Σκιαδάς Αχαΐας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 37°52′48″N 21°41′04″E / 37.88000°N 21.68444°E / 37.88000; 21.68444

Σκιαδάς
Άποψη του Σκιαδά στις πλαγιές του Σκιαδοβουνίου.
Σκιαδάς is located in Greece
Σκιαδάς
Σκιαδάς
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
ΔήμοςΕρυμάνθου
Δημοτική ΕνότηταΤριταίας
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοποννήσου
ΝομόςΑχαΐας
Υψόμετρο450 μ.
Πληθυσμός353 (2011)
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΣκιαδά
Άποψη του Σκιαδοβουνίου στο βάθος. Σε πρώτο πλάνο το χωριό Καρπέτα και σε δεύτερο πλάνο ο λόφος Σγάρτσικο, ενώ ξεχωρίζει στις πλαγιές του βουνού, στο αριστερό μέρος της φωτογραφίας, το κεφαλοχώρι του Σκιαδά.

Ο Σκιαδάς είναι χωριό του Νομού Αχαΐας. Αποτελεί το μεγαλύτερο χωριό της Δημοτικής Ενότητας Τριταίας με πληθυσμό 353 μόνιμους κατοίκους, σύμφωνα με την εθνική απογραφή του 2011. Αποτελεί την έδρα της ομώνυμης τοπικής κοινότητας, που περιλαμβάνει επίσης τους οικισμούς Καρπέτα, Μπάρακες και Πηγάδια[1].

Τοποθεσία - Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Είναι χτισμένο αμφιθεατρικά στις νοτιοδυτικές πλαγιές του Σκιαδοβουνίου, παραφυάδας του Ερύμανθου, σε υψόμετρο 450 μέτρων περίπου. Στην κεντρική του πλατεία του χωριού βρίσκεται ο ναός του Αγίου Ιωάννη. Πάνω από το χωριό, στην κορυφή Σγάρτσικο, σώζονται υδατοδεξαμενές και άλλες εγκαταστάσεις, καθώς και ερείπια του βυζαντινού κάστρου Δοξαπατρή[2][3][4][5][6].

Διοικητική εξέλιξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την 20/04/1835 προσαρτάται στον τότε Δήμο Ερυμανθίας[7]. Με το ΦΕΚ 5Α της 08/03/1841 αποσπάται από το Δήμο Ερυμανθίας και προσαρτάται στον τότε Δήμο Τριταίας[7]. Με το ΦΕΚ 256Α της 28/08/1912 αποσπάται από το Δήμο Τριταίας και ορίζεται έδρα της κοινότητας Σκιαδά[1][7]. Με το ΦΕΚ 244Α της 04/12/1997, σύμφωνα με τη Διοικητική Μεταρρύθμιση "Καποδίστριας", προσαρτάται στο Δήμο Τριταίας μέχρι το 2010 που εντάχθηκε στο Δήμο Ερυμάνθου (ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010) βάσει της Διοικητικής Μεταρρύθμισης "Καλλικράτης"[7].

Δημογραφική εξέλιξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συγκεντρωτικά, η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού σύμφωνα με τις εθνικές απογραφές[8][9] είναι η εξής:

1830 1835 1844 1848-1851 1861 1879 1889 1896 1907 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
32 οικογ.[10] 83 οικογ. -
329 κατ.[10]
456[10] 95 οικογ. -
446 κατ.[10]
515 κατ.[10] 521[10] 598[10] 573[10] 502[10] 592[10] 619[10] 845[10] 1.089[10] 1.117[10] 903[10] 609[10] 608[10] 573[10][11] 353[12]

Διάφορα στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το χωριό Σκιαδά καταγόταν ο όσιος Ιωακείμ, ο οποίος έζησε το μεγαλύτερο μέρος της μοναχικής του ζωής στην Ιερά Μονή Νοτενών[13]. Η Μονή Νοτενών κατά το παρελθόν είχε πολλούς μοναχούς ενώ σήμερα έχει μόνο ένα. Γιορτάζει με πανήγυρη στις 23 Αυγούστου (Απόδοση εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου) και στις 3 Ιουλίου (στη μνήμη του οσίου Ιωακείμ).

