία χρόνια. Το Αμόκ (1963) έχει χαρακτηριστεί «μια τολμηρή καταγγελία της αγριότητας του πολέμου, του ρατσισμού και της ανθρώπινης μισαλλοδοξίας»[18] και θεωρείται μια από τις καλύτερες ταινίες του Δημόπουλου.[19] Παρότι δεν έκοψε πολλά εισιτήρια στις ελληνικές αίθουσες, γνώρισε πρωτόγνωρη επιτυχία στις ΗΠΑ.[20] Βοηθός του Δημόπουλου στην ταινία αυτή, ήταν ο Παντελής Βούλγαρης.[19] Ακολούθησε ακόμη μία δραματική ταινία, η Λόλα (1964), που είχε σαφώς μεγαλύτερη ανταπόκριση στο ελληνικό κοινό.

Ο Δημόπουλος σύντομα επέστρεψε στην κωμωδία, σε μια σειρά ταινιών με πρωταγωνίστρια την Τζένη Καρέζη. Οι Δεσποινίς διευθυντής (1964), Τζένη Τζένη (1965) και Μια τρελλή τρελλή οικογένεια (1965) συγκαταλέγονται ανάμεσα στις πιο δημοφιλείς ταινίες του.

Την περίοδο αυτή, ο Δημόπουλος άρχισε μια ιδιαίτερα γόνιμη συνεργασία με τον σεναριογράφο Νίκο Φώσκολο. Το 1966 προβλήθηκαν οι Κατηγορώ τους ανθρώπους και Κοινωνία ώρα μηδέν, στις οποίες πρωταγωνιστεί ο Νίκος Κούρκουλος. Οι ταινίες αυτές, καθώς και το Κοντσέρτο για πολυβόλα (1967), επίσης σε σενάριο του Φώσκολου ανήκουν στις πιο αξιομνημόνευτες δραματικές ταινίες της εποχής. Το 1967 συνεργάστηκαν για μια τελευταία φορά στο νουάρ Πυρετός στην άσφαλτο (1967), για το οποίο ο Δημόπουλος τιμήθηκε με το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο 8ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης.[21]

Η δεκαετία του 1960 έκλεισε με τέσσερις από τις διασημότερες ταινίες του Δημόπουλου. Το 1968 ο Δημόπουλος σκηνοθέτησε τις ταινίες Μια Ιταλίδα από την Κυψέλη και Η αρχόντισσα κι ο αλήτης, ενώ το 1969 τις Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά και Η νεράιδα και το παλικάρι. Οι τρεις τελευταίες, με πρωταγωνιστικό δίδυμο την Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ, αποτέλεσαν ακριβές για την εποχή παραγωγές και έσπασαν τα ρεκόρ εισπράξεων της εποχής.[22]

Μετέπειτα καριέρα

Προσωπική ζωή

Ο Δημόπουλος παντρεύτηκε δύο φορές. Η πρώτη σύζυγός του ήταν η ηθοποιός Βεατρίκη Δεληγιάννη, με την οποία απέκτησε έναν γιο.[23] Το 1970 παντρεύτηκε την επίσης ηθοποιό και συχνή συνεργάτιδά του Φλωρέττα Ζάννα.[24]

Εργογραφία

Φιλμογραφία

Ταινίες

Ντοκιμαντέρ

Σενάρια (σκηνοθεσία άλλων)

  • 1. Οι μεγάλοι δρόμοι (1953, σκην. Γρηγόρης Γρηγορίου)
  • 2. Μια βδομάδα στον παράδεισο (1964, σκην. Ίων Νταϊφάς)
  • 3. Να ζει κανείς ή να μη ζει; (1966, σκην. Ορέστης Λάσκος)
  • 4. Ο φαφλατάς (1971, σκην. Κώστας Καραγιάννης)
  • 5. Οι άντρες ξέρουν ν' αγαπούν (1971, σκην. Απόστολος Τεγόπουλος)
  • 6. Εγωιστές (1971, σκην. Κώστας Καραγιάννης)
  • 7. Αέρα! Αέρα! Αέρα! (1972, σκην. Κώστας Ανδρίτσος)

Ρόλοι

Τηλεόραση

  • 1. Ρωμαίος και Ιουλιέτα (26 επεισόδια, ΥΕΝΕΔ 1975)
  • 2. Μίνι μάρκετ ονείρων (12 επεισόδια, ΕΤ 2 1991)

