Πανθεσσαλονίκειος Αθλητικός Όμιλος Κωνσταντινουπολιτών
| Α.Σ. Π.Α.Ο.Κ. | |
|---|---|
 | |
| Όνομα | Α.Σ. Πανθεσσαλονίκειος Αθλητικός Όμιλος Κωνσταντινουπολιτών |
| Ίδρυση | 20 Απριλίου 1926 |
| Χρώματα | Μαύρο, Λευκό |
| Πρόεδρος | Αθανάσιος Κατσαρής [1] |
| Ιστοσελίδα | acpaok.gr |
 Πολυμέσα σχετικά με το σωματείο | |
Ο Πανθεσσαλονίκειος Αθλητικός Όμιλος Κωνσταντινουπολιτών (Π.Α.Ο.Κ.) είναι ένας από τους μεγαλύτερους ελληνικούς αθλητικούς συλλόγους. Ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1926.[2] Το καταστατικό της ίδρυσης του συλλόγου εγκρίθηκε με την υπ' αριθμόν 822[3] απόφαση του Πρωτοδικείου στις 20 Απριλίου του ίδιου έτους,[4] ενώ πρόεδρος του πρώτου Δ.Σ. του συλλόγου ήταν ο Τριαντάφυλλος Τριανταφυλλίδης.[5] Ιστορικά ο Π.Α.Ο.Κ. εκπροσωπεί κατά κύριο λόγο το ελληνικό προσφυγικό και προλεταριακό στοιχείο του πληθυσμού της πόλης, ενώ ο μεγάλος του ανταγωνιστής Άρης αποτελούσε τον κατεξοχήν εκπρόσωπο της πολυπολιτισμικής και αστικής Θεσσαλονίκης.[6] Αποτελεί τον μεγαλύτερο προσφυγικό σύλλογο καθώς ιδρύθηκε από πρόσφυγες της περιόδου 1915-22, των οποίων η συντριπτική πλειονότητα εγκαταστάθηκε στην Βόρεια Ελλάδα.[7]
Είναι ο μοναδικός σύλλογος ιστορικά στην Ελλάδα που διατηρεί ταυτόχρονα ενεργά τμήματα στην πρώτη κατηγορία σε Άνδρες και Γυναίκες στα 5 βασικά ομαδικά αθλήματα (Ποδόσφαιρο, Μπάσκετ, Βόλεϊ, Χάντμπολ και Πόλο). Έχει τίτλους στα 7 από τα 10 τμήματα των παραπάνω ομαδικών αθλημάτων.Ο σύλλογος έχει στο δυναμικό του 5.000 ενεργούς αθλητές.[8] Το 2022, ο ΑΣ ΠΑΟΚ ήταν ο πρώτος πολυαθλητικός σύλλογος στην κρατική χρηματοδότηση από την Γενική Γραμματεία Αθλητισμού.[9]
Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ίδρυση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Π.Α.Ο.Κ. ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη από Κωνσταντινουπολίτες πρόσφυγες που βρέθηκαν στην πόλη λόγω της μικρασιατικής εκστρατείας αλλά και της ανταλλαγής των πληθυσμών μετά τη Μικρασιατική καταστροφή και τη Συνθήκη της Λωζάνης που ακολούθησε. Στις 15 Ιανουαρίου του 1923 ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη το πολιτικό/πολιτιστικό σωματείο «Ένωση Κωνσταντινουπολιτών Θεσσαλονίκης», κυρίως από μέλη των ελληνικών συλλόγων της Πόλης Ερμής ( είχε ιδρυθεί στην Κωνσταντινούπολη το 1875 και αποτέλεσε τον αρχαιότερο ποδοσφαιρικό σύλλογο που ιδρύθηκε στην τουρκική επικράτεια)[10]και Πέρα Κλουμπ.[11] Στις 24 Νοεμβρίου 1923 ιδρύεται από μέλη της ΕΚ, ο αθλητικός σύλλογος ΒΑΕ με έμβλημα τον Δικέφαλο Αετό[12] Στις 6 Απριλίου 1924 στο αναθεωρημένο καταστατικό της Ένωσης Κωνσταντινουπολιτών, στο άρθρο 27 προβλέπεται η ίδρυση Αθλητικού Τμήματος, και αρχίζει η σταδιακή απορρόφηση της ΒΑΕ.[13] Έτσι, η Ένωση Κωνσταντινουπολιτών Θεσσαλονίκης με βάση το νέο καταστατικό δημιούργησε στις 4 Ιουνίου του 1925 αθλητικό τμήμα για να συμμετάσχει στο νέο πρωτάθλημα. Λόγω του ότι η Ένωση Κωνσταντινουπολιτών Θεσσαλονίκης ήταν πολιτικό σωματείο η ΕΠΣΜΘ αρνούνταν να την εγγράψει στην δύναμη της και είχε πρόβλημα με την συμμετοχή της στο πρωτάθλημα. Παρά τα προβλήματα με την ΕΠΣΜΘ η Ένωση Κωνσταντινουπολιτών συμμετείχε στο πρωτάθλημα 1925-26 αλλά τελικά τον Δεκέμβριο αποφάσισε να ξεχωρίσει οριστικά το αθλητικό της τμήμα όχι με εκλογές αλλά με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου. Έτσι στις 27 Δεκεμβρίου δημιουργείται η ΑΕΚΘ, η οποία παραμένει στον ίδιο χώρο, στην Λέσχη της Ένωσης Κωνσταντινουπολιτών Θεσσαλονίκης. Από την στιγμή που το αθλητικό τμήμα της Ένωσης Κωνσταντινουπολιτών έγινε ανεξάρτητο παίρνει την απόφαση και διαλύει το προυπάρχων αθλητικό της τμήμα. Τον επόμενο μήνα ξεκινάει μία διαμάχη μεταξύ των μελών της Ένωσης και της ΑΕΚ Θεσσαλονίκης και τελικά στις 25 Μαρτίου 13 μέλη/ποδοσφαιριστές της ΑΕΚΘ (Αθλητική Ένωσις Κωνσταντινοπολιτών Θεσσαλονίκης) βγάζουν ανακοίνωση κατά της διοίκησής τους η οποία τους διαγράφει και 5 μέρες αργότερα στις 30 Μαρτίου υπογράφεται το πρωτόκολλο Ιδρύσεως του Πανθεσσαλονίκειου Αθλητικού Όμιλου Κωνσταντινουπολιτών μέσα στην Λέσχη της Ένωσης Κωνσταντινοπολιτών. Το πρώτο καταστατικό υπογράφεται στις 10 Απριλίου, και στις 20 Απριλίου 1926 το Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης με την απόφαση αριθμό 822 αναγνώρισε και επίσημα τον Π.Α.Ο.Κ.
