Σουηδία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Τροποποίηση: bo:རོས་ཏེན།
μ Bot: Featured article link for af:Swede
Γραμμή 90: Γραμμή 90:
[[pnt:Σουηδία]]
[[pnt:Σουηδία]]


[[af:Swede]]
[[af:Swede]] {{Link FA|af}}
[[als:Schweden]]
[[als:Schweden]]
[[am:ስዊድን]]
[[am:ስዊድን]]

Έκδοση από την 09:47, 21 Απριλίου 2009

Συντεταγμένες: 61°19′00″N 14°50′00″E / 61.3167°N 14.8333°E / 61.3167; 14.8333

Βασίλειο της Σουηδίας
Konungariket Sverige

Σημαία

Εθνόσημο
Εθνικό σύνθημα: För Sverige - i tiden
Για τη Σουηδία - με τον καιρό
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
και μεγαλύτερη πόληΣτοκχόλμη
59°21′N, 18°4′E
Καμία, Σουηδικά de facto
Βασιλευομένη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία
Κάρολος ΙΣΤ΄ Γουσταύος
Φρέντρικ Ράινφελντ
 • Σύνολο
 • % Νερό

449.964 km2 (55η)
8,7
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 2008 
 • Πυκνότητα 

9.045.389[1] (88η) 
20 κατ./km2 (194η) 
ΑΕΠ (ΙΑΔ)
 • Ολικό  (2007)
 • Κατά κεφαλή 

$455 δισ. (20η)  
$49.655 () 
ΔΑΑ (2005)0,956 () – υψηλή
ΝόμισμαΣουηδική κορόνα (SEK)
 • Θερινή ώραCET (UTC +1)
(UTC +2)
Internet TLD.se
Κωδικός κλήσης+46

Το Βασίλειο της Σουηδίας (Σουηδικά: Konungariket Sverige) είναι μια σκανδιναβική χώρα στη βόρεια Ευρώπη. Συνορεύει με τη Νορβηγία δυτικά και τη Φινλανδία στα βορειοανατολικά. Βρέχεται ανατολικά από το Βοθνικό κόλπο και τη θάλασσα της Βαλτικής. Οι πορθμοί Σκάγερακ νοτιοδυτικά και Κάτεγατ χωρίζουν τη σκανδιναβική χερσόνησο από τη Δανία, με την οποία ενώνεται με τη γέφυρα του Όρεσουντ.

Η Σουηδία έχει χαμηλή πληθυσμιακή πυκνότητα, εκτός από τις μητροπολιτικές περιοχές της, και μεγάλες εκτάσεις στην ενδοχώρα καλύπτονται από δάση. Η χώρα διαθέτει πλούσιους φυσικούς πόρους σε ύδατα, ξυλεία και σιδηρομεταλλεύματα. Οι πολίτες της απολαμβάνουν ένα εξαιρετικά υψηλό βιοτικό επίπεδο και η χώρα γενικά θεωρείται σύγχρονη, πολιτικά φιλελεύθερη και με ισχυρό κοινωνικό κράτος.

Πρωτεύουσα της Σουηδίας είναι η Στοκχόλμη. Άλλες μεγάλες πόλεις είναι το Γκέτεμποργκ, το Μάλμε και η Ουψάλα.

Ιστορία

Μετά το τέλος της εποχής των Βίκινγκς, η Σουηδία έγινε μέλος της Ένωσης του Κάλμαρ το 1397 μαζί με τη Δανία και τη ΝορβηγίαΦινλανδία εκείνη την εποχή ήταν μέρος του σουηδικού βασιλείου). Η Σουηδία αποχώρησε από την ένωση το 1523 και για πολλά χρόνια βρισκόταν σε εμπόλεμη κατάσταση με τους γείτονές της ,ιδιαίτερα τη Ρωσία και την Ένωση Δανίας-Νορβηγίας, οι οποίες ποτέ δεν αποδέχτηκαν τελείως την αποχώρηση της Σουηδίας. Η Σουηδία συμμετείχε στους μεγάλους πολέμους του 17ου αιώνα και αναδείχτηκε σε μεγάλη ευρωπαϊκή αυτοκρατορία, έχοντας έκταση διπλάσια από τη σημερινή της. Αμέσως μετά όμως άρχισε η συρρίκνωση: Μεταξύ 1700 - 1723 έχασε τις κτήσεις της στη νότια και την ανατολική Βαλτική με τον Μεγάλο Βόρειο Πόλεμο, ενώ το 1809 έχασε και τη Φινλανδία που προσαρτήθηκε στη Ρωσία. Το 1814 ο βασιλιάς της Σουηδίας απέκτησε (για λίγο) και το θρόνο της Νορβηγίας. Από το 1814, η Σουηδία βρίσκεται σε ειρήνη, αποφεύγοντας να συμμετέχει σε συμμαχίες σε καιρό ειρήνης και παραμένοντας ουδέτερη σε περιόδους πολέμου.

Μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι σοσιαλδημοκράτες άσκησαν σχεδόν αδιάκοπα την εξουσία, εισήγαγαν σημαντικές καινοτομίες στον οικονομικό τομέα και ενίσχυσαν αξιοσημείωτα τις ένοπλες δυνάμεις, διατηρώντας παράλληλα την ουδετερότητα της Σουηδίας. Στην εσωτερική πολιτική η Σουηδία πήρε μεταρρυθμιστικά μέτρα και το 1983, επί της διακυβέρνησης του σοσιαλδημοκράτη Ούλοφ Πάλμε, δημοσιεύτηκε ο νόμος που επέτρεψε στα συνδικάτα να αναλαμβάνουν, με τα λεγόμενα χρεόγραφα των υπαλλήλων, το μερικό έλεγχο των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Ο Πάλμε δολοφονήθηκε το 1986.

Οι σοσιαλδημοκράτες έχασαν στις εκλογές του 1991 και η διακυβέρνηση πέρασε σε ένα συντηρητικό συνασπισμό, αλλά με την επιτυχία τους στην εκλογές του 1994 επέστρεψαν στην εξουσία. Ωστόσο, στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2006, την πλειοψηφία των ψήφων πήρε το Κόμμα των Συντηρητικών, σχηματίζοντας συνασπισμό ενιαίας πολιτικής γραμμής με το Κόμμα του Κέντρου, το Λαϊκό Κόμμα των Φιλελεύθερων και το Κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών. Τα τέσσερα αυτά κόμματα σχημάτισαν πλειοψηφική κυβέρνηση υπό την πρωθυπουργία του αρχηγού του Κόμματος των Συντηρητικών, του Φρέντρικ Ράινφελντ. Οι επόμενες εκλογές έχουν προγραμματιστεί να διεξαχθούν το Σεπτέμβριο του 2010.

Η Σουηδία είναι κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την 1η Ιανουαρίου 1995 και ιδρυτικό μέλος του Σκανδιναβικού Συμβουλίου (1952).

Οικονομία

Η Σουηδία είναι σημαντικός εξαγωγέας σιδήρου, χαλκού και ξυλείας στην Ευρώπη από το Μεσαίωνα. Ωστόσο, η βελτίωση των μεταφορών και των τηλεπικοινωνιών έκανε δυνατή την εκμετάλλευση σε μεγαλύτερη κλίμακα του φυσικού πλούτου διαφόρων περιοχών της χώρας, ιδιαίτερα της ξυλείας και του σιδηρομεταλλεύματος. Η φιλελευθεροποίηση της οικονομίας και η ανάπτυξη της εκπαίδευσης συνέβαλαν στη γρήγορη εκβιομηχάνιση και από τη δεκαετία του 1890 η χώρα είχε αρχίσει να αναπτύσσει μια προηγμένη βιομηχανία κατασκευών. Στις αρχές του 20ού αιώνα ένα κράτος κοινωνικής πρόνοιας άρχισε να αναπτύσσεται. Σήμερα η χώρα χαρακτηρίζεται από σοσιαλφιλελεύθερες κατευθύνσεις και την επιδίωξη της κοινωνικής ισότητας. Συγκαταλέγεται ανάμεσα στα έθνη του ΟΗΕ με τον υψηλότερο δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης (Human Development Index - HDI).

Εξωτερικές συνδέσεις

Παραπομπές

Πρότυπο:Link FA Πρότυπο:Link FA