Δήμος Νεάπολης-Συκεών

Δήμος Νεάπολης-Συκεών
Δήμος
Χώρα	Ελλάδα
Έδρα	Συκιές
Τοπικές έδρες	Άγιος Παύλος, Νεάπολη, Πεύκα, Συκιές
Διοίκηση
• Δήμαρχος	Σίμος Δανιηλίδης
Διοικητική υπαγωγή
• Αποκ. διοίκηση	Μακεδονίας - Θράκης
• Περιφέρεια	Κεντρικής Μακεδονίας
• Περιφ. ενότητα	Θεσσαλονίκης
Διαμέρισμα	Μακεδονία
Νομός	Θεσσαλονίκης
Έκταση	12,9 km2
Πληθυσμός	84.741 (απογραφή 2011)

Ο Δήμος Νεάπολης - Συκεών είναι δήμος της Περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ο οποίος εκτείνεται στο βορειοανατολικό άκρο του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης.

Δημιουργήθηκε την 1η Ιανουαρίου 2011 από τη συνένωση σε ενιαίο ΟΤΑ των εξής πρώην δήμων, οι οποίοι σήμερα αποτελούν δημοτικές ενότητες: Αγίου Παύλου, Νεάπολης, Πεύκων και Συκεών. Έδρα του Καλλικρατικού Δήμου είναι οι Συκιές.

Ιστορικά στοιχεία

Νεάπολη

Η δημιουργία του πρώτου οικισμού ξεκινά μετά την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 και την ανταλλαγή πληθυσμών, όταν Μικρασιάτες πρόσφυγες από τη Νέβσεχιρ της Καππαδοκίας (ελληνική ονομασία Νεάπολη) εγκαταστάθηκαν στην δυτική περιοχή της Θεσσαλονίκης, στους λόφους λίγο έξω από τα όρια των βυζαντινών τειχών, και έδωσαν στη νέα τους πατρίδα το όνομα της παλαιάς: Νεάπολη. Οι πρόσφυγες έκτισαν στο κέντρο του οικισμού τους τον Ναό του Αγίου Γεωργίου σε ανάμνηση του ομώνυμου ναού στη Νεάπολη της Καππαδοκίας.

Η συνεχής ροή πληθυσμού λόγω αστυφιλίας, που ξεκίνησε κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου, μετέτρεψε σταδιακά τη Νεάπολη από οικισμό προσφυγικών παραπηγμάτων, αρχικά σε Κοινότητα και μετά, το 1946, σε Δήμο. Το 2011 η Νεάπολη συνενώθηκε στο νέο Δήμο Νεάπολης - Συκεών μαζί με τις Συκιές, τον Άγιο Παύλο και τα Πεύκα.

Η σημερινή Νεάπολη αποτελεί έδρα του Υποθηκοφυλακείου Δυτικής Θεσσαλονίκης, της Ιεράς Μητρόπολης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως καθώς και πολλών αθλητικών και πολιτιστικών συλλόγων. Διαθέτει πλήθος αθλητικών και πολιτιστικών υποδομών.

Επίσης στο χώρο του πρώην Στρατοπέδου Στρεμπενιώτη, βρίσκεται το Κλειστό Γυμναστήριο Νεαπόλεως, το Κολυμβητήριο Νεάπολης καθώς και το Δημοτικό γήπεδο ποδοσφαίρου.

Συκιές

Η περιοχή των Συκεών και το Επταπύργιο.

Το προάστιο αυτό δημιουργήθηκε και αναπτύχθηκε μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την ανταλλαγή πληθυσμών. Σε αυτό εγκαταστάθηκαν πολλοί πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία (όπως από το Ροδοχώρι της Καππαδοκίας), την Ανατολική Ρωμυλία (όπως από την Βάρνα) και την Ανατολική Θράκη . Από τις πατρίδες αυτές έλαβαν οι συνοικίες των Συκεών τα ονόματά τους (Ροδοχώρι, Νέα Βάρνα). Ο πρώτος ναός που χρησιμοποιήθηκε από τους πρόσφυγες στον νέο τότε οικισμό της Θεσσαλονίκης ήταν ένα ξύλινο ναϊδριο μικρών διαστάσεων. Αφιερώθηκε στον Άγιο Δημήτριο για να θυμούνται οι Μικρασιάτες (Καραμανλήδες) τον ομώνυμο ναό του τόπου τους (Ροδοχώρι).