Αν και η ΑΕΚΘ κατάφερε να εντάξει στο δυναμικό της ποδοσφαιριστές προερχόμενους από τον Άρη (Βεντουρέλης, Μαλτέζος κλπ.) και από τον Ηρακλή (Γεωργιάδης κλπ.), εν τούτοις είχε ως βασικό άξονα της ύπαρξής της την ένταξη σε αυτήν μόνο Κωνσταντινουπολιτών και γενικά προσφύγων αθλητών. Αυτό προκάλεσε την αντίδραση αρκετών στελεχών της Ένωσης Κωνσταντινουπολιτών Θεσσαλονίκης κι έτσι από τις τάξεις της Ε.Κ ιδρύθηκε δεύτερο αθλητικό σωματείο, ο Π.Α.Ο.Κ., ο οποίος εφαρμόζοντας τον προσδιορισμό Πανθεσσαλονίκειος στην ονομασία του, άνοιγε τις πόρτες του σε όλους τους πρόσφυγες και Θεσσαλονικείς. Στα πρώτα χρόνια του συλλόγου το ποδοσφαιρικό τμήμα στελεχώθηκε από ποδοσφαιριστές οι οποίοι προέρχονταν από τον σύλλογο του Πέρα. Συγκεκριμένα, οι ποδοσφαιριστές Ανδρεάδης, Καρυωτάκης, Παντερμαλής, Τσολακίδης και Σπανούδης ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του ΠΑΟΚ. Στα επόμενα χρόνια μετακινήθηκαν από τον ΑΣ Πέρα στον ΠΑΟΚ άλλοι πέντε παίκτες οι: Μαλαξόπουλος, Παζάρλογλου, Καβούνης, Βλασταρδής και Ραϊμόν Ετιέν[14]
1926–1930[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα τμήματα πάλης και ποδηλασίας του Π.Α.Ο.Κ. δημιουργήθηκαν το 1926 με την ίδρυση του συλλόγου. Το 1928 ιδρύθηκαν τα τμήματα μπάσκετ και στίβου.
Μετά την απορρόφηση της ΑΕΚΘ το 1929 έπειτα από ενέργειες της ΕΚ, ο Π.Α.Ο.Κ. διατήρησε τα χρώματα του, μαύρο και άσπρο και πήρε ως έμβλημα τον Δικέφαλο Αετό ο οποίος ήταν το έμβλημα του μητρικού σωματείου (ΕΚ) αλλά και των αθλητικών σωματείων που είχαν δημιουργηθεί από τους κόλπους της (ΒΑΕ, Αθλητικό τμήμα της ΕΚ, ΑΕΚΘ), και πήρε το γήπεδο στο οποίο αγωνιζόταν η ΑΕΚΘ, το οποίο ανήκε στο μητρικό σωματείο την Ένωση Κωνσταντινοπολιτών 1923 και σε όλους τους πρόσφυγες της Κοινής Ομοσπονδίας Αλυτρώτων 1923 [15] . Έτσι το πέταλο με το τετράφυλλο τριφύλλι αντικαταστάθηκε από τον Δικέφαλο Αετό, ενώ έδρα του Π.Α.Ο.Κ. μεταξύ 1930 και 1959 έγινε το γήπεδο Συντριβανίου στο κέντρο της πόλης, το οποίο στη συνέχεια απαλλοτριώθηκε με σκοπό να ανεγερθεί στη θέση του η Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου.
1931–1940[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1931 σχηματίστηκε το τμήμα πόλο του Π.Α.Ο.Κ. και το ίδιο έτος ο Νίκος Λούλης με την τριπλή ιδιότητα του γενικού αρχηγού, προπονητή και κολυμβητή, συστήνει το κολυμβητικό τμήμα. Το 1933 ιδρύθηκε το τμήμα βόλεϊ του Π.Α.Ο.Κ..
