Κούμανι Αχαΐας
- Για οικισμούς με ίδιο όνομα, δείτε: Κούμανι
- Σχετικά με την ονομασία Κούμαρης, δείτε: Κούμαρης Αχαΐας
Συντεταγμένες: 38°2′28.8″N 21°49′8.6″E / 38.041333°N 21.819056°E
| Κούμανι | |
|---|---|
  Κούμανι | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Δυτικής Ελλάδας |
| Δήμος | Ερυμάνθου |
| Δημοτική Ενότητα | Φαρρών |
| Γεωγραφία και στατιστική | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοπόννησος |
| Νομός | Αχαΐας |
| Υψόμετρο | 810 μ. |
| Πληθυσμός | 11 (2011) |
Το Κούμανι είναι ορεινό χωριό της Αχαΐας που υπάγεται στην Τοπική Κοινότητα Ελληνικού του Δήμου Ερυμάνθου[1][2]. Βρίσκεται χτισμένο στις παρυφές ενός πυκνού ελατόδασους, στην βόρεια πλευρά του Ερυμάνθου και σε υψόμετρο περίπου 810 μέτρων[3][4]
Ο πραγματικός πληθυσμός του χωριού ανέρχεται στους μόλις 11 κατοίκους, σύμφωνα με την εθνική απογραφή του 2011[5]. Ο μόνιμος πληθυσμός του χωριού είναι 11 κάτοικοι[6], ωστόσο βέβαια κανένας από αυτούς δεν είναι μόνιμος κάτοικος του χωριού καθ' όλη την διάρκεια του έτους[εκκρεμεί παραπομπή]. Κατοικείται κυρίως το καλοκαίρι αποτελώντας ορεινό παραθεριστικό οικισμό.
Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Απέχει περίπου 34 χλμ. από την Πάτρα και 14 χλμ. από την έδρα του δήμου, την Χαλανδρίτσα. Γειτνιάζει με τα χωριά Ελληνικό στα βορειοδυτικά, Καλούσι στα νοτιοδυτικά, και Χρυσοπηγή στα ανατολικά, απέχοντας λιγότερο από 5 χιλιόμετρα από το καθένα.
Εγγύς του οικισμού, στα δυτικά αυτού, βρίσκεται η όμορη οικιστική περιοχή "Καρυδαίικα", ενώ στο χωριό περιλαμβάνεται και η μικρή οικιστική περιοχή "Δροσυλιά" ευρισκόμενη σε υψόμετρο περίπου 870 μέτρων, που είναι παράπλευρη τοποθεσία του οικισμού και στην οποία βρίσκονται ελάχιστες παραθεριστικές και εξοχικές οικίες.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σύμφωνα με τοπική λαϊκή παράδοση το χωριό δημιουργήθηκε το 1262, όταν ήρθε στην περιοχή ο Ιωάννης Καντακουζηνός μαζί με τον στρατό του στον οποίο περιλαμβάνονταν και άντρες από την φυλή των Κουμαναίων[7]. Κάποιοι από αυτούς τους στρατιώτες εγκαταστάθηκαν μόνιμα στην περιοχή και οίκισαν το χωριό και εξ αυτών προήλθε η ονομασία του[7]. Παράλληλα κάποιοι άλλοι από αυτούς εγκαταστάθηκαν μετέπειτα στην περιοχή της Φολόης, στην ορεινή Ηλεία, στο σημερινό ομώνυμο εκεί χωριό[7].
Κατά τα τέλη της Κατοχής και στα χρόνια του Εμφυλίου, στο Κούμανι λειτουργούσε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης του ΕΑΜ, όπου εκεί φυλακίζονταν και ανακρίνονταν όσοι θεωρούνταν δωσίλογοι ή εχθροί του λαού από όλη την γύρω περιοχή. Σήμερα στο Κούμανι υπάρχει σε περίοπτη θέση, στο σημείο που εκτελούνταν οι φερόμενοι ως κατηγορούμενοι, ένας μεγάλος λευκός σταυρός, που στήθηκε εκεί το 1971 από την δικτατορική κυβέρνηση της Χούντας[εκκρεμεί παραπομπή]. Ως κατάλοιπο της χούντας αυτό το μνημείο δεν συντηρήθηκε ποτέ από το ελληνικό κράτος[εκκρεμεί παραπομπή].
Διοικητικές μεταβολές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις 20/4/1835 ο οικισμός προσαρτήθηκε στον τότε Δήμο Φαρών[1]. Στις 28/8/1912 (ΦΕΚ 256Α), με την θέσπιση των κοινοτήτων, αποτέλεσε οικισμό και έδρα της ομώνυμης κοινότητας[1][2]. Στις 16/10/1940 το όνομα του οικισμού, ομοίως και της κοινότητας[2], μετατρέπεται από Κούμανη(ς) σε Κούμαρης (λανθασμένα)[1] -ονομασία η οποια ωστόσο, παρότι είναι σε επίσημη και τυπική ισχύ, δεν έχει επικρατήσει στην καθημερινή πρακτική των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής. Στις 23/12/1968 (ΦΕΚ 306Α) έπαψε να είναι έδρα της κοινότητας και η έδρα της κοινότητας μετακινήθηκε στο γειτονικό Ελληνικό[1][2], ενώ η κοινότητα στις 31/07/1969 μετονομάστηκε σε Κοινότητα Ελληνικού[2]. Στις 04/12/1997 (ΦΕΚ 244Α), σύμφωνα με τη Διοικητική Μεταρρύθμιση "Καποδίστριας", προσαρτήθηκε στο νέο Δήμο Φαρρών μέχρι το 2010, όταν και εντάχθηκε στον ευρύτερο Δήμο Ερυμάνθου (ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010) βάσει της Διοικητικής Μεταρρύθμισης "Καλλικράτης"[1].
