Μετάβαση στο περιεχόμενο

Δορυφόροι του Δία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Υπάρχουν 95 επιβεβαιωμένοι φυσικοί δορυφόροι του Δία,[1] άνω των 57 εξ αυτών έχουν ονομαστεί, καθιστώντας τον έτσι τον πλανήτη με τους περισσότερους δορυφόρους «ασφαλούς τροχιάς» στο ηλιακό μας σύστημα.[2] Οι μεγαλύτεροι από αυτούς, οι τέσσερις δορυφόροι του Γαλιλαίου, ο Γανυμήδης, η Καλλιστώ, η Ιώ και η Ευρώπη, ανακαλύφθηκαν το 1610 και ήταν τα πρώτα σώματα που βρέθηκαν να περιστρέφονται γύρω από ένα ουράνιο σώμα που δεν ήταν ούτε η Γη, ούτε ο Ήλιος. Από το τέλος του 19ου αιώνα, έχουν βρεθεί δεκάδες μικρότεροι δορυφόροι του Δία και έχουν λάβει τα ονόματα εραστών, κατακτήσεων ή θυγατέρων του θεού Δία.

Χαρακτηριστικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα φυσικά και τροχιακά χαρακτηριστικά των δορυφόρων διαφέρουν αρκετά. Οι Γαλιλαίοι δορυφόροι είναι όλοι άνω των 3,100 kilometres (1,900 mi) σε διάμετρο. Ο μεγαλύτερος, ο Γανυμήδης, είναι το ένατο μεγαλύτερο ουράνιο σώμα στο Ηλιακό σύστημα, μετά τον Ήλιο και επτά πλανήτες, μεγαλύτερος από τον Ερμή. Οι υπόλοιποι δορυφόροι είναι μικρότεροι από 250 χλμ., με τους περισσότερους να είναι μικρότερους από 5 χλμ.

Πίνακας δορυφόρων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι δορυφόροι του Δία έχουν τοποθετηθεί με βάση την περίοδο περιφοράς. Οι δορυφόροι, των οποίων το όνομα είναι έντονο, έχουν σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα. Ενώ οι ακανόνιστοι δορυφόροι έχουν σκιαστεί με ανοιχτό γκρι όταν έχουν ορθή φορά και με σκούρο γκρι όταν έχουν ανάδρομη φορά.

Σειρά Αριθμός Όνομα Εικόνα Διάμετρος
(χλμ) 		Μάζα (x 1016 kg) Ημιάξονας τροχιάς
(χλμ)[3] 		Περίοδος περιφοράς
(ημέρες)[3] 		Κλίση (°)[3] Εκκεντρότητα[3] Έτος ανακάλυψης Ανακαλύφθηκε από Ομάδα
1 XVI Μήτις
~43
(60×40×34)		 ~3,6 128.000 0,2948 0,06 0,0002 1979 Σίνοτ
(Βόγιατζερ 1)		 Εσωτερικός
2 XV Αδράστεια
~16,4 (20×16×14) ~0,2 129.000 0,2983 0,03 0,0015 1979 Τζιούιτ
(Βόγιατζερ 2)		 Εσωτερικός
3 V Αμάλθεια
~167 (250×146×128) 208 181.400 0,4999 0,374 0,0032 1892 Μπάρναρντ Εσωτερικός
4 XIV Θήβη
~98,6 (116×98×84) ~43 221.900 0,6761 1,076 0,0175 1979 Σίνοτ
(Βόγιατζερ 1)		 Εσωτερικός
5 I Ιώ
3.642,6 (3,660.0×3,637.4
×3,630.6)		 8.931.900 421.800 +1,7627 0,050 0,0041 1610 Γαλιλαίος Δορυφόροι Γαλιλαίου
6 II Ευρώπη
3.121,6 4.799.800 671.100 +3,5255 0,470 0,0090 1610 Γαλιλαίος Δορυφόροι Γαλιλαίου
7 III Γανυμήδης
5.262,4 14.819.000 1.070.400 +7,1556 0,200 0,0013 1610 Γαλιλαίος Δορυφόροι Γαλιλαίου
8 IV Καλλιστώ
4.820,6 10.759.000 1.882.700 +16,690 0,192 0,0074 1610 Γαλιλαίος Δορυφόροι Γαλιλαίου
9 XVIII Θεμιστώ 8 0,069 7.398.500 +130,028 43,8 0,340 1975/2000 Τσαρλς Κόουαλ, Roemer/
Σέπαρντ κ.συν.		 Θεμιστώ
10 XIII Λήδα 16 0,6 11.146.400 +240,927 28,6 0,162 1974 Τσαρλς Κόουαλ Ομάδα Ιμαλίας
