Μετάβαση στο περιεχόμενο

Φόρμουλα 1

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Φόρμουλα Ένα)
 Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 05/02/2020.
Formula One
ΚατηγορίαΜηχανοκίνητα Σπορ
ΧώραΔιεθνής
Εναρκτήρια περίοδος1950
Οδηγοί20
Κατασκευαστές10
Προμηθευτές κινητήρωνFerrari · Mercedes · Renault · Red Bull
Πρωταθλητής οδηγώνΜαξ Φερστάπεν (4ος τίτλος)
Πρωταθλητής οδηγώνRed Bull
Επίσημη ιστοσελίδαformula1.com
2024
Εικόνα της Mercedes Benz W196 με την οποία ο Juan Manuel Fangio κέρδισε τους τίτλους του 1954 και του 1955.

Η Φόρμουλα 1 (αγγλικά: FIA Formula One World Championship ή Formula 1 ή F1) είναι πρωτάθλημα αγώνων αυτοκινήτου. To Formula αναφέρεται σε ένα σύνολο κανονισμών που πρέπει απαρεγκλίτως να τηρούνται από τις ομάδες και τα αυτοκίνητα που λαμβάνουν μέρος σε κάθε αγώνα. Υπάρχουν 20 οδηγοί στη διοργάνωση, οι οποίοι προσπαθούν να διεκδικήσουν την πρώτη θέση στο παγκόσμιο πρωτάθλημα της Φόρμουλα 1. Για αυτοκίνητα μικρότερων δυνατοτήτων υπάρχουν τα πρωταθλήματα F2 (αντικατέστησε τη Φόρμουλα 3000 το 2005, και τη Formula GP2 το 2017), F3, F4 και F1 academy, τα οποία θεωρούνται «προθάλαμοι» στην πορεία των νέων οδηγών προς τη Φόρμουλα 1. Την ευθύνη της διοργανώσεως των αγώνων φέρει η Διεθνής Ομοσπονδία Αυτοκινήτου (FIA).

Το 1950 η Διεθνής Ομοσπονδία Αυτοκινήτου (Fédération Internationale de l'Automobile), αποφάσισε να διοργανώσει το πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Οδηγών με κανόνες της Φόρμουλα 1. Δημιουργήθηκε με την συνένωση επτά ανεξαρτήτων αγώνων ταχύτητος ήτοι έξι στην Ευρώπη, συν το Ράλι Ιντιανάπολις 500 στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο πρώτος αγώνας έγινε στην πίστα του Σίλβερστόουν, στη Μεγάλη Βρετανία, στις 13 Μαΐου, και νικητής ήταν ο Τζουζέπε Φαρίνα (Emilio Giuseppe "Nino" Farina) με την ομάδα της Άλφα Ρομέο, που τελικώς κατέκτησε και το πρώτο πρωτάθλημα οδηγών (το πρωτάθλημα κατασκευαστών προστέθηκε για πρώτη φορά το 1958).

Αν και αρχικώς είχαν κέντρο την Ευρώπη, οι αγώνες, που λέγονται Γκραν Πρι (Grand Prix, γαλλικά = μεγάλο βραβείο), γίνονται πλέον σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο. Διάσημες διαδρομές (πίστες) είναι αυτή στην Μόντσα στην Ιταλία, το γκραν πρι του Μονακό, το γκραν πρι του Βελγίου στο Σπά Φρανκονσάν και αυτό του Silverstone στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η Φόρμουλα 1 είναι το ακριβότερο σπορ στον κόσμο, τόσο όσον αφορά τις επενδύσεις που πρέπει να διενεργήσουν οι ομάδες σε τεχνολογία, οδηγούς, κινητήρες και μονοθέσια, όσο και στα εισιτήρια των θεατών. Τα εισιτήρια για κάθε αγώνα είναι από αρκετά έως πολύ ακριβά (ενδεικτικά το 2008 η χαμηλότερη τιμή εισιτηρίου για όλο το διήμερο του αγώνα είχε καθοριστεί στα 300 δολάρια, με την ακριβότερη στα 3.000 δολάρια), και μόνον όσοι έχουν την οικονομική ευχέρεια για συχνά - και μακρινά - ταξίδια μπορούν να παρακολουθήσουν περισσότερους από έναν αγώνες το χρόνο.