Το 1935 ο Π.Α.Ο.Κ. μαζί με τον Πανελλήνιο και τον Εθνικό ΓΣ ήταν από τους ιδρυτικούς συλλόγους της Ελληνικής Ομοσπονδίας Πάλης, όταν αυτή αποσπάστηκε από τον ΣΕΓΑΣ. Το 1937 η ομάδα ποδοσφαίρου κατακτά το πρωτάθλημα της ΕΠΣ Μακεδονίας (ΕΠΣΜ).
1941–1950[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από το 1940 διακόπηκαν όλα τα πανελλήνια πρωταθλήματα λόγω του πολέμου και οι αθλητές επιστρατεύτηκαν. Το 1941 σκοτώνεται στη μαχή της Κλεισούρας ο ποδοσφαιριστής του Π.Α.Ο.Κ. Νίκος Σωτηριάδης.[16] Κατά την περίοδο της κατοχής πολλά τμήματα του Π.Α.Ο.Κ. διαλύθηκαν και επανασυγκροτήθηκαν αρκετά χρόνια αργότερα. Το 1948 η ομάδα ποδοσφαίρου κατακτά το πρωτάθλημα της ΕΠΣΜ.
1951–1960[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο ποδηλάτης του Π.Α.Ο.Κ. Θεόδωρος Ασβεστόπουλος αναδείχθηκε δεύτερος πανελληνιονίκης στα 1.000 και στα 4.000 μέτρα το 1955. Η ποδοσφαιρική ομάδα, ενισχυμένη με τους ποδοσφαιριστές Λέανδρο, Κουιρουϊκίδη και Πρόγιο, κατακτά 4 συνεχόμενα πρωταθλήματα της ΕΠΣΜ τις χρονιές 1954, 1955, 1956, 1957. Το 1959 η ομάδα μπάσκετ του Π.Α.Ο.Κ. κατακτά για πρώτη φορά στην ιστορία της το Πρωτάθλημα Ελλάδας. Το 1959 η ομάδα ποδοσφαίρου αγωνίζεται για πρώτη φορά στο γήπεδο της Τούμπας, το οποίο γίνεται η μόνιμη έδρα της.[17]
1961–1970[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
.jpg)
Το 1963 εντάσσεται στο ανδρικό τμήμα της ποδοσφαιρικής ομάδας ο Γιώργος Κούδας, ο οποίος αγωνιζόταν από το 1958 στα εφηβικά τμήματα του Π.Α.Ο.Κ. και αναδείχθηκε σε κορυφαία μορφή του συλλόγου. Το 1965 αποκτάται από το τμήμα στίβου του Π.Α.Ο.Κ. ο Κώστας Χειμωνίδης, ο οποίος προσέφερε αξιόλογο έργο αναδεικνύοντας μεγάλους αθλητές.[18] Το 1966 ιδρύθηκε το τμήμα πυγμαχίας του Π.Α.Ο.Κ.. Το 1968 η ομάδα στίβου του Π.Α.Ο.Κ. κατακτά το Πανελλήνιο πρωτάθλημα ανώμαλου δρόμου γυναικών.
1971–1980[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1972 η ομάδα ποδοσφαίρου κατακτά το κύπελλο Ελλάδας απέναντι στον Παναθηναϊκό στο στάδιο Καραϊσκάκη. Το 1973 ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αθλητικού Τύπου (ΠΣΑΤ) βράβευσε τους εκπροσώπους του Π.Α.Ο.Κ. Βασίλη Παπαδημητρίου (στίβος) ως κορυφαίο αθλητή ανεξαρτήτως φύλου της χρονιάς στη χώρα και την ποδοσφαιρική ομάδα ως κορυφαία ελληνική αντίστοιχα.
Το 1974 η ομάδα ποδοσφαίρου κατακτά και πάλι το κύπελλο Ελλάδας στη Νέα Φιλαδέλφεια απέναντι στον Ολυμπιακό. Το 1974 ο Π.Α.Ο.Κ. κατακτά το Πανελλήνιο πρωτάθλημα ανώμαλου δρόμου γυναικών. Το 1975 η ερασιτεχνική ομάδα ποδοσφαίρου του Π.Α.Ο.Κ. κατέκτησε το Κύπελλο Ελλάδας ερασιτεχνών. Το 1976 η ομάδα ποδοσφαίρου κατακτά για πρώτη φορά στην ιστορία της το Πρωτάθλημα Ελλάδας. Το 1976 και το 1977 ο Π.Α.Ο.Κ. κατακτά το Πανελλήνιο πρωτάθλημα στίβου γυναικών.
1981–1990[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1982 ο Π.Α.Ο.Κ. κατακτά το Πανελλήνιο πρωτάθλημα στίβου γυναικών. Το 1983 η ομάδα βόλεϊ αγωνίζεται στον τελικό του κυπέλλου Ελλαδας. Το 1984 η ομάδα μπάσκετ του Π.Α.Ο.Κ. κατακτά το πρώτο της Κύπελλο Ελλάδας επικρατώντας του Άρη στο Αλεξάνδρειο Μέλαθρο. Το 1985 η ποδοσφαιρική ομάδα κατακτά για δεύτερη φορά το Πρωτάθλημα Ελλάδας.