11 LXXI Έρσα 2 0,00042 11.401.000 +249,229 29,1 0,116 2018 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ιμαλίας
12 — S/2018 J 2 3 0,0014 11.419.700 +249,924 28,3 0,152 2018 Σέπαρντ Ομάδα Ιμαλίας
13 VI Ιμαλία 170 670 11.440.600 +250,562 28,1 0,160 1904 Περίν Ομάδα Ιμαλίας
14 LXV Πανδία 3 0,0014 11.481.000 +251,911 29,0 0,179 2017 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ιμαλίας
15 X Λυσιθέα 36 6,3 11.700.800 +259,198 27,2 0,117 1938 Νίκολσον Ομάδα Ιμαλίας
16 VII Ελάρα 86 87 11.712.300 +259,640 27,9 0,211 1905 Περίν Ομάδα Ιμαλίας
17 — S/2011 J 3 3 0,0014 11.716.800 +259,836 27,6 0,192 2011 Σέπαρντ Ομάδα Ιμαλίας
18 LIII Δία 4 0,0034 12.260.300 +278,213 29,0 0,232 2001 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ιμαλίας
19 — S/2018 J 4 2 0,00042 16.328.500 +427,631 50,2 0,177 2018 Σέπαρντ Καρπώ
20 XLVI Καρπώ 3 0,0014 17.042.300 +456,287 53,2 0,416 2003 Σέπαρντ κ.συν. Καρπώ
21 LXII Υγεία 1 0,000052 18.694.200 +527,606 34,5 0,217 2016 Σέπαρντ κ.συν. Υγεία
22 XXXIV Ευπορία 2 0,00042 19.265.800 −550,69 145,7 0,148 2002 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
23 LV S/2003 J 18 2 0,00042 20.336.300 −598,12 145,3 0,090 2003 Γκλάντμαν κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
24 LX Ευφήμη 2 0,00042 20.768.600 −617,73 148,0 0,241 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
25 — S/2021 J 3 2 0,00042 20.776.700 −618,33 147,9 0,239 2021 Σέπαρντ Ομάδα Ανάγκης
26 LII S/2010 J 2 1 0,000052 20.793.000 −618,84 148,1 0,248 2010 Veillet Ομάδα Ανάγκης
27 LIV S/2016 J 1 1 0,000052 20.802.600 −618,49 144,7 0,232 2016 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
28 XL Μνήμη 2 0,00042 20.821.000 −620,07 148,0 0,247 2003 Γκλάντμαν κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
29 XXXIII Ευάνθη 3 0,0014 20.827.000 −620,44 148,0 0,239 2002 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
30 — S/2003 J 16 2 0,00042 20.882.600 −622,88 148,0 0,243 2003 Γκλάντμαν κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
31 XXII Αρπαλύκη 4 0,0034 20.892.100 −623,32 147,7 0,232 2001 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
32 XXXV Ορθωσία 2 0,00042 20.901.000 −622,59 144,3 0,299 2002 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
33 XLV Ελίκη 4 0,0034 20.915.700 −626,33 154,4 0,153 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
34 — S/2021 J 2 1 0,000052 20.926.600 −625,14 148,1 0,242 2021 Σέπαρντ Ομάδα Ανάγκης
35 XXVII Πραξιδίκη 7 0,018 20.935.400 −625,39 148,3 0,246 2001 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
36 LXIV S/2017 J 3 2 0,00042 20.941.000 -625,60 147,9 0,231 2017 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
37 — S/2021 J 1 1 0,000052 20.954.700 −627,14 150,5 0,228 2021 Σέπαρντ Ομάδα Ανάγκης
38 — S/2003 J 12 1 0,000052 20.963.100 −627,24 150,0 0,235 2003 Σέπαρντ κ.συν.
39 LXVIII S/2017 J 7 2 0,00042 20.964.800 -626,56 147,3 0,233 2017 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
40 XLII Θελξινόη 2 0,00042 20.976.000 −628,03 150,6 0,228 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
41 XXIX Θυώνη 4 0,0034 20.978.000 −627,18 147,5 0,233 2002 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
42 — S/2003 J 2 2 0,00042 20.997.700 −628,79 150,2 0,225 2003 Σέπαρντ κ.συν.
43 XII Ανάγκη 28 3 21.034.500 −629,79 147,6 0,237 1951 Νίκολσον Ομάδα Ανάγκης
44 — S/2022 J 3 1 0,000052 21.047.700 −630,67 148,2 0,249 2022 Σέπαρντ Ομάδα Ανάγκης
45 XXIV Ιοκάστη 5 0,0065 21.066.700 −631,59 148,8 0,227 2001 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
46 XXX Ερμίππη 4 0,0034 21.108.500 −633,90 150,2 0,219 2002 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
47 LXX S/2017 J 9 3 0,0014 21.768.700 -666,11 155,5 0,200 2017 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Ανάγκης
48 LVIII Φιλοφροσύνη 2 0,00042 22.604.600 −702,54 146,3 0,229 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Πασιφάης
49 — S/2016 J 3 2 0,00042 22.719.300 −713,64 164,6 0,251 2016 Σέπαρντ Ομάδα Κάρμης
50 — S/2022 J 1 1 0,000052 22.725.200 −738,33 164,5 0,257 2022 Σέπαρντ Ομάδα Κάρμης
51 XXXVIII Πασιθέα 2 0,00042 22.846.700 −719,47 164,6 0,270 2002 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
52 LXIX S/2017 J 8 1 0,000052 22.849.500 -719,76 164,8 0,255 2017 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
53 — S/2021 J 6 1 0,000052 22.870.300 −720,97 164,9 0,271 2021 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
54 — S/2003 J 24 2 0,00042 22.887.400 −721,60 164,5 0,259 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
55 XXXII Ευρυδόμη 3 0,0014 22.899.000 −717,31 149,1 0,294 2002 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Πασιφάης
56 LVI S/2011 J 2 1 0,000052 22.909.200 −718,32 151,9 0,355 2011 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Πασιφάης
57 — S/2003 J 4 2 0,00042 22.926.500 −718,10 148,2 0,328 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Πασιφάης
58 XXI Χαλδήνη 4 0,0034 22.930.500 −723,71 164,7 0,265 2001 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
59 LXIII S/2017 J 2 2 0,00042 22.953.200 -724,71 164,5 0,272 2017 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
60 XXVI Ισονόη 4 0,0034 22.981.300 −726,27 164,8 0,249 2001 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
61 — S/2022 J 2 1 0,000052 23.013.800 −781,56 164,7 0,265 2022 Σέπαρντ Ομάδα Κάρμης
62 — S/2021 J 4 1 0,000052 23.019.700 −728,28 164,6 0,265 2021 Σέπαρντ Ομάδα Κάρμης
63 XLIV Καλλιχόρη 2 0,00042 23.021.800 −728,26 164,8 0,252 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
64 XXV Ερινόμη 3 0,0014 23.032.900 −728,48 164,4 0,276 2001 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
65 XXXVII Καλή 2 0,00042 23.052.600 −729,64 164,6 0,262 2002 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
66 LVII Ειρήνη 4 0,0034 23.055.800 −729,84 164,6 0,258 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
67 XXXI Αίτνη 3 0,0014 23.064.400 −730,10 164,6 0,277 2002 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
68 XLVII Ευκελάδη 4 0,0034 23.067.400 −730,30 164,6 0,277 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
69 XLIII Αρχή 3 0,0014 23.097.800 −731,88 164,6 0,261 2002 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
70 XX Ταϋγέτη 5 0,0065 23.108.000 −732,45 164,7 0,253 2001 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
71 — S/2016 J 4 1 0,000052 23.113.800 -727,01 147,1 0,294 2016 Σέπαρντ Ομάδα Πασιφάης
72 LXXII S/2011 J 1 2 0,00042 23.124.500 −733,21 164,6 0,271 2011 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
73 XI Κάρμη 46 13 23.144.400 −734,19 164,6 0,256 1938 Νίκολσον Ομάδα Κάρμης
74 L Έρση 2 0,00042 23.150.500 −734,52 164,4 0,262 2003 Γκλάντμαν κ.συν. Ομάδα Κάρμης
75 LXI S/2003 J 19 2 0,00042 23.156.400 −734,78 164,7 0,265 2003 Γκλάντμαν κ.συν. Ομάδα Κάρμης
76 LI S/2010 J 1 2 0,00042 23.189.800 −736,51 164,5 0,252 2010 Τζέικομπσον κ.συν. Ομάδα Κάρμης
77 — S/2003 J 9 1 0,000052 23.199.400 −736,86 164,8 0,263 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
78 LXVI S/2017 J 5 2 0,00042 23.206.200 -737,28 164,8 0,257 2017 Σέπαρντ Ομάδα Κάρμης
79 LXVII S/2017 J 6 2 0,00042 23.245.300 -733,99 149,7 0,336 2017 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Πασιφάης
80 XXIII Καλύκη 7 0,018 23.302.600 −742,02 164,8 0,260 2001 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
81 XXXIX Ηγεμόνη 3 0,0014 23.348.700 −739,81 152,6 0,358 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Πασιφάης
82 — S/2018 J 3 1 0,000052 23.400.300 −747,02 164,9 0,268 2018 Σέπαρντ Ομάδα Κάρμης
83 — S/2021 J 5 2 0,00042 23.414.600 −747,74 164,9 0,272 2021 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
84 VIII Πασιφάη 60 30 23.468.200 −743,61 148,4 0,412 1908 Μελότ Ομάδα Πασιφάης
85 XXXVI Σπονδή 2 0,00042 23.543.300 −748,29 149,3 0,322 2002 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Πασιφάης
86 — S/2003 J 10 2 0,00042 23.576.300 −755,43 164,4 0,264 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Κάρμης
87 XIX Μεγακλείτη 5 0,0065 23.644.600 −752,86 149,8 0,421 2001 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Πασιφάης
88 XLVIII Κυλλήνη 2 0,00042 23.654.700 −751,97 146,8 0,419 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Πασιφάης
89 IX Σινώπη 38 7,5 23.683.900 −758,85 157,3 0,264 1914 Νίκολσον Ομάδα Πασιφάης
90 LIX S/2017 J 1 2 0,00042 23.744.800 −756,41 145,8 0,328 2017 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Πασιφάης
91 XLI Αοιδή 4 0,0034 23.778.200 −761,42 155,7 0,436 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Πασιφάης
92 XXVIII Αυτονόη 4 0,0034 23.792.500 −761,00 150,8 0,330 2002 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Πασιφάης
93 XVII Καλλιρρόη 9 0,087 23.795.500 −758,87 145,1 0,297 2000 Γκλάντμαν κ.συν. Ομάδα Πασιφάης
94 — S/2003 J 23 2 0,00042 23.829.300 −760,00 144,7 0,313 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Πασιφάης
95 XLIX Κόρη 2 0,00042 24.205.200 −776,76 141,5 0,328 2003 Σέπαρντ κ.συν. Ομάδα Πασιφάης

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Sheppard, Scott S. «Moons of Jupiter». Earth & Planets Laboratory. Carnegie Institution for Science. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  2. ↑ «Solar System Bodies» (στα Αγγλικά). JPL/NASA. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2008. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 «Planetary Satellite Mean Elements». JPL Solar System Dynamics. NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2022.  Note: Orbital elements of regular satellites are with respect to the Laplace plane, while orbital elements of irregular satellites are with respect to the ecliptic.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Δορυφόροι_του_Δία&oldid=10803758"