Άγιος Μαρτίνος (Γαλλία)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 18°4′31″N 63°3′36″W / 18.07528°N 63.06000°W / 18.07528; -63.06000

Άγιος Μαρτίνος
Saint-Martin

Σημαία
Εθνικό σύνθημα: Liberté, Égalité, Fraternité
Ελευθερία, Ισότητα, Αδερφοσύνη
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
Μαριγκό
Γαλλικά
Πρόεδρος της Γαλλίας

Νομάρχης
Πρόεδρος του Συμβουλίου
Εμανουέλ Μακρόν
Σιλβί Φάουχερ
Ντάνιελ Γκιμπς
Υπερπόντιοι νομοί και περιοχές της Γαλλίας23 Μαρτίου 1648
 • Σύνολο
 • % Νερό

53,2 km2 (225η)
αμελητέο
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 2024 
 • Πυκνότητα 

31.477[1] (224η) 
593,9 κατ./km2 (21η) 
ΝόμισμαΕυρώ (€ EUR)
 • Θερινή ώρα(UTC UTC-4)
(UTC UTC-3)
Internet TLD.mf
.fr και .gp
Κωδικός κλήσης++590
Χάρτης που δείχνει τα πρώην συνιστώντα τμήματα της περιοχής/διαμέρισμα της Γουαδελούπης ανάμεσα στις Απήνεμες Νήσους, συμπεριλαμβανομένου του Αγίου Μαρτίνου, πριν τον Φεβρουάριο του 2007
Χάρτης που δείχνει τον Γαλλικό Άγιο Μαρτίνο στα βόρεια και τον Ολλανδικό Άγιο Μαρτίνο στα νότια

Ο Άγιος Μαρτίνος (γαλλικά: Saint-Martin), επισήμως Κοινότητα του Αγίου Μαρτίνου (γαλλικά: Collectivité de Saint-Martin), είναι μια υπερπόντια κοινότητα της Γαλλίας που βρίσκεται στην Καραϊβική Θάλασσα. Δημιουργήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου του 2007, και περιλαμβάνει το βόρειο τμήμα της νήσου Αγίου Μαρτίνου και γειτονικές νησίδες, με μεγαλύτερη τη νησίδα Τινταμάρρε. Το νότιο τμήμα του νησιού (στα ολλανδικά: Sint Maarten) αποτελεί συστατική χώρα του Βασιλείου των Κάτω Χωρών, Άγιο Μαρτίνο (Land Sint Maarten), που μέχρι το 2010 ήταν μέλος των Ολλανδικών Αντιλλών. Ο πληθυσμός του είναι 31.477[1] κάτοικοι, σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2024.

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το νησί ονομάστηκε από τον Χριστόφορο Κολόμβο προς τιμήν του Αγίου Μαρτίνου της Τουρ, επειδή το είδε για πρώτη φορά την ημέρα της γιορτής του αγίου στις 11 Νοεμβρίου του 1493.[2]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προ-αποικιακή περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άγιος Μαρτίνος κατοικήθηκε από ιθαγενείς αμερικανικούς πληθυσμούς για πολλούς αιώνες, με τα αρχαιολογικά στοιχεία να μαρτυρούν ανθρώπινη παρουσία στο νησί ήδη από το 2000 π.Χ.[3] Αυτοί οι άνθρωποι πιθανότατα μετανάστευσαν από τη Νότια Αμερική.[3] Οι πρώτοι γνωστοί κάτοικοι ήταν οι Αραουάκοι που εγκαταστάθηκαν εκεί μεταξύ 800 και 300 π.Χ.[3] Περίπου το 1300-1400 μ.Χ., άρχισαν να εκτοπίζονται από τους πολεμοχαρείς Καραΐβους.[3]

Άφιξη Ευρωπαίων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ισπανική κατάλληψη του Αγίου Μαρτίνου το 1633, όπως τη ζωγράφισε ο Juan de la Corte

Πιστεύεται ότι ο Χριστόφορος Κολόμβος ονόμασε το νησί προς τιμήν του Αγίου Μαρτίνου της Τουρ όταν το είδε στο δεύτερο ταξίδι του. Ωστόσο, στην πραγματικότητα έδωσε το όνομα στο νησί που τώρα ονομάζεται Νέβις, όταν αγκυροβόλησε στα ανοικτά του στις 11 Νοεμβρίου του 1493, την ημέρα της γιορτής του Αγίου Μαρτίνου. Λόγω κακής χαρτογράφησης υπήρξε σύγχυση πολλών μικρών νησιών των Υπήνεμων Νήσων και έτσι το όνομα μεταφέρθηκε κατά λάθος στο νησί που τώρα είναι γνωστό ως Άγιος Μαρτίνος.[4][5]

Ονομαστικά ως ισπανική επικράτεια, το νησί έγινε το επίκεντρο του ανταγωνιστικού ενδιαφέροντος των ευρωπαϊκών δυνάμεων, ιδίως της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Ολλανδίας. Εν τω μεταξύ, ο ιθαγενής αμερικανικός πληθυσμός άρχισε να μειώνεται με απότομο τρόπο, πεθαίνοντας από ασθένειες που έφεραν οι Ευρωπαίοι.

