Βρυσοχώρι Ιωαννίνων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°59′57″N 20°53′5″E / 39.99917°N 20.88472°E / 39.99917; 20.88472

Βρυσοχώρι
Βρυσοχώρι is located in Greece
Βρυσοχώρι
Βρυσοχώρι
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΗπείρου
Περιφερειακή ΕνότηταΙωαννίνων
ΔήμοςΖαγορίου
Δημοτική ΕνότηταΤύμφης
Γεωγραφία και Στατιστική
ΝομόςΙωαννίνων
Υψόμετρο940
Πληθυσμός90 (2011)
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΛιασινίτσα, Λεσινίτσα
Ταχ. κώδικας440 10
Τηλ. κωδικός26530

Το Βρυσοχώρι είναι ορεινό βλαχόφωνο χωριό στην Ήπειρο και την Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων.[1]

Γεωγραφικά - Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Βρυσοχώρι βρίσκεται σε δασωμένη περιοχή που σήμερα αποτελεί μέρος του Εθνικού Πάρκου της Βόρειας Πίνδου και είναι κτισμένο στη βορειοανατολική πλαγιά του όρους Τύρφη[1] σε υψόμετρο 940 μέτρα[2]. Νοτιοδυτικά υψώνονται οι κορυφές της Τσούκα-Ρόσιας και της Γκαμήλας, ενώ σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από το χωριό και προς τα βόρεια κυλά ο Αώος ποταμός.

Ο οικισμός αναφέρεται για πρώτη φορά σε χρυσόβουλο του Ανδρόνικου Β΄ το 1295 με την βλάχικη ονομασία Λιασινίτσα. Επεκράτησε όμως η εξελληνισμένη ονομασία Λεσινίτσα, ενώ Βρυσοχώρι ονομάστηκε το 1927[3] με ΦΕΚ.

Απέχει από τα Ιωάννινα περίπου 75 χιλιόμετρα Β.-ΒΑ. και 48 χιλιόμετρα ΒΑ. από τους Ασπραγγέλους (έδρα του δήμου). Εύκολη είναι η πρόσβαση και από τα Γρεβενά, καθώς λίγα χιλιόμετρα χωματόδρομου, καλής όμως βατότητας, συνδέουν το Βρυσοχώρι με τον ασφαλτοστρωμένο οδικό άξονα που οδηγεί από το χιονοδρομικό της Βασιλίτσας προς τα χωριά της Λάκκας, του Αώου και την Κόνιτσα.

Από τις αρχές του 18ου και το 19ο αιώνα το χωριό παρουσίασε μεγάλη ανάπτυξη και οικονομική ακμή που συνεχίστηκε ως και τις αρχές του 20ου αιώνα και αριθμούσε σταθερά πάνω από 1.600 κατοίκους, που σε ορισμένες χρονικές περιόδους έφτασαν και τους 1.800.

Ξεκίνησε τότε ένα μεταναστευτικό ρεύμα με προορισμό μέρη περισσότερο εύφορα και φιλόξενα, όπως την Κωνσταντινούπολη, την Ανατολική Θράκη κλπ. και οι Βρυσοχωρίτες ασχολήθηκαν κατά κύριο λόγο με το εμπόριο και τις επιχειρήσεις. Με χρήματα που έστελναν και την προσωπική εργασία των κατοίκων, κτίστηκαν και συντηρήθηκαν εκκλησίες και πέτρινα γεφύρια, στρώθηκαν καλντερίμια, λειτούργησαν σχολεία και έγιναν πολλά κοινωφελή έργα.

Το 1940 το Βρυσοχώρι είχε μεταβληθεί σε νευραλγικό κέντρο των ελληνικών δυνάμεων που μάχονταν κατά των Ιταλών και οι γυναίκες του χωριού φορτώνονταν πυρομαχικά για να τα μεταφέρουν σε απόκρημνες χαράδρες και βουνοκορφές. Τα γεγονότα εκείνης της δεκαετίας έπληξαν το Βρυσοχώρι και το χωριό κινδύνευσε με ολοκληρωτική καταστροφή.

Στο Βρυσοχώρι εδρεύει και ο Μορφωτικός και Ορειβατικός Σύλλογος Βρυσοχωρίου, ενώ από το Βρυσοχώρι έχουν/είχαν την καταγωγή τους ο ηθοποιός/σκηνοθέτης Τζον Κασσαβέτης, ο υποψήφιος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών το 1988 Μάικλ Δουκάκης[4] και η πρώτη Ελληνίδα που αποφοίτησε από Αμερικανικό Πανεπιστήμιο, Ευτέρπη Μπούκη-Δουκάκη[5].

Διοικητικά - Πληθυσμιακά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως οικισμός αναφέρεται με την παλιά ονομασία του Λεσινίτσα, μετά την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, το 1919 στο ΦΕΚ 184Α - 19/08/1919 να ορίζεται έδρα της τότε κοινότητας Λεσινίτσης. Μετονομάστηκε σε Βρυσοχώρι το 1927 με το ΦΕΚ 76Α - 02/05/1927.[6] Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης αποτελεί την κοινότητα Βρυσοχωρίου[7] που ανήκει στη δημοτική ενότητα Τύμφης του Δήμου Ζαγορίου και σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει πληθυσμό 90 κατοίκους[8].

Απογραφές πραγματικού πληθυσμού (de facto)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Απογραφή 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 205[9] 215[10] 83[11] 152[12] 94[13] 109[14] 90

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 15. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 350. 
  2. «Προορισμός ΒΡΥΣΟΧΩΡΙ (Χωριό) ΙΩΑΝΝΙΝΑ - Greek Travel Pages». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2022. 
  3. Πανδέκτης - Μετονομασίες οικισμών
  4. βιογραφικό Δουκάκη Αρχειοθετήθηκε 2009-08-21 στο Wayback Machine., άρθρο της ιστοσελίδας voiceofgreece.gr
  5. «Η πρώτη ελληνίδα απόφοιτος αμερικάνικου πανεπιστημίου». www.tovivlio.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2022. 
  6. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2022. 
  7. «Νόμος 4555/2018 - ΦΕΚ 133/Α/19-7-2018 ( Άρθρα 1 - 151) (Πρόγραμμα ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ) (Κωδικοποιημένος)». e-nomothesia.gr | Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2022. 
  8. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2021-10-04 στο Wayback Machine.», σελ. 10567 (σελ. 93 του pdf)
  9. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 85 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf. 
  10. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 87 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf. 
  11. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 85 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf. 
  12. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 97 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf. 
  13. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 111 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf. 
  14. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 119 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf.