Μετάβαση στο περιεχόμενο

Άγιος Ανδρέας Ρεθύμνης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 35°19′5″N 24°24′52″E / 35.31806°N 24.41444°E / 35.31806; 24.41444

Άγιος Ανδρέας
Άγιος Ανδρέας is located in Greece
Άγιος Ανδρέας
Άγιος Ανδρέας
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚρήτης
Περιφερειακή ΕνότηταΡεθύμνης
ΔήμοςΡεθύμνης
Δημοτική ΕνότηταΝικηφόρου Φωκά
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΚρήτη
ΝομόςΡεθύμνης
Υψόμετρο210 μ.
Πληθυσμός
Μόνιμος214
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας74100
Τηλ. κωδικός74100

Ο Άγιος Ανδρέας Ρεθύμνης είναι οικισμός της Κοινότητας Γωνιάς του Δήμου Ρεθύμνης[1] στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 2011 ο πληθυσμός του ανέρχεται στους 203 μόνιμους κατοίκους.[2]

Γενικά και ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άγιος Ανδρέας είναι κτισμένος σε υψόμετρο 215 μέτρων και βρίσκεται 11 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από την πόλη του Ρεθύμνου[3]. To 1881, σύμφωνα με την οθωμανική απογραφή εκείνου του έτους, είχε πληθυσμό 275 κατοίκων που στην πλειοψηφία του ήταν μουσουλμανικός (συγκεκριμένα στο χωριό ζούσαν 250 Τουρκοκρητικοί έναντι 25 Ελλήνων[4]).

Το 1894, σύμφωνα με εκτίμηση του αξιωματικού του ελληνικού στρατού, Νικόστρατου Καλομενόπουλου, στον Άγιο Ανδρέα ζούσαν εξήντα τουρκικές οικογένειες και έξι ελληνικές[5]. Μερικά χρόνια αργότερα, η απογραφή του 1900 που διενεργήθηκε από την Κρητική Πολιτεία βρήκε στον Άγιο Ανδρέα μόλις 19 κατοίκους (17 μουσουλμάνους και 2 χριστιανούς)[6].

Διοικητικά, με τη δημιουργία των οθωμανικών δήμων κατά το 1879, υπήχθη στον δήμο Ατσιπόπουλου της επαρχίας Ρεθύμνης[4]. Μετά την ενσωμάτωση της Κρήτης στο ελληνικό κράτος παρέμεινε στην επαρχία Ρεθύμνης ως οικισμός της κοινότητας Γωνιάς, ενώ σύμφωνα με την καποδιστριακή διοικητική διαίρεση υπαγόταν από το 1997 μέχρι το 2010 στο δημοτικό διαμέρισμα Γωνιάς του δήμου Νικηφόρου Φωκά. Από το 2011 υπάγεται στον καλλικρατικό δήμο Ρεθύμνης.

Εκκλησιαστικά υπάγεται στην ενορία Γωνιάς της Β΄ αρχιερατικής περιφέρειας της Ιεράς Μητροπόλεως Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου και διαθέτει δύο ναούς, οι οποίοι είναι αφιερωμένοι στον Άγιο Ανδρέα και το Άγιο Πνεύμα[7], όπου υπάρχει εντοιχισμένη πλάκα για τους σφαγιαθέντες κατοίκους του χωριού Πλάκα που υπήρχε στο σημείο αυτό, από τους Τούρκους το 1770.[8]

Υπάρχει σύνδεση του ΚΤΕΛ Ρεθύμνης από Κυριάννα ως Βαλσαμόνερο με ενδιάμεσες στάσεις σε Άγιο Ανδρέα και Αθάνατο.

Αγιαντρεδιανοί επιφανείς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Koυριδάκης Γιώργος: στρατηγός και δημοτικός σύμβουλος Νικηφόρου Φωκά[9]
  • Ριτζάκης Ανδρέας: Ανθυπασπιστής Χωροφυλακής, συμπλακείς μετά των ληστών Γιαγιάδων εν Σάμω εφονεύθη την 5η Ιανουαρίου 1917.[10]

Απογραφές πληθυσμού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Απογραφή 1881 1900 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 275[4] 19[6] 148[3] 153[3] 134[3] 133[3] 109[3] 117[3] 173[3] 211[11] 203
  1. «Τοπική Κοινότητα Γωνιάς | Γωνιάς | Δήμος». www.rethymno.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2022. 
  2. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10889 (σελ. 415 του pdf)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Μιχαήλ Σταματελάτος - Φωτεινή Βαμβά Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α' τόμος, σελ. 18.
  4. 4,0 4,1 4,2 Κρήτης Ανθρωπογεωγραφία[νεκρός σύνδεσμος], Ένθετο εφημερίδας Πατρίς, Φεβρουάριος 2008, τόμος Β', σελ. 134.
  5. Κρήτης Ανθρωπογεωγραφία, Β΄, 2008, σελ. 147.
  6. 6,0 6,1 Κρήτης Ανθρωπογεωγραφία, Β΄, 2008, σελ. 166.
  7. «Νεότεροι και Σύγχρονοι Ναοί της Μητροπόλεως». imra.gr. Ιερά Μητρόπολις Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2017. 
  8. Mνημείο Αγίου Πνεύματος Δωρεά Κ.Γ. Κουριδάκη
  9. Δήμος Νικηφόρου Φωκά
  10. αρχείο της ΑΔΧ Κρήτης
  11. «Απογραφές 1991 και 2001». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2006. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2006. 
  • «Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica», τόμος 1ος, σελ. 449.