Το 1631, οι Ολλανδοί έχτισαν το οχυρό Άμστερνταμ στον Άγιο Μάρτινο και η Ολλανδική Εταιρεία Δυτικών Ινδιών άρχισε να εξορύσσει αλάτι. Οι εντάσεις μεταξύ της Ολλανδίας και της Ισπανίας ήταν ήδη πολλές λόγω του συνεχιζόμενου Ογδοηκονταετή πολέμου και το 1633 οι Ισπανοί κατέλαβαν τον Άγιο Μάρτινο και έδιωξαν τους Ολλανδούς αποίκους. Οι Ολλανδοί, υπό τον Peter Stuyvesant, προσπάθησαν να ανακτήσουν τον έλεγχο το 1644, αλλά απέτυχαν.[6] Ωστόσο, το 1648 ο Ογδοηκονταετής πόλεμος τελείωσε και το νησί έχασε τη στρατηγική και οικονομική αξία του για την Ισπανία. Οι Ισπανοί το εγκατέλειψαν και οι Ολλανδοί επέστρεψαν.[3] Οι Γάλλοι άρχισαν επίσης να εγκαθίστανται, και αντί να παλεύουν για τον έλεγχο ολόκληρου του νησιού, οι δύο δυνάμεις συμφώνησαν να το χωρίσουν σε δύο τμήματα με τη Συνθήκη της Κονκόρντια το 1648.[7] Ο πρώτος κυβερνήτης του γαλλικού τμήματος του Αγίου Μαρτίνου ήταν ο Robert de Longvilliers. Πραγματοποιήθηκαν διάφορες προσαρμογές στην ακριβή ευθυγράμμιση των συνόρων, με το σύνορο να τοποθετείται στην τρέχουσα θέση του έως το 1817.

18ος-19ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Για να εργαστούν στις νέες φυτείες βαμβακιού, καπνού και ζάχαρης, οι Γάλλοι και οι Ολλανδοί άρχισαν να εισάγουν μεγάλο αριθμό αφρικανών σκλάβων, οι οποίοι σύντομα ξεπέρασαν σε πληθυσμό τους Ευρωπαίους.[3] Οι Γάλλοι κατάργησαν τελικά τη δουλεία το 1848, ακολουθούμενοι από τους Ολλανδούς το 1863 (αν και μετά το 1848, η δουλεία ήταν σχεδόν ανεφάρμοστη καθώς οι σκλάβοι μπορούσαν απλά να μετακινηθούν από την ολλανδική στη γαλλική πλευρά του νησιού).[3] Εν τω μεταξύ, το 1763, ο Άγιος Μάρτινος συγχωνεύτηκε με την γαλλική αποικία της Γουαδελούπης.[3]

20ος-21ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα η οικονομία του Αγίου Μαρτίνου βρισκόταν σε κακή κατάσταση, εξωθώντας πολλούς να μεταναστεύσουν.[3] Τα πράγματα βελτιώθηκαν κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου καθώς οι Αμερικανοί έχτισαν έναν αεροδιάδρομο στην ολλανδική πλευρά του νησιού.[3]

Το 1946 ο Άγιος Μάρτινος (μαζί με τον Άγιο Βαρθολομαίο) εντάχθηκε επίσημα ως τμήμα στον υπερπόντιο νομό της Γουαδελούπης.[3] Ο τουρισμός άρχισε να αυξάνεται από τη δεκαετία του 1960 -70 και μετά, και τελικά έγινε ο κυρίαρχος τομέας της οικονομίας του Αγίου Μαρτίνου.[3]

Ο τυφώνας Λούις έπληξε το νησί το 1995, προκαλώντας τεράστια καταστροφή και είχε ως αποτέλεσμα 12 θανάτους.[3]

Το 2007 ο Άγιος Μάρτινος αποσπάστηκε από τη Γουαδελούπη και έγινε εδαφική συλλογικότητα με τον δικό του Νομάρχη και Εδαφικό Συμβούλιο.[2]

Το 2017 ο Άγιος Μάρτινος καταστράφηκε και πάλι από τον τυφώνα Ίρμα, προκαλώντας εκτεταμένη καταστροφή σε ολόκληρο το νησί.[8]

Πολιτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άγιος Μαρτίνος ήταν για πολλά χρόνια μια γαλλική κοινότητα που αποτελούσε τμήμα της Γουαδελούπης, που είναι υπερπόντιος νομός και περιοχή της Γαλλίας και συνεπώς εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 2003 ο πληθυσμός του γαλλικού τμήματος του νησιού ψήφισε υπέρ της απόσχισης από τη Γουαδελούπη με σκοπό να σχηματίσει μια ξεχωριστή υπερπόντια κοινότητα της Γαλλίας. Στις 9 Φεβρουαρίου του 2007, το γαλλικό κοινοβούλιο πέρασε ένα βούλευμα που παρείχε το καθεστώς της υπερπόντιας κοινότητας στο γαλλικό τμήμα του Αγίου Μαρτίνου και στον γειτονικό Άγιο Βαρθολομαίο. Το νέο καθεστώς μπήκε σε εφαρμογή μόλις ο νόμος δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 22 Φεβρουαρίου του 2007. Ο Άγιος Μαρτίνος παραμένει τμήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το επίσημο νόμισμα του Αγίου Μαρτίνου είναι το Ευρώ (αν και το αμερικανικό δολάριο γίνεται επίσης δεκτό). Στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν την 1η Ιουλίου και στις 8 Ιουλίου του 2007 και εξελέγησαν 23 βουλευτές στο Εδαφικό Συμβούλιο από το λαό, για πενταετή θητεία. Το UPP κέρδισε 49% και 16 έδρες, το RRR 42,2% και 6 έδρες και το κόμμα Reussir Saint-Martin 8,9% και 1 έδρα. Η νέα αρμόζουσα κυβερνητική δομή μιας υπερπόντιας κοινότητας μπήκε σε λειτουργία στις 15 Ιουλίου 2007 με την πρώτη συνεδρίαση του Εδαφικού Συμβουλίου και την εκλογή του Λουί-Κονστάντ Φλέμινγκ ως προέδρου του. Στις 7 Αυγούστου του 2008 εξελέγη με 15 ψήφους νέος πρόεδρος του Εδαφικού Συμβουλίου ο Φραντς Γκουμπς με νίκη επί της αντιπάλου του, Μαρτέ Ογκουντελέ, η οποία έλαβε 7 ψήφους[9]. Το Κρατικό Συμβούλιο ακύρωσε την εκλογή του Γκουμπς και ο Ντάνιελ Γκιμπς ανέλαβε προσωρινός πρόεδρος στις 14 Απριλίου του 2009[10].

Διακυβέρνηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχηγός Κράτους είναι ο εκάστοτε Πρόεδρος της Γαλλίας, ο οποίος εκπροσωπείται από έναν έπαρχο (Νομάρχη). Νομάρχης είναι ο Βενσάν Μπερτόν (από τις 28 Μαρτίου 2022). Από τις 2 Απριλίου 2017 πρόεδρος του Εδαφικού Συμβουλίου είναι ο Ντανιέλ Ζιμπς.

Πριν το 2007, ο Άγιος Μαρτίνος είχε τον κωδικό GP της Γουαδελούπης στο ISO 3166-1. Τον Οκτώβριο του 2007, έλαβε τους κωδικούς ISO 3166-1 MF (κωδικός alpha-2), MAF (κωδικός alpha-3) και 663 (αριθμητικός κωδικός).

Τελευταίες εκλογές (2022)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι τελευταίες εκλογές διεξήχθησαν στις 20 Μαρτίου 2022.

Αποτελέσματα εδαφικών εκλογών του 2022 στον Άγιο Μαρτίνο[11] · [12] · [13]
Λίστες Επικεφαλής λίστας 1ος γύρος 2ος γύρος Έδρες +/-
Ψήφοι % Ψήφοι %
Συναγερμός των κατοίκων του Αγίου Μαρτίνου Λουί Μισινγκτόν 2.126 25,38 4.742 49,11 16  +11
Alternative Βαλερί Νταμασό 934 11,15
Ένωση για τη Δημοκρατία Ντανιέλ Ζιμπς 2.071 24,72 3.216 33,31 5  −13
Γενιά Ελπίδα Ζιλ Σαρβίλ 1.465 17,49 1.698 17,58 2  +2
Saint-Martin avec vous Ζακ Αμλέτ 1.155 13,79
Avenir Saint-Martin Γιαουό Νιουιατζί (Yawo Nyuiadzi) 626 7,47
Έγκυρα 8.377 95,97 9.656 97,31
Άκυρα/λευκά 352 4,03 267 2,69
Σύνολο 8.729 100,00 9.923 100,00 23  0
Αποχή 10.233 53,97 9.074 47,77
Εγγεγραμμένοι / Συμμετοχή 18.962 46,03 18.997 52,23

2012[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν στις 18 και στις 25 Μαρτίου 2012.