Σημαντικές πολιτιστικές εκδηλώσεις πραγματοποιούνται στον Δήμο Τριταίας, με σημαντικότερες την αναβίωση του παραδοσιακού χωριάτικου γάμου και τους αθλητικούς αγώνες που διεξάγονται στο διήμερο των εκδηλώσεων. Αυτό το σύνολο πολιτιστικών εκδηλώσεων διεξάγεται κάθε καλοκαίρι και ονομάζονται «Σκιαδαίικα». Λόγω της παραδοσιακής σχέσης των κατοίκων του χωριού με τα άλογα στα «Σκιαδαίικα» οι κάτοικοί του τα χρησιμοποιούν για την αναβίωση εθίμων όπως ο παραδοσιακός γάμος.[14] Επιπρόσθετα, λόγω αυτής της παραδοσιακής σχέσης ο Εκπολιτιστικός Σύλλογος Σκιαδά «Άγιος Ιωακείμ» διοργάνωσε για πρώτη φορά τη «ΔΙΑΔΡΟΜΗ - ΠΟΡΕΙΑ ΜΕ ΤΑ ΑΛΟΓΑ» την Παρασκευή 22/8/2014 στα πλαίσια των εκδηλώσεων «Σκιαδαίικα 2014».[15][16]. Παλαιότερα, το σχετικό παρωνύμι "αλογοσούρτης" ακουγόταν πολύ στην περιοχή.[εκκρεμεί παραπομπή]

Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο χωριό εδρεύει η ποδοσφαιρική ομάδα "Θύελλα Σκιαδά" (ιδρύθηκε το 1988) η οποία αγωνίζεται στις τοπικές κατηγορίες της Ε.Π.Σ. Αχαΐας.

Παραπομπές και υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Σκιαδά Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 07/11/2017.
  2. Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Δοξαπατρή φρούριον.
  3. Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Καλαπιτάρι.
  4. Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Σκιαδά.
  5. Τριανταφύλλου 1995, λήμμα φρούρια.
  6. Κάστρο Δοξαπατρή ή Κάστρο Αγίας Τριάδας ή Κάστρο του Σκιαδά ή Σγάρτσικο. kastra.eu. Ανακτήθηκε: 10/04/2018.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Σκιαδά Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 08/11/2017.
  8. Ψηφιακή βιβλιοθήκη της Ε.Σ.Υ.Ε./ΕΛ.ΣΤΑΤ.. dlib.statistics.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2017.
  9. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές στην Τ.Α. - Δημοσιεύματα απογραφών. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2017.
  10. 10,00 10,01 10,02 10,03 10,04 10,05 10,06 10,07 10,08 10,09 10,10 10,11 10,12 10,13 10,14 10,15 10,16 10,17 Λουλούδης 2010, σελ. 242.
  11. Μόνιμος πληθυσμός: 574 κάτοικοι. Βλ. Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001
  12. ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011
  13. Λουλούδης 2010, σελ. 243.
  14. Σκιαδά : Τα βίντεο απο τις εκδηλώσεις που είδαμε τις περασμένες ημέρες Αρχειοθετήθηκε 2021-12-06 στο Wayback Machine.. flashstars.gr. 1 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε: 20/03/2021.
  15. Ερύμανθος: Πορεία με τα άλογα στο πλαίσιο των εκδηλώσεων "Σκιαδαίικα 2014". patrasevents.gr. 21 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε: 08/11/2017.
  16. Πορεία με τα άλογα στον Δήμο Ερυμάνθου. thebest.gr. 21 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε: 20/03/2021.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.
  • Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμοι Α΄-Β΄, Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Δοξαπατρή φρούριον, λήμμα Καλαπιτάρι, λήμμα Σκιαδά, λήμμα φρούρια.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]