Το 1987 η ομάδα κολύμβησης του Π.Α.Ο.Κ. κατακτά το Πρωτάθλημα Ελλάδας, σπάζοντας τη μακρόχρονη κυριαρχία του Ολυμπιακού. Το 1988 αποκτάται από τον Π.Α.Ο.Κ. ο καλαθοσφαιριστής Μπάνε Πρέλεβιτς, ο οποίος αποτέλεσε βασικό στέλεχος της ομάδας σε όλη τη περίοδο που το τμήμα καλαθοσφαίρισης του συλλόγου υπήρξε ένα από τα κορυφαία της Ευρώπης. Το 1989 ιδρύθηκε το τμήμα γυναικείου πόλο. Το 1990 η ομάδα μπάσκετ του Π.Α.Ο.Κ. αγωνίστηκε στον ημιτελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων.[19] Το 1990 ο αρσιβαρίστας του Π.Α.Ο.Κ. Παύλος Σαλτσίδης βραβεύεται από τον ΠΣΑΤ ως ο κορυφαίος άνδρας αθλητής της χρονιάς.
1991–2000[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1991 η ομάδα μπάσκετ ανδρών κατακτά το πρώτο Ευρωπαϊκό τρόπαιο για το σύλλογο επικρατώντας της Σαραγόσα στον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων στη Γενεύη,[20] ενώ βραβεύεται από τον ΠΣΑΤ ως η κορυφαία ελληνική ομάδα της χρονιάς. Την επόμενη χρονιά κατακτά το πρωτάθλημα Ελλάδας και αγωνίζεται στον τελικό του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου για δεύτερη συνεχόμενη.[21] Το 1992 ιδρύθηκε το τμήμα συγχρονισμένης κολύμβησης.
Το 1993 η ομάδα μπάσκετ αγωνίζεται στο φάιναλ φορ της Ευρωλίγκα στην Αθήνα και καταλαμβάνει την τρίτη θέση στην Ευρώπη, επικρατώντας της Ρεάλ Μαδρίτης. Το 1994 κατακτά το Κύπελλο Κόρατς στην Τεργέστη επικρατώντας της Στεφανέλ σε διπλό τελικό, το επόμενο έτος το Κύπελλο Ελλάδας απέναντι στον Πανιώνιο και το 1999 το Κύπελλο Ελλάδας με αντίπαλο την ΑΕΚ ολοκληρώνοντας την επιτυχημένη περίοδο του τμήματος.
Στις 16 Σεπτεμβρίου 1999 η ποδοσφαιρική ομάδα του Π.Α.Ο.Κ. σημείωσε τη μεγαλύτερη νίκη ελληνικής ομάδας στην Ευρώπη[22] με 0–7 στην έδρα της Λοκομοτίβ Τιφλίδας. Το 1999 ιδρύθηκαν το τμήμα άρσης βαρών από τον ολυμπιονίκη Παύλο Σαλτσίδη, το τμήμα χάντμπολ και το τμήμα της τεχνικής κολύμβησης. Το 2000 ιδρύθηκε το τμήμα καταδύσεων, ενώ από το ίδιο έτος η PAOK sports arena είναι η έδρα της ομάδας μπάσκετ και ο Ολυμπιονίκης Παναγιώτης Ποικιλίδης επανιδρύει το τμήμα πάλης, το οποίο είχε καταργηθεί από την περίοδο της Κατοχής.
2001–2010[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 2001 η ομάδα ποδοσφαίρου του Π.Α.Ο.Κ. κατακτά το κύπελλο Ελλάδας 2000–01 νικώντας τον Ολυμπιακό Πειραιώς με 4–2 στο στάδιο Νίκος Γκούμας. Το 2001 ιδρύθηκε το τμήμα ποδοσφαίρου γυναικών, το οποίο κατέκτησε το πρωτάθλημα και το κύπελλο Ελλάδας την επόμενη χρονιά. Το 2002 η ομάδα ποδηλασίας κατέκτησε το πρωτάθλημα Ελλάδας στην ορεινή ποδηλασία (mountain bike). Το 2003 ιδρύθηκε το τμήμα ταέ κβον ντο του Π.Α.Ο.Κ..
Το 2003 η ομάδα πυγμαχίας κατακτά για πρώτη φορά στην ιστορία της το πρωτάθλημα Ελλάδας. Το 2003 η ποδοσφαιρική ομάδα του Π.Α.Ο.Κ. κατακτά για τέταρτη φορά το Κύπελλο Ελλάδας αγωνιζόμενη για πρώτη φορά εντός έδρας σε νικηφόρο τελικό. Το 2004 ο πυγμάχος του Π.Α.Ο.Κ. Ηλίας Παυλίδης κατέκτησε την 5η θέση στην Ολυμπιάδα της Αθήνας.
Το 2006 το τμήμα άρσης βαρών κατακτά το πρωτάθλημα Ελλάδας και η γυναικεία ομάδα ποδοσφαίρου εκ νέου το πρωτάθλημα, για να επαναλάβει την επιτυχία τα 2007, 2008, 2009 και 2010. Το 2007 η ομάδα πυγμαχίας κατακτά για δεύτερη φορά το πανελλήνιο πρωτάθλημα. Η ανδρική ομάδα χάντμπολ αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Ελλάδας τα 2009 και 2010.
2011-2020[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το καλοκαίρι του 2012 η ιδιοκτησία της ομάδας πέρασε στον Ελληνορώσο επιχειρηματία Ιβάν Σαββίδη, ο οποίος είχε εκδηλώσει και στο παρελθόν ενδιαφέρον για την ομάδα και επί των ημερών του αποπληρώθηκαν τα χρέη του συλλόγου το 2015.
Το 2019 το ποδοσφαιρικό τμήμα κατέκτησε αήττητο πρωτάθλημα μετά από 34 χρόνια, κάνοντας μάλιστα και νταμπλ.[23]
Χρώματα και σύμβολα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Π.Α.Ο.Κ. έχει ως χρώματα το μαύρο, ως ένδειξη πένθους για τον αφανισμό του Ελληνισμού της Ανατολής και το λευκό ως σύμβολο της ελπίδας για αναγέννηση. Το αρχικό του έμβλημα ένα τετράφυλλο τριφύλλι μετά πετάλου και πάνω από κάθε φύλλο ήταν χαραγμένο ένα γράμμα από τα αρχικά της λέξης Π.Α.Ο.Κ.. Το σήμα εμπνεύστηκε ο Κώστας Κοεμτζόπουλος από το σήμα του πακέτου των τσιγάρων του.[24] Το τετραφυλλο έχει την ρίζα του από τους πρωτόπλαστους(Παλαιά Διαθήκη - Γέννηση). Ο μύθος λέει ότι το πήρε η Εύα όταν έφυγαν από τον Παράδεισο, συμβολίζει για τους Χριστιανούς Ρωμιούς τον Σταυρό, την Αγάπη, Πίστη, Ελπίδα, Σοφία(Ευλογία), το δε πέταλο συμβολίζει την χάρη του Θεού και την αποφυγή της βασκανίας και το χρησιμοποιούσαν οι αγρότες στα βυζαντινά χρόνια στην εορτή του Ιωάννη Προδρόμου για ευφορία στα χωράφια, το είχαν στα σπίτια τους μέσα για ευλογία, γούρι. Το πέταλο είναι επίσης σύμβολο του Ιππόδρομου της Κωνσταντινούπολης, το τετραφυλλο το συναντάμε στην Βυζαντινή, Μακεδονική, Ορθόδοξη Αγιογραφία, στην Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης, της Θεσσαλονίκης και Τραπεζούντας και παραπέμπει στον Σταυρό . Το τετράφυλλο μετά πετάλου το προσφέρουν πάρα πολλοί Ρωμιοί σαν συνοδευτικό μαζί με Σταυρούς ή Κωνσταντινάτα ή και σκέτο με την μορφή φυλακτού, όταν απαγορευόταν ο Σταυρός στην Οθωμανική αυτοκρατορία σε πρόσωπα που αγαπούσαν. [25] [26] [27]
Ύστερα από την απορρόφηση της ΑΕΚΘ επιλέχθηκε να διατηρηθούν τα χρώματα του Π.Α.Ο.Κ. και να υιοθετηθεί ο δικέφαλος αετός, ο οποίος ήταν το έμβλημα της ΑΕΚΘ και προερχόταν από το μητρικό σωματείο και των 2 την ΕΚ Θεσσαλονίκης, ώστε να παραπέμπει στη Βυζαντινή αυτοκρατορία. Ο Βυζαντινός αετός των Παλαιολόγων φέρει στέμματα στις κεφαλές και τα δύο κεφάλια ατενίζουν την Ανατολή (Κωνσταντινούπολη) και τη Δύση (Ρώμη), ενώ αυτός του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως κρατά Σταυρό δεξιά και μια υδρόγειο σφαίρα με Σταυρό αριστερά , ως σύμβολα της θρησκευτικής και κοσμικής εξουσίας αντίστοιχα.(Ναός Αγίου Γεωργίου στο φανάρι,πάνω από την θύρα του Πατριαρχικού Ναού.)
Αρκετά χρόνια αργότερα το έμβλημα του Π.Α.Ο.Κ. τροποποιήθηκε, καθώς τα φτερά του αετού δεν εμφανίζονται πλέον ανοιχτά αλλά πένθιμα κλειστά, φόρος τιμής στις Αλησμόνητες πατρίδες , ενώ δεν φέρει στέμμα, ούτε κρατά ρομφαία, Σταυρό ή υδρόγειο με σταυρό.[28]
Συγκεκριμένα, από το 1929 έως το 1960, ο Δικέφαλος Αετός ήταν παρόμοιος με εκείνον του Οικουμενικού Πατριαρχείου και είχε χρησιμοποιηθεί το 1924 από τον προπομπό του, το Αθλητικό τμήμα της ΕΚ στην Θεσσαλονίκη. Δικέφαλο αετό είχε και η ΒΑΕ του 1923, η οποία ήταν η πρώτη Αθλητική Ένωση Κωνσταντινοπολιτων στην Θεσσαλονίκη. Επίσης, την δεκαετία του '60 το έμβλημα έμοιαζε με εκείνο της Δυναστείας των Παλαιολόγων, αλλά χωρίς το στέμμα. Το επετειακό των 50 χρόνων από την ίδρυση του συλλόγου και το έμβλημα της φανέλας στο φιλικό με τον Άγιαξ το 1973 ήταν παρεμφερές με της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας μετά την ανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης και είχε χρησιμοποιηθεί από την ΑΕΚΘ το 1925. Επίσης, το ίδιο έμβλημα εμφανίζεται σε επιστολή του συλλόγου την δεκαετία του 40. Ο συγκεκριμένος Δικέφαλος στα δεξιά είχε σπαθί, ρομφαία αντί για Σταυρό, στα αριστερά κρατάει υδρόγειο σφαίρα, ανάμεσα στα δύο κεφάλια στέμμα, άλλες φορές όχι και τον συναντάμε σαν σημαία στα προαύλια των Ναών της Εκκλησίας της Ελλάδας. [29]
Η φανέλα του Π.Α.Ο.Κ. είναι ασπρόμαυρη και ριγωτή και υπάρχουν πολλές παραλλαγές της κατά την πορεία της ιστορίας του.