Στη Φόρμουλα 1 συμμετέχουν αρκετές γνωστές ομάδες - κατασκευαστές αυτοκινήτων, όπως η Ferrari, η Renault, η Mclaren, η Mercedes. Οι πιο διάσημοι οδηγοί των τελευταίων ετών στην F1 είναι ο Μίχαελ Σουμάχερ και ο Λιούις Χάμιλτον οι οποίοι έχουν κατακτήσει 7 πρωταθλήματα οδηγών ο καθένας, Μαζί με τον πιο προσφατό τον, Μάξ Φερστάπεν, με 3 πρωταθλήματα. Άλλοι γνωστοί σύγχρονοι οδηγοί είναι οι Μίκα Χάκινεν, Κίμι Ραϊκόνεν, Φερνάντο Αλόνσο, Τζένσον Μπάτον, Σεμπάστιαν Φέτελ , Χουάν Πάμπλο Μοντόγια και Ζακ Βιλνέβ. Οδηγοί που επίσης έγραψαν ιστορία στο άθλημα ήταν ο Άιρτον Σένα, Νέλσον Πικέ, Αλέν Προστ, Νάιτζελ Μάνσελ, Τζάκι Στιούαρτ, Ζιλ Βιλνέβ, Νίκι Λάουντα, Τζάκι Ιξ , Κλέϊ Ρεγκατσόνι. Φιλ Χιλ, Τζιμ Κλαρκ, Στέρλινγκ Μος και ο Τζακ Μπράμπαμ. Σε ακόμη παλαιότερες εποχές πολύ μεγάλοι οδηγοί θεωρούνται ο Αργεντινός Χουάν Μανουέλ Φάντζιο, Τάτσιο Νουβολάρι, Αλμπέρτο Ασκάρι, Μπρούς Μακλάρεν και Μάικ Χόθορν.

Ο λόγος των επενδύσεων σε αυτό το τόσο δαπανηρό άθλημα είναι η δοκιμή νέων τεχνολογιών με τελικό στόχο την άμεση χρησιμοποίησή τους σε οχήματα μαζικής παραγωγής. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι η χρήση του δισκόφρενου έγινε για πρώτη φορά στον αγώνα του Λε Μαν από την Jaguar.

