Κύπελλο Ελλάδος χειροσφαίρισης ανδρών

Κύπελλο Ελλάδος χειροσφαίρισης ανδρών
	Τρέχουσα διοργάνωση:; 2022-23
Άθλημα	Χειροσφαίριση
Εναρκτήρια σεζόν	1982-83
Χώρα	Ελλάδα
Τελευταίος κάτοχος	Α.Ε.Σ.Χ. Πυλαίας ; (1 τίτλος)
Περισ. κατακτήσεις	Φίλιππος Βέροιας ; (6 τίτλοι)
Επίσημη ιστοσελίδα	handball.org.gr

Το Κύπελλο Ελλάδας χειροσφαίρισης ανδρών αποτελεί τον δεύτερο θεσμό στο ελληνικό χάντμπολ, μετά το πρωτάθλημα Α1 εθνικής. Διοργανώθηκε για πρώτη φορά την περίοδο 1982–83 από την Ομοσπονδία Χειροσφαιρίσεως Ελλάδος και από τότε διεξάγεται ανελλιπώς. Από την περίοδο 1998–99 έως το 2010–11 η τελική φάση της διοργάνωσης διεξήχθη σε μορφή final four.

Η διοργάνωση του final four για την περίοδο 2009–10 σημαδεύτηκε από σοβαρά επεισόδια μεταξύ των οπαδών του Π.Α.Ο.Κ. και της ΑΕΚ εντός του «Χαλκιοπούλειου» κλειστού γηπέδου, αλλά και εκτός, στην πόλη της Λαμίας που είχε επιλεγεί ως διοργανώτρια πόλη, με αποτέλεσμα η διοργάνωση να ματαιωθεί. Οι δύο σύλλογοι (και ΑΕΚ) που αποτελούσαν το ζευγάρι του πρώτου ημιτελικού μηδενίστηκαν κι έτσι το ζευγάρι του δεύτερου ημιτελικού (Δούκας και Βριλήσσια) αυτομάτως προέκυψε ως το ζευγάρι του τελικού.

Μάλιστα, λόγω υποχρεώσεων της Εθνικής ομάδας, ο τελικός ορίστηκε να διεξαχθεί πριν το ξεκίνημα της επόμενης αγωνιστικής περιόδου. Τελικά με καθυστέρηση τεσσάρων μηνών, στις 11 Σεπτεμβρίου 2010, ο Δούκας κατέκτησε το κύπελλο. Από την περίοδο 2011–12, καταργήθηκε η διεξαγωγή final four στην τελική φάση της διοργάνωσης και επανήλθε από την περίοδο 2015–16 μέχρι την περίοδο 2017–18.

Πολυνίκης της διοργάνωσης είναι ο Φίλιππος Βέροιας έχοντας 6 κατακτήσεις.

