Νέφος του Όορτ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το Νέφος του Όορτ.
Το νέφος του Οορτ και η Ζώνη του Κάιπερ.
Υποθετική απόσταση του νέφους του Οορτ σε σύγκριση με το υπόλοιπο Ηλιακό σύστημα.

Το Νέφος του Όορτ είναι μια υποθετική σφαιρική περιοχή του εξωτερικού ηλιακού συστήματος. Βρίσκεται σε απόσταση περίπου 50.000 AU από τον Ήλιο[1], χίλιες φορές πιο μακριά από τον Πλούτωνα ή κάτι λιγότερο από ένα έτος φωτός. Η απόσταση αυτή τοποθετεί το Νέφος του Όορτ περίπου στο ένα τέταρτο της απόστασης από τον Εγγύτατο του Κενταύρου, το κοντινότερο δηλ. ως προς τον Ήλιο αστέρι. Τα αντικείμενα του Νέφους του Όορτ αποτελούνται κυρίως από πάγους νερού, αμμωνίας, και μεθανίου. Πιστεύεται ότι το Νέφος του Όορτ είναι η πηγή όλων των κομητών που εισέρχονται στο Ηλιακό σύστημα[2]. Μόλις τέσσερα αντικείμενα που έχουν ανακαλυφθεί πιθανολογείται ότι ανήκουν στο Νέφος του Όορτ, τα 90377 Σέντνα, 2000 CR105, 2006 SQ372, και 2008 KV42.

Θεωρία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αρχική ιδέα ανήκει στον Εσθονό αστρονόμο Ερνστ Έπικ (Ernst Julius Öpik), που το 1932 υποστήριξε ότι οι κομήτες προέρχονται από ένα νέφος στις εξωτερικές περιοχές του Ηλιακού Συστήματος.[3] Η ιδέα αυτή επανεισάχθηκε το 1950 από τον Ολλανδό αστρονόμο Γιαν Όορτ (Jan Hendrick Oort).[4] Η λογική ήταν η εξής: εφόσον όλοι οι κομήτες κάποια στιγμή καταστρέφονται μέσα στο Ηλιακό Σύστημα, λόγω της βαρύτητας του Ήλιου ή των μεγάλων πλανητών, δεν θα έπρεπε μετά από πέντε δισεκατομμύρια χρόνια ύπαρξης του Ηλιακού Συστήματος να παρατηρούνται πια κομήτες. Άρα πρέπει να υπάρχει μια πηγή πυρήνων κομητών η οποία στέλνει συνεχώς κομήτες στο εσωτερικό Ηλιακό Σύστημα. Αν ληφθούν υπόψη και οι τροχιές των κομητών μεγάλης περιόδου, η πηγή αυτή πρέπει να απέχει κάπου 50.000 AU από τον Ήλιο και να περιέχει εκατομμύρια πυρήνων. Λόγω του γεγονότος ότι οι κομήτες μεγάλης περιόδου έρχονται έξω απ' την εκλειπτική, η πηγή τους πρέπει να περιβάλλει σφαιρικά το Ηλιακό Σύστημα.

Δημιουργία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα αντικείμενα του Νέφους του Oort εικάζεται ότι δημιουργήθηκαν μαζί με τους πλανήτες και τα υπόλοιπα σώματα του ηλιακού μας συστήματος, πριν από περίπου 4.6 δισεκατομμύρια χρόνια.[1] Η βαρυτική τους αλληλεπίδραση όμως κυρίως με τους μεγάλους πλανήτες άλλαξε τις τροχιές τους και τα εξακόντισε έξω από το ηλιακό σύστημα, θέτοντάς τα σε ελλειπτικές ή παραβολικές τροχιές. Αλληλεπιδράσεις με τα βαρυτικά πεδία άλλων αστεριών (που παίζουν ρόλο σε τέτοιες αποστάσεις) έδωσαν στο Νέφος του Oort τη σφαιρική κατανομή του.[1]

Τον Ιούνιο του 2010, ο Χάρολντ Λέβισον (Harold F. Levison) μαζί με τους συνεργάτες του πρότειναν, βασισμένοι σε προσομοιώσεις, ότι ο Ήλιος "παρέσυρε κομήτες από άλλα αστέρια κατά τη γέννησή του". Τα αποτελέσματα αυτά υπονοούν ότι "ένα σημαντικό ποσοστό των κομητών του Νέφους του Όορτ, ενδεχομένως μεγαλύτερο από 90%, προέρχεται από άλλα αστέρια".[5]

Υποψήφια αντικείμενα Νέφους του Όορτ
Αριθμός Όνομα Ισημερινή Διάμετρος
(km)
Περιήλιο (AU) Αφήλιο (AU) Έτος Ανακάλυψης Ανακαλύφθηκε από
90377 Σέντνα 1,180–1,800 76.1 892 2003 Brown, Trujillo, Rabinowitz
148209 2000 CR105 ~250 44.3 397 2000 Παρατηρητήριο Λάουελ
2006 SQ372 50–100 24.17 2,005.38 2006 SDSS
2008 KV42 58.9 km[6] 20.217 71.760 2008 Τηλεσκόπιο Καναδά-Γαλλίας-Χαβάης

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Alessandro Morbidelli (2006). «Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs». arXiv:astro-ph/0512256 [astro-ph]. 
  2. V. V. Emelyanenko, D. J. Asher, M. E. Bailey (2007). «The fundamental role of the Oort Cloud in determining the flux of comets through the planetary system». Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 381 (2): 779–789. doi:10.1111/j.1365-2966.2007.12269.x. Bibcode2007MNRAS.381..779E. 
  3. Ernst Julius Öpik (1932). «Note on Stellar Perturbations of Nearby Parabolic Orbits». Proceedings of the American Academy of Arts and Sciences 67 (6): 169–182. doi:10.2307/20022899. 
  4. Jan Oort (1950). «The structure of the cloud of comets surrounding the Solar System and a hypothesis concerning its origin». Bulletin of the Astronomical Institutes of the Netherlands 11: 91–110. Bibcode1950BAN....11...91O. 
  5. Harold F. Levison (2010), "Capture of the Sun's Oort Cloud from Stars in Its Birth Cluster" (Science June 10, 2010) (SwRI) News Αρχειοθετήθηκε 2013-05-27 στο Wayback Machine.
  6. «Observations of small Solar-System bodies». The Tracking News. 16 Ιουλίου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2011. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]