Εξέλιξη του εμβλήματος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Με την πάροδο του χρόνου, το έμβλημα του ιδρυτικού σωματείου έχει εξελιχθεί.[30]
1926–1929
Έως το 1991
1991–2007
2007–σήμερα
.svg)
.png)
Έντυπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ύλης αποκλειστικά με θέματα του συλλόγου και όλα έκδοσης στη Θεσσαλονίκη:[31]
- (ι): ιδιοκτησία, (ε): έκδοση, (σ): διεύθυνση σύνταξης, (α): αρχισυνταξία, (υ): διεύθυνση ύλης
| Τίτλος | Περιγραφή | Έτη έκδοσης |
Υπεύθυνοι | Βασικοί συνεργάτες (κατά διαστήματα) |
|---|---|---|---|---|
| ΠΑΟΚ Εμπιστευτικό |
(μηνιαίο;) περιοδικό |
1999- ; | (ι) ΔΙΚΕΦΑΛΟΣ ΕΠΕ (ε) Α. Κρυσταλλίδης, (ε)έπειταΣ.Λεβεντόπουλος (σ) Κ. Κυριάκος (υ) Ε. Φράγγου |
Χ. Άντζου, Γ. Βένης, Μ. Γιαννόπουλος, Π. Καζάκης, Σ. Καλαφάτης, Κ. Καραμητρούσης, Μ. Κατσαντώνης, Γ. Κουβεντίδης, Κ. Κυριακού, Ν. Μπιθικούκης, Α. Νικηφορίδης, Γ. Πατεράκης, Σ. Πετρακόπουλος, Θ. Φελάνης, Π. Φορόπουλος, Κ. Χαλβατσιώτης |
| PAOK FC [σ 1] | περιοδικό για το τμήμα ποδοσφαίρου |
2001- ; | (ε) Γ. Μπατατούδης | Π. Καζάκης, Σ. Κόλκας, Κ. Κυριακού, Γ. Πατεράκης, Δ. Τζορμπατζόγλου, Κ. Χαλβατσιώτης |
- η χρησιμοποιούμενη πηγή δεν καταλογοποιεί οπαδικά φανζίν ή φυλλάδια, εκδόσεις προγραμμάτων αγώνων κλπ.
Τμήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κατά τη διάρκεια της ιστορίας του, ο Π.Α.Ο.Κ. έχει δημιουργήσει τα ακόλουθα:
- με μικρή γραφή: ανενεργό τμήμα και κατηγορία – με έντονη: επαγγελματικό ή ημιεπαγγελματικό τμήμα – με πλάγια: μη ολυμπιακό άθλημα στους ΟΑ 2020 και ΟΑ 2018 – (A): άθλημα σε ατομικό και (Ο): σε ομαδικό επίπεδο
| Κατηγορία αθλημάτων[σ 2] |
Τμήματα[34] |
|---|---|
| Μεγάλης μπάλας | Βόλεϊ ανδρών • Βόλεϊ γυναικών • Μπάσκετ ανδρών • Μπάσκετ γυναικών • Ποδόσφαιρο ανδρών • Ποδόσφαιρο γυναικών • Χάντμπολ ανδρών • Χάντμπολ γυναικών – όλα (Ο) |
| Θαλάσσια | Καταδύσεις (A, O) • Κολύμβηση (A) • Πόλο ανδρών (Ο) • Πόλο γυναικών (Ο) • Καλλιτεχνική κολύμβηση (A, O) • Τεχνική κολύμβηση (A) |
| Πολεμικά | Βραζιλιάνικο ζίου ζίτσου (Α) • Κικ μπόξινγκ (Α) • Πάλη (A) • Πυγμαχία (Α) • Ταέ κβον ντο (Α) • Τζούντο • Σάμπο |
| Ποδηλασία | Δημοσίας οδού (A, O) – Πίστας (A, O) • Ορεινή (Α) |
| Δύναμης | Άρση βαρών (Α) |
| Κλασικόςαθλητισμός | Στίβος (A) |
| Πνευματικά | Σκάκι (A, O) |
| Μικρής μπάλας | Μπολ χόκεϊ (Ο) |
| Παγοδρομίες | Χόκεϊ επί πάγου ανδρών (Ο) |
| Με τροχούς | Ρόλερ χόκεϊ ανδρών (Ο) |
| Μικρότερες ηλικίες | διατηρούν τμήματα όλα τα ενεργά |
Τίτλοι ομαδικών αθλημάτων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ποδόσφαιρο Ανδρών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- 3 Πρωταθλήματα Ελλάδας [35]: 1976, 1985, 2019
- 8 Κύπελλα Ελλάδας [36]: 1972, 1974, 2001, 2003, 2017, 2018, 2019, 2021
- 1 Κύπελλο Μεγάλης Ελλάδος: 1973
Ποδόσφαιρο Γυναικών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- 17 Πρωταθλήματα Ελλάδας: 2002, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022
- 6 Κύπελλα Ελλάδας: 2002, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017
Μπάσκετ Ανδρών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- 2 Πρωταθλήματα Ελλάδας: 1959, 1992
- 3 Κύπελλα Ελλάδας: 1984, 1995, 1999
- 1 Κύπελλο Κυπελλούχων: 1991
- 1 Κύπελλο Κόρατς: 1994
Βόλεϊ Ανδρών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- 3 Πρωταθλήματα Ελλάδας: 2015, 2016, 2017
- 4 Κύπελλα Ελλάδας: 2015, 2018, 2019, 2022
Βόλεϊ Γυναικών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χάντμπολ Ανδρών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- 3 Πρωταθλήματα Ελλάδας: 2009, 2010, 2015