Οι τελικοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περίοδος	Ημερομ.	Νικητής	Σκορ	Ηττημένος	Γήπεδο τελικού
1982–83	17/06/1983	Β.Α.Ο.	19–16	Αθηναϊκός	Κλειστό Κυψέλης
1983–84	23/06/1984	Β.Α.Ο.	21–19	Αρχέλαος Κατερίνης	Κλ. Ν. Σμύρνης
1984–85	20/07/1985	Φίλιππος Βέροιας	20–19	Νέα Ελβετία	Κλειστό Ιλισίων
1985–86	20/07/1986	Ιωνικός Ν.Φ.	23–21	Α.Σ.Ε. Δούκα	Κλειστό Ιλισίων
1986–87	24/06/1987	Ιωνικός Ν.Φ.	31–20	Α.Σ.Ε. Δούκα	Κλειστό Ιλισίων
1987–88	01/06/1988	Ιωνικός Ν.Φ.	23–19	Αθηναϊκός	Κλειστό Ιλισίων
1988–89	28/05/1989	Ιωνικός Ν.Φ.	22–19	Φίλιππος Βέροιας	Κλ. γήπεδο Μετς
1989–90	02/06/1990	Αρχέλαος Κατερίνης	27–21	Α.Σ.Ε. Δούκα	Κλ. γήπεδο Μετς
1990–91	20/04/1991	Φίλιππος Βέροιας	30–23	Βριλήσσια	Κλ. γήπεδο Μετς
1991–92	20/06/1992	Φίλιππος Βέροιας	28–24	Γ.Ε. Βέροιας	Κλ. γήπ. Βέροιας
1992–93	05/04/1993	Ιωνικός Ν.Φ.	34–33 (παράταση - καν. αγώνας 30–30)	Αρχέλαος Κατερίνης	Κλειστό Βύρωνα
1993–94	08/06/1994	Αρχέλαος Κατερίνης	27–25	Ιωνικός Ν.Φ.	Κλ. γήπ. Μίκρας
1994–95	03/06/1995	ΑΣ Σχολών ΞΥΝΗ	30–29 (β' π. - α' π. 26–26, κ.α. 22–22)	Φίλιππος Βέροιας	Κλειστό Ιλισίων
1995–96	22/05/1996	Βριλήσσια	22–21	Αρχέλαος Κατερίνης	Κλειστό Νεάπολης
1996–97	04/06/1997	Αθηναϊκός	26–24	ΑΣ Σχολών ΞΥΝΗ	Κλ. γήπεδο Μετς
1997–98	20/05/1998	Α.Σ.Ε. Δούκα	29–25 (π. - κ.α. 23–23)	Αθηναϊκός	Κλειστό Ιλισίων
1998–99	25/04/1999	Α.Σ.Ε. Δούκα	21–18	Κιλκίς	Κλ. γήπ. Κιλκίς
1999–00	04/06/2000	Πανελλήνιος	24–18	Αρχέλαος Κατερίνης	Κλ. Αγ. Βαρβάρας
2000–01	22/04/2001	Πανελλήνιος	20–16	Ιωνικός Ν.Φ.	Κλ. Λουτρακίου
2001–02	28/04/2002	Πανελλήνιος	20–17	Ιωνικός Ν.Φ.	Κλειστό Κέρκυρας
2002–03	25/05/2003	Φίλιππος Βέροιας	32–31 (β' π. - α' π. 29–29, κ.α. 25–25)	Ιωνικός Ν.Φ.	Κλ. Ηλιούπολης
2003–04	29/02/2004	Κιλκίς	29–27	Α.Σ.Ε. Δούκα	«Δ. Τόφαλος» Πάτρας
2004–05	22/05/2005	Αθηναϊκός	25–19	Κιλκίς	Κλειστό Κατερίνης
2005–06	14/05/2006	Αθηναϊκός	26–24	Πανελλήνιος	Κλειστό Κέρκυρας
2006–07	29/04/2007	Φίλιππος Βέροιας	29–26	Πανελλήνιος	Κλ. γήπ. Μετς
2007–08	02/03/2008	Α.Σ.Ε. Δούκα	25–24	Πανελλήνιος	Κλ. γήπ. Βέροιας
2008–09	31/05/2009	Α.Ε.Κ.	33–31 (β' π. - α' π. 30–30, κ.α. 27–27)	Φίλιππος Βέροιας	Κλ. γήπ. Σερρών
2009–10	11/09/2010	Α.Σ.Ε. Δούκα	26–23	Βριλήσσια	Κλ. γήπ. Βύρωνα
2010–11	15/05/2011	Βριλήσσια	19–18	Α.Ε.Κ.	Κλ. Κλαδισού Χανίων
2011–12	17/03/2012	Π.Α.Ο.Κ.	25–24	Α.Ε.Κ.	«Δ. Τόφαλος» Πάτρας
2012–13	03/03/2013	Α.Ε.Κ.	27–23	Π.Α.Ο.Κ.	Κλειστό Κέρκυρας
2013–14	19/03/2014	Α.Ε.Κ.	18–16	Διομήδης Άργους	Κλ. Άνω Λιοσίων
2014–15	29/03/2015	Π.Α.Ο.Κ.	29–27	Α.Ε.Κ.	Κλειστό ΠΑΟΚ
2015–16	28/02/2016	Φίλιππος Βέροιας	21–19	Α.Σ.Ε. Δούκα	Κλ. Λουτρακίου
2016–17	26/03/2017	Π.Α.Ο.Κ.	25–23	Πανελλήνιος	Κλ. Λευκόβρυσης Κοζάνης
2017–18	11/03/2018	Ολυμπιακός ΣΦΠ/Όμιλος Ξυνή	26–22	Α.Σ.Ε. Δούκα	Κλειστό Γλυφάδας
2018–19	16/03/2019	Ολυμπιακός ΣΦΠ/Όμιλος Ξυνή	23–13	Α.Ε.Κ.	Κλειστό Πάτρας "Κώστας Πετρόπουλος"
2019–20	15/03/2020	Δεν έγινε ο τελικός εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού
2020–21	23/05/2021	Α.Ε.Κ.	24–22	Π.Α.Ο.Κ.	ΔΑΚ Λευκόβρυσης Κοζάνης
2021–22	30/04/2022	Α.Ε.Σ.Χ. Πυλαίας	21–20 ^[1]	Α.Ε.Κ.	ΔΑΚ Λευκόβρυσης Κοζάνης