Θέατρο

Σκηνοθεσίες

  • 1. Το στραβόξυλο (1958 και 1969)
  • 2. Το έκτο πάτωμα (1958 και 1965)
  • 3. Δεν παίζουν με τον έρωτα (1958 και 1973)
  • 4. Εν πλω (1958)
  • 5. Σίμων και Λώρα (1961)
  • 6. Επτά θανάσημα αμαρτήματα (1962)
  • 7. Μια πόρτα δραχμές πεντακόσιες (1962)
  • 8. Εμπρός να γδυθούμε (1962)
  • 9. Τα πράσινα δάχτυλα (1964)
  • 10. Αντροτραγανίστρα (1965)
  • 11. Ο αχόρταγος (1966)
  • 12. Έξι φορές την εβδομάδα (1967)
  • 13. Ένας βλάκας και μισός (1967)
  • 14. Ο κουτσομπόλης (1968)
  • 15. Αριστείδης ο ατυχής (1969)
  • 16. Ο Ευκλείδης και το κλειδί του (1969)
  • 17. Μια λαίδη στο σφυρί (1970)
  • 18. Τσιν τσιν (1970)
  • 19. Ντόρα (1972)
  • 20. Μικρές αλεπούδες (1973)
  • 21. Ένα κορίτσι στ' αγκίστρι μου (1974)
  • 22. Ο γενικός γραμματεύς (1975)
  • 23. Τιμή ευκαιρίας για τον παράδεισο (1976)
  • 24. Η διαβολεμένη μυλωνού (1976)
  • 25. Η γειτονιά του Τσέχωφ (1976)
  • 26. Ο επόμενος (1977)
  • 27. Ο Καζανόβας στην Κέρκυρα (1978)
  • 28. Τα δέντρα πεθαίνουν όρθια (1979)
  • 29. Φλαντρώ (1979)
  • 30. Παπαφλέσσας (1980)
  • 31. Ο εισαγγελέας (1981)
  • 32. Ο δύσκολος (1983)
  • 33. Ο πρωτευουσιάνος (1984)
  • 34. Υπάρχει και φιλότιμο (1986)
  • 35. Ένας πολίτης υπεράνω υποψίας (1986)
  • 36. Η έκρηξη (1987)
  • 37. Συμβιβαστήκαμε (1992)

Θεατρικά έργα

  • 1. Ο επόμενος (1974)
  • 2. Ο εισαγγελέας (1981)
  • 3. Βασίλειος Πρώτος ο δούλος (1981)
  • 4. Υάκινθος και Ιουλιέτα (1988)
  • 5. Το παιδί που κυνηγούσε τα αγριοπούλια (1994)

Λογοτεχνία

  • 1. Ο μαστρο-Πολύξερος και η παρέα του (1985)
  • 2. Αν όλα τα πιτσιρίκια του κόσμου (1987)
  • 3. Η μεσαία όχθη (1989)
  • 4. Τα δελφινάκια του Αμβρακικού (1989)
  • 5. Ο μαστρο-Πολύξερος και η μαγική βάρκα (1992)
  • 6. Οι ερωτύλοι (1995)
  • 7. Το γειτονόπουλο του καλοκαιριού (1996)
  • 8. Τέσσερα Χριστουγεννιάτικα διηγήματα (1996)
  • 9. Ένας σκηνοθέτης θυμάται... (1998)
  • 10. Οι εραστές της Μύρινθας (2000)
  • 11. Ο Βάνκα και τ' αδέσποτα (2000)
  • 12. Γράμμα στο Θεό (2001)

Πηγές

  • «Ντίνος Δημόπουλος», Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου, Εκδόσεις Αιγόκερως, Αθήνα 2001, σελίδες 153 - 155.
  • Τριανταφυλλίδης, Ιάσων (200). Ταινίες για Φίλημα: Ένα Αφιέρωμα στον Φιλοποίμενα Φίνο και στις Ταινίες του. Αθήνα: Εξάντας. ISBN 9602564563.

Παραπομπές

  1. www.finosfilm.com/movies/artistView/92.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w6tz77ss. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 169709056.
  4. Karalis (2012), σελ. 81-82.
  5. Κάγιος, Παύλος Θ. (4 Μαρτίου 2003). «Αθόρυβη τελευταία σεκάνς για τον Ντίνο Δημόπουλο». Τα Νέα. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2020. 
  6. Karalis (2012), σελ. 290.
  7. 7,0 7,1 «MADALENA». Festival de Cannes (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2020. 
  8. 8,0 8,1 Ελληνούδη, Αρ. (9 Μαρτίου 2003). «Πολύτροπος, στοχαστικός δημιουργός». Ριζοσπάστης. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2020. 
  9. «O Ντίνος Δημόπουλος έφυγε αθόρυβα, όπως έζησε». Η Καθημερινή. 4 Μαρτίου 2003. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2020. 
  10. Δανίκας, Δημήτρης (4 Ιανουαρίου 2000). «Αφιέρωμα ο Ελληνικός 20ός Αιώνας Τα Πρόσωπα». Τα Νέα. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2020. 
  11. Τριανταφυλλίδης (2000), σελ. 66.
  12. «ΑΜΑΞΑΚΙ (ΤΟ)». Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2020. 
  13. Karalis (2012), σελ. 81.
  14. Karalis (2012), σελ. 84.
  15. «ΑΣΤΕΡΩ». Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2020. 
  16. Παρίδης, Χρήστος (23 Ιουλίου 2018). «Αλίκη Βουγιουκλάκη - Α' Μέρος: όλα τα κουσούρια και οι αρετές των Ελλήνων, σε light συσκευασία του ενός». LiFO. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2020. 
  17. Δαλιανίδης, Γιάννης (2005). Ο Κινηματογράφος, τα Πρόσωπα κι Εγώ. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη. σελ. 92. ISBN 9600340684. 
  18. «Ντίνος Δημόπουλος». Το Βήμα. 24 Νοεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2020. 
  19. 19,0 19,1 Karalis (2012), σελ. 108.
  20. Karalis (2012), σελ. 109.
  21. «ΠΥΡΕΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΤΟ». Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2020. 
  22. Karalis (2012), σελ. 135.
  23. «Ντίνος Δημόπουλος: Πλούσιο έργο - σεμνή «αναχώρηση»». Ριζοσπάστης. 4 Μαρτίου 2003. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2020. 
  24. «Έφυγε από τη ζωή η ηθοποιός Φλωρέττα Ζάννα». Έθνος. 13 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι