50000 Κουάοαρ

Ο Κουάοαρ (αγγλικά: Quaoar) (επίσημη ονομασία: 50000 Κουάοαρ, προσωρινή: 2002 LM₆₀) είναι ένα μεγάλο ουράνιο σώμα της Ζώνη του Κάιπερ. Όταν ανακαλύφθηκε το 2002, ήταν το μεγαλύτερο μεταποσειδώνιο αντικείμενο.

Μέγεθος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτιμήσεις μεγέθους:
Έτος	Διάμετρος (σε χλμ.)	Παραπομπές
2004	1.260	^[6]
2007	844	^[4]
2010	890	^[7]
2011	1.170	^[8]
2013	1.074	^[3]

Μια φωτογραφία του ΔΤΧ.

Το 2004 το μέγεθος του Κουάοαρ υπολογίστηκε σε 1.260 ±190 χιλιόμετρα με βάση τη μέθοδο της απευθείας παρατήρησης. Όμως με βάση μετρήσεις στο υπέρυθρο από το διαστημικό τηλεσκόπιο Σπίτζερ, η διάμετρός του υπολογίστηκε στα περίπου 850 χιλιόμετρα, δηλαδή είναι μικρότερο από την Έριδα, τον Πλούτωνα, το Μακεμάκε, τη Χαουμέια και τη Σέντνα, πιθανώς και από τον Όρκο.

Στις 4 Μαΐου του 2011 ο Κουάοαρ συσκοτίζεται με ένα αστέρι 16ου μεγέθους, η απόκρυψη αυτή έδειξε ότι έχει μέγεθος περίπου 1.170 χιλιόμετρα και ότι μάλλον έχει επίμηκες σχήμα.^[8] Νέα μέτρηση από το διαστημικό τηλεσκόπιο Χέρσελ με αναθεωρημένα στοιχεία έδειξε ότι ο Κουάοαρ έχει διάμετρο 1.070 ± 38 χλμ. ^[3] και ο δορυφόρος του, Γουέιγοτ, 81 ± 11 χιλιόμετρα. Η μάζα του υπολογίζεται ότι είναι μεταξύ 1,4 ±0,1×10²¹ κιλά.

Τροχιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τροχιά του Κουάοαρ (μπλε) και του Πλούτωνα (κόκκινο).

Η τροχιά του Κουάοαρ είναι σχεδόν κυκλική με μέση απόσταση από τον Ήλιο 6,5 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα (43,4 ΑΜ). Το αφήλιό του βρίσκεται 6,7 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα (45,1 ΑΜ) ενώ το περιήλιό του είναι 6,2 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα (41,7 ΑΜ) από τον Ήλιο. Η περιφορά του διαρκεί 286 γήινα χρόνια. Προς το παρόν είναι το πιο κοντινό μεγάλο αντικείμενο στον Πλούτωνα. Το 2008 ο Κουάοαρ βρισκόταν σε απόσταση 14 ΑΜ (~2000 εκατομμύρια χιλιόμετρα) από τον Πλούτωνα^[9].

Φυσικά χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κουάοαρ είναι ένα μετρίως κόκκινο αντικείμενο και πιστεύεται ότι αποτελείται πέτρωμα και πάγο. Πιστεύεται ότι πρόσφατα η θερμοκρασία έφτασε στους -160 °C. Αυτό είχε ως συνέπεια την δημιουργία κρυσταλλικού πάγου.^[10]. Επίσης υπάρχουν ίχνη (5% του υπέρυθου φάσματος) στερεού μεθανίου και στερεού αιθανίου^[11], τα οποία δημιουργούν ένα εκρηκτικό πάγο.

Δορυφόρος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κουάοαρ και Γουέιγοτ

Στις 22 Φεβρουαρίου του 2007 ανακαλύφθηκε ένας δορυφόρος του Κουάοαρ, ο οποίος πήρε το όνομα Γουέιγοτ το 2009^[12] και υπολογίζεται ότι έχει διάμετρο περίπου 80 χιλιομέτρων. Περιφέρεται σε απόσταση 14.500 χιλιομέτρων από τον Κουάοαρ με περίοδο περίπου 12 ημέρες^[13]. Η προσωρινή του ονομασία ήταν S/2007 (50000) 1.

Δακτύλιοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ερευνητές με τη βοήθεια του Μεγάλου Τηλεσκοπίου των Καναρίων στη Λα Πάλμα ανακάλυψαν το 2023 ότι υπάρχει ένα σύστημα δακτυλίων γύρω από τον νάνο πλανήτη Κουάοαρ. Οι μικροί και αχνοί δακτύλιοι του Κουάοαρ είναι μοναδικοί, γιατί βρίσκονται σε τροχιά γύρω του σε πολύ μεγαλύτερη απόσταση σε σχέση με τους δακτυλίους γύρω από τον Κρόνο. Οι δακτύλιοι στον Κουάοαρ απέχουν 4.100 χιλιόμετρα από το κέντρο του πλανήτη.^[14]^[15]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 JPL, NASA. «JPL Small-Body Database Browser». National Aeronautics and Space Administration. Jet Propulsion Laboratory. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2010. 2010-06-16 last obs
↑ «Asteroid Data Services by Lowell Observatory». Lowell Observatory, Ted Bowell and Bruce Koehn. 2 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2015.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 S. Fornasier, E. Lellouch, T. Müller, P. Santos-Sanz, P. Panuzzo, C. Kiss, T. Lim, M. Mommert, D. Bockelée-Morvan, E. Vilenius, J. Stansberry, G.P. Tozzi, S. Mottola, A. Delsanti, J. Crovisier, R. Duffard, F. Henry, P. Lacerda, A. Barucci, A. Gicquel (2013). «TNOs are Cool: A survey of the trans-Neptunian region. VIII. Combined Herschel PACS and SPIRE observations of 9 bright targets at 70–500 μm». arXiv:1305.0449v2.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 John Stansberry; Will Grundy; Mike Brown; Dale Cruikshank; John Spencer; David Trilling; Jean-Luc Margot (2007). «Physical Properties of Kuiper Belt and Centaur Objects: Constraints from Spitzer Space Telescope». arXiv:astro-ph/0702538 [astro-ph].
↑ «AstDys (50000) Quaoar Ephemerides». Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2009.
↑ Brown, Michael E. and Chadwick A. Trujillo (2004). «Direct Measurement of the Size of the Large Kuiper Belt Object (50000) Quaoar». The Astronomical Journal 127 (7018): 2413–2417. doi:10.1086/382513. Bibcode: 2004AJ....127.2413B. Reprint on Brown's site (pdf)
↑ Brown, Michael E.; Fraser, Wesley C. (2010). «Quaoar: A Rock in the Kuiper belt». The Astrophysical Journal 714 (2): 1547. doi:10.1088/0004-637X/714/2/1547. Bibcode: 2010ApJ...714.1547F.
↑ ^8,0 ^8,1 Braga-Ribas et al. 2011, "Stellar Occultations by TNOs: the January 08, 2011 by (208996) 2003 AZ84 and the May 04, 2011 by (50000) Quaoar", EPSC Abstracts, vol. 6
↑ «50000 Quaoar distance (AU) from Pluto». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2008.
↑ Jewitt, D.C.; J. Luu (2004). «Crystalline water ice on the Kuiper belt object (50000) Quaoar». Νature 432 (7018): 731–3. doi:10.1038/nature03111. PMID 15592406. Reprint Αρχειοθετήθηκε 2006-09-03 στο Wayback Machine. on Jewitt's site (pdf)
↑ Schaller, E.L.; M.E. Brown Detection of Methane on Kuiper Belt Object (50000) Quaoar. To appear in ApJ Letters (2007) Preprint on arXiv.
↑ MPC 67220
↑ (50000) Quaoar
↑ Morgado, B. E.; Sicardy, B.; Braga-Ribas, F.; Ortiz, J. L.; Salo, H.; Vachier, F.; Desmars, J.; Pereira, C. L. και άλλοι. (2023-02-09). «A dense ring of the trans-Neptunian object Quaoar outside its Roche limit» (στα αγγλικά). Nature 614 (7947): 239–243. doi:10.1038/s41586-022-05629-6. ISSN 0028-0836. https://www.nature.com/articles/s41586-022-05629-6.
↑ «Ανακαλύφθηκε σύστημα δακτυλίων στο ηλιακό μας σύστημα, γύρω από τον νάνο πλανήτη Κουάοαρ». MSN. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2023.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
50000 Κουάοαρ