Στον υψηλότερο βράχο των Συκεών έχει ανεγερθεί ο Ναός των Αγίων Θεοδώρων και Αγίας Αναστασίας, στον ίδιο σχεδόν χώρο που τον 7ο μ.Χ. αιώνα υπήρχε βυζαντινός Ναός των Αγίων Θεοδώρων (ή του Αγίου Μερκουρίου), του οποίου εντοπίσθηκαν η θεμελίωση και ψηφιδωτό δάπεδο εξαιρετικής τέχνης.

Άγιος Παύλος

Αρχείο:Agios Pavlos - panoramio.jpg

Ο Ναός του Αγίου Παύλου στον ομώνυμο συνοικισμό.

Ο Άγιος Παύλος είναι περιοχή του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης στα ανατολικά της πόλης και καταλαμβάνει τις συνοικίες Άγιος Παύλος και Ευαγγελίστρια. Μέχρι το 2010 ήταν ανεξάρτητος Δήμος, ενώ με το Πρόγραμμα Καλλικράτης εντάχθηκε στο Δήμο Νεάπολης-Συκεών. Ο πληθυσμός του σύμφωνα με την απογραφή του 2001 ήταν 7.978 κάτοικοι. Οι δύο συνοικίες δημιουργήθηκαν από Μικρασιάτες πρόσφυγες.

Πεύκα

Το 1914 εμφανίστηκαν στο τότε ονομαζόμενο Ρετζίκι και οι πρώτες τέσσερις οικογένειες προσφύγων, που έχτισαν τα μικρά σπίτια τους και δημιούργησαν λαχανόκηπους και κοτέτσια. Το 1922 οι οικογένειες των κτηνοτρόφων, κυρίως από τα Λιβάδια Κιλκίς, εγκαταστάθηκαν μόνιμα και την ίδια χρονιά κατοχύρωσαν δικαιώματα για τις εκτάσεις που είχαν δημιουργήσει τους τόπους βοσκής για τα κοπάδια τους. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, εγκαταστάθηκαν στο Ρετζίκι Μικρασίατες πρόσφυγες κατά το έτος 1925 και έτσι ο πληθυσμός του οικισμού αυξήθηκε σημαντικά. Τους πρόσφυγες εγκατέστησε η υπηρεσία εποικισμού με τη φροντίδα της οποίας τους δόθηκε η δυνατότητα, να ανεγείρουν σπίτια και να αποκτήσουν κλήρο. Στο σύνολό τους οι πρόσφυγες, κατάγονταν από περιοχές της Μικράς Ασίας.

Πολιτισμός

• Δημοτικό Ανοιχτό Θέατρο Νεάπολης - Στρεμπενιώτη
• Κλειστό δημοτικό Θέατρο Νεάπολης - Βενιζέλου 125
• Θερινός Κινηματογράφος
• Σχολή Κλασικού και Σύγχρονου Χορού [1]
• Δημοτικό Ωδείο
• Δημοτική Βιβλιοθήκη Συκεών - Παιδική Βιβλιοθήκη «Αντώνης Σαμαράκης»
• Δημοτική Βιβλιοθήκη Νεάπολης
• ΘΕΣΠΙΣ Θεατρικό Εργαστήρι
• Ανοικτό Θέατρο Συκεών ΄΄Μάνος Κατράκης΄΄ - οδός Καρόλου Κουν
• Κλειστό Δημοτικό Θέατρο Συκεών - οδός Ρήγα Φεραίου και Μεγάρων

Βαλκανική Πλατεία

Στη Νεάπολη πραγματοποιείται κάθε χρόνο στο τέλος του καλοκαιριού η Βαλκανική Πλατεία, η πιο σημαντική σειρά εκδηλώσεων της περιοχής, μια γιορτή του Πολιτισμού με συμμετοχές από όλες τις χώρες της Βαλκανικής, που καθιερώθηκε ως θεσμός έπειτα από τη θερμή ανταπόκριση των κατοίκων.[2]. Σκοπός της διοργάνωσης είναι η προσέγγιση των λαών της Βαλκανικής μέσω της κουλτούρας τους έτσι ώστε να προωθηθεί η ιδέα της ειρήνης στον ευαίσθητο αυτό χώρο της νοτιοανατολικής Ευρώπης και της συνεργασίας μεταξύ των χωρών της Βαλκανικής που προσανατολίζονται σ' ένα κοινό Ευρωπαϊκό μέλλον. Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων περιλαμβάνει ένα πλούσιο καλλιτεχνικό πρόγραμμα με μουσική, χορό, θέατρο, εικαστικές εκθέσεις, επιδείξεις γαστρονομίας και άλλες παράλληλες εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στο πρώην στρατόπεδο Στρεμπενιώτη, έναν κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο, με αίθουσες τέχνης και διαλέξεων, ανοιχτό και κλειστό θέατρο και αθλητικές εγκαταστάσεις.

Μερκούρεια

Η σημαντικότερη εκδήλωση που γίνεται σε ετήσια βάση κάθε Αύγουστο είναι οι θεατρικές παραστάσεις με το όνομα 'Μερκούρεια', στο Δημοτικο Θέατρο ΄΄Μάνος Κατράκης΄΄ των Συκεών, όπου δίνουν παραστάσεις κρατικοί, δημοτικοί και ιδιωτικοί θίασοι.

Γιορτή Παιδείας και Πολιτισμού

Κάθε χρόνο πραγματοποιείται από Μάρτιο-Ιούνιο η Γιορτή Παιδείας και Πολιτισμού με τη συμμετοχή όλων των σχολικών μονάδων του Δήμου.Στη γιορτή συμμετέχουν τα σχολεία του Δήμου με θεατρικές παραστάσεις από τις θεατρικές ομάδες των σχολείων, γίνονται εκθέσεις εικαστικών θεμάτων και φωτογραφίας,μουσικές εκδηλώσεις και χορωδιακές συναντήσεις,καθώς και η αναβίωση του έθιμου του Αι Γιάννη του Κλήδονα Τέλος περιλαμβάνεται και το Φεστιβάλ Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Παρουσίαση προγραµµάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης των σχολικών µονάδων.

Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού - Νεάπολη

Το Μουσείο δημιουργήθηκε και λειτουργεί υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως και στεγάζει σημαντικά κειμήλια προσφύγων όπως εικόνες, βιβλία, ενδυμασίες, έγγραφα που προέρχονται από την Μικρά Ασία (Ιωνία, Καππαδοκία, Πόντος, Βιθυνία, Ικόνιο-Λυκαονία, Προποντίδα κ.α.), την Ανατολική Θράκη, την Ανατολική Ρωμυλία και την Κωνσταντινούπολη.

Αξιοθέατα

Το Επταπύργιο από την ομώνυμη λεωφόρο των Συκεών.

• Το Επταπύργιο (Γεντί Κουλέ) που αποτελεί την βυζαντινή Ακρόπολη της Θεσσαλονίκης.
• Το Μνημείο των Μικρασιατών Καππαδόκων προσφύγων στην συνοικία του Ροδοχωρίου Συκεών.
• Το Μνημείο Προσφυγικού Ελληνισμού στο προαύλιο του Καθεδρικού Ναού Τιμίου Προδρόμου Νεάπολης.
• Το άλσος 'Δενδροφυτεία' ή 'Δασάκι' ή 'Άλσος' Συκεών όπου βρίσκεται και ο δημοτικός θερινός κινηματογράφος.
• Το δάσος Σέιχ Σου που βρίσκεται σε μικρή απόσταση απο την πόλη.
• Βυζαντινοί Νερόμυλοι . Στην ευρύτερη περιοχή του Φιλύρου υπάρχει ένα συγκρότημα 7 νερόμυλων εκ των οποίων οι 4 χρονολογούνται πριν το 1430, ενώ οι υπόλοιποι μεταξύ του 15ου και 19ου αιώνα.
• Το άλσος Δελασάλ στα Πεύκα με όμορφες διαδρομές για περπάτημα

Πηγές

• Πρόγραμμα Καλλικράτης - ΦΕΚ Α87 της 07/06/2010
• Απόφαση 45892 του Υπ. Εσωτερικών, Αποκέντρωσης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης - ΦΕΚ Β1292 της 11/08/2010