Σύνολο τίτλων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανά σύλλογο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύλλογος	Κυπ.	Χρονολογίες	Φιν.	Χρονολογίες
Φίλιππος Βέροιας	6	1985,1991, 1992, 2003, 2007, 2016	3	1989, 1995, 2009
Ιωνικός Ν.Φ.	5	1986, 1987, 1988, 1989, 1993	4	1994, 2001, 2002, 2003
Α.Ε.Κ.	4	2009, 2013, 2014, 2021	6	2011, 2012, 2015, 2019, ~~2020~~, 2022
Α.Σ.Ε. Δούκα	4	1998, 1999, 2008, 2010	6	1986, 1987, 1990, 2004, 2016, 2018
Π.Α.Ο.Κ.	3	2012, 2015, 2017	2	2013, 2021
Πανελλήνιος	3	2000, 2001, 2002	4	2006, 2007, 2008, 2017
Αθηναϊκός	3	1997, 2005, 2006	3	1983, 1988, 1998
Ολυμπιακός ΣΦΠ/Όμιλος Ξυνή	2	2018, 2019
Βριλήσσια	2	1996, 2011	2	1991, 2010
Αρχέλαος Κατερίνης	2	1990, 1994	4	1984, 1993, 1996, 2000
Β.Α.Ο.	2	1983, 1984
Α.Ε.Σ.Χ. Πυλαίας	1	2022
Κιλκίς	1	2004	2	1999, 2005
ΑΣ Σχολών ΞΥΝΗ	1	1995	1	1997
Διομήδης Άργους			2	2014, ~~2020~~
Νέα Ελβετία			1	1985
Γ.Ε. Βέροιας			1	1992

Ανά πόλη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πόλη	Τίτλοι	Νικητές σύλλογοι
Αθήνα	22	Ιωνικός Νέας Φιλαδ. 5, Δούκας 4, ΑΕΚ 4, Αθηναϊκός 3, Πανελλήνιος 3, Βριλήσσια 2, Σχολές Ξυνή 1
Θεσσαλονίκη	6	Π.Α.Ο.Κ. 3, ΒΑΟ 2, Α.Ε.Σ.Χ. Πυλαίας 1
Βέροια	6	Φίλιππος Βέροιας 6
Κατερίνη	2	Αρχέλαος Κατερίνης 2
Πειραιάς	2	Ολυμπιακός/Όμιλος Ξυνή 2
Κιλκίς	1	Κιλκίς 1

Φάιναλ – Φορ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έχουν διεξαχθεί 18 Φ.Φ. (1999–2011, 2016–2018, 2021-2022) και έχουν συμμετάσχει 18 διαφορετικές ομάδες.

Οι 14 διοργανώτριες πόλεις του Final Four[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κιλκίς 1999, Αγία Βαρβάρα 2000, Λουτράκι 2001 και 2016, Κέρκυρα 2002 και 2006, Ηλιούπολη 2003, Πάτρα 2004, Κατερίνη 2005,

Αθήνα 2007, Βέροια 2008, Σέρρες 2009, Λαμία 2010, Χανιά 2011, Κοζάνη 2017, 2021 και 2022, Γλυφάδα 2018