Οι Παγκόσμιοι Πρωταθλητές της Φόρμουλα 1

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εικόνα από το Γκραν Πρι Καναδά, 2008.
Ο Μίκα Χάκκινεν, αγωνιζόμενος με τα χρώματα της Μακλάρεν
Πρωτάθλημα οδηγών Πρωτάθλημα κατασκευαστών
Πρωτάθλημα Πιλότος Μονοθέσιο Κατασκευαστής Χώρα
1950 Τζουζέπε Φαρίνα Alfa Romeo 158
1951 Χουάν Μανουέλ Φάντζιο Alfa Romeo 159
1952 Αλμπέρτο Ασκάρι Φερράρι 500
1953 Αλμπέρτο Ασκάρι Φερράρι 500
1954 Χουάν Μανουέλ Φάντζιο Mercedes W196
1955 Χουάν Μανουέλ Φάντζιο Mercedes W196
1956 Χουάν Μανουέλ Φάντζιο Lancia Ferrari D50
1957 Χουάν Μανουέλ Φάντζιο Maserati 250F
1958 Μάικ Χόθορν Ferrari Dino 246 Φερράρι Ιταλία
1959 Τζακ Μπράμπαμ Cooper T51 Climax Κούπερ Μεγάλη Βρετανία
1960 Τζακ Μπράμπαμ Cooper T53 Climax Κούπερ Μεγάλη Βρετανία
1961 Φιλ Χιλ Ferrari Dino 156 Φερράρι Ιταλία
1962 Γκράχαμ Χιλ BRM P57 BRM Μεγάλη Βρετανία
1963 Τζιμ Κλαρκ Lotus 25 Climax Λότους Μεγάλη Βρετανία
1964 Τζον Σέρτις Ferrari 158 Φερράρι Ιταλία
1965 Τζιμ Κλαρκ Lotus 25 Climax Λότους Μεγάλη Βρετανία
1966 Τζακ Μπράμπαμ Brabham BT19 Repco Μπράμπαμ Μεγάλη Βρετανία
1967 Ντένι Χιουλμ Brabham BT24 Repco Μπράμπαμ Μεγάλη Βρετανία
1968 Γκράχαμ Χιλ Lotus 49B Ford Cosworth Λότους Μεγάλη Βρετανία
1969 Τζάκι Στιούαρτ Matra MS10 Ford Cosworth Ματρά Γαλλία
1970 Γιόχεν Ριντ Lotus 72 Ford Λότους Μεγάλη Βρετανία
1971 Τζάκι Στιούαρτ Tyrrell 003 Ford Τίρελ Μεγάλη Βρετανία
1972 Έμερσον Φιτιπάλντι Lotus 72D Ford Λότους Μεγάλη Βρετανία
1973 Τζάκι Στιούαρτ Tyrrell 006 Ford Λότους Μεγάλη Βρετανία
1974 Έμερσον Φιτιπάλντι McLaren M23 Ford Μακ Λάρεν Μεγάλη Βρετανία
1975 Νίκι Λάουντα Ferrari 312T Φερράρι Ιταλία
1976 Τζέιμς Χαντ McLaren M23 Ford Φερράρι Ιταλία
1977 Νίκι Λάουντα Ferrari 312T2 Φερράρι Ιταλία
1978 Μάριο Αντρέτι Lotus 79 Ford Cosworth Λότους Μεγάλη Βρετανία
1979 Τζόντι Σέκτερ Ferrari 312T4 Φερράρι Ιταλία
1980 Άλαν Τζόουνς Williams FW07B Ford Γουίλιαμς Μεγάλη Βρετανία
1981 Νέλσον Πικέ Brabham BT49C Ford Γουίλιαμς Μεγάλη Βρετανία
1982 Κέκε Ρόσμπεργκ Williams FW08 Ford Φερράρι Ιταλία
1983 Νέλσον Πικέ Brabham BT52B BMW Φερράρι Ιταλία
1984 Νίκι Λάουντα McLaren MP4/2 TAG Porsche Μακ Λάρεν Μεγάλη Βρετανία.
1985 Αλέν Προστ McLaren MP4/2B TAG Turbo Μακ Λάρεν Μεγάλη Βρετανία
1986 Αλέν Προστ McLaren MP4/2B TAG Turbo Γουίλιαμς Μεγάλη Βρετανία
1987 Νέλσον Πικέ Williams FW11B Honda Γουίλιαμς Μεγάλη Βρετανία
1988 Άιρτον Σένα McLaren MP4/4 Honda Μακ Λάρεν Μεγάλη Βρετανία
1989 Αλέν Προστ McLaren MP4/5 Honda Μακ Λάρεν Μεγάλη Βρετανία
1990 Άιρτον Σένα McLaren MP4/5B Honda Μακ Λάρεν Μεγάλη Βρετανία
1991 Άιρτον Σένα McLaren MP4/6 Honda Μακ Λάρεν Μεγάλη Βρετανία
1992 Νάιτζελ Μάνσελ Williams FW14B Renault Γουίλιαμς Μεγάλη Βρετανία
1993 Αλέν Προστ Williams FW15C Renault Γουίλιαμς Μεγάλη Βρετανία
1994 Μίχαελ Σουμάχερ Benetton B194 Ford Γουίλιαμς Μεγάλη Βρετανία
1995 Μίχαελ Σουμάχερ Benetton B195 Renault Μπένετον Μεγάλη Βρετανία
1996 Ντέιμον Χιλ Williams FW18 Renault Γουίλιαμς Μεγάλη Βρετανία
1997 Ζακ Βιλνέβ Williams FW19 Renault Γουίλιαμς Μεγάλη Βρετανία
1998 Μίκα Χάκινεν McLaren MP4/13 Mercedes Μακ Λάρεν Μεγάλη Βρετανία
1999 Μίκα Χάκινεν McLaren MP4/14 Mercedes Φερράρι Ιταλία
2000 Μίχαελ Σουμάχερ Ferrari F1-2000 Φερράρι Ιταλία
2001 Μίχαελ Σουμάχερ Ferrari F2001 Φερράρι Ιταλία
2002 Μίχαελ Σουμάχερ Ferrari F2002 Φερράρι Ιταλία
2003 Μίχαελ Σουμάχερ Ferrari F2003-GA Φερράρι Ιταλία
2004 Μίχαελ Σουμάχερ Ferrari F2004 Φερράρι Ιταλία
2005 Φερνάντο Αλόνσο Renault R25 Ρενώ Γαλλία
2006 Φερνάντο Αλόνσο Renault R26 Ρενώ Γαλλία
2007 Κίμι Ραϊκόνεν Ferrari F2007 Φερράρι Ιταλία
2008 Λιούις Χάμιλτον McLaren MP4-23 Mercedes Φερράρι Ιταλία
2009 Τζένσον Μπάτον Brawn BGP001 Mercedes Μπρόν Μεγάλη Βρετανία
2010 Σεμπάστιαν Φέτελ Red Bull RB6 Renault Red Bull Racing Αυστρία
2011 Σεμπάστιαν Φέτελ Red Bull RB7 Renault Red Bull Racing Αυστρία
2012 Σεμπάστιαν Φέτελ Red Bull RB8 Renault Red Bull Racing Αυστρία
2013 Σεμπάστιαν Φέτελ Red Bull RB9 Renault Red Bull Racing Αυστρία
2014 Λιούις Χάμιλτον Mercedes F1 W05 Hybrid Mercedes Γερμανία
2015 Λιούις Χάμιλτον Mercedes F1 W06 Hybrid Mercedes Γερμανία
2016 Νίκο Ρόσμπεργκ Mercedes F1 W07 Hybrid Mercedes Γερμανία
2017 Λιούις Χάμιλτον Mercedes AMG F1 W08 EQ Power+ Mercedes Γερμανία
2018 Λιούις Χάμιλτον Mercedes AMG F1 W09 EQ Power+ Mercedes Γερμανία
2019 Λιούις Χάμιλτον Mercedes AMG F1 W10 EQ Power+ Mercedes Γερμανία
2020 Λιούις Χάμιλτον Mercedes AMG F1 W11 EQ Power+ Mercedes Γερμανία
2021 Μαξ Φερστάπεν Red Bull Racing RB16B Mercedes Γερμανία
2022 Μαξ Φερστάπεν Red Bull Racing RB18 Red Bull Racing Αυστρία
2023 Μαξ Φερστάπεν Red Bull Racing RB19 Red Bull Racing Αυστρία

Ενεργές ομάδες της Φόρμουλα 1

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ομάδα Κινητήρας Χώρα Βάση Σεζόν Πρώτο Γκραν Πρι Παλιά ονομασία
Ferrari Ferrari 1950–σήμερα Μονακό 1950
Mercedes Mercedes
1954–1955,
2010–σήμερα 		Γαλλία 1954 Brawn (2009), Honda (2006–2008), BAR (1999–2005), Tyrrell (1968–1998)
McLaren Mercedes 1966–σήμερα Μονακό 1966
Alpine Renault 2021–σήμερα Ηνωμένο Βασίλειο 1977 Lotus (2012–2015), Benetton (1986–2001), Toleman (1981–1985) Renault (2016–2020)
Williams Mercedes 1978–σήμερα Αργεντινή 1978
Kick Sauber Ferrari 2024–σήμερα Νότια Αφρική 1993 BMW Sauber (2006–2009) Sauber (1993–2018) Alfa Romeo(2019-2023)
Red Bull Honda 2005–σήμερα Αυστραλία 2005 Jaguar (2000–2004), Stewart (1997–1999)
AlphaTauri Honda 2020–σήμερα Μπαχρέιν 2006 Minardi (1985–2005) Toro Rosso (2006–2019)
Aston Martin Mercedes 2021–σήμερα Αυστραλία 2008 Force India / Sahara Force India (2008-2018) Racing Point (2018-2020)
Haas Ferrari 2016–σήμερα Αυστραλία 2016

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Arron, Simon & Hughes, Mark (2003). The Complete Book of Formula One. Motorbooks International. (ISBN 0-7603-1688-0).
  • Gross, Nigel et al. (1999). "Grand Prix Motor Racing". In, 100 Years of Change: Speed and Power (pp. 55–84). Parragon.
  • Hayhoe, David & Holland, David (2006). Grand Prix Data Book (4th edition). Haynes, Sparkford, UK. (ISBN 1-84425-223-X).
  • Higham, Peter (2003). The international motor racing guide. David Bull, Phoenix, AZ, USA. (ISBN 1-893618-20-X).
  • «Inside F1». Formula1.com. 2011. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2011. .
  • Jones, Bruce (1997). The Ultimate Encyclopedia of Formula One. Hodder & Stoughton.
  • Jones, Bruce (1998). Formula One: The Complete Stats and Records of Grand Prix Racing. Parragon.
  • Jones, Bruce (2003). The Official ITV Sport Guide: Formula One Grand Prix 2003. Carlton. Includes foreword by Martin Brundle. (ISBN 1-84222-813-7).
  • Jones, Bruce (2005). The Guide to 2005 FIA Formula One World Championship: The World's Bestselling Grand Prix Guide. Carlton. (ISBN 1-84442-508-8).
  • Lang, Mike (1981–1992). Grand Prix! volumes 1–4. Haynes, Sparkford, UK.
  • Menard, Pierre (2006). The Great Encyclopedia of Formula 1, 5th edition. Chronosport, Switzerland. (ISBN 2-84707-051-6).
  • Miltner, Harry (2007). Race Travel Guide 2007. egoth: Vienna, Austria. (ISBN 978-3-902480-34-7).
  • Small, Steve (2000). Grand Prix Who's Who (3rd edition). Travel Publishing, UK. (ISBN 1-902007-46-8).
  • Tremayne, David & Hughes, Mark (1999). The Concise Encyclopedia of Formula One. Parragon.
  • Twite, Mike. "Formula Regulations: Categories for International Racing" in Northey, Tom, ed. The World Of Automobiles, Volume 6, pp. 701–3. London: Phoebus, 1978.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Επίσημη ιστοσελίδα της Φόρμουλα 1, formula1.com
  • Πίστες της Φόρμουλα 1, formula1.com
  • FIA (Διεθνής Ομοσπονδία Αυτοκινήτου), fia.com
  • F1 Live Ομάδες, Πρόγραμμα, Αποτελέσματα και Νέα της Φόρμουλα 1, auto.in.gr
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Φόρμουλα_1&oldid=10875544"