Quaoar discoverers' webpage Αρχειοθετήθηκε 2010-08-08 στο Wayback Machine.
Orbital simulation from JPL (Java) / Ephemeris
Data at Johnston's Archive
Astronomers Contemplate Icy Volcanoes in Far Places - New York Times article
Quaoar, the newest planet . . . or is it? - article in an Australian newspaper
New Planet-Shaped Body Found in Our Solar System - article in National Geographic
Volcanism possible on planet-like Quaoar - CNN.com

[JPL-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 JPL, NASA. «JPL Small-Body Database Browser». National Aeronautics and Space Administration. Jet Propulsion Laboratory. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2010. 2010-06-16 last obs

[2] «Asteroid Data Services by Lowell Observatory». Lowell Observatory, Ted Bowell and Bruce Koehn. 2 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2015.

[TNOsCool8-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 S. Fornasier, E. Lellouch, T. Müller, P. Santos-Sanz, P. Panuzzo, C. Kiss, T. Lim, M. Mommert, D. Bockelée-Morvan, E. Vilenius, J. Stansberry, G.P. Tozzi, S. Mottola, A. Delsanti, J. Crovisier, R. Duffard, F. Henry, P. Lacerda, A. Barucci, A. Gicquel (2013). «TNOs are Cool: A survey of the trans-Neptunian region. VIII. Combined Herschel PACS and SPIRE observations of 9 bright targets at 70–500 μm». arXiv:1305.0449v2.

[StansberryGrundy-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 John Stansberry; Will Grundy; Mike Brown; Dale Cruikshank; John Spencer; David Trilling; Jean-Luc Margot (2007). «Physical Properties of Kuiper Belt and Centaur Objects: Constraints from Spitzer Space Telescope». arXiv:astro-ph/0702538 [astro-ph].

[AstDys-5] «AstDys (50000) Quaoar Ephemerides». Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2009.

[Brown2004-6] Brown, Michael E. and Chadwick A. Trujillo (2004). «Direct Measurement of the Size of the Large Kuiper Belt Object (50000) Quaoar». The Astronomical Journal 127 (7018): 2413–2417. doi:10.1086/382513. Bibcode: 2004AJ....127.2413B. Reprint on Brown's site (pdf)

[Brown2010-7] Brown, Michael E.; Fraser, Wesley C. (2010). «Quaoar: A Rock in the Kuiper belt». The Astrophysical Journal 714 (2): 1547. doi:10.1088/0004-637X/714/2/1547. Bibcode: 2010ApJ...714.1547F.

[occ-8] 8,0 ^8,1 Braga-Ribas et al. 2011, "Stellar Occultations by TNOs: the January 08, 2011 by (208996) 2003 AZ84 and the May 04, 2011 by (50000) Quaoar", EPSC Abstracts, vol. 6

[9] «50000 Quaoar distance (AU) from Pluto». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2008.

[Jewitt2004-10] Jewitt, D.C.; J. Luu (2004). «Crystalline water ice on the Kuiper belt object (50000) Quaoar». Νature 432 (7018): 731–3. doi:10.1038/nature03111. PMID 15592406. Reprint Αρχειοθετήθηκε 2006-09-03 στο Wayback Machine. on Jewitt's site (pdf)

[Quaoar_ShallerBrown2007-11] Schaller, E.L.; M.E. Brown Detection of Methane on Kuiper Belt Object (50000) Quaoar. To appear in ApJ Letters (2007) Preprint on arXiv.

[12] MPC 67220

[13] (50000) Quaoar

[14] Morgado, B. E.; Sicardy, B.; Braga-Ribas, F.; Ortiz, J. L.; Salo, H.; Vachier, F.; Desmars, J.; Pereira, C. L. και άλλοι. (2023-02-09). «A dense ring of the trans-Neptunian object Quaoar outside its Roche limit» (στα αγγλικά). Nature 614 (7947): 239–243. doi:10.1038/s41586-022-05629-6. ISSN 0028-0836. https://www.nature.com/articles/s41586-022-05629-6.

[15] «Ανακαλύφθηκε σύστημα δακτυλίων στο ηλιακό μας σύστημα, γύρω από τον νάνο πλανήτη Κουάοαρ». MSN. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]