Συμμετοχές και Διακρίσεις
Ομάδα	Συμμετοχές - Χρονολογίες	Κατακτήσεις - Χρονολογίες	Φιναλίστ - Χρονολογίες
Πανελλήνιος	9 - (99, 00, 01, 02, 05, 06, 07, 08,17)	3 - (00, 01, 02)	4 - (06, 07, 08, 17)
Α.Σ.Ε. Δούκα	9 - (99, 02, 03, 04, 05, 08, 10, 16, 18)	3 - (99, 08, 10)	3 - (04, 16, 18)
Φίλιππος Βέροιας	9 - (00, 02, 03, 07, 09, 11, 16, 17, 21)	3 - (03, 07, 16)	1 - (09)
Π.Α.Ο.Κ.	8 - (04, 06, 07, 10, 17, 18, 21, 22)	1 - (17)	1 - (21)
ΓΑΣ Κιλκίς	7 - (99, 01, 04, 05, 06, 08, 09)	1 - (04)	2 - (99, 05)
Διομήδης Άργους	6 - (07, 08, 09, 11, 16, 21)
Ιωνικός Ν.Φ.	4 - (00, 01, 02, 03)		3 - (01, 02, 03)
Α.Ε.Κ.	5 - (09, 10, 11, 21, 22)	2 - (09, 21)	2 - (11, 22)
Γ.Α.Σ. Αρχέλαος Κατερίνης	3 - (99, 00, 01)		1 - (00)
Αθηναϊκός	2 - (05, 06)	2 - (05, 06)
Βριλήσσια	2 - (10, 11)	1 - (11)	1 - (10)
Ολυμπιακός ΣΦΠ/Όμιλος Ξυνή	2 - (18, 22)	1 - (18)
Α.Ε.Σ.Χ. Πυλαίας	1 - (22)	1- (22)
Σ.Α. Κολλεγίου Αθηνών	1 - (03)
Μ.Γ.Σ. Απόλλων Καλαμαριάς	1 - (04)
Ι.Ε.Κ. ΞΥΝΗ ΔΙΚΕ.ΑΣ.	1 - (16)
Χ.Α.Ν.Θ. (Χ.Α.Ν. Καλαμαριάς)	1 - (17)
Π.Α.Σ. Αερωπός Έδεσσας	1 - (18)

Διακρίσεις ομάδων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Δούκας έχει τις περισσότερες παρουσίες σε τελικούς 10, ακολουθούν ο Ιωνικός Ν.Φ. και ο Φίλιππος Βέροιας με 9.
Ο Φίλιππος Βέροιας έχει τις περισσότερες κατακτήσεις 6, ακολουθεί ο Ιωνικός Ν.Φ. με 5.
Η ΑΕΚ έχει το ρεκόρ συνεχόμενων συμμετοχών σε τελικούς 5 (2011–15), ακολουθεί ο Ιωνικός Ν.Φ. με 4 (1986–89).
Ο Ιωνικός Ν.Φ. έχει το ρεκόρ συνεχόμενων κατακτήσεων 4 (1986–89), ακολουθεί ο Πανελλήνιος με 3 (2000–02).
Ο Β.Α.Ο. έχει το απόλυτο με δύο στα δύο στις πρώτες δύο περιόδους του θεσμού (1983, 84).

Διακρίσεις αθλητών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αλέξης Αλβανός είναι ο πολυνίκης παίκτης με 7 τίτλους (2000, 2001, 2002, 2013, 2014, 2015, 2018) με 4 διαφορετικές ομάδες (Πανελλήνιο 3, ΑΕΚ 2, Π.Α.Ο.Κ. 1, Ολυμπιακό/Όμιλος Ξυνή 1).
Ο Κώστας Τσιλιμπάρης έχει 6 κατακτήσεις με 5 διαφορετικές ομάδες (Δούκα, Αθηναϊκό, ΑΕΚ, Φίλιππο Βέροιας, Ολυμπιακό/Όμιλο Ξυνή)

Πολυνίκες προπονητές ^[2][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προπονητής	Κύπελλα	Ομάδες
Γ. Κρανάκης	7	Πανελλήνιος (00,01,02), Δούκας (98,10), Αθηναϊκός (05,06)
Τ. Δανήλος	5	Ιωνικός Ν.Φ. (86,87,88,89), ΙΕΚ Ξυνή (95)
Ν. Μάντζος	3	Φίλιππος Βέροιας (91,03,07)
Ν. Γεωργιάδης	3	ΓΑΣ Κιλκίς (04), Π.Α.Ο.Κ. (15,17)
Γ. Αρβανίτης	3	ΑΕΚ (09,13,14)
Χ. Κοτζαμανίδης	2	Β.Α.Ο. (83,84)

Ο Τάσος Δανήλος (προπονητής) έχει καταφέρει την κατάκτηση 4 συνεχόμενων κυπέλλων με τον Ιωνικό Ν.Φ. (1986-89), ακολουθεί με 3 συνεχόμενες κατακτήσεις ο Γιώργος Κρανάκης με τον Πανέλληνιο (00-02)
Ο Γ. Κρανάκης είναι ο πολυνίκης προπονητής, με 3 διαφορετικούς συλλόγους και 7 κατακτήσεις (Πανελλήνιος 3, Δούκας 2, Αθηναϊκός 2)
Ο Γ. Αρβανίτης είναι ο πολυνίκης παίκτης και προπονητής, με 8 τρόπαια, έχει 5 ως παίκτης με τον Ιωνικό Ν.Φ. (1986, 87, 88, 89, 93) και 3 ως προπονητής με την ΑΕΚ (2009, 13, 14)