- 3 Κύπελλα Ελλάδας: 2012, 2015, 2017
- 1 Πρωτάθλημα Ελλάδας Beach Handball: 2001
Χάντμπολ Γυναικών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- 5 Πρωταθλήματα Ελλάδας: 2013, 2019, 2020, 2021, 2022
- 6 Κύπελλα Ελλάδας: 2014, 2016, 2019, 2020, 2021, 2022
Ρόλερ Χόκεϊ Ανδρών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- 1 Πρωτάθλημα Ελλάδας: 2008
- 1 Βαλκανικό Κύπελλο: 2007
Τίτλοι ατομικών αθλημάτων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Άρση Βαρών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- 5 Πρωταθλήματα Ελλάδας: 2006, 2017, 2019[37], 2021, 2022[38]
Κολύμβηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- 1 Πρωτάθλημα Ελλάδας OPEN: 1987
Πάλη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- 6 Πανελλήνια Πρωταθλήματα Ελληνορωμαϊκής Ανδρών: 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022
Πυγμαχία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ποδηλασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- 1 Πρωτάθλημα Ελλάδας Ορεινής Ποδηλασίας: 2002
Στίβος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- 3 Πανελλήνια Πρωταθλήματα Ανοικτού Στίβου Γυναικών: 1976, 1977, 1982
- 2 Πανελλήνια Πρωταθλήματα Ανωμάλου Δρόμου Γυναικών: 1968, 1974
Τζούντο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- 2 Πανελλήνια Πρωταθλήματα Τζούντο Ανδρών/Γυναικών: 2019[39], 2022
Διεθνείς επιτυχίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Δύο ανδρικά τμήματα του Π.Α.Ο.Κ. έχουν διεκδικήσει διεθνές τρόπαιο προκρινόμενα έως τον τελικό των αντίστοιχων θεσμών. Η ομάδα μπάσκετ έχει αγωνιστεί 6 φορές σε ημιτελικά ευρωπαϊκών διοργανώσεων, κατακτώντας 2 τρόπαια, ενώ το τμήμα ρόλερ χόκεϊ αναδείχθηκε νικητής του Βαλκανικού κυπέλλου το 2007.
| Αγωνιστική
περίοδος |
Μπάσκετ Ανδρών | Ρόλερ Χόκει Ανδρών |
|---|---|---|
| 1989–90 | Ευρωπαϊκό Κύπελλο Ημιτελικός |
|
| 1990–91 | Ευρωπαϊκό Κύπελλο Κυπελλλούχος |
|
| 1991–92 | Ευρωπαϊκό Κύπελλο Φιναλίστ |
|
| 1992–93 | Κύπελλο Πρωταθλητριών 3η θέση |
|
| 1993–94 | Κύπελλο Κόρατς Κυπελλούχος |
|
| 1995–96 | Ευρωπαϊκό Κύπελλο Φιναλίστ |
|
| 2006–07 | Βαλκανικό Κύπελλο Κυπελλούχος |
Αθλητικά βραβεία ΠΣΑΤ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ετήσιες βραβεύσεις από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Αθλητικού Τύπου:[40]
- Βασίλης Παπαδημητρίου (στίβος) ως ο κορυφαίος αθλητής ανεξαρτήτως φύλου στην Ελλάδα για το 1973
- ομάδα ποδοσφαίρου ανδρών ως η κορυφαία ελληνική για το 1973
- Παύλος Σαλτσίδης (άρση βαρών) ως ο κορυφαίος άνδρας αθλητής στην Ελλάδα για το 1990
- ομάδα μπάσκετ ανδρών ως η κορυφαία ελληνική για το 1991.
Προέδροι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
|
ΠΑΕ ΠΑΟΚ
|
Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Μιλτιάδης Κανώτας, Αυτός είναι ο Π.Α.Ο.Κ. • 80 χρόνια, Εκδόσεις Εκδοτική Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 2006
- Δημήτρης Κυρίτσης - Ανέστης Στεφανίδης - Ελένη Τσιομπανούδη, Π.Α.Ο.Κ. • Πανθεσσαλονίκειος Αθλητικός Όμιλος Κωνσταντινοπουλιτών, 1926-2005, έκδοση Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης (δήμος Θεσσ/κης), Θεσσαλονίκη 2005, ISBN 960-8859-52-2.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- επίσημη ιστοσελίδα, ΑΣ Π.Α.Ο.Κ.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- ↑ [1] acpaok.gr
- ↑ Αφιέρωμα paokfc.gr
- ↑ «Ιστορία». www.acpaok.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2021.
- ↑ 14 Απριλίου 1926: Πριν 85 χρόνια ιδρύθηκε ο ΠΑΟΚ Αρχειοθετήθηκε 2011-04-25 στο Wayback Machine. paokmania.gr
- ↑ Χρόνια πολλά ΠΑΟΚ
- ↑ Π. Θεοδωρίδης, Β. Κεχαγιάς, Αφιέρωμα στην ιστορία του Άρη και του ΠΑΟΚ, Εκπομπή "Εκατογραφία", ΕΡΤ3.
- ↑ Ο ΠΑΟΚ τιμά την παγκόσμια ημέρα της προσφυγιάς acpaok.gr
- ↑ Ο ΠΑΟΚ των 5.000 αθλητών acpaok.gr
- ↑ [2]
- ↑ Turkey - List of Foundation Dates
- ↑ UEFA.com (31 Οκτωβρίου 2014). «Myths, heroes and legends: PAOK in focus». UEFA.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2022.
- ↑ «15 Αυγούστου: Η Γιορτή της Βυζαντινής Αθλητικής Ένωσης (Β.Α.Ε 1923) και η σχέση της με τον ΠΑΟΚ». www.acpaok.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2022.
- ↑ «Φόρος τιμής στην Αγ. Σοφιά (νέο ιστορικό ντοκουμέντο)». www.acpaok.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2022.
- ↑ «Ευχετήρια Ανακοίνωση-Πρόσκληση». www.acpaok.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2022.
- ↑ https://refugeesingreece.gr/%CE%B1%CF%80%CF%8C%CF%83%CF%80%CE%B1%CF%83%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%AD%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B7%CF%82-%CE%BA/
- ↑ «Ιστορίες από την Κατοχή». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2011.
- ↑ «Τα γενέθλια της Τούμπας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2014.
- ↑ paok24.com - Δεν ξεχνούν το δάσκαλο[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Cup winner's cup linguasport.com
- ↑ «Cup Winners' Cup 1990-91». www.linguasport.com. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2019.
- ↑ «European Cup 1991-92». www.linguasport.com. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2019.
- ↑ «Οι μεγαλύτερες σε σκορ νίκες συλλόγων σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις». www.tovivlio.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2019.
- ↑ https://www.sport24.gr/football/ellada/GreekCup/kypellouxos-o-paok-nikhse-1-0-thn-aek-kai-katekthse-to-ntampl.5510076.html
- ↑ «Η ιστορία του ΠΑΟΚ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2013.
- ↑ https://uralstk.ru/el/beauty/klever-chetyrehlistnyi-znachenie-simvola-kak-naiti-chetyrehlistnik/
- ↑ https://el.unansea.com/%CF%84%CE%B1-%CF%83%CF%8D%CE%BC%CE%B2%CE%BF%CE%BB%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%AE%CF%82-%CF%84%CF%8D%CF%87%CE%B7%CF%82-%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%B1-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%B7/
- ↑ http://xristianou.blogspot.com/2012/?m=1
- ↑ όταν ο δικέφαλος επέστρεψε στις φανέλες των ποδοσφαιριστών του ΠΑΟΚ gazzetta.gr
- ↑ Σαν σήμερα έφυγε ο Φανούριος Βυζάντιος paokmania.gr
- ↑ «acpaok.gr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2015.
- ↑ Γιώργος Η. Κουσουνέλος, Λεξικό ελληνικού αθλητικού Τύπου 1894-2004 • Εφημερίδες, περιοδικά, έντυπα, βασικοί συνεργάτες, Εκδόσεις Διόπτρα, Αθήνα 2004, ISBN 960-3642-57-6, σελ. 116
- ↑ Εντυπωσιακό το PAOK Magazine, Μάνος Τσαλγατίδης, inpaok.com
- ↑ συλλογικό έργο (μετάφρ. Γιώργος Κουσουνέλος), Sports • Πλήρης εικονογραφημένη εγκυκλοπαίδεια, Εκδόσεις Καυκάς, Αθήνα 2003 (Γ΄ έκδοση), ISBN 978-960-86966-0-0, σελ. X-XI
- ↑ Τμήματα-Ακαδημίες, ιστότοπος ΑΣ ΠΑΟΚ
- ↑ Αρχείο > Πρωτάθλημα Ελλάδας (από 1927-28), ιστότοπος Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (ΕΠΟ)
- ↑ ψηφιακό αρχείο Κυπέλλου Ελλάδος: 1931-1940, 1941-1950, 1951-1960, 1961-1970, 1971-1980, 1981-1990, 1991-1995, 1996-1999, 1999-00, 2000-01, 2001-02, 2002-03, 2003-04 και από την περίοδο 2006-07, ιστότοπος ΕΠΟ
- ↑ [3] ΠΑΟΚ, Σπάρτακος, Παναθηναϊκός και Βύβων Ασπρ. πρωταθλητές Ελλάδας
- ↑ [https://www.acpaok.gr/el/article/12593-paok-prwtathlhths-ellados-arshs-barwn-2022
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 28 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ Αθλητικά Βραβεία, ιστότοπος ΠΣΑΤ