Δημογραφική εξέλιξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού στον 21ο αιώνα είναι η εξής:
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 2001 | 23[8][9] |
| 2011 | 11[5][6] |
Αξιοθέατα - Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η περιοχή προσφέρει εξαιρετική θέα κυρίως προς τα πεδινά και κάποια ημιορεινά τμήματα της βορειοδυτικής Αχαΐας αλλά και στο βάθος του ορίζοντα προς τα νερά του Πατραϊκού κόλπου και τα βουνά της Αιτωλοακαρνανίας, που βρίσκονται κοντά στην παράκτια περιοχή της. Αξίζει να επισκεφτεί κανείς τον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου που βρίσκεται στον πυρήνα του οικισμού, τον Ιερό Ναό της Αγίας Παρασκευής, που βρίσκεται ανάμεσα στα έλατα σε υψόμετρο 850 μέτρων, τον Ιερό Ναό του Αγίου Αθανασίου, που βρίσκεται στην δυτική είσοδο του χωριού, αλλά και το ξωκλήσι των Αγίων Πάντων, χτισμένο σε γειτονική τοποθεσία λίγο έξω από τον οικισμό. Στο χωριό υπάρχει η Πλατεία Αγίου Δημητρίου που έχει διαμορφωθεί στην σημερινή της κατάσταση το 1998 με πρωτοβουλία του τότε τοπικού πολιτιστικού συλλόγου και βρίσκεται σε ειδυλλιακή θέση στον πυρήνα του οικισμού σε σημείο που υπάρχει πηγή όπου αναβλύζει νερό όλον τον χρόνο. Ακόμα, στο Κούμανι βρίσκονται παραδοσιακά πέτρινα σπίτια και διάσπαρτες παραδοσιακές βρύσες. Επίσης, πολλά από τα έλατα που φύονται στην περιοχή εκτείνονται σχεδόν πάνω από τον κεντρικό δρόμο και ανάμεσα σε πολλά σπίτια και αρχίζουν να σχηματίζουν πυκνές συστάδες ελάχιστα μέτρα πάνω από τον οικισμό, συνθέτοντας έτσι, σε συνδυασμό και με την υπόλοιπη βλάστηση (πεύκα, πουρνάρια, κλ.π.) αλλά και γενικά με το πλούσιο φυσικό κάλλος της περιοχής, ένα μαγευτικό φυσικό περιβάλλον.
Προσωπικότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Αγγελής Κουμανιώτης (Χρυσανθακόπουλος), αγωνιστής του ΄21.
- Δημήτριος Κουμανιώτης (Χρυσανθακόπουλος), αγωνιστής του ΄21 και πολιτικός.
- Θάνος Κουμανιώτης (Χρυσανθακόπουλος), αγωνιστής του ΄21.
- Κωνσταντίνος Κουμανιώτης (Χρυσανθακόπουλος), αγωνιστής του ΄21.
- Νικόλαος Κουμανιώτης, νομάρχης Αχαΐας και βουλευτής.
- Σταμάτης Κουμανιώτης (Χρυσανθακόπουλος), αγωνιστής του ΄21.
- Γιάννης Σταματόπουλος, αγωνιστής του ΄21.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές και υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κουμανίου Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 16/11/2017.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Ελληνικού Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 11/11/2017.
- ↑ Υψόμετρο στον χάρτη. advancedconverter.com. Ανακτήθηκε: 11/02/2019.
- ↑ Ο "πυρήνας" του χωριού βρίσκεται σε υψόμετρο 790-830 μέτρων.
- ↑ 5,0 5,1 ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011
- ↑ 6,0 6,1 ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Κανελλάκης 2010, σελ. 398-399.
- ↑ Λουλούδης 2010, σελ. 261.
- ↑ Μόνιμος πληθυσμός: 16 κάτοικοι. Βλ. Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012).
- Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού−Κατοικιών 2011 που αφορούν στον De Facto Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 630 (20 Μαρτίου 2013).
- Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9.
- Χρήστος Θ. Κανελλάκης, Το Μοίραλι από το 1461 έως σήμερα. Ετυμολογικό λεξικό των πρώην Δήμων Μεσάτιδος, Φαρρών, Τριταίας, Λασιώνος Ηλείας, Εκδόσεις Περί Τεχνών, Πάτρα 2010. ISBN 978-960-6684-64-7.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.
- Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν λεξικόν των Πατρών, Τόμος Α', Tυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Κουμανιώται.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κουμανίου Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 16/11/2017.
- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Ελληνικού Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 11/11/2017.
- Στρατόπεδα Συγκεντρώσεως ΕΑΜ στην Πελοπόννησο. Ανακτήθηκε: 16/11/2017.
- Κούμαρης. moriasnow.gr. Ανακτήθηκε: 16/11/2017.