Εδαφικό Συμβούλιο, 18 και 25 Μαρτίου 2012
Κόμματα 1ος γύρος 2ος γύρος Έδρες
Ψήφοι % Ψήφοι %
Συναγερμός Υπευθυνότητα Επιτυχία (Rassemblement Responsabilité Réussite, Αλέν Ρίτσαρντσον) 3.077 34,13 5.451 56,85 17
Ομάδα Ντανιέλ Γκιμπς 2012 (Team Daniel Gibbs 2012, Ντανιέλ Γκιμπς) 2.889 32,04 4.137 43,15 6
Ένωση για την Πρόοδο/Ένωση για το Λαϊκό Κίνημα - UMP (Union pour le Progrès, Λουί-Κονστάν-Φλέμινγκ) 1.195 13,25  
Άγιος Μαρτίνος για Όλους (Saint-Martin pour Tous, Μαρτ Ουγκουντελέ (Marthe Ogoundélé) 847 9,39
Κίνημα για την Πρόοδο του Λαού (Λουί Μάσινγκτον) 670 7,43
Αλληλέγγυα Γενεά (Génération Solidaire, Λουί Ζεφρί) 338 3,75
Σύνολο (συμμετοχή 52,03%/55,12%) 9.016 100,00 9.588 100,00 23
Πηγή: St. Martin News Network


2017[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δημογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το γαλλικό τμήμα του νησιού έχει έκταση 53,2 τ.χλμ. Στη συμπληρωματική γαλλική απογραφή του Οκτωβρίου 2004, ο πληθυσμός στο γαλλικό τμήμα του νησιού ήταν 33.102 άτομα (στην απογραφή του 1982 ήταν μόλις 8.072 άτομα), που σημαίνει ότι η πυκνότητα πληθυσμού το 2004 ήταν 622 άτομα ανά χλμ2.

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το επίσημο νόμισμα του Αγίου Μαρτίνου είναι το Ευρώ (αν και γίνεται ευρέως δεκτό και το δολάριο των Ηνωμένων Πολιτειών). Ο τουρισμός είναι η κύρια οικονομική δραστηριότητα.

Το συνολικό υπολογιζόμενο ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν) ήταν 421 εκατομμύρια Ευρώ το 1999. Την ίδια χρονιά το κατά κεφαλή ΑΕΠ του Αγίου Μαρτίνου ήταν 14.500 Ευρώ, που ήταν κατά 39% χαμηλότερο από το μέσο κατά κεφαλή ΑΕΠ της Μητροπολιτικής Γαλλίας το 1999. Εν συγκρίσει, το κατά κεφαλή ΑΕΠ της ολλανδικής πλευράς του νησιού ήταν 14.430 Ευρώ το 2004.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 INSEE. «Populations légales 2021 Recensement de la population Régions, départements, arrondissements, cantons et communes» (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2024. 
  2. 2,0 2,1 «CIA World Factbook – Saint Martin». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2019. 
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 «History of Saint Martin». Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2019. 
  4. Hubbard, Vincent K. (2002). A History of St KittsΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. MacMillan Caribbean. σελ. 13. ISBN 0333747607. 
  5. Morison, Samuel Eliot (1974). The European Discovery of America, The Southern VoyagesΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. Oxford University Press. σελίδες 108-109. 
  6. Caribbean: The Lesser Antilles Karl Luntta
  7. Henocq, Christophe (15 March 2010), «Concordia Treaty, 23rd March 1648», Heritage 6: 13, https://issuu.com/xtofsxm/docs/heritage_6/15, ανακτήθηκε στις 2018-09-17 
  8. Dutch officials: Irma damaged or destroyed 70 percent of St. Maarten homes, leaving island vulnerable to Jose's approach. The Washington Post 9 September 2017. [1] Αρχειοθετήθηκε 2018-12-20 στο Wayback Machine. Accessed 9 September 2017
  9. Rulers Αρχειοθετήθηκε 2008-08-18 στο Wayback Machine., Αύγουστος 2008
  10. Απρίλιος 2009
  11. «Territoriales / Elections / Vous êtes / Accueil - L'Etat à Saint-Barthélemy et Saint-Martin». www.saint-barth-saint-martin.gouv.fr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2022. .
  12. (pdf)«Résultat du premier tour des élections territoriales» (PDF). www.saint-barth-saint-martin.gouv.fr. 20 Μαρτίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 31 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2022. .
  13. https://www.outre-mer.gouv.fr/sites/default/files/2022-03/2022.03.28%20CP-R%C3%A9sultats%20%C3%A9lections%20territoriales_Saint-Barth%C3%A9lemy_Saint-Martin_Saint-Pierre-et-Miquelon_